همايش ملي سلامت و توسعه پايدار 29 آبان ماه به همت جهاددانشگاهي واحد علوم پزشكي شهيد بهشتي در تالار امام علي(ع)اين دانشگاه برگزار شد.
به گزارش خبرنگار «بهداشت و درمان» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)،علي اصغر هدايتي دبير اجرايي همايش سراسري سلامت و توسعه پايدار در مراسم افتاحيه اين همايش با بيان اينكه مشاركت همه ارگانها براي تحقق جامعه‌اي سالم الزامي است، گفت: شايد تقويت نظام سلامت برعهده وزارت بهداشت است اما همه دستگاه‌ها در تحقق جامعه‌اي سالم و پويا موثرند. 
هدايتي در افتتاحيه همايش ملي سلامت و توسعه پايدار با بيان اينكه دستيابي به پايداري توسعه بدون سلامت امكانپذير نيست، اظهار كرد: براي ايجاد جامعه‌اي سالم ساماندهي فكري و انديشه ورز با بهره گيري از انديشه‌هاي نخبگان كشور صاحب معرفت دانش الزامي است.
وي تحقق توسعه پايدار را منوط به وجود جامعه‌اي سالم برشمرد و افزود: جامعه سالم مبتني بر جامعه نگري است و بايد به جاي درمان به دنبال پيشگيري بود.
دبير اجرايي همايش سراسري سلامت و توسعه پايدار با تاكيد بر اين كه نظام سلامت بايد بدنبال نگرش جامع با قابليت پيشگيري باشد، گفت: اين بدان معناست كه به جاي بازگشت سلامتي بايد براي حفظ و ارتقا سلامت كوشيد.
هدايتي با بيان اينكه بايد سلامت با ادبيات توسعه پايدار دنبال شود، افزود: سلامت بايد با تمام ابعاد mental، social و physical دنبال شود تا با تربيت انسان سالم، جامعه سالم و توسعه پايدار محقق شود.
دبير اجراي همايش سراسري سلامت و توسعه پايدار با بيان اينكه توسعه پايدار به معناي استفاده از منابع و امكانات به گونه‌ايست كه منافع و امكانات نسل آينده تهديد نشود، گفت: پس از كنفرانس آلما آتا، نيويورك در سال 2000 و ژوهانسبورگ در سال 2002 ميلادي فراتر از محيط زيست انسان سالم محور توسعه پايدار شناخته شد. اين به نحوي است كه امروزه ارتباط دقيق علمي سلامت و توسعه پايدار با فصل مشترك انسان سالم مشخص شد.
وي افزود: نمي توان از جامعه‌اي كه از فقرا، بيكاري، نابرابري، استرس و نگراني از سطح ايمني رنج مي‌برد انتظار توسعه پايداري داشت.
هدايتي با بيان اينكه در سال 85 به ابتكار اتاق فكر سلامت جهاد دانشگاهي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي همايش ملي سلامت و توسعه پايدار پايه گذاري شد، گفت: با تاسيس دبيرخانه همايش از زحمات قاطع و مشاركت وزارت بهداشت شهرداري تهران، شوراي سياستگذاري صدا و سيما و پژوهشكده علوم بهداشتي جهاد دانشگاهي و برخي از نهادها برخوردار شديم.
وي در پايان اظهار اميدواري كرد كه با ادامه فعاليت اين دبيرخانه همايش سلامت و توسعه پايدار هر 2 سال يكبار با رويكرد توسعه پايدار و نگاه سلامت برگزار شود. 

رييس دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي عنوان كرد:
افزايش سرعت دستيابي به سلامت با هماهنگي دستگاه‌ها

