حال عمومي دومين گوسفند شبيه‌سازي شده در ايران كه ساعت 30 دقيقه بامداد روز شنبه هشتم مهرماه از طريق عمل سزارين در پايگاه تحقيقاتي اصفهان پژوهشكده «رويان» جهاد دانشگاهي به دنيا آمده، مطلوب است و بره متولد شده بعد از ظهر يكشنبه از انكوباتور خارج شده و زندگي در شرايط عادي را آغاز مي‌كند.
دكتر محمد حسين نصر اصفهاني، رييس پايگاه تحقيقاتي پژوهشكده «رويان» در اصفهان با اعلام اين مطلب به خبرنگار «فن‌آوري» خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) گفت: وضعيت بره متولد شده خوب است و مرتبا شير مي‌خورد به طوري كه از صبح امروز 200 سي‌سي شير خورده است.
وي در عين حال خاطرنشان كرد: بره شبيه‌سازي شده براي پيشگيري از عفونت ريوي تحت آنتي بيوتيك تراپي قرار دارد.
دكتر محمد حسين نصر اصفهاني، خاطرنشان كرد: در پايگاه تحقيقاتي اصفهان پژوهشكده «رويان»، 30 مورد انتقال جنين گوسفند شبيه‌سازي شده انجام شد كه به سه حاملگي منجر شد كه يكي از آنها در شامگاه يازدهم مرداد ماه متولد شد كه دقايقي بعد از تولد به دليل نارسايي جفتي از دنيا رفت و دومين آنها امروز (بامداد شنبه) به دنيا آمد و سومي كه بايد بعد از آنها به دنيا مي‌آمد در 90 روزگي سقط شد.
وي با اشاره به اين كه جمهوري اسلامي ايران به عنوان نخستين كشور خاورميانه به فن‌آوري شبيه‌سازي دست يافته است درباره نحوه همانندسازي بره شبيه‌سازي شده گفت: بدين منظور ابتدا گوسفندي را به عنوان سند انتخاب كرده و نمونه‌اي از پوست لاله گوش گوسفند جدا كرده و سلول‌هاي فيبروبلاست آن را تكثير و نگهداري مي‌كنند و از طرف ديگر تخمدان گوسفنداني را كه در كشتارگاه ذبح مي‌شوند جمع آوري كرده و به آزمايشگاه منتقل مي‌كنند و در آنجا تخمك‌هاي نابالغ از تخمدان‌ها جدا شده و در محيط آزمايشگاه بالغ شده و سپس هسته‌ اين تخمك‌ها توسط سوزنهاي بسيار ريز خارج شده و هسته سلول فيبروبلاست گرفته شده از بافت گوش گوسفند سند به جاي آن جايگزين مي‌شود.
دكتر نصر اصفهاني خاطر نشان كرد: در ادامه با تحريكات الكتريكي و شيميايي رشد تخمك بازسازي شده آغاز شده و بين 7 تا 9 روز بعد جنين به رحم گوسفندي كه بدين منظور آماده شده منتقل مي‌شود و پس از 30 روز سونوگرافي انجام مي‌شود و در صورتي كه جنين به حاملگي منجر شده باشد گوسفند تحت مراقبت قرار مي‌گيرد.
رييس پايگاه تحقيقاتي اصفهان پژوهشكده رويان درباره روند پروژه شبيه سازي در پژوهشكده رويان جهاد دانشگاهي گفت: برنامه ما، ادغام پروژه شبيه سازي با پروژه سلول‌هاي بنيادي با هدف استفاده در بيماران قطع نخاع است.
وي در گفت‌و‌گو با ايسنا تصريح كرد: در اين طرح كه به «شبيه سازي درماني» موسوم است كه از جنين‌هاي اوليه شبيه سازي شده (بلاستوسيت هفت روزه) سلولهاي بنيادي توليد كرده و آنها را به سلول‌هاي عصبي تمايز داده و به بيماران قطع نخاعي انتقال مي‌دهيم. در كلونينگ درماني، هدف توليد موجود هماهنگ سازي شده نيست بلكه توليد سلول‌هايي با توانايي توليد عصب يا ساير سلول‌هاي تمايز يافته مشابه خود فرد است كه مشكلات و عوارض پيوند را ايجاد نمي‌كند.
دكتر نصر اصفهاني خاطر نشان كرد: «شبيه سازي درماني» يكي از آرزوهاي زنده‌ياد دكتر كاظمي آشتياني- رييس فقيد پژوهشكده رويان جهاد دانشگاهي - بود كه هنوز هم در دنيا به مرحله علمي نرسيده به جز موردي كه در كره جنوبي گزارش شد و بعد تكذيب شد كه اميدواريم با عنايت خداوند بزرگ و توانمندي نيروهاي جوان كشورمان بتوانيم به اين هدف دست پيدا كنيم. 
