وقتي سيل زنگ ميزند ...
سيستم هشدار پيش هنگام سيل با استفاده از خطوط مخابراتي در كشور طراحي و ساخته شد
سيستم هشدار دهنده پيش هنگام سيل با قابليت اخطار وقوع سيلهاي قريبالوقوع با استفاده از خطوط مخابراتي به همت متخصصان داخلي طراحي و ساخته شد.
دكتر كاويان پرورش بلدي از مجريان اين طرح در گفتوگو با خبرنگار «پژوهشي» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) اظهار كرد: سيستم هشداردهي زودهنگام سيل سيستمي است كه شدت بارش را - كه در هر منطقه متفاوت است - به عنوان پارامتر سيل از طريق سنسورهاي تعبيه شده كنترل ميكند و در صورت رسيدن آن به مرحله بحراني پيام آمادهباشي را از طريق تلفن براي افرادي خاص ارسال ميكند و در صورت ادامه شرايط بحراني كه نشان از بروز قريبالوقوع سيل است پيام اخطار را به افراد مربوطه ارسال ميكند.
وي با بيان اين كه هشداردهي زود هنگام حوادث غير مترقبهاي نظير سيل و زلزله براي ايران كه از نظر حادثه خيزي جزو شش كشور اول دنيا ميباشد، از اهميت خاصي برخوردار است، خاطرنشان كرد: مطالعه موردي اين سامانه در حوضه گليداغ استان گلستان شامل چندين روستا انجام شد كه در آن دو سيل در روزهاي 9 و 19 مرداد ماه سال گذشته رخ داده و در مطالعات صورت گرفته، ساده ترين راه پيشگيري از مخاطرات، هدايت افراد ساكن در مناطق خطر پذير به نقاط ايمن است كه اين امر زمان بر بوده و افراد براي دسترسي به آب، بايد مسافت زيادي را طي كنند و اين جابه جايي نقاط مسكوني به مناطق مرتفعتر، نياز به فرهنگ سازي و آموزش همگاني دارد.
وي خاطر نشان كرد: با توجه به مساحت حوضه آبريز، طول رودخانه اصلي آن و شيب زمين، تا ساعتها و يا روزها ميتواند زمان پيش هنگام هشداردهي وقوع سيل وجود داشته باشد.
دكتر پرورش بلدي در خصوص نحوه عملكرد سيستم ابداعي گفت: در اين سيستم با انتخاب سيلهاي با بازگشت زماني كوتاه نظير 25 ساله، نقاط خطرپذير در آن تعريف شده و افراد ساكن را به نقاط دورتر جابهجا ميكنند و براي دوره بازگشتهاي بيشتر، وقوع سيل را هشدار ميدهند.
وي افزود: به دليل كوتاه بودن زمان تمركز(و زمان حداكثر دبي) در اين حوضه مورد مطالعه، روند يابي سيل به عنوان عامل اصلي تشخيص و انتقال هشدار در نظر نبوده و به جاي آن شدت سنجي بارش (تخمينهاي منحني بارش-رواناب) براي حسگر مد نظر قرار گرفت و بر اساس مدل بارش ــرواناب، از امكانات بومي مخابراتي منطقه استفاده شده است.
اين پژوهشگر در ادامه اظهار كرد: براي راه اندازي اين سيستم بايد از خطوط تلفن موجود در بدو مسير براي انتقال دادههايي كه حسگرها دريافت ميكنند و در مراكز مخابراتي هستند، برخوردار شويم و در ادامه دادهها را توسط پردازشگرهاي طراحي شده در اين گروه تحقيقاتي، پردازش كرده و به طور موازي به مخاطبهاي از پيش تعيين شده، پيامهاي صوتي را ارسال شود.
وي در بيان ويژگي حسگرهاي به كار رفته در اين سيستم گفت: حسگرهاي به كار رفته در اين سيستم مشابه نمونههاي وارداتي بوده و علاوه بر بومي شدن آن، ارتقاء يافته اند، به طوري كه بر اساس مشخصات فيزيكي حوضه مورد نظر، شش سطح بحراني متفاوت، تعريف شده كه در مرز هر آستانه تعيين شده، مقدار بارش را بررسي ميكنند و با نزديك شدن به آستانهها، سطوح آماده باش و يا اخطار را به مخاطبها انتقال ميكنند.
مدير عامل شركت هلال سبز پارسيان افزود: حسگرهاي هوشمند تعبيه شده در اين سيستم، هر شش ساعت يكبار صحت عملكرد سيستم را كنترل ميكنند و بر اساس حافظهاي كه از ريزش باران در روزهاي اخير دارند، مقادير بحراني را به صورت خودكار تعديل ميكنند.
وي در پايان به ايسنا گفت: طبق استانداردهاي جهاني اين سيستمها بايد حدود 10 تا 15 سال پس از نصب نيز قابليت كاربري داشته باشند كه جهت افزايش دقت آن از سه باران سنج استفاده شده و براي افزايش آمادگي در مقابله با سيل بايد به ارتقاء آموزش همگاني ساكنان مناطق حادثه خيز پرداختهايم و اقدامات سازهاي نظير احداث سد و سيل بند نيز ميتواند بصورت موازي موثر واقع شود.
گفتني است در اجراي اين پروژه سازمانهاي گوناگوني همچون ستاد حوادث و سوانح غير مترقبه، كارگروه ملي سيل و طغيان رودخانه، سازمان هواشناسي كشور، وزارت جهاد كشاورزي، امور آب و آبخيزداري، هلال احمر و شركت مخابرات استان گلستان همكاري داشتهاند.
١٠:١٩ ٠٤/٠٧/١٣٨٥