سمینار آسیب‌ها و رسالت‌های یک رسانه توسعه مدار علمی به همت معاونت‌فرهنگي جهاددانشگاهي آذربايجان‌غربي و از سوي ايسناي استان در ارومیه برگزار شد.

به گزارش روابط‌عمومي جهاددانشگاهي واحد آذربايجان غربي، این سمینار با حضور معاون استاندار استان آذربایجان‌غربی و عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی و جمعی از مسئولین و فعالین عرصه خبر در استان برگزار شد. رسانه توسعه‌مدار نبايد رسانه تك‌صدا باشد امين رستم‌زاده دبير سمينار و معاون فرهنگی جهاددانشگاهی آذربایجان‌غربی نیز در ابتداي اين نشست علمي- تخصصي با بیان اینکه رسانه در جهان امروز با توجه به قدرت و نفوذ خود هیچ گونه مرز جغرافیایی خاصی برای خود نمی شناسد افزود: مفاهیمی چون فرامرزي شدن و بسط مفاهيم از سطح ملي به بين‌المللي به خاطر نقش‌آفريني رسانه‌ها مي‌باشد.

جانشين مدير مسئول و سردبير خبرگزاري‌هاي ايسنا و ايكنا در استان گفت: در خصوص اثرات رسانه نظرات متعددی در بحث و موضوع مولفه های رسانه توسعه مدارعلمي به وجود آمده است که از ابعاد مختلف قابل بررسی است و بیشتر آنها رسانه را که ابزاري برای توسعه قلمداد كرده‌اند ولي بايد اذعان نمود كه رسانه خود يكي از نمودهاي اهداف متعالي و بارز و عملي توسعه است. دبیر سمینار تخصصي آسیب‌ها و رسالت‌های یک رسانه توسعه مدار علمی ادامه داد: رسانه‌ها نقش متفاوتی در حوزه توسعه و فرهنگ‌سازی جوامع بر عهده دارند و توانایی درک این مسیر حرکت را به سمت توسعه جامعه سریع‌تر و تصاعدی‌تر می کند.

عضو شوراي مركزي سازمان دانشجويان جهاددانشگاهي كشور، جهت دهی علمی و اصولی و منطبق بر ارزشهای افکار عمومی، نظارت و مطالبه از نهادها، تبلیغ الگو برای جهان اسلام در سطح دنیا با ابزارهای تخصصی و علمي آسیب شناسی برون داد علل و عوامل شاخص‌های مختلف توسعه ، تبیین اصول اخلاقی و ارزش های اسلامی به شکلی متناسب با گفتمان و ادبیات روحی و روانی مخاطبین را از جمله ظرفیت های بالقوه رسانه توسعه مدار علمي عنوان کرد. وي گفت: از جمله رسالت‌هاي يك رسانه توسعه‌مدار علمي توانايي تعريف و تحقق اهداف توسعه اي مبتني بر چشم‌انداز توسعه را در خود ايجاد نمودن و ابزارهاي علمي و مناسب را در راستاي آن بكار بستن مي‌باشد. اين فعال عرصه خبري و رسانه‌اي استان گفت: رسانه‌اي توسعه‌مدار است، كه در بعد محتوايي بازتاب انديشه‌هاي متعالي و ناب مطرح در جامعه باشد . وي ايجاد عنصر اعتماد ماهوي و پايدار را در نهان و ذهن مخاطب يك رسانه بعنوان يك رسالت و عدم وجود اين موضوع بعنوان يك آفت جدي براي رسانه مطرح است.

