مسئول طرح نقد و بررسی ترجمه های فارسی متأخر قرآن خواستار حمايت دولت از اجرای این طرح فراگیر، ملی و ارزشمند براي ايرانيان شد.
به گزارش روابط عمومي جهاددانشگاهي واحد تهران،دکتر آذرتاش آذرنوش، مسئول طرح نقد و بررسی ترجمه های فارسی متأخر قرآن کریم در نشست خبری این طرح که با حضور مريم قاسم احمد مدير جهاد دانشگاهي دانشكده الهيات دانشگاه تهران و نمايندگاني از برخي خبرگزاري‌ها  در دفتر پژوهشي جهاد دانشكده الهيات  دانشگاه تهران برگزار شد با اشاره به اینکه در بحث های زبان شناختی با این پدیده برخورد می کنیم که کلمات قرآن معانی دارند که به سادگی و با ذهن کنونی بشر قابل فهم نیست، گفت: بسیاری از کلمات فارسی در حال حاضر و در میان فارسی زبانان ایرانی به معانی دیگری به اختیار گرفته شده که با ظهور اولیه آن متفاوت است. با تصور این تحولات در زبان فارسی پی می بریم که تزلزل در به کارگیری لغات قرآن و ترجمه آن در مقایسه با زبان فارسی صد برابر پیچیده تر و سخت تر است.
دکتر آذرنوش ضمن ترجمه عبارت "بسم الله الرحمن الرحیم" و با تأکید بر اینکه "رحمان" نام خاصی است که برخلاف ترجمه های حاضر به معنای بخشایشگر نمی باشد، اظهار داشت: "الرحمن" واژه ای است که در مرکز جزیرة العرب از آن استفاده می شد و "الله" واژه ای است که در اسلام به جای الرحمن از آن استفاده کرده است.
وی با ابراز تأسف از ضعف در فهم واژه الرحمن در ترجمه های فارسی افزود: با توجه به چنین ضعفی در لغت الرحمن که چندان لغت پیچیده و خاصی هم به نظر نمی رسد، ضعف ما در مقابل کلمات و لغات دیگر قرآن که برخی از آنها پیچیده است و کاربرد کمتری در ادبیات عرب دارد، سر به فلک می کشد.
دکتر آذرنوش بررسی بستر تاریخی ترجمه قرآن را ضرورت حال حاضر دنیای فارسی زبانان در ترجمه قرآن دانست و گفت: وقتی دانشجویان و علاقه مندان بحث نقد و بررسی ترجمه قرآن وارد این بحث می شوند و گام به گام پیش می روند، دید کلی افراد نسبت به قرآن تغییر می کند زیرا ترجمه ای از قرآن را می فهمند که تاکنون نه تنها به آن فکر نمی کردند بلکه در برخی موارد با درصد تفاوت بسیار بالا در ترجمه لغات قرآن مواجه می شوند.
وی با اشاره به اینکه کلید اولیه طرح نقد و بررسی ترجمه های فارسی متأخر قرآن با آغاز کلاس های آموزشی مفردات در دانشکده الهیات دانشگاه تهران زده شد، افزود: درصد موفقیت ما در اجرای این طرح هنوز مشخص نیست و مسئولان اجرای این طرح ادعایی فراتر از توان علمی پژوهشگران قرآنی را ندارند ولی معتقدند باید با ورود به این عرصه که جای خالی آن سال ها در ترجمه های فارسی قرآن دیده می شود، زمینه بحث و بررسی را فراهم کرد. تا جایی که امروزه به تازگی مقالات نقد و بررسی ترجمه های قرآن جایگاه خود را در مجلات، روزنامه ها و نشریات پیدا کرده است.
دکتر آذرنوش فهم ترجمه اصلی لغات قرآن را تکلیف دینی مسلمانان دانست و گفت: هر یک از ما مسلمانان باید منظور واقعی قرآن را از لغات و آیات قرآن بدانیم.
