نشست تخصصی"تقویت هویت ملی- دینی جوانان در اوقات فراغت"به همت مرکز مطالعات جوانان و مناسبات نسلی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی و با همکاری سازمان ملی جوانان در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومي پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات اجتماعي جهاددانشگاهي،این نشست با حضور جمعی از پژوهشگران این حوزه و همچنین نمایندگان نهاد ها و سازمان های همکار در برگزاری همایش ملی "جوانان و هویت ایرانی:همسازی عناصر ملی و دینی" که که در آبان ماه سال جاری در تهران برگزار می گردد،انجام شد.
در این نشست،دکتر تقی آزاد ارمکی عضوهیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، دکتر ابراهیم حاجیانی عضو هیئت علمی جهاد دانشگاهی و دانشگاه شاهد و دغاقله عضو هیات علمی جهاد دانشگاهی به ایراد سخنرانی پرداختند.
اولین سخنران این جلسه دکتر حاجیانی بود که در سخنرانی خود با عنوان" اوقات فراغت و فرايند هويت‌يابي جوانان" بر این نکته تاکید کرد که اوقات فراغت تاثيري غير مستقيم و اما ماندگار بر تعريف هويت جمعي فرهنگي دارد.
وي افزود:اين تاثيرگذاري، بويژه در زندگي امروزه كه حجم كه زمان اوقات فراغت فزوني يافته و مي‌يابد و از سوي ديگر كيفيت گذران آن نيز قابل سازماندهي و مديريت (از سوي افراد و دولت‌ها و نهادها) شده است،‌حائز اهميت بيشتري شده است.
وي ادامه داد:افزايش زماني اوقات فراغت بويژه براي جوانان و نوجوانان كه در كشور به حدود 6 ساعت مي‌رسد و این امر موجب مي‌شود هويت و فرايند هويت‌يابي تبديل به يك همه پرسي روزمره گردد. به اين معني كه كنش‌گران مرتباً در معرض سوال و پرسش از خود دربارة كيستي و چيستي خود و با گروه و جامعه‌اي كه در آن مي‌زيند، قرار مي‌گيرند.
حاجياني در پايان گفت:دربارة تاثير و كيفيت مداخله اوقات فراغت بر فرايند هويت‌يابي جوانان و نوجوانان 2 نكته قابل بررسي وجود دارد، اول آنكه در اوقات فراغت چه مضامين و يا محتواها يا پيام‌هائي ـ براي تثبيت هويت‌هاي فرهنگي اجتماعي مطلوب ـ را مي‌توان انتخاب، برجسته و منتقل نمود. در خصوص جنبه ديگر از بحث اوقات فراغت و هويت‌يابي، بايد به ابزارها معطوف شد. با توجه به تغيير ذائقه در نسل جوانان علاوه بر ابزارهاي سنتي مثل گردشگري داخلي، هنرها، بازي‌ها، تفريحات سنتي، ورزشي و .... بايستي توجه جدي به بازي‌هاي كامپيوتري و ويديوئي داشت.
دکتر آزاد ارمکی نيز در سخنرانی خود با عنوان"هویت ایرانی؛یکپارچه یا تکه تکه؟"در سخناني گفت:در جریان شکل گیری هویت های جدید یک مناقشه عمده و اصلی بروز کرده است که نیاز به تامل و بررسی دارد. بسیاری مدعی شکل گیری هویت های چندگانه، تکه تکه، معارض با مدرنیته جهانی می باشندو در مقابل بحث هویت های یکپارچه و که بیشتر محلی است مطرح است. ایشان در ادامه علاوه بر معرفی مبادی نظری رویکردهای مربوط به هویت ، به رابطه میان فرد، ساختار و فراغت در جامعه ایران پرداختند.
وی با اشاره به اینکه مدرنیته در ایران به دلیل وجود عوامل و عناصر مداخله گر فراوان که بر آن اثر می گذارد هنوز امکان ثبات و استقرار لازم را نیافته است و این عدم ثبات ساختارها باعث ایجاد افرادی قوی می شود که بر ضد ساختارها عمل می کنند،عنوان کرد:ما نیز به جای کارکردی و محافظه کارانه عمل کردن واینکه در اوقات فراغت تلاش کنیم تا افراد را در ساختارها وارد کرده و به آنها امکان تامل بیشتری بدهیم ، آنها را از جامعه جدا کرده و در خلا قرار می دهیم و آماده سازیم تا بر علیه ساختارهای ضعیف جامعه عمل کنند . امکان هویت یابی در چنین اشخاصی بسیار ضعیف و غیر ممکن است.
دغاقله نیز در ادامه جلسه به ایراد سخنرانی تحت عنوان"سیاست‌گذاری هویتی در حوزه اوقات فراغت جوانان بر مبنای سبک زندگی"(مطالعه موردی طرح ملی ایران مرز پرگهر)، پرداخت.
وي اظهار داشت:يكي از ويژگي‌ها و مشخصه‌های‌اصلي هويت در جهان مدرن، تعلق افراد به سبک‌های زندگی است و امروزه علقۀ سبك زندگي به یکی از عناصر هويت‌ساز مسلط دوران معاصر بدل شده است. سبك زندگي، يك نظام معنايي مي‌سازد، كه افراد بر اساس اين نظام معنايي خود را تعريف مي‌كنند.
وي ادامه داد:امروزه سبك‌هاي زندگي، فرد را به جهان پيرامونش معرفي مي‌كنند. هر فرد از اين طريق است که هويت خود را شكل مي‌دهد و الگوی مصرف فرایند هویت‌ساز قدرتمندی شده است. در همین راستا سیاستگذاری هویتی در حوزۀ اوقات فراغت جوانان می‌تواند با تمرکز بر این الگوی جدید اثربخشی دوچندانی داشته باشد.
گفتني است،این نشست پنجمین نشست از سلسله نشست های تخصصی حوزه جوانان است که توسط پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی و با حمایت سازمان ملی جوانان برگزار شده است.    چهار نشست قبلی با عناوین" شادی و نشاط در اوقات فراغت"، "بررسی تغییرات سبک زندگی و تاثیر آن بر نگرش و رفتار جوانان"، "برداشت های نو از زندگی معصومان(ع)"،"دینداری در عصر مدرن"، در همین محل برگزار شده است.ح/الف