رييس دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، تامين سلامت را وظيفه‌اي حكومتي برشمرد و افزود: در سه اصل 29، 43 و 3 قانون اساسي به عنوان ميثاق ملي و راهكار اداره كشور صراحتا به مقوله سلامت اشاره شده است.
به گزارش خبرنگار «بهداشت و درمان» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، دكتر شاهين ميرمحمد صادقي نيز در اين مراسم اظهار كرد: در اصل 29 قانون اساسي آمده است؛ برخورداري از تامين اجتماعي براي بازنشستگي، بيكاري، پيري، از كار افتادگي، بي سرپرستي و در راه ماندگي الزامي است و نياز به خدمات بهداشتي حقي همگاني است.
وي، با بيان اين كه در برنامه چهارم و سوم توسعه ساز و كار مناسب رسيدن به اين اهداف مشخص شده است، گفت: با اجراي سياست‌هاي كلان دولتي و مصوبات مجلس در كنار ساير دستگاه‌ها دستيابي به اين اهداف امكانپذيراست، به عنوان مثال؛ تامين غذاي سالم با همكاري وزارت جهاد كشاورزي و بهداشت و تامين سلامت روان در قالب سلامت پايدار با همكاري دستگاه‌هاي سياسي اجتماعي و فرهنگي به وقوع مي‌پيوندد.
رييس دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، در ادامه رفع موانع موجود بر سر راه زندگي شهرنشيني اعم از مبارزه با حيوانات موذي را از فعاليت‌هاي شهرداري‌ها و رفع موانع حوادث دلخراش جاده‌اي را از وظايف وزارت راه برشمرد و افزود: بايد با تعامل موثر بين بخشي در جهت حفظ سلامت كوشيد.
دكتر مير محمد صادقي، با تاكيد بر ضرورت توسعه پايدار مبتني بر توسعه انساني گفت: سرعت دستيابي به سلامت با هماهنگي دستگاه‌ها افزايش مي‌يابد.
وي، سلامت و توسعه پايدار را بحثي شناخته شده و مفهومي دانست و يادآور شد: بشر امروزي بيش از هر دوره‌اي به توسعه پيشرفته و گسترش ابزار نياز دارد.
رييس دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، مسير توسعه در جامعه بشري را مسيري پويا و پرتحرك عنوان كرد و افزود: براي فراهم آوري ابزار توسعه يافتگي بايد هدف و محور توسعه را شناخت كه براساس اعتقادات ديني و مذهبي حركت به سمت كمال الهي غايت و هدف خلقت آدمي به شمار مي‌رود، پس انسان محور هر حركت و توسعه‌اي است.
وي، با اعتقاد به اين كه سلامت موضوعي نيست كه متولي واحدي داشته باشد، در ادامه بر فراگيري تعريف سلامت و تاثيرگذاري آن بر توسعه تاكيد كرد و افزود: نتايج حاصله در بحث سلامت سال‌هاي پس از انقلاب فقط نتيجه فعاليت پزشكان و پرستاران نبوده، بلكه ماحصل ساخت راه، ابنيه مسكوني و غيرمسكوني، توسعه فضاي سبز، فرآيند آموزش در آموزش پايه و عالي، تامين غذا، رفع محدوديت، دسترسي به آب آشاميدني سالم و بهداشتي و زمينه‌هاي مختلف اجتماعي بوده است.
رييس دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، افزود: اگر هدف، دستيابي به توسعه پايدار است سلامت نيز بايد از پايداري خاصي برخوردار باشد. 
 
معاون هماهنگي ودبيرمجامع وزارت بهداشت:
اهداف توسعه پايداربا شيوع فراوان بيماري،ناتواني وفقرامكان ندارد
يك چهارم باربيماريها دردنيا وابسته به عوامل محيطي است

معاون هماهنگي و دبير مجامع وزارت بهداشت با بيان اينكه تدوين برنامه پنجم توسعه با محوريت سلامت به عنوان يكي از اركان اساسي است، گفت: تقويت انسان سالم به عنوان محور توسعه پايدار بايد مورد توجه قرار گيرد.
دكتر دلاوري در افتتاحيه همايش ملي سلامت و توسعه پايدار با اعتقاد به اين كه حركت در جهت سلامت انسان عاملي براي رفع شكاف طبقاتي به شمار مي‌رود،‌ افزود: توسعه پايدار با سلامت پايدار استقرار مي‌يابد اين در شرايطي است كه انسان سالم نيز تداوم دهنده توسعه پايدار است.
وي مسئوليت نظام سلامت را نوعي مسئوليت جلوه گر در سايه جلب مشاركت‌ها بر شمرد و يادآور شد: نظام سلامت بايد با ارايه مدارك مستند كوشاتر باشد.
معاون هماهنگي و دبير مجامع وزارت بهداشت با بيان اينكه نسل كنوني با فعاليت‌هاي خويش عاملي براي پايداري توسعه و تداوم محسوب مي‌شوند، گفت: اين در حالي است كه ايجاد تعادل نيز ضروري است زيرا نياز بشري در حال و آينده در حيطه‌هاي مختلف با يكديگر در تضادند و دستيابي در درازمدت غيرممكن است.
دكتر دلاوري با تاكيد بر اين كه انسان حق دارد از زندگي مولد و هماهنگ با طبيعت برخوردار باشند، افزود: با بهتر شناخته شدن موضوع سلامت تاثير ابعاد جديد اجتماعي در مقوله سلامت نيز مطرح شد.
وي افزود: اهداف توسعه پايدار نيز با توجه به شيوع فراوان بيماري، ناتواني و فقر امكان ندارد و سلامت مردم نيز بدون توسعه پايدار محيط زيست دست يافتني نيست.
دكتر دلاوري با بيان اينكه سلامت فقط به معناي نداشتن بيماري نيست بلكه رضايت اجتماعي، رواني را نيز شامل مي‌شود، يادآور شد: 25 درصد از مشكلات سلامت از طريق راهكارهاي بهداشت و درمان و از طريق وزارت بهداشت قابل حل است و 55 درصد از مشكلات ريشه در ساير بخشها دارد يك چهارم بار بيماريها در دنيا به سبب عوامل محيطي، فاضلابهاي غير بهداشتي، آب ناسالم و آلودگي هواست كه اثرات شديدي بر اقشار محروم دارد.
وي ادامه داد:‌ اين در حالي است كه عوامل خطر نوظهوري ناشي از شهرنشيني در سلامت جامعه بشري تاثير گذاشته است كه پاره‌اي از آن ناشي از عدم توسعه يافتگي است.
معاون هماهنگي و دبير مجامع وزارت بهداشت با بيان اينكه در سند چشم انداز 20 ساله نظام جمهوري اسلامي ايران كشوري توسعه يافته و جامعه ايرانيان از سلامت، رفاه، امنيت غذايي و تامين اجتماعي و توزيع مناسب و محيط زيست سالم برخوردارند، در پايان يادآور شد: در قانون اساسي و سياست كلي برنامه پنجم توسعه بر اين امر تاكيد شده است.

