در سومين شماره فصل‌نامه تخصصی پژوهش‌های ميان‌رشته‌ای قرآن كريم مقالاتی به موضوع پژوهش‌ ميان‌رشته‌ای قرآن كريم و علوم منتشر شده است. «قرآن كريم و مهندسی اجتماعی»، عنوان نخستين مقاله اين شماره است كه به قلم سليمان خاكبان نگاشته شده است.

  به گزارش روابط عمومي سازمان فعاليتهاي قرآني دانشجويان كشور،در اين مقاله، بر ضرورت آشنايی با ميان‌‌رشته‌ای‌ترين دانش زمان؛ يعنی مهندسی‌اجتماعی، به‌عنوان يك ابزار استراتژيك و استفاده از آن در كنار آموزه‌های نورانی و بلند قرآن كريم به‌عنوان حياتی‌ترين و راهبردی‌ترين مواد و مصالح طراحی و تأسيس يك جامعه مدنی جامع كه بايد پاسخگوی هندسه نيازهای صادق انسان، جامعه و تاريخ باشد، تأكيد شده است. مقاله دوم، «توسعه عدالت‌محور و الگوی ايرانی ـ اسلامی آن» نوشته مشترك منوچهر منطقی و مهدی شعبانی‌سيچانی است.

 توسعه و ابعاد مختلف آن از جمله مفاهيم كليدی است كه در چند دهه اخير در مطالعات اقتصادی، اجتماعی، سياسی و فرهنگی كاربرد داشته و در فرهنگ جغرافيای اقتصادی و سياسی به‌عنوان يك عامل تفكيك‌كننده جوامع و كشورها مطرح می‌شود. تحقيق از نوع كتابخانه‌ای بوده و در تلاش است كه با مرور منابع عمده و تحليل نظرات، چارچوب و نقشه راهی با تبيين چشم‌انداز سال 1404 و برنامه پنجم توسعه برای توسعه عدالت‌محور متناسب با جامعه ايران ارائه دهد. عنوان سومين مقاله، «بررسی تطبيقی جرايم عليه عدالت قضايی از ديدگاه قرآن كريم و حقوق كيفری» است. در اين مقاله كه به قلم فتح‌الله نجارزادگان و مصطفی مسعوديان نوشته شده، به روش توصيفی ـ تحليلی انجام گرفته است، ضمن بررسی مفهوم جرايم عليه عدالت قضايی، مصاديق اين جرايم از ديدگاه قرآن كريم و حقوق كيفری ايران شناسايی شده و در پايان، عملكرد قانون‌گذار در برخورد با اين دسته از جرايم مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. مقاله بعد، «قرآن كريم و كثرت‌گرايی دينی» است كه نوشته محمد بيدهندی و ابوذر نوروزی است.

 از نگاه اين پژوهش، كثرت‌گرايی دينی دارای زمينه‌های مخصوص به خود و مبانی آن محل مناقشه است. از منظر قرآن كريم، وحی تشريعی نوع خاصی از معرفت است كه به‌صورت علم حضوری مقرون به حفظ و صيانت الهی برای انسان‌های خاص و با شرايط ويژه حاصل می‌شود و رمز و راز آن برای ديگران پنهان است، اما علائم و شواهد لازم برای اثبات آن وجود دارد. از ديدگاه قرآن كريم، كثرت‌گرايی دينی مردود و رويكرد قرآن كريم به مسئله ساير اديان ناظر به جنبه‌های گوناگون آن است. از جنبه حقانيت، ساير اديان منسوخ و آميزه‌ای از حق و باطل هستند و تنها اسلام حق مطلق است، از جهت نجات كسانی‌كه آگاهانه از اسلام پيروی نكنند، عذاب خواهند شد و مسلمانان نسبت به پيروان ساير اديان توحيدی و كفار غيرمعارض با مدارا، احترام و سعه‌صدر رفتار خواهند كرد و رعايت حقوق آن‌ها را وظيفه خود می‌دانند. «جستاری در نظام آفرينش جنين در قرآن؛ واكاوی مرحله نخست رشد و تكامل جنين» عنوان مقاله غلامرضا نورمحمدی است كه اثر بعدی منتشرشده در سومين شماره مجله تخصصی «پژوهش‌های ميان‌رشته‌ای قرآن كريم» است. تقسيم‌بندی مراحل آفرينش جنين در قرآن كريم كه بر پايه تمايز ماكروسكوپی و قابل رؤيت‌بودن با چشم غيرمسلح است، يكی از آسان‌ترين و در عين حال دقيق‌ترين تقسيم‌بندی‌هايی است كه مراحل تشكيل و رشد جنينی را بيان كرده است. گرچه در حال حاضر دانش جنين‌شناسی با چشم مسلح و بهره‌گيری از ابزار ريزبينانه به بررسی عوامل ملكولی، سلولی و ساختاری جنين می‌پردازد، اما بايد اعتراف كرد كه قرآن كريم، تمام مراحل آفرينش و رشد و تكامل جنين را با اصطلاحاتی به ظاهر ساده اما بسيار دقيق بيان كرده است كه با رهاوردهای علمی و دانش روز بشر در جنين‌شناسی سازگار است. حسن خرقانی، پژوهشگر ديگری است كه مقاله «قرآن كريم چشمه‌سار زيبايی‌شناسی» را نوشته است. مقاله او، پژوهشی است كه اثبات می‌كند نظامی زيباشناسانه در قرآن و اسلام وجود دارد و ضمن تبيين آن كه قرآن كريم خود پديده‌ای زيباشناختی است، روشن می‌ساز كه نگره‌های زيباشناختی والايی در قرآن كريم وجود دارد و از اين ميان، عينی يا ذهنی بودن زيبايی را به‌عنوان نمونه‌ای از مباحث زيبايی‌شناسی در قرآن كريم بررسی می‌كند. آن‌گاه به ترديدهايی درباره وجود نظام زيبايی‌شناختی اسلام پاسخ می‌دهد و ميان زيبايی‌شناسی قرآن و زيبايی‌شناسی نسبت‌سنجی می‌كند و در پايان اشاره‌ای به نقش زيبايی‌‌شناسی در شناخت زيبايی‌های قرآن كريم دارد. مقاله «تربيت اسلامی (گذر از اهداف كلی به اهداف رفتاری)» به قلم محمد كاويانی، اثر ديگری است كه در سومين شماره مجله تخصصی «پژوهش‌های ميان‌رشته‌ای قرآن كريم» منتشر شده است

. اين پژوهش با هدف ترسيم و ارائه مدلی برای اهداف تربيت اسلامی و به‌تبع آن مشخص‌كردن اهداف كلی، واسطه‌ای و تأكيد بر اهداف رفتاری در تربيت اسلامی صورت پذيرفت. روش اين پژوهش از نوع مفهومی و تحليل محتوای متون دينی به‌صورت نظری (با استفاده از روش‌شناسی استنباط از متون دينی) بود. بدين منظور، تمام متون درجه‌اول دينی و بعضی از آثار صاحب‌نظران اسلامی، مورد جستجوی موضوعی و سپس موضوعات يافت‌شده، مورد مطالعه دقيق و دسته‌بندی در رده‌های مختلف قرار گرفت. از دستاوردهای اين پژوهش عبارت است از يك مدل جامع برای اهداف تربيت كه به‌صورت مخروطی تا سه ـ چهار رديف ريز شده است و بعضی از قسمت‌های آن به عنوان نمونه، محتوی‌دهی شده است. از ويژگی‌های اين مدل اين است كه با همه زوايای زندگی روزمره ارتباط مستقيم دارد و در عين حال به نگرش‌های زيرين تربيت اسلامی نيز توجه كرده است.

 عنوان آخرين مقاله، «مكان و مسكن از منظر اسلام» است كه كار مشترك بهزاد وثيق، آزاده پشتونی‌زاده و محمدرضا بمانيان است. مكان و جايگاه آن در هنر و معماری اسلامی همواره از سوی متفكران فلسفه اسلامی و اسلام‌شناسان مورد بحث‌های مختلف قرار گرفته است. نوع برداشتی كه از هويت مكانی معرفی می‌شود، در صورت‌بندی مكان و معماری مطلوب اسلامی مؤثر بوده و راه را برای شناخت، تحليل و ارزش‌گذاری باز می‌گشايد. در اين مقاله با اتكا بر روش تحليلی ـ توصيفی به بررسی مفهوم مكان و شاخصه‌هايی چون شخصيت، هويت و معنای مكانی و مقايسه آن با ساختارهای معماری اسلامی، پرداخته شده تا به شاكله كلی ذهنی از مكان و مسكن اسلامی نزديك شويم.الف/ر