وی با اشاره به اینکه خاورشناسان در زمینه لغت شناسی قرآن جلوتر از ما گام بر می دارند ولی با نگاه ما مسلمانان به قرآن نمی نگرند، تصریح کرد: مسلمانان قرآن را کلام خداوند می دانند به همین دليل مبنای حرکت ما با خاورشناسان متفاوت است و ما مجبوریم با دیدی مقابله گرایانه به پژوهش خاورشناسان نگاه کنیم و از کتب منتشر شده آنان در این زمینه استفاده کنیم در حالی که مبنای حرکت ما با نگاه اسلام گرایانه همراه است.
مولف مقالات ادبیات عرب و علوم قرآنی ضمن تشریح مراحل فعالیت این گروه پژوهشی اظهار داشت: دانشجویان این طرح علاوه بر تسلط بر زبان فارسی باید به زبان های عبری، انگلیسی، سوریانی و فرانسه آشنا باشند و مطالعات قابل توجهی را در زمینه مکتوبات مستشرقین داشته باشند.لذا دانشجویان قبل از آغاز طرح به یادگیری زبان فارسی، انگلیسی پرداختند و حتی بخش قابل توجهی از کتاب های زبان اروپایی را خواندند. این نیاز به پژوهشگران دانشجو نیروی روزافزونی را می دهد تا توان فهم ترجمه لغات را داشته باشند.همچنين دوره آموزشی روان شناسی، چگونگی فیش برداری و اینکه یک مسلمان چگونه باید بر ترجمه لغات بنگرد را آموزش دیدند.دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و دوره دکترای رشته الهیات با گرایش علوم قرآن و حدیث در کلاس های مفردات شرکت کرده و با روند اجرای این طرح آشنا می شوند. برای کشف معنای واقعی یک لغت قرآن حداقل باید به 10 تا 15 قاموس از قرن دوم تا قرن سیزدهم مراجعه کرد زیرا هرچه زمان قاموس ها به زمان نزول قرآن نزدیک تر باشد، امکان صحت در به کارگیری ترجمه های فارسی لغت قرآن بیشتر است.
وی با اشاره به اینکه بیش از یک هزار ترجمه فارسی از قرآن وجود دارد، مخاطبان این طرح را عامه مردم دانست و اظهار داشت: در این طرح بیشتر به کلماتی پرداخته می شود که کلمات مادی قرآن است زیرا اگر بخواهیم به کلمات پرمسئله و گسترده در شریعت و اعتقادات مسلمانان بپردازیم که نقش اساسی در فرهنگ مردم دارند، کار دشوارتر می شد و به اجبار باید از علوم جدید زبان شناختی هم استفاده کرد. در این طرح ما نظر پدران خود را درباره واژگان قرآنی بررسی می کنیم و به دنبال این هستیم که معنای قاطع تری را به جامعه ارايه کنیم. اگر تحقیقات گسترده ای انجام شود، طی دو یا سه سال این طرح فراگیر و ملی به مراحل پیشرفته ای مي رسد. طرح نقد و بررسی ترجمه های فارسی متأخر قرآن، طرح ارزشمندی است که با وجود دانشجویی بودن طرح، جامعه ایران را به خود جذب می کند.
دکتر آذرنوش در پايان با بيان اين مطلب كه پیدا کردن ترجمه هر لغت طیف پژوهشی گسترده ای را می طلبد که می توان از جمع آوری آن 10 جلد کتاب نوشت، ابراز امیدواری کرد كه دولت توجه ویژه ای به اجرای این طرح داشته باشد. کمک دولت به اجرای این طرح کمک شایانی در اجرای بهتر و به نتیجه رسیدن سریع تر طرح دارد.
شایان ذکر است،طرح نقد و بررسي ترجمه هاي فارسي متاخر قرآن كريم از سوي جهاد دانشگاهي دانشكده الهيات دانشگاه تهران و با حمايت مركز توسعه و ترويج فعاليت هاي قرآني وزارت ارشاد و حضور گروهي از دانشجويان ارشد و دكتراي علوم قرآن و حديث دانشكده الهيات دانشگاه تهران با سرپرستي دكتر آذرتاش آذرنوش اجرا مي‌شود.ح/الف