هشتمین جلسه هفتگی کارگاههای تخصصی آشنایی با مکاتب ادبی و عناصر داستانی با عنوان« آشنایی با مکتب ادبی اکسپرسیونیسم و عنصر داستانی صحنه و صحنه پردازی در داستان کوتاه » با حضور داستان نویسان ، کارشناسان و دانشجویان رشته های ادبیات داستانی و زبان و ادبیات فارسی از سوی اداره فعالیتهای ادبی و هنری معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم در سالن شماره 4 این دانشگاه برگزار شد .
    به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم ، مهدی رحیمی ،دبیرکانون داستان نویسی و نقد داستان معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم در این کارگاه به بررسی و تشریح مکتب ادبی اکسپرسیونیسم پرداخت و گفت : « اکسپرسیونیسم مكتبي است در ادبيات ، نقاشي ، پيكرتراشي وسينما که نخست در حدود سال 1905 در نقاشي آلمان به وجود آمد و در طول دهة بعد از جنگ اول ادامه يافت و ظاهراً اولين بار اصطلاح اكسپرسيونيسم براي نقاش هاي ژوليان آگوست هروه نقاش فرانسوي به كار رفت . ونسان ون گوگ ، نقاش معروف هلندي وف . هودلر نقاش سويسي را مي توان از جمله كساني دانست كه در پيدايش اين مكتب مؤثر بوده اند. »
دبیر کانون داستان نویسی و نقد داستان معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم در ادامه با اشاره به ویژگی های این مکتب گفت : « به طور كلي مي توان گفت كه اكسپرسيونيسم مكتبي است شديداً ضد واقع گرايي و تقليد و تكرار و دوباره سازي واقعيت و طبيعت را رد مي كند و تمايل اصلي آن ، پرهيز از روش هاي واقع گرايي و ناتوراليستي و اصل حقيقت مانندي (كلاسيسيسم) است وهدف آن ، القاي تأثرها وحالت هاي هنرمنديا شخصيت هاي ساختة ذهن اواز طريق تعبيري است كه هنرمند ازآن ها مي كند. »
وی در ادامه به زمینه های ظهور این مکتب پرداخت و گفت : « به عنوان مكتب ادبي ، اولين جلوه هاي روش اكسپرسيونيستي در تآتر به ظهور رسيد و تأثير آن به خصوص در تآترسال هاي 1920 اروپا به شدت آشكار شد و از تآتر و نمايشنامه به ساير انواع ادبي راه يافت و ريشه هاي اكسپرسيونيسم را مي توان در آثار نويسندة سوئدي ، استريندبرگ يافت . ارنست تولر و جورج كايزر آلماني و نيز كارل چاپك ، نمايشنامه نويس چك ، از جمله نمايندگان اين مكتب در نمايشنامه نويسي هستند و بيشتر اين نمايشنامه نويسان ، بر برتولت برشت ، نمايشنامه نويس آلماني اثر گذاشتند . »
دبیر کانون داستان نویسی و نقد داستان در ادامه این کارگاه به تشریح شيوة اكسپرسيونيستي در تآتر پرداخت و گفت : « شيوة اكسپرسيونيستي در تآتر ، بر فضا سازي غيرواقعي و دادن خصوصيت كابوس گونه به صحنه ها و نيز محتواهاي هيجاني و عكس العمل هاي ذهني شخصيت ها و صحنه پردازي هاي نمادين و همچنين گفت و گوهاي مقطع و تلگرافي تمركز مي يابد . در بعضي از آثار تآتري ، توالي معمول زمان بهم مي ريزد و نمايش به صورت مجموعه اي از قطعاتي رؤيا گونه در مي آيد. شيوة تحريف واقعيت در تآتر اكسپرسيونيستي نيز به كار مي رود ، بنابراين ظاهر خارجي اشياء ، آگاهانه مخدوش مي شود. در نمايش هاي اكسپرسيونيستي ، گاه صحنه دقيقاً صحنة دنياي واقعي نيست . مثلاً ديوارهاي دادگاه براي القاي حالت ذهني متهم ؛ به شيوه اي غير معمول نشان داده مي شود. استفاده از شخصيت هاي ماسك زده و وسايل جديدي از قبيل صحنة گردان و بهره گيري از تأثيرهاي نور و صدا نيز از اختصاصات تآتر اكسپرسيونيستي است . نمايشنامه هاي پيراندللو ، نويسندة ايتاليايي و گارسيالوركا ، شاعر و نويسنده اسپانيايي ، يوجين اونيل ، المررايس ، آرتورميلرو تنسي ويليامز نويسندگان امريكايي را مي توان تحت تأثير اين مكتب دانست .اينگمار برگمان ، فدريكوفليني و آنتونيوني روش هاي اكسپرسيونيستي را براي نشان دادن افكار و رؤياهاي شخصيت هاي پريشان و مضطرب فيلم هاي خود به كار برده اند. »
وی در ادامه به بیان جایگاه مکتب اکسپرسیونیسم در ادبیات داستانی و شعر پرداخت و گفت : « داستان نويسي قرن بيستم نيز از نفوذ اكسپرسيونيسم ، بي نصيب نمانده است و نويسندگاني از قبيل ويرجينيا وولف ، نويسندة انگليسي و فرانتس كافكا ، نوسندة چك و ساموئل بكت ، نويسندة ايرلندي در آثار خود ، نشانه هايي از آن دارند. يكي از شگردهاي معمول اكسپرسيونيست ها در رمان ، نشان دادن دنياي عيني است ، بدانگونه كه در تأثرات و حالت هاي شخصيت ها جلوه مي كند. اكسپرسيونيسم در شعر ، به صورت توجه به اصوات و رنگ و كوشش هايي براي حساميزي كه گاه به خاطر آن ها مفهوم فدا     مي شود ، ظهور مي كند. تحريف موضوع هاي جهان خارج و جابه جا كردن توالي زمان و كوشش دقيق براي نشان دادن ( نه توضيح دادن ) ، آن گونه كه در ذهني ناآرام و مشوش مي تواند آشكار شود ، از خصايص شعر اكسپرسيونيستي به حساب مي آيد . از جمله شاعراني كه شعر اكسپرسيونيستي را تجربه كرده اند ، مي توان اديت سيتول شاعرة انگليسي را نام برد. »
دبیر کانون داستان نویسی و نقد داستان معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی واحد تربیت معلم در پایان گفت :« اكسپرسيونيسم را مي توان عكس العمل و نشانة تمايلات رمانتيك هنرمنداني دانست كه در جامعة صنعتي رو به رشد اوايل قرن بيستم مي زيستند و بي اعتنايي آن جامعه نسبت به ارزش هاي هنري ، آنان را به يافتن شيوه هاي جديد و به كارگيري شكل هاي متفاوت بيان هنري برمي انگيخت ومي توان گفت كه اصولاً اكسپرسيونيسم بيش از آن كه روشي در ادبيات باشد ، عاملي است براي القاي تعبير هنرمند از واقعيت ودرادبيات قرن بيستم هر تحريف استادانه اي كه در واقعيت انجام گرفته ،   مي تواند نشانه اي از اكسپرسيونيسم باشد. دوران نهضت(مكتب ادبي) اكسپرسيونيسم بسيار كوتاه بود و فاصله بين سال هاي 1915 – 1925 را در برمي گرفت . در آلمان ، شعر اكسپرسيونيستي از 1910 تا اواسط سال هاي 1920 كه سور رئاليسم جايگزين آن شد ، ادامه يافت . »