براساس اين گزارش در اين همايش، دكتر محمدصادق حاجي تاروردي معاون پژوهش و فناوري جهاددانشگاهي در سخناني با اشاره به اينكه توسعه يكي از مباحث رايج و در عين حال پيچيده جهان معاصر به شمار مي‌رود، اظهار داشت: اين موضوع به رغم آن كه زندگي انسان را به شدت متاثر از خود ساخته، بخش نسبتاً بزرگي از ذهن و انديشه بشر معاصر را نيز به خود معطوف داشته است .
وي افزود: توسعه بيش از هر چيز معلول نگاهي است كه فرهنگ امروز غرب به انسان و جهان دارد. در اين نگاه آن چه مورد توجه قرار مي‌گيرد بُعد مادي انسان و جهان است و توسعه نيز از همين نگاه تعريف مي‌گردد و بُعد معنوي آن يا انكار مي‌شود و يا مغفول مي‌ماند و يا به صورت فرعي مورد توجه واقع مي‌شود. اين نگرش هرگز نمي‌تواند مورد قبول و تأييد اسلام قرار گيرد.
وي ادامه داد: همان طور كه حضرت امام (ره) در اين باره مي‌فرمايد: «مكتب‌هاي مادي تمام همت شان اين است كه رفاه مادي داشته باشند، اما اسلام مقصدش بالاتر از اينها است . مكتب اسلامي يك مكتب مادي نيست . ماديت را در پناه معنويت اسلام قبول دارد.» با اين تعريف مي‌توان گفت كه توسعه در نگرش اسلامي آن گاه مفهوم واقعي پيدا مي‌كند كه همه ابعاد وجود انسان را دربربگيرد.
دكتر حاجي تاروردي خاطرنشان كرد: نتيجه مطالعات و تجربه دو دهه آخر قرن بيستم نشان مي‌دهد كه تحول اساسي در مفهوم توسعه اتفاق افتاده و چگونگي آن در الگوي توسعه پايدار   (Sustainable Development) تجلي يافته است. در اين مدت با وجود آن كه از توسعه پايدار تعاريف و توصيف‌هاي گوناگوني صورت گرفته، اما اين مفهوم، هنوز هم مفهومي شكل نيافته و فرآيندي است كه دگرگوني رابطه ميان نظام‌هاي اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و زيست محيطي را بيان مي‌كند. براساس تعريف كميسيون جهاني محيط زيست و توسعه (كميسيون برانت لند) در سال 1987 ، توسعه پايدار اين چنين تعريف شده است: «توسعه‌اي است كه نيازهاي كنوني را تامين مي‌كند بدون آن كه توانايي نسل‌هاي آينده را براي برآوردن نيازهاي خود به مخاطره افكند.» پايداري در عمل، معادله‌اي ميان ضرورت‌هاي زيست محيطي و نيازهاي توسعه است. توسعه پايدار توسعه‌اي كلي نگر مي‌باشد و همه ابعاد اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي ، زيست محيطي و ديگر نيازهاي بشري را در برمي‌گيرد. به عبارتي ديگر ، مهم ترين جاذبه توسعه پايدار در جامع نگري آن است. توسعه پايدار برآورنده نيازها و آرمان‌هاي انسان ، نه فقط در يك كشور و يك منطقه ، بلكه شامل تمامي مردم سراسر جهان ، در حال و آينده مي‌باشد.
معاون پژوهش و فناوري جهاددانشگاهي تصريح كرد: در عين حال مي‌توان گفت كه توسعه پايدار، مفهومي وسