٠٥:٥٠ ٠٤/٠٩/١٤٠٣
فرهنگي
تراژدی در دانشگاه تربیت معلم تهران بررسی شد

چهارمین جلسه هفتگی سلسله کارگاههای تخصصی شعر و ادبیات با عنوان « آشنایی با نوع ادبی تراژدی » با بررسی تراژدی های معروف جهان از سوی اداره فعالیت های ادبی و هنری معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم حضور دانشجویان روز گذشته در سالن شماره 4 دانشگاه تربیت معلم برگزار شد .
به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم ، عفت کاظمی ، شاعر و دبیر کانون ادبی معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم در این کارگاه به بررسی نوع ادبی تراژدی پرداخت و گفت : « يكي از انواع ادبي  است كه اصل آن مربوط است به آئين قرباني كردن بز در مراسمي كه يونانيان باستان به خاطر خداي مزارع و تاكستان ها موسوم به ديونيسوس برپا مي كردند ، اين مراسم به تدريج تبديل به تراژدي يوناني و سپس تراژدي نمايش و حتي غيرنمايشي در ادبيات غرب شد. »
وی در ادامه افزود : « در نخستين تراژدي ها ، معمولاً بازيگري كه نقش قهرمان را داشته باشد ، وجود نداشت ، اشخاص نمايش ، گروه هماوازاني بودند كه هر يك رهبري داشتند و وقايع داستان رارهبران نقل مي كردند و گروه هماوازان با آن ها همراهي مي كردند ، رقص وآواز بخش مهمي ازاين تراژدي ها راتشكيل مي داد ، بعدها به تدريج گفت و گو وارد تراژدي شد و تراژدي شكل نمايشنامه به خود گرفت وحد نصابي براي آن به وجودآمد كه تعداد بيت  هاي آن را بين 1500 تا 1800 و تعداد پرده هاي آن را پنج و مدت نمايش را حدود 3 ساعت تعيين مي كرد. »
کاظمی در ادامه گفت : « تراژدي نمايشگر اعمال جدي و مهمي است كه وضع و موقع شخصيت اصلي اثر را به صورت فاجعه باري واژگون كند . »
دبیر کانون ادبی معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم  سپس به تشریح تراژدی از دیدگاه ارسطو پرداخته و گفت : « ارسطو ، فيلسوف يوناني ، در كتاب هنر شاعري خود ، تراژدي را تقليد عملي جديد و كامل تعريف مي كند كه به زبان شعر * و به شكل نمايش است نه روايت . قهرمان تراژدي ، از نظر او شخصي است از طبقه اي بالا كه نه شرير است و نه پرهيزگار و براثر خطايي كه اصلاحاً آشوب تراژيك نام دارد ، دچار بدبختي مي شود ، اين قصور و خطا ممكن است گستاخي ، غرور بيش از حد يا صرفاً اشتباهي غيرعمدي باشد و گاه فضيلتي كه قهرمان تراژدي را از ديگران مشخص و جدا مي كند كه در هرحال هركدام از اين ها ، باعث واژگوني ناگهاني موقعيت قهرمان تراژدي مي شود و سرنوشت او را از خوشبختي به بدبختي تغيير مي دهد .
وی خاطر نشان کرد : « يونانيان اولين كساني بودند كه تراژدي را به وجود آوردند و در حقيقت ارسطو ، قواعد تراژدي را براساس آثار گذشته نوشت . » 
دبیر کانون ادبی معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم در ادامه این کارگاه به تشریح تراژدی در دوره های مختلف پرداخت و گفت : « در طول قرون وسطي تراژدي هاي بزرگ دوران كلاسيك شناخته نبود و تراژدي به هرنوع روايتي اطلاق مي شد كه شرح حال و روزگار كسي بود كه براثر بداقبالي ، به ذلت و بدبختي گرفتار مي شد ، در دورة رنسانس يا نوزايي در فرانسه ، پيركورني و ژان راسين) و پيروان آنها ، با وفاداري به قواعد مشخص و محدود كلاسيسيسم  نظريه هاي ارسطورا در تراژدي هاي خود اعمال كردند . تا قرن هفدهم تراژدي بيشتر به شعر نوشته مي شد و قهرمان هاي آن ها از طبقه بالابودند ، اما با ادامة جنبش طبقة متوسط در قرن هجدهم ، نوعي ديگر از تراژدي كه به تراژدي خانوادگي ( domestic ) يا تراژدي طبقة متوسط ( bour geois ) معروف شد ، به وجود آمد كه قهرمانان آن مردمي معمولي بودند و وظيفة آن انعكاس زندگي اين طبقه و مسائل مورد ابتلاي آن ها بود. »