وي گفت: رسانه توسعه‌مدار نبايد رسانه تك‌صدا باشد. معاون‌فرهنگي جهاددانشگاهي آذربايجان‌غربي، رسانه را يكي از بخش‌هاي حساس و مهم فرهنگ‌ساز جامعه ذكر كرد و گفت: بايد فرهنگ حركت‌دادن و تحريك افكار مردم به سمت توسعه و نهادينه كردن اين موضوع بعنوان يك رسالت اصيل براي رسانه نقش آفريني نمايد. وي با اشاره به اينكه نهادينه‌كردن رويكرد محتواي ذهن و تفكر جامعه و مردم به توسعه و چشم‌انداز داشتن از ديگر رسالت‌هاي رسانه است، گفت: رسانه بايد نگرش مردم را از به چشم‌انداز توسعه فكر كردن به چشم‌اندازي فكر كردن توسعه سمت و سو دهد. وي عدم توجه به گفتمان و ادبيات روحي رواني قشرها و سنين مختلف جامعه و مخاطبين و موضوعات تكراري و كلاسيك عناوين موضوعي صفحات نشريه را از آفت‌هاي رسانه عنوان كرد و از عدم پردازش رسانه‌هاي علي‌الخصوص نوشتاري در صفحه‌بندي موضوعي نشريات به موضوع و سرفصل قرآني صفحات نشريات انتقاد كرد. وي گفت: نگرش كاربردي و خلاقانه و بكر به موضوعات قرآني كه مردم در زندگي روزانه درگير و شاهد آن هستند بايد در سرلوحه مديريت توليد خبر رسانه‌ها و خبرگزاري‌ها باشد تا خمير مايه اينچنين موضوعاتي براي نشريه‌ها نيز فراهم شود. وي جهادي براي ورود قرآن به لايه‌هاي علمي زندگي مردم و مهجوريت‌زدايي از قرآن و كاربردي كردن پژوهش‌هاي قرآني را از ديگر رسالت‌هاي يك رسانه توسعه‌مدار علمي ذكر كرد. شغل رسانه، شغل انبیاء است دكتر ارجمندزاده معاون استانداری آذربایجان‌غربی، با توصيف و لزوم برگزاري اينچنين سمينارهاي تخصصي گفت: جهاددانشگاهي در اين عرصه نيز پيشتاز بوده و با خلاقيت براي اولين‌بار اينچنين نشستي محتوايي را در زمينه رسانه برگزار كرده و بايد جهاددانشگاهي تداوم دهنده تعريف اينچنين برنامه‌هايي باشد . معاون استاندار استان آذربایجان‌غربی با تاكيد بر وظايف رسانه ها در پیشرفت و توسعه کشور گفت: یکی از وظايف رسانه‌ها در پیشرفت و توسعه کشور، نقد مناسب و به دور از افراط و تفريط است. وي در ادامه نقد منصفانه را نقدي عنوان كرد که در مقام عيب‌جويي از ديگران نبوده بلکه با در نظر گرفتن خدا و اخلاق‌اسلامی با خيرخواهي به دنبال رفع نواقص باشد.

وی با اشاره به اينكه توسعه مانند دیگر فعالیت‌ها و رفتارها به محرک و انگیزه نیاز دارد گفت: رسانه‌ها می‌توانند این انگیزه را ایجاد كرده و جهت ایجاد انگیزه در توسعه، قبل ازهرچیزمردم باید توسعه را بشناسند و اطلاعات و اندیشه‌های جدید را به دست آوردند. رسالت انیباء الهی از آدم تا خاتم را یک رسالت آگاهی‌بخش دانست و عنوان کرد: با تدبير در رسالت و القاب پیامبران الهی همچون نبی و رسول متوجه مي‌شويم، هریک از این واژه‌ها به نوعی رسالت خبری را در بردارند و بیانگر اطلاع رسانی و اگاهی بخشی در جهت سعادت و تعالی بشر هستند. دكتر ارجمندزاده ادامه داد: اگر به محتوای رسالت پیامبران نگاه اجمالی شود همه انبیاء الهی سنخ کاریشان و رسالت عمده ای که بر عهده آنها گذارده شده است چیزی جز رساندن پیام الهی به گوش جهانیان نیست و این خود یک رسالت خبری است.

وی شغل رسانه‌ای را شغل انبیاء دانست و خاطر نشان کرد: رسانه پویا می‌تواند جامعه و افکار جاری در ان را به سمت اصلاح سوق دهد و از این جهت رسانه باید باعث هدایت مردم شود و مردم را به سمت ارزش های الهی رهنمون سازد. وی با بیان اینکه پیام هایی كه توسط رسانه ها رد و بدل می شود در ابعاد مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، نظامی، و فرهنگی است افزود: مخاطبان این پیامها افراد و گروههایی در سطوح مختلف فرهنگی، اقتصادی، و اجتماعی اند که رسانه می تواند با شناسایی ذایقه ها و نیازهای جامعه تاثیر خود را در ارتقاء این ابعاد افزایش دهد. عضو هيات علمي دانشگاه اروميه، اطلاع رسانی به موقع و شفاف را در همه دوران و زمانها امری خطیر و گرانبها دانست و گفت: اگر در احوال تاریخ اسلام بنگریم اهمیت و نقش این امر در تحولات سیاسی و اجتماعی و تاریخی مشهود است. وی افزود: نقش کارکردي رسانه ها در جوامع بشري بسيار روشن و واضح است، چرا که آنها باعث به وجود آمدن انقلابها و تحولات بزرگ بودند و اين نقش تعيين کننده موجب شد تا جريانهاي جديد و آرمانها و ايده ها و طرح هاي جديد ی در طول تاریخ شکل يابند. وی گفت: رسانه‌هاي زنده و فعال فضاي فکري جامعه را به پويايي و حرکت و آفرينندگي و مشارکت بر مي انگيزند و سستي و بي رمقي آنها، برعکس، جامعه را به بي حرکتي و فقر فکري و معنوي و زوال مي کشاند.

