کارگاه تخصصی دانشجویی"آشنایی با مکتب ادبی فوتوریسم "برگزار شد
دهمین جلسه هفتگی کارگاههای تخصصی آشنایی با مکاتب ادبی و عناصر داستانی با عنوان« آشنایی با مکتب ادبی فوتوریسم و عنصر داستانی سبک و شیوه نگارش در داستان کوتاه » با حضور داستان نویسان ، کارشناسان و دانشجویان رشته های ادبیات داستانی و زبان و ادبیات فارسی شب گذشته از سوی اداره فعالیتهای ادبی و هنری معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم در سالن شماره 4 این دانشگاه برگزار شد .
به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم ، امیر سعادت روشن ، مسئول کانون ادبی معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم با اعلام این خبر گفت : « فوتوریسم از كلمه futur فرانسه به معني آينده ، مكتبي از مكتب هاي ادبي است كه در اوايل قرن بيستم در ايتاليا به وجود آمد . بنيانگذار آن شاعري به نام اميليوفيليپو توماسو مارينتي است كه نخست نظرياتش را در نشرياتي در ميلان وفلورانس ايتاليا چاپ كرد وسرانجام مرامنامه يا مانيفست مكتب خود را در ضميمه ادبي روزنامه فيگارو پاريس در سال 1909 ميلادي به چاپ رساند. مارينتي اصطلاح فوتوريست را از عنوان داستان عجيب وغريبي كه در همان سال منتشر كرده بود ، اقتباس كرد. در مانيفست او ، مكتب فوتوريسم،به عنوان ستايشگر ماشين ، سرعت ، جنگ و كليه مظاهر زندگي ماشيني عصرجديد معرفي شده بود. »
وی در ادامه افزود : « ماريتيني كه برضد روش هاي ادبي قرن نوزدهم از جمله رمانتيسم و نمادگرايي قيام كرده بود ، تغزل و احساسات را در شعر رد كرد و مكتبي به وجود آورد كه از نظر او متناسب با زندگي جديد وروحيه مردم در عصر ماشين و هواپيما و كارخانه و تحرك و تلاش ها وسروصداهاي زندگي ماشيني قرن بيستم بود . »
سعادت روشن در ادامه به بیان ویژگی ها ی پیروان این مکتب ادبی پرداخت و گفت : « فوتوريست ها با هرگونه ابراز احساسات و بيان هيجان هاي دروني شاعر مخالف بودند . تجليل از ماشين و مظاهر زندگي و تمدن جديد از اصول كار آن ها محسوب مي شد و در زندگي ماشيني جديد ، از جمله پرواز هواپيماها ، فعاليت كارخانه ها و مراكز بزرگ صنعتي ، زيبايي هايي تازه وغيرمعمول كشف مي كردند و براي بيان هنري اين زندگي جديد ، به ايجاد زبان تازه اي دست زدند ؛ زباني خاص ، پراز كلمات غيرشعري كه از قواعد دستوري ونظم وترتيب معمول در آن خبري نبود . »
وی در ادامه اظهار داشت : « فوتوريست ها از رعايت قواعد نقطه گذاري ، به كاربردن حروف ربط ، صفت ، قيد و شكل هاي تصريفي فعل خودداري مي كردند ( مصدر تنها شكل مقبول فعل از نظر آن ها بود ) و درعوض انواع حروف چاپي و علامت هاي رياضي را براي نشان دادن ارتباط بخش هاي مختلف به كار مي بردند . »
مسئول کانون ادبی معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم با بیان اینکه فوتوريسم ، بيشترين تأثير خود را در ادبيات روسي برجا گذاشت گفت : « اين مكتب ، پيش از انقلاب اكتبر(1917) در شعر روسي نفوذ كرده بود. اما محيط پرهيجان دوران انقلاب اكتبر ، زمينة خوبي براي رشد آن شد و همين زمينة متفاوت باعث شد كه فوتوريسم روسي راهي كاملاً جدا از فوتوريسم ايتاليا اختيار كند . »
سعادت روشن با بیان اینکه فوتوريسم در روسيه به دو شاخة اگوفوتوريسم و كوبوفوتوريسم تقسيم شد . به تشریح این دو شاخه پرداخت و گفت : « اگوفوتوريسم را ايگور سوريانين ابداع كرد . اين شيوه با شعرهاي خوش آهنگ و واژه هاي اختراعي وجمله هاي عجيب كه از قواعد دستور زبان و معني بي بهره بود و بيشتر جنبة شخصي داشت ، مشخص شد و چندان دوامي نيافت . كوبوفوتوريسم كه بيشتر به نفي قواعد ادبي توجه داشت و مانيفست هاي آن در فاصلة سال هاي (1912 – 1914 م) منتشر شد به وسيله خلبنيكوف و ولاديمير ماياكوفسكي) وچندتن ديگر رواج و رونق يافت . اين گروه معتقد به شعري بودند كه از درونمايه هاي احساساتي وعشقي كاملاً خالي باشد ، خود را از قواعد مطلق دستور زبان رها كردند و در ابتداي كار به سنت شكني هاي مارينتي ، رهبر فوتوريسم ايتاليايي معتقد بودند و ادبيات روسي را از قديم تا جديد ، انكار مي كردند . از ميان اين شاعران ، روش خلبنيكوف هرچند براي مردم عادي چندان مطلوب و مفهوم نبود ، اما كشفيات زباني او منبع عمدة الهام بسياري از شاعران جوان روس شد . پس از انقلاب اكتبر ، شاعربزرگ روسي ولاديمير مايوكوفسكي با نزديك كردن زبان شعر به زبان مردم و ايجاد استعاره هاي تازه و وارد كردن كلمات عادي روزمره و زبان روزنامه اي به زبان شعر روسي ، شعر را به زندگي مردم نزديك و آن را با نيازهاي موقعيت انقلابي كشورش هماهنگ كرد و با اين شيوه ، كاملاً از فوتوريسم ايتاليا دورشد . »
وی در پایان گفت : « دورة نفوذ و رواج فوتوريسم بسياركوتاه بود و در اروپا ، پيش از پايان جنگ جهاني اول و در روسيه شوروي تا سال 1921 از بين رفت . اما اين شيوه با همة سنت شكني ها و نفي وانكاري كه نسبت به مقررات و قواعد ادبي داشت ، در ادبيات جديد اروپا تأثير زيادي برجاي گذاشت و مكتب هاي كوبيسم ، دادائيسم و سوررئاليسم از آن تأثير پذيرفتند . »
٠٨:١٥ ٠٥/٠٩/١٣٨٤