به همت معاونت فرهنگي جهاد دانشگاهي واحد استان اردبيل 30 نفر از دانشجويان رشته ميراث فرهنگي دانشگاه علمي كاربردي ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري اردبيل در قالب اردو هاي ايران مرز پرگهر از محوطه باستاني شهر يئري مشكين شهر بازديد كردند .

به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی واحد استان اردبیل ، در اين بازديد، ناقلي كارشناس ميراث فرهنگي در جمع دانشجويان به تشريح قدمت محوطه باستاني شهريئري پرداخت و گفت : محوطه شهريئري شامل چند قسمت و جز وسيع ترين سايت باستاني ايران با 400 هكتار وسعت است و در بخش شرقي مشگين واقع شده است اين محوطه در سال 82 تا 83 توسط هيئت باستان شناسي به سرپرستي دكتر نوبري حفاري شد و چند محوطه از جمله محوطه معبد، قوشاتپه، محوطه قلعه و قبور سنگي بدست آمد.

وي تصريح كرد : بدليل اينكه ازگذشته انسانها در كنار رودخانه ها اسكان داشتند اين محل نيز بعلت قرار گرفتن در كنار قره سو كه از پايين اين قطعه در جريان است سكني گزيده بودند.

ناقلي قوشاتپه را يكي ديگر از مكانهاي بسيار جالب در اين محوطه عنوان كرد و گفت : اين محوطه از نزديك رودخانه قرار دارد و يك نوع معماري مدور دارد.

وي گفت : محوطه معبد نيز كه به اوشاغلار مكتبي مشهور است بدليل وجود سنگهاي ايستاده با نقوشي مختلف بر روي آنان است كه در سال 82 با كاوشهاي صورت گرفته در محوطه يك هزار متر مربع سنگ هاي استيل با 300 سنگ ايستاده بصورت 6 سالن بدست آمدند كه نقوشي روي اين سنگها بيشتر شكل انسان بصورت تجريدي با شمشير و بدون شمشير است كه احتمال مي رود سنگهاي ايستاده اي كه داراي نقوش دو شمشير هستند رتبه نظامي بالاتري نسبت به استيل هايي با نقوش يك شمشير دارند.

ناقلي اين مكان را يك محل   مذهبي و سياسي عنوان كرد و گفت :چون قطعات سفالي و زيور آلات زنانه از اينجا بدست آمده نشانگر كارهاي اقتصادي و مذهبي در اين مكان است. وي اشياي پيدا شده در اين مكان را مربوط به عصر آهن 2 و به سالهاي 1500 تا 1800 قبل از ميلاد كه حدود 3 هزار قدمت دارد اعلام كرد و افزود : در اطراف اين محوطه بصورت پراكنده بيش از 400 مورد نشانه پيدا شده است.

 اين كارشناس ميراث فرهنگي در تشريح محوطه قله از محوطه هاي ديگر شهريئري اظهار داشت : با توجه به حفاريهاي انجام نشده معماري اين محوطه چهارديواري بصورت متصل به هم و تودرتو هستند و بيشتربه عصر آهن يك و دو بر مي گردند و تنوع نقوش در روي استيل ها ، ارتفاع 70 سانتي متري و غيره از مشخصه هاي اصلي اين محوطه است.

 سپس دانشجويان از موزه شهرستان مشگين شهر كه بيشتر اشياي قيمتي و بدست آمده منطقه مشگين شهر در آن نگهداري مي شود بازدي كرد.

عبداللهي كارشناس ميراث فرهنگي نيز در اين باره گفت: در اين موزه اشياي بدست آمده باستاني از قاچاقچيان و حفاران غيرمجزا نگهداري مي شود كه از جمله ي آن مي توان به زيورآلات زنانه، سرپيكان ، ظروف آشپزخانه، وسايل جني و  ، ظرف غذا ، كتابهاي قيمتي و غيره نگهداري مي شود.

 در ادامه دانشجويان همچنين از بقعه شيخ حيدر اين شهرستان نيز بازديد كردند. بقعه شيخ حيدر برج قديمي استوانه اي با 18.5 متر    10.5 متر در قسمت بيرون است برج بصورت مدور است كه داخل آن 13 ضلعي در دو طبقه ي زيرين بصورت سردانه و قبر اشخاص مذهبي و سياسي با 7 متر ساخته شده است كه قبر شيخ حيدر از اشخاص سياسي و مذهبي در دوران ابوسعيد آخرين حكمران مغول در آن قرار دارد. به گفته محققان اين بقعه متعلق به عصر شيخ صفي نيست چرا كه اين شخصيت سياسي قبل از دوره صفويه بوده است اما به اعتقاد مردم اين شيخ حيدر همان پدر شاه اسماعيل است.

ساخت و كاشي كاري اين بقعه شبيه معماري دوره صفويه است كه درحمله روسها تخريب شده و داخل آن بصورت 12 ضلعي بعدا ترميم و مرمت شده است و هم اكنون نيز در حال مرمت است اين برج به عنوان ديده باني استفاده مي شده و چهار جهت پنجره جهت تهويه دارد و درون و بيرون آن مقرنس و داراي كچ بري و كاشي كاري فيروزه اي است كه آيه اي از سوره فتح 27 – 28 و 29 از مزين شده است. در ورودي از ضلع شمالي نقش برجسته دارد كه   نشان آن دوره بوده است.

سپس دانشجويان از آخرين مكان باستاني كه بازديد كردند كهنه قلعه شهر مشگين بود كه اين قلعه در ضلح شرقي مشرف به خيار و چاي قرار دارد و وسعت تقريبي آن 2 هكتار است كه قسمتي از آن در زمان طاغوت در احداث بيمارستان از بين رفته است.

اين قلعه داراي چندين برج بوده است كه قسمت خيار و چاي از آن مشخص بوده و هم اكنون چيز زياي از آن نمانده است. اين قلعه داراي حسارهاي مستطيل شكل بوده كه دور تا دور آن 8 برج مراقبت بوده كه چند تا بيشتر نمانده است و اسطبل ها ، قسمت اداري، برج مراقبت از قسمت هاي آن بوده است. در ضلع غربي اين قلعه كتيبه اي بنام سروش كن داشي به خط پهلوي ساماني وجود دارد كه در زمان نرسه هرمز حكمران 37 ميلادي شاپور ساماني نوشته است كه اين قلعه را در 6 سال ساخته ام اين قلعه در سال 1304 توسط باستانشناسان گمانه زني شده كه پي آن 4 متر پايين تر از اين است و طبق آثار اين قلعه به دوره ماد بر مي گردد. ولي در دوره ساماني خيلي اهميت داشته است و در دوره هاي مختلف اسلامي از جمله افشاريه ، پهلوي اول و ... به عنوان پادگان سواره نظام استفاده شده است.ح/الف