مركز پژوهش‌هاي مجلس شوراي اسلامي شيوه‌هاي جذب ناجوانمردانه و مهم‌ترين پيامدهاي اجتماعي فعاليت‌ شركت‌هاي هرمي (گلدكوئيستي) در ايران را تشريح كرد.
به گزارش گروه دريافت خبر خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، دفتر مطالعات فرهنگي مركز پژوهش‌ها با بررسي آثار اجتماعي ناشي از فعاليت شركت‌هاي هرمي در ايران متذكر شد كه جذب ناجوانمردانه دوستان و اقوام در دستور كار اين شبكه‌ها قرار گرفته و در روش جذب اين نوع شركت‌ها، به جذب دوستان صميمي در مراحل اوليه تاكيد فراواني شده است.
در جزوه راهنماي جذب، خطاب به اعضاي اين شبكه‌ها تاكيد شده كه «ابتدا ليستي از بهترين دوستان، اقوام و نزديكان خود تهيه كنيد و به آن‌ها بر اساس سطح سواد، ميزان ريسك‌پذيري، وقت آزادي كه دارند و مهم‌تر از همه ميزان اعتمادي كه به شما دارند امتياز بدهيد و بر اساس اولويت‌هاي به دست آمده، سراغ آن‌ها برويد. هيچ‌وقت در مورد كار، تلفني با آنها صحبت نكنيد و از پشت تلفن تنها كنجكاوي افراد را برانگيزيد و نامي از شركت نبريد. قرار بگذاريد و طوري وانمود كنيد كه براي كسب منافع شخصي به سراغ او نيامده‌ايد. محيط را دوستانه جلوه دهيد، تا وقتي كه خود مسلط نشده‌ايد، شخصا اقدام به معرفي كار نكنيد و از ليدر(راهنماي) خود كمك بگيريد. نام هيچ يك از دوستان خود را از قلم نيندازيد.
هم‌چنين هرگز افرادي را به دليل اين كه خيلي فقير، پولدار، گرفتار، بي‌تجربه، پير يا جوان هستند، از دست ندهيد، تعيين زمان قرار را به عهده او بگذاريد. براي معرفي كار بهترين مكان منزل شما و بدترين مكان منزل دوست شماست، چرا كه در منزل شما تسلط با شماست. بهترين حالت و نتيجه از جلسات تك نفره به دست مي‌آيد. زيرا انرژي شما صرف يك نفر مي‌شود. اگر فردي منفي‌ نزد دوست حضور داشته باشد به راحتي بر روي سايرين اثر منفي مي‌گذارد.
مركز پژوهش‌هاي مجلس شوراي اسلامي، در ادامه با افشاي بخش ديگري از روش‌هاي جذب ناجوانمردانه شركت‌هاي هرمي كه به دست‌اندركاران مربوطه آموزش داده شده است پرداخت و افزود: به اعضاي شركت‌هاي هرمي تاكيد شده كه «هميشه خانم‌ها و آقايان متاهل را همراه همسرشان دعوت كنيد، در جلسه معرفي سيگار نكشيد، چرت نزنيد، سر خود را پايين نيندازيد و هيچ كاري جز گوش دادن به سخنان برگزار كننده انجام ندهيد. توضيح اضافه ندهيد از دوست خود بخواهيد با كسي در مورد موضوع صحبت نكند. او فقط با خود مشورت كند. زيرا ديگران چون اطلاعات‌شان ناقص است معمولا ديدي منفي دارند، اولين اصل اين تجارت صداقت است! همواره به زيردستان خود روحيه بدهيد و آن‌ها را به آرامش دعوت كنيد. بعد از دو روز، عضويت فرد تازه را پيگيري كنيد. اگر جواب مناسبي براي سوال او نداشتيد، بدون سعي در دادن جواب و دفاع از سيستم، بلافاصله با بالاسري خود مشورت كرده و جواب مناسب را جويا شويد. هيچ‌گاه در مقابل او جبهه‌گيري نكنيد مسائل و مشكلات او را شبيه مشكلات خود در ابتداي كار وانمود كنيد. هيچ‌گاه براي خريد به كسي اصرار نكنيد. افرادي را كه در قدم اول به شما جواب منفي مي‌دهند هرگز از دست ندهيد چون، آن‌ها يا كاري را آغاز نمي‌كنند يا آن را بسيار جدي و پرتلاش و با انرژي دنبال مي‌كنند. هيچ‌گاه از طرف مقابل انتقاد نكنيد. در مقابل او قرار نگيريد و نشان دهيد كه همراه وي هستيد و قصد كمك به او را داريد. هميشه به دوست خود نشان دهيد كه در اين سيستم بيشتر از او در حال فعاليت هستيد. هرگز وارد بحث و جدل نشويد مگر آن كه مطمئن باشيد برنده هستيد. هر نكته مثبت را به زيرگروه‌ها و هر نكته منفي يا ابهام آلوده را به ليدرهايتان انتقال دهيد».
مركز پژوهش‌هاي مجلس شوراي اسلامي، در بخش ديگري از بررسي خود با اشاره به اين كه همه جملات فوق از يك جزوه چندين ده صفحه‌اي انتخاب شده و برگرفته از روش‌هاي روان‌شناختي جذب افراد به گروه مي‌باشد، افزود: ملاحظه مي‌شود كه اين شركت‌ها چگونه روحيه سودجويانه و رياكارانه خود را با سوء استفاده از بهترين دوستان يك فرد كه به وي اعتماد كامل دارند، به او القا مي‌كند كه اين روابط اجتماعي در ادامه نه به عنوان شناخت رو در رو و متعامل بين دو انسان، بلكه به رابطه سودجويانه يك فرد در شناخت طرف مقابل و استفاده از نقاط ضعف و قوت شخصيتي و نيازهاي واقعي و آرماني تبديل مي‌شود و اين شناخت نيز نه تنها رشد فرد مقابل را در بر ندارد كه تنها به واسطه منافع مالي دوستان و نزديكانش در جلسات حاضر شده و به نوعي هر كس تنها حكم تامين‌كننده منافع جمع ميزبانش را دارد.
دفتر مطالعات فرهنگي مركز پژوهش‌هاي مجلس شوراي اسلامي، تاكيد كرد كه آنچه در اين شركت‌ها به عنوان رفاقت‌هاي ايجاد شده در شبكه مطرح است، هيچ تناسبي با آموزه‌هاي ديني ندارد كه دوست خوب را كسي مي‌داند كه انسان را به ياد خدا بيندازد. زيرا در شبكه‌هاي هرمي دوستي‌ها بر اساس نفع شخص بوده و در پيوند با حمايت‌هاي دو طرفه به ظاهر دوستانه مي‌باشد و چون ريشه در فطرت و حقيقت آدمي ندارد، حداكثر وابستگي متقابل ناميده مي‌شود. اين افراد هم‌چنين ممكن است دوستان خوبي را به علت مخالفت‌شان با اين مساله و دلخوري‌هاي پيش آمده حاصل از آن، از دست بدهند.
مركز پژوهش‌هاي مجلس شوراي اسلامي، در پايان لزوم آگاه‌سازي جامعه در برابر ترفندهاي اين شبكه‌ها را خاطرنشان ساخت و افزود: اگر چه آثار اقتصادي اين پديده را مي‌توان با قانونگذاري و نظارت‌هاي قضائي به حداقل رساند ليكن آثار فرهنگي و اجتماعي بس درازمدت و بطئي‌تر از آنند كه توسط به ابزارهاي نظارتي بتواند آن‌ها را رفع كند و به همين دليل به نظر مي‌رسد تنها ابزار موثر براي مقابله با آثار نامطلوب پديده شركت‌هاي هرمي در بين جامعه و به ويژه جوانان، افزايش سطح آگاهي‌هاي اجتماعي از يكسو و توجه به فرهنگ و اجزاي آن در نهادهاي متولي از سوي ديگر باشد.
واكنش‌هاي نخبگان، دانشگاهيان و مراجع عظام تقليد به اين پديده اگر چه نشان‌دهنده آستانه بالاي حساسيت در جامعه فرهنگي ايران مي‌باشد؛ اما حضور محتاطانه و كم‌رمق دستگاه‌هاي مسئول در پاسخ به اين آثار و تبعات نشان از ضرورت توجه جدي‌تر به آثار فرهنگي اين گونه پديده‌هاي غيرفرهنگي دارد.