مركز ملي ذخاير ژنتيكي و زيستي ايران با هدف خودكفايي كشور در تامين منابع زيستي مورد نياز به همت جهاد دانشگاهي تاسيس شد.
دكتر ابوالحسن شاهزاده فاضلي، رييس مركز ملي ذخاير ژنتيكي و زيستي ايران با اعلام اين مطلب به خبرنگار فن‌آوري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) گفت: اين مركز با هدف كمك به پيشرفت كشور در حوزه‌ زيست‌فن‌آوري راه‌اندازي شده و در حال حاضر طرح مطالعاتي ايجاد بانك‌هاي مولكولي، سلولي و ميكروارگانيسم‌ها در فاز اول فعاليت مركز در حال پيگيري است.
وي درباره اهميت راه‌اندازي اين مركز اظهار كرد: اساس فعاليت‌هاي تحقيقاتي در بسياري از حوزه‌هاي جديد پزشكي، داروسازي، مطالعات زيست‌فن‌آوري و علوم سلولي - ملكولي و همچنين استفاده از باكتري‌ها و ميكروارگانيزم‌هاي مختلف در كشاورزي، صنعت و ... ، دسترسي به منابع زيستي از قبيل ژن‌ها و سلول‌هاست و در واقع اهميت چنين منابعي براي حوزه راهبردي زيست‌فن‌آوري، هم‌سنگ اهميت مواد اوليه‌اي مثل آهن و فولاد و مس براي صنايع است و بنابراين در صورت نبود چنين بانك‌هايي امكان پيشرفت جدي در عرصه زيست‌فن‌آوري براي كشور وجود نخواهد داشت.
به گفته وي، در حال حاضر به دليل نبود يك مركز رفرنس ذخاير ژنتيكي و زيستي در كشور، پژوهشگران و مراكز تحقيقاتي كشور براي مطالعات خود مثلا بررسي روي يك ژن خاص نيازمند تهيه منابع لازم از خارج كشور هستند كه مستلزم صرف هزينه و وقف فراوان بوده و گاهي به دليل تحريم‌ها از فروش آنها به محققان ايراني هم جلوگيري مي‌شود لذا ضرورت تاسيس چنين مركزي به عنوان يك نياز ملي از سال‌ها پيش در كشور مورد توجه قرار گرفته است.
دكتر شاهزاده فاضلي درباره تصريح كرد: نمونه چنين مراكزي از سال‌ها پيش تحت عنوان «بيوبانك» در كشورهاي پيشرفته دنيا وجود داشته‌اند به طوري كه نخستين مركز از اين نوع با عنوان ATCC (مركز منابع زيستي جهاني) از سال 1925 در آمريكا فعاليت داشته و در آلمان، ژاپن و ساير كشورها هم اين قبيل بيوبانك‌ها وجود دارند.
رييس جهاد دانشگاهي واحد علوم پزشكي ايران خاطر نشان كرد: اين مراكز سال‌هاست با تهيه و ذخيره انواع سوش‌هاي ميكروبي، قارچي، مخمرها، انواع رده‌هاي سلولي، ذخاير DNA ژنومي و فرآورده‌هاي نوكلئوتيدي به تامين مواد براي تحقيقات بيولوژي و زيست‌فن‌آوري مي‌پردازند.
رييس مركز ملي ذخاير ژنتيكي و زيستي ايران با اذعان به وجود چندين نمونه از چنين بانك‌هاي منابع زيستي در كشور درباره وجه تمايز اين مركز به ايسنا گفت: در حال حاضر بانك‌هاي كوچك و محدودي مرتبط با ماموريت‌هاي خاص برخي از مراكز در كشور فعاليت دارند اما چنين مركز گسترده‌اي تاكنون وجود نداشته و جهاد دانشگاهي با هدف پاسخگويي به نياز اساسي حوزه زيست‌فن‌آوري به وجود يك بانك زيستي غني و متنوع به تاسيس و راه‌اندازي مركز اقدام كرده است. بديهي است كه در اين حركت ملي از تجارب، توانمندي‌ها و ظرفيت‌هاي تمام مراكز دانشگاهي و تحقيقاتي كشور استفاده خواهد شد.
وي در پايان خاطرنشان كرد: مركز ملي ذخاير ژنتيكي و زيستي ايران از ابتداي اسفند ماه جاري در قالب سه گروه تخصصي بانك مولكولي، بانك سلولي و بانك ميكروارگانيسم كارش را آغاز كرده كه با اتمام مطالعات اوليه طي شش ماه آينده، فعاليت‌هاي عملي مركز در فاز اول در قالب اين سه بانك منابع زيستي آغاز شده و در فازهاي بعد منابع ويروسي و گياهي نيز در مركز تهيه خواهد شد.ح/الف