وی سپس به تشریح تراژدی در قرن بیستم پرداخت و گفت : « در قرن بيستم ، تعداد زيادي از نمايشنامه نويسان، انواع مختلفي از نمايشنامه هايي را كه از نظر تأثير و مفهوم ، جنبة تراژيك دارند، نوشتند ، از جمله عروسي خون ( 1924 ) ويرما (1934 ) اثر فدريكو گارسيا لوركا (1898 – 1936 م) و قتل در كليساي جامع (1935 ) اثر تي . اس . اليوت ( 1888 – 1965 م) و آنتيگون ( 1944 ) اثر ژان آنوي ( 1919 – 1987م) و مرگ درستفروش ( 1948 ) و نگاهي از پل ( 1955 ) اثر آرتورميلر ( 1915) ، قهرمان هاي تراژدي هاي اين دوران ، شخصيت هايي از طبقة متوسط و طبقة كارگر هستند و همچنان كه قهرمان هاي سوفوكل و شكسپير با سرنوشت روبرو مي شدند ، اينان نيز با سرنوشت خود كه حاصل قدرت هاي مسلط محيط وفجايع اجتماع است ، درگير مي شوند. در حقيقت ، در تراژدي هاي دوران معاصر ، علل شكست قهرمان فجايع اجتماع است نه مداخلة سرنوشت يا غرور قهرمان ، آنگونه كه در تراژدي هاي قديم معمول بود و تراژدي اگر به مرگ قهرمان نيز نيانجامد ، به درهم شكستگي او از نظر روحي منجر مي شود. بدين ترتيب امروزه ، تراژدي به عنوان وسيله اي براي بيان عكس العمل هاي طبيعت بشر وديدگاه او نسبت به جهان اطراف و موقعيت او در جهان ، كاملاً با برداشتي كه در قرن شانزدهم از تراژدي داشته اند ، تفاوت يافته است .
وی اظهار داشت : « در دورة معاصر ، تراژدي هايي براساس تراژدي هاي يونان باستان نوشته شده ، اما زمان و مكان به دوران جديد منتقل شده و شعر به نثري هموار تبديل يافته و سرنوشت به عقده هاي روانشناسانه يا اجتماعي ، تغيير صورت داده است . اما در هرحال تراژدي در هر دوره اي با انسان سروكار داشته است . انسان و دردها و رنج هاي او و نيروي پنهان فوق العاده اي كه در او پيوسته در طغيان است و او را برضد جهان و ستم هاي آن و همچنين برضد تزلزل هاي روحي و سستي جسماني خوش برمي انگيزد و در اين مفهوم ، تراژدي به عنوان روايت كوشش ها و آرزوهاي بشر ، كاملاً با كمدي كه محدوديت ها و سستي هاي بشر را به طريقه اي سرگرم كننده نشان مي دهد ، در تضاد است ، در عين حال ، تراژدي در نهايت نوعي اعتراض است . فريادي است كه قهرمان تراژدي بر سر آنچه مسؤول بدبختي يا مرگ او است مي كشد . اين عامل ممكن است خدا ، طبيعت ، سرنوشت ، موقعيت بد يا بداقبالي باشد . در تراژدي هاي جديد ، اين اعتراض به اجتماع و عوامل اجتماعي   برمي گردد. »
وی در پایان گفت : « در ادبيات و شعر فارسي دري ، تراژدي به عنوان نوعي مستقل از انواع ادبي  وجود ندارد . بعضي از بخش هاي شاهنامة فردوسي ، از جمله داستان رستم و سهراب و رستم و اسفنديار را كه بسياري از اجزاء و خصوصيات تراژدي را درخود دارد . » 
گفتنی است در این کارگاه شرکت کنندگان با داستانها و تراژدیهای معروف جهان آشنا شده ، سپس با خواندن غمنامه رستم و سهراب با نوع ادبی تراژدی و ویژگیهای آن در شاهنامه فردوسی آشنا شدند .

٠٨:١٥ ١٣/٠٨/١٣٨٤
عناوين اصلي
معرفي جهاد دانشگاهي
تشکيلات جهاد دانشگاهي
اخبار جهاد دانشگاهي
انتشارات
اعضاء
نام کاربر
رمز عبور
نظر خواهي
کدامیک از فعالیت های جهاددانشگاهی در پیشبرد توسعه همه جانبه کشور موثرتر می باشند؟
تمامي حقوق متعلق به جهاد دانشگاهي مي باشد