دكتر ارجمندزاده ادامه داد: رسانه مکاني است که در آن عقايد و آراي گوناگون جامعه با هم تلاقي مي کنند و از برخورد و تعامل آنها، انديشه هاي تازه‌اي خلق مي شود، راه حلهايي نو براي مسائل و معضلات اجتماعي پديد مي‌آيد و انگيزه هاي تازه اي براي حرکت ايجاد مي شود. معاون استاندار آذربایجان غربی، در ادامه این نشست که به همت معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی استان ترتیب یافته بود با اشاره به توطئه آفريني‌هاي مخالفان نظام اسلامي گفت : دشمنان با همسو كردن ديدگاههاي خود ، درصدد شائبه سازي فرهنگي در جامعه و از بین بردن اتحاد و همبستگی اجتماعی مردم کشورمان هستند که در مقابل ،رسانه‌های گروهی در کشور می توانند با تقويت روحيه دين باوري و اتكا به ارزشهاي اسلامي و به شکلی روشنگرانه اين حركت ها را خنثی نمایند . وی ادامه داد: رسانه ها با سيلاب اطلاعات و خبري که به جامعه سرازير و تیتری که برای آن انتخاب می کنند ، مغزها را براي انديشيدن تحريک کرده و آنها را از حالت انفعال بيرون مي آورند و می توانند از این فرصت برای راهنمایی افکار عمومی به ارزشهای الهی و انسانی و رنگ خدایی دادن به امور بهره گیرند. معاون استاندار آذربايجان‌غربي گفت: بیان نکردن حقیقت توسط رسانه از آفت‌هاي جدی رسانه است.

وي گفت: دور شدن از حقیقت، برجسته کردن مسائل غیر اولویت دار و برهم زدن امنیت و آرامش عمومی از عمده ترین آسیب‌های رسانه است. وي در رابطه با رسالت اصلي رسانه‌ توسعه‌مدار اظهار کرد: هوشيار نگه‌داشتن جامعه با مشخص کردن چالش‌ها و آفت‌هاي موجود زنده در دنيا با نمايان ساختن اين مساله که دشمنان چه کساني هستند و از چه ناحيه‌اي نفوذ مي‌کنند از وظايفي است که مي‌توان براي رسيدن به هدف اصلي رسانه به آن‌ها اشاره کرد. دكتر ارجمندزاده در پاسخ به سوالی در خصوص ارزیابی عملکرد رسانه‌های کشور و استان گفت: هرچند رسانه در حوزه‌های مختلف پیشرفت‌هایی داشته است اما باز هم امكان پيشرفت‌هاي بيشتر وجود دارد.

«جهانگیزاده» نماینده مردم ارومیه درمجلس شورای اسلامی و عضو كميسيون امنيت ملي مجلس، نیز در این سمینار با اشاره به اینکه امروز رسانه ها یکی از نمادهای مهم یک جامعه مدرن هستند تصریح کرد: در نگاه سنتی ثروت ،حاکمیت و دانایی سه رکن قدرت را در جوامع تشکیل می دادند اما در جوامع مدرن رسانه و اطلاع رسانی به رکن اصلی قدرت در جوامع تبدیل شده است. نماينده مردم اروميه در مجلس گفت: وسايل ارتباط جمعي به عنوان يکي از مهمترين وسايل ايجاد تغييرات در جوامع بشري است. وي گفت: اهميت روزنامه‌ها، راديو، تلويزيون و ديگر رسانه‌ها به اندازه‌اي است که قدرتهاي جهان تمام تلاش خود را به کار مي‌گيرند تا اين وسايل را در انحصار خود گرفته و از آن در جهت منافع خود استفاده نمايند. عضو كميسيون امنيت ملي مجلس شوراي اسلامي با بیان اینکه رسانه عامل جدید قدرت اجتماعی است اظهار کرد: رسانه قدرتی است که افکار عمومی را در دست گرفته و آن را هدایت می کند که نمونه بارز آن در ایستادگی مردم انقلابی ایران در مقابل جریان انحرافی است که بعد از انتخابات ریاست جمهوری در کشور ایجاد شد. وی افزود:این رسانه بود که ماهیت اصلی جریانات انحرافی را نمایان کرد وعاملان را از لانه هایشان بیرون کشیده و براي مردم نمايان ساخت. نماينده مردم اروميه در مجلس شوراي اسلامي، با اشاره به اینکه توسعه مفهومی است که بعد ازظهور جامعه مدرن معنا یافت گفت: وقتی ادبیات توسعه را مطالعه می‌کنیم شاهد روند توسعه جوامع از جامعه پیش از کشاورزی، کشاورزی و صنعتی هستیم که در هیچ یک از آنها به نقش کلیدی رسانه توجه نشده است ولی با ورود به جامعه فراصنعتی این نقش به وضوح قابل رویت است.

جهانگيرزاده در بررسی نقش و كاركرد رسانه توسعه مدار ملي گفت: رسانه توسعه محور به افزایش آگاهی عمومی، کاهش فاصله‌های فکری افراد جامعه و تقویت محورهای توسعه جامعه کمک می کند. اين مدرس دانشگاه با بیان اینکه "توسعه" به پیشرفت و نوسازی ساختار فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی جوامع بر می‌گردد و این امر باید در کل جامعه و همه افراد آن تسری یابد افزود: رسانه می‌تواند بهترین ابزار برای تبلیغ و نهادینه کردن الگوی توسعه در هر کشور باشد و شهروندان می‌توانند از طریق رسانه فرهنگ متوازن با توسعه را فرا بگیرند و این امر ممکن نیست مگر اینکه رسانه‌ها به طور هدفمند در خدمت برنامه‌های توسعه قرار بگیرند. وی افزود: مطبوعات مستقل و هوشيار در جوامع امروز نقش مهمي در تصحيح روند امور و هدايت تصميم گيران، پرورش افکار عمومي، ايجاد فضاي گفتگو و تفاهم ميان گروهها و طبقات، ملت و دولت و جلب مشارکت مردم دارند. نماينده مردم اروميه در خانه ملت اظهار کرد: رسانه ها مي توانند با ارتقاي سطح دانش، نگرش و رفتار اجتماعي و بازشناسي و باز توليد ارزشها و باورهاي عميق و استوار جامعه و نهادينه کردن آنها، شکل جديدي از پيوستگيهاي دروني و پويا را به وجود آورند.

وی با تاکید بر لزوم برگزاری چنین نشست هایی در راستای گسترش شناخت عمومی از نقش رسانه در توسعه همه جانبه کشور تصریح کرد: رسانه هاي توسعه يافته، قدرت آن را دارند که با تقويت همبستگي ملي و هماهنگي ميان بخشهاي مختلف اجتماعي در عين حفظ تفاوتها، قدرت فهم و ادراک و تحمل و انتخاب فعال جامعه و در نهايت سطح و عمق پايداري ملي را بالا ببرند. عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی با بيان اهميت نقش رسانه در تنوير افكار عمومي و تقويت مديريت فرهنگ اجتماعي گفت: رسانه ها در ايران در ادامه عمل به وظايف ذاتي خود اداي وظيفه كرده است ولی با توجه به ظرفیت ها و نیازهای موجود باید ضمن توجه به نياز ها و ذائقه مخاطبان ، این حرکت را با شتاب وکیفیت بیشتری ادامه داد. جهانگيرزاده در خاتمه خاطر نشان ساخت: برای رسیدن به توسعه باید سنت‌ها و ارزش‌های منفی را کاهش داد و این وظیفه اساسی وسایل ارتباط جمعی و رسانه‌های گروهی است، كه پالایش فرهنگی جامعه به منظور نیل به توسعه اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را فراهم آورند.

سردبیر يكي از هفته‌نامه‌هاي محلي در اين مراسم ، گفت: رسانه ملی نیاز به مهندسی فرهنگی دارد. وي در بررسی کمبودها و کاستی‌های رسانه‌های گروهی استان اظهار کرد: بحث آسیب‌شناسی رسانه‌ها به کرات در سطوح مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرد اما نتیجه این بررسی‌ها در اکثر موارد غیر قابل اجرا و دسترسی است. وی با اشاره به اینکه پرداخت به رسالت‌ها و آسیب‌های یک رسانه در کتابها و منابع مختلف افزایش یافته است افزود: شناسایی و نیازسنجی مخاطبین از جمله مواردی است که در بحث های تئوری مطرح ، به فراموشی سپرده شده است. وی ادامه داد: بحث ارتباطات ژورنالیسم آن لاین ، شبکه های اینترنتی، فضای مجازی رسانه های غربی ایجاب می کند تا بیش از پیش به فکر مقابله متقابل باشیم. اين فعال عرصه رسانه، رسالت رسانه‌های توسعه محور را معطوف به توسعه اقتصادی ، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دانست و اظهار کرد: آگاهی بخشی، اطلاع رسانی و شفاف سازی امور جاری رسالت اصلی رسانه ها است که به عنوان یک پل ارتباطی میان مردم و مسئولین مطرح هستند.

وی با تاکید بر اینکه امروز ایجاد شبکه های خصوصی رسانه ای در کشور الزامی است افزود: جمهوری اسلامی برای مقابله با رسانه‌های غربی نیازمند به راه‌اندازی شبکه‌های خصوصی است. وی افزود: آذربایجان‌غربی با توجه به موقعیت جغرافیایی خاص خود یک منطقه حساس به شمار می آید و همین عامل رسالت و وظیفه رسانه های فعال در ان را نیز حساس تر و خطیرتر می نماید . وی با اشاره به اینکه رسانه باید بتواند مردم را با شرایط فرهنگی و اجتماعی وفق دهد اظهار کرد: برای مقابله با اهداف و فعالیت‌های رسانه‌های بین المللی و به ویژه رسانه‌های غربی بهترین شیوه بهره‌گیری از ابزارهای فرهنگی است. وي عدم ظرفیت پذیری مسئولان و مدیران مربوطه را مهمترین مشکل رسانه‌های گروهی استان دانست. وی افزود: مشکلات مالی ، بحث کمبود اعتبار و منابع انسانی و امکانات، نبود کارشناس متخصص و خبره در زمینه ی خبر و روزنامه‌نگاری از سایر مشکلات پیش روی فعالین عرصه رسانه در استان است. وي در خاتمه با بیان اینکه دیدگاه های فعالین رسانه در شمالغرب کشور دیدگاه‌هایی سازنده است افزود: لازم است مدیران جهت پیشرفت و نیل به اهداف از این دیدگاه‌ها بهره گیرند. دبير ارشد و يكي از فعالين عرصه رسانه و خبر استان نيز در ابتداي مراسم با تاكيد بر لزوم آسيب‌شناسي عملكرد رسانه‌ها رسالت‌هاي هر رسانه را بر اساس شرايط و موقعيت منطقه‌اي بغير از اصول در مباحث اخص‌تر متفاوت‌ ذكر كرد. وي رويكرد علمي واقع‌بينانه را در بحث مديريت يك رسانه حائز اهميت توصيف كرد و گفت: رسالت يك رسانه علمي مهيا كردن بستر براي گسيل كردن جامعه به سمت تعالي است.

وي گفت: رسانه از اركان اساسي قدرت محسوب مي‌شوند و بايد شناسايي آسيب‌ها و رسالت‌هاي يك رسانه به شكلي ماهوي‌تر و علمي‌تر صورت پذيرد. نيز از ديگر فعالين عرصه رسانه و خبر استان گفت: يك رسانه توسعه‌مدار در مبحث توليد خبر از نگاه‌هاي بكر و نو نبايد غفلت كند. وي ادامه داد: آفت رسانه ركود و رخوت در چشم‌انداز سطحي آن توصيف مي‌شود و بايد ابزارهاي برنامه‌ريزي رسانه تجلي بخش نشاط و پويايي براي جامعه باشد. وي آسيب‌ رسانه را عدم استقلال فكري و سطحي‌انگاري نسبت به مبحث توليد خبر ذكر كرد.

اين جلسه به صورت پرسش و پاسخ ما بين دانشجويان و خبرنگاران با مدعوين ادامه يافت.ح/الف