 وي گفت: پروژه تحقيقات بعدي، تحقيقات جهت دستيابي به شبيه سازي درماني براي درمان بيماران قطع نخاعي است. 
نصر اصفهاني مهمترين موفقيت را داشتن فناوري شبيه‌سازي در داخل كشور دانست و خاطر نشان كرد:‌ تاكنون در دنيا محققان كشورهاي كانادا، امريكا، انگليس، استراليا، نيوزيلند، چين، كره‌، ژاپن و ايتاليا موفق به توليد گوسفند شبيه‌سازي شده‌اند.
وي هدف از تحقيقات بر روي پروژه شبيه‌سازي حيوانات را دستيابي به شبيه سازي درماني بيان كرد و افزود: پروژه بعدي كه دنبال خواهيم كرد پروژه تحقيق براي دست‌يابي به شبيه‌سازي درماني در مورد بيماران قطع نخاعي خواهد بود و در صورتي كه بودجه‌هاي لازم اين تحقيقات در اختيارمان قرار گيرد كار مطالعه را آغاز مي‌كنيم.
وي در ادامه تصريح كرد: در شبيه‌سازي درماني بيماران قطع نخاعي از فرد بيمار، سلولي از بدن فرد جدا مي‌كنيم و از سلول فرد جنين شبيه‌سازي توليد مي‌كنيم و از جنين شبيه سازي شده، بايد سلول بنيادي بسازيم كه با آن خواهيم توانست بيماري قطع نخاع را درمان كنيم و از ابتداي تحقيقات بر روي پروژه‌هاي شبيه‌سازي ما چنين هدفي را دنبال مي‌كرديم.
معاون پژوهشي پژوهشكده «رويان» جهاد دانشگاهي نيز اعلام كرد: حال عمومي دومين گوسفند شبيه‌سازي شده در ايران كه بامداد روز شنبه هشتم مهرماه از طريق عمل سزارين در پايگاه تحقيقاتي پژوهشكده در اصفهان به دنيا آمده لحظه به لحظه رو به بهبود است و به تدريج به ثبات مي‌رسد.
دكتر شاهوردي،درباره آخرين وضعيت بره شبيه سازي شده كه پژوهشگران «رويان» نام «رويانا» را براي آن پيشنهاد كرده‌اند، اظهار داشت: وضعيت بره متولد شده بسيار خوب است و شرايط آن دقيقه به دقيقه رو به اثبات است و به مرور مرحله خاص اوليه را پشت سر مي‌گذارد .
وي خاطر نشان كرد: بره شبيه سازي شده مرتبا شير مي‌خورد كه البته با توجه به تولد سزاريني آن و نبود شير مادر طي دو سه روز اول طبيعتا به وسيله شيشه شير مي‌خورد.
معاون پژوهشي پژوهشكده «رويان» جهاد دانشگاهي نيز در گفت‌و‌گو با ايسنا اظهار داشت: وضعيت بره متولد شده بسيار خوب است و شرايط آن دقيقه به دقيقه رو به اثبات است و به مرور مرحله خاص اوليه را پشت سر مي‌گذارد .
دكتر شاهوردي خاطر نشان كرد: بره شبيه سازي شده مرتبا شير مي‌خورد كه البته با توجه به تولد سزاريني آن و نبود شير مادر طي دو سه روز اول طبيعتا به وسيله شيشه شير مي‌خورد.
وي تصريح كرد: وضعيت بره شبيه سازي شده كه به لحاظ فيزيكي كمي ضعيف‌تر است به صورتي است كه مي‌تواند سر پا بايستد و در مجموع نگراني خاصي وجود ندارد.
رييس پژوهشكده «رويان» جهاد دانشگاهي نيز پيش از اين اعلام كرد: حال عمومي دومين گوسفند شبيه‌سازي شده در ايران كه بامداد روز شنبه هشتم مهرماه از طريق عمل سزارين در پايگاه تحقيقاتي پژوهشكده در اصفهان به دنيا آمده از ظهر شنبه رو به بهبود است با اين حال اقدامات لازم تحت نظارت دامپزشكان مركز در حال پيگيري است.
دكتر گورابي نيز در گفت‌و‌گو با خبرنگار ايسنا اظهار داشت: بره شبيه‌سازي شده كه بامداد شنبه با عمل سزارين به دنيا آمد، در ابتدا از نظر علائم حياتي مشكل داشت از جمله اين كه خوب تنفس نمي‌كرد و به نظر مي رسيد مشكلات قلبي و احتمالا عصبي دارد كه از آن موقع تحت مراقبتهاي ويژه قرار داده شد كه از حدود ساعت 12 ظهر شنبه وضعيت بهتري پيدا كرده و حتي مقداري شير خورده ولي به هر حال هنوز وضعيت با ثباتي ندارد و بايد كارهاي لازم توسط دامپزشكان انجام شود.
وي درباره نحوه توليد بره شبيه سازي شده گفت: ابتدا تخمك‌هاي نابالغ از تخمدان گوسفنداني كه در سلاخ‌خانه ذبح شده‌اند جداسازي شده و به روش‌هاي خاصي در آزمايشگاه به وضعيت بلوغ رسانده مي‌شوند و سپس هسته داخل تخمك كه حاوي مواد ژنتيكي است، خارج شده و به جاي آن هسته بالغ يك سلول غير جنسي را كه از گوسفند ديگري جدا شده به داخل تخمك فاقد هسته منتقل مي‌كنند و با فرايند خاصي نظير الكترون فيوژن تخمك را تحريك كرده و به سمت تقسيم‌هاي سلولي كه در حالت عادي در روند ايجاد جنين رخ مي‌دهد سوق مي‌دهند؛ به اين ترتيب جنيني تشكيل مي‌شود كه منشا آن مثل حالت معمولي كه در توليد مثل جنسي تخمك و اسپرم با هم مخلوط شده و جنين را تشكيل مي‌دهند نمي‌باشد.
دكتر گورابي تصريح كرد: حيوان همانندسازي شده بر خلاف حيوانات عادي كه بعضي از صفات خود را از پدر و يا مادر به ارث مي‌برند، تمام مواد و خصوصيات ژنتيكي خود را از حيواني كه سلول بالغ غير جنسي از آن گرفته شده و هسته آن را داخل تخمك قرار داده‌اند گرفته است.
وي گفت: تنها تعداد معدودي از كشورهاي پيشرفته از جمله آمريكا، انگلستان، ايتاليا، ژاپن و استراليا كه تعداد آنها شايد به 10 كشور هم نرسد اين فن‌آوري را در اختيار دارند.
رييس پژوهشكده رويان جهاد دانشگاهي با اشاره به برنامه‌هاي آينده پژوهشكده در پي انجام موفقيت‌آميز طرح شبيه‌سازي گوسفند به ايسنا گفت: چون ميزان موفقيت در اين كار پايين است قصد داريم، شبيه سازي توليد مثلي در حيوانات را افزايش دهيم تا اگر در آينده به فن‌آوري‌هاي توليد حيوانات ترانس ژنتيك دسترسي پيدا كرديم بتوانيم از اين طريق حيوانات ترانس ژنتيك را تكثير كنيم.
دكتر گورابي شبيه سازي درماني را از ديگر طرح‌هاي پيش روي پژوهشكده رويان عنوان و تصريح كرد: شبيه‌سازي درماني تقريبا مشابه طرحي است كه انجام شده اما در مورد انسان و با هدف درمان بيماران انجام خواهد شد به اين ترتيب كه تخمك را بدون هسته مي‌كنيم و در صورتي كه بيماري براي پيوند كبد نياز به سلول‌هاي كبدي دارد هسته يك سلول بالغ گرفته شده از بدن بيمار را در داخل اين تخمك قرار دهيم و همان فرايند را تكرار كنيم تا جنين توليد شود.
اين جنين وقتي به وضعيت بلاستوسيت رسيد توده داخلي سلولي را خارج كرده و از اين طريق به سلولهاي بنيادي دسترسي پيدا كنيم، تفاوت اين سلول بنيادي با سلول‌هاي بنيادي كه در حال حاضر داريم اين است كه سلول بنيادي متعلق به خود بيمار است و اگر آن را به سلولهاي كبدي تمايز داده و به بيمار پيوند بزنيم دفع نخواهد شد كه اين يك موفقيت بزرگي و علم در پزشكي خواهد بود.
وي تصريح كرد: يكي از دانشمندان كره جنوبي چند ماه پيش اعلام كرده بودند كه يكي از دانشمندان آنها 11 رده سلولي به اين صورت توليد كرده كه اين ادعا بعدا تكذيب شد و از جامعه علمي دنيا عذرخواهي كردند كه ما اميدواريم بتوانيم به اين موفقيت دست يابيم.ح/الف