پژوهشگران جهاد دانشگاهي واحد يزد به دانش فني اندازه‌گيري ميزان نفوذ مذاب فلزات درون‌نسوزها با استفاده از راديوگرافي پزشكي دست يافتند.
عليرضا سلمان مهاجر، مجري اين طرح در گفت‌وگو با خبرنگار پژوهشي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) در يزد گفت: طرح حاضر با عنوان اندازه‌گيري ميزان نفوذ مذاب فلزات درون نسوزها با استفاده از راديوگرافي پزشكي براي نخستين بار توسط اينجانب مطرح و نتايج آن در سال 2001 ميلادي به صورت مقاله‌اي در كنفرانس معتبر يونيتسر مكزيك منتشر شد.
وي افزود: مطالعات و بررسي‌هاي تكميلي اين طرح در جهاد دانشگاهي واحد يزد انجام شد و در سال 1385 به صورت روشي كار آمد مطرح شد كه هم‌اكنون نيز تكميل روش به عنوان طرحي در حال انجام است.
سلمان مهاجر راجع به اهميت دستيابي به اين دانش فني گفت: تعيين مقدار نفوذ مواد مذاب درون بدنه‌هاي نسوز از جمله تست‌هاي بسيار مهم در صنعت مي‌باشد؛ چرا كه نتايج اين بررسي به تصميمات مهمي از قبيل تعمير، تعويض، تغيير فرآيند و يا نوع ديرگداز منجر مي‌شود؛ بنابراين در اين بررسي سرعت و دقت بسيار مهم است.
اين پژوهشگر در ادامه اظهار داشت: در روشي كه هم‌اكنون در صنعت اعمال مي‌شود، بايد ابتدا نمونه ديرگداز مورد بررسي از كوره اخذ شده و سپس از قسمت‌هاي مختلف آن نمونه‌هايي تهيه شده و جهت تست ميكروسكوپي آماده‌سازي شوند كه اين فرآيند در بهترين حالت مستلزم چند هفته وقت و صرف ميليون‌ها ريال هزينه است.
وي اضافه كرد: مشكل ديگر اين روش، حكم براساس نتيجه اخذ شده از بررسي مقاطعي از نمونه و تعميم آن به كل حجم مي‌باشد.
مهاجر در خصوص اين دستاورد خاطرنشان كرد: در روش ابداع شده، نمونه ديرگداز به همان شكلي كه از كوره اخذ شده و بدون آماده‌سازي، مورد راديوگرافي پزشكي قرار مي‌گيرد و اشعه از كل حجم نمونه دست نخورده اصلي عبور مي‌كند كه براساس اختلاف ضريب جذب اشعه ايكس در مواد و تركيب‌هاي مختلف در تصاوير به دست آمده، فلزات و تركيبات نفوذ‌كننده به بدنه اصلي كاملاً متمايز و قابل تشخيص خواهد بود.
وي تاكيد كرد: روش حاضر بسيار سريع و بدون نياز به آماده‌سازي نمونه بوده و هزينه‌هاي آن اصلاً قابل مقايسه با روش‌هاي قبلي نيست ولي بزرگترين مزيت اين روش عبور اشعه از كل حجم نمونه مي‌باشد و اين كه با تصوير‌برداري از سه وجه نمونه كاملاً مقادير نفوذ در جهات مختلف داخل نمونه را مي‌توان بررسي و اندازه گيري كرد.
مهاجر در پايان همكاران اين پروژه را شامل مهندس ميرحسيني، مهندس علي امير ارجمند، مهندس يگانه محمدي ايرواني و ساير اعضاي گروه پژوهشي سراميك جهاد دانشگاهي يزد ذكر كرد.ح/الف