کارگاه تخصصی آشنایی با مکتب ادبی زیبایی گرایی برگزار شد
ششمین جلسه هفتگی سلسله کارگاههای تخصصی آشنایی با مکاتب ادبی و شناخت عناصر داستانی با نقد و بررسی مکتب ادبی زیبایی گرایی و شناخت عنصر داستانی موضوع یا قلمرو خلاقیت در داستان کوتاه و ویژگی های آن از سوی اداره فعالیت های ادبی و هنری معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم حضور دانشجویان رشته ادبیات داستانی و ادبیات فارسی روز گذشته در سالن شماره 5 دانشگاه تربیت معلم برگزار شد .
به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی واحد تریت معلم ، مهدی رحیمی ،دبیر کانون داستان معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم در این کارگاه به بررسی مکتب ادبی زیبایی گرایی پرداخت و گفت : « زیبایی گرایی ، طرز تفکری است که در اواخر قرن نوزدهم در ادبیات و هنر اروپا به وجود آمد و پایه یکی از مکتب های ادبی رایج در آن دوره شد و پیروان این مکتب کلیه نظریات مربوط به مفیدبودن هنر یا کاربرد اخلاق را در آن رد می کردند و اعتقاد داشتند که هنر به خودی خود ، برای لذت بخشیدن کافی است و نیاز به بیان مقصودی جز خودش ندارد و نباید درباره آن از دیدگاه اخلاق ، سیاست یا مواضع دیگر قضاوت کرد وآن ها ، تنها معیارهای زیباشناسی را برای سنجش آثار هنری مناسب می دانستند . »
دبیر کانون داستان معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم در ادامه گفت : « فکر اولیه این مکتب را می توان در نظریه امانوئل کانت ، فیلسوف آلمانی که اعتقا به خلوص هنر و بیطرفانه بودن آن داشت ، یافت و نظریات چند تن از شاعران و نویسندگان پیرو مکتب رمانتیسم آلمان از جمله و شیلر که به اسقلال هنر اعتقاد داشتند و می گفتند هنرمند نباید مدیون هیچ کسی باشد نیز از جمله پایه های اساسی این مکتب است . » وی سپس به تشریح ویژگی های این مکتب ادبی پرداخت و گفت : « شعار پیروان مکتب زیبایی گرایی " هنر برای هنر " بود . از دیدگاه کسانی که به نظریه هنر برای هنر اعتقاد دارند ، هنر پدیده ای است مستقل و اثر هنری از جامعه و مردم جداست . تنها معیار سنجش اثر هنری ، چگونگی آن است نه موضوع و محتوایی که به وسیله آن بیان می شود واصطلاح هنر برای هنر ظاهرا" اولین بار ، ویکتور کوزین ، فیلسوف فرانسوی در سال 1818 میلادی در سخنرانی هایش به کاربرد . »
کارشناس ادبیات فارسی جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم در ادامه اظهار داشت : « مکتب زیبایی گرایی دنباله و شاخه ای از مکتب رمانتیسم است و از فردگرایی آن مکتب سرچشمه می گیرد . در حقیقت پیروان مکتب رمانتیسم با اعتقادشان بر این که تنها زیبایی ، حقیقی است ، شالوده این مکتب را گذاشتند واز نظر بسیاری از وابستگان به این مکتب ، هنر بیش از زندگی ارزش داشت ، آن ها هنر را شق دیگری از زندگی می دانستند و به هنرمندانه زندگی کردن و به خاطر هنر زیستن ، اعتقاد داشتند . همین طرز تفکر بود که گروه هنرمندانی را که به منحط ها معروف شدند ، به وجود آورد . »
رحیمی علت اصلی ریشه گرفتن و رشد این مکتب را بورژوازی حاکم بر اجتماع آن دوران دانسته و گفت : « ابتذال ناشی از قوت گرفتن بورژوازی در جامعه آن روز ، پیروان مکتب زیبایی گرایی را به واکنش در برابر آن برانگیخت . در حقیقت معتقدان به اصل هنر برای هنر و پیروان مکتب زیبایی گرایی می خواستند با مجزا کردن هنر و هنرمند از چنین جامعه ای ، آن را از آلودگی و ابتذال نجات دهند و زیبایی اثر هنری را به منزله حربه ای بر ضد جامعه ای که به هنر توجه نداشت ، به کار برند . این روش از نظر آن ها ، بهترین وسیله مبارزه بر ضد جامعه سودجو و راهی برای رهایی از ابتذال و فساد بود و مقارن با همین دوران ، دسته ای دیگر از نویسندگان با طرز تفکری دیگر ، بنیانگذار مکتب رئالیسم یا واقع گرایی شدند . »
دبیر کانون داستان معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم در ادامه به بیان جایگاه مکتب زیبایی گرایی در ادبیات اروپا پرداخت و گفت : « در انگلستان رواج تفکر زیبایی گرایی ، محصول تأثیر هنرمندان فرانسوی و همچنین زمینه بومی مکتب رمانتیسم در آن کشور بود . سوئین برن ، شاعر انگلیسی ، تحت تأثیر شارل بودلر ، شاعر فرانسوی نظریه هنر برای هنر را اعلام کرد و در سال های 1880 ، زیبایی گرایی در این کشور رشد و رواج فراوانی یافت ، والتر پاتر ، لیونل جانسون ، جرج مور ،آرتورسیمونز و بالاخره اسکاروایلد مروجان این مکتب در انگلستان بودند و در امریکا ، امرسون و ادگارآلن و در فرانسه علاوه بر تئوفیل گوتیه و شارل بودلر ، تئودوردوبانویل از هواخواهان جدی این مکتب محسوب می شوند .»
دبیر کانون داستان معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم در پایان خاطر نشان کرد : « زیبایی گرایی بر مکتب سمبولیسم یا نمادگرایی و رواج نظریه شعر ناب تأثیر بسیار گذاشت ، از طرف دیگر فکر استقلال هنر، راه را برای تحولات بعدی در ادبیات ، از جمله ایجاد مکتب ایماژیسم و نظریات نقد نو باز کرد ، هر چند مکتب پارناس که تقریبا همزمان با زیبایی گرایی به وجود آمد ، عکس العملی برضد مکتب رمانتیسم بود ، ولی بنیانگذاران آن در بعضی از اصول عقاید خود از زیبایی گرایی تأثیر پذیرفته اند . »
٠٨:١٥ ٢٢/٠٨/١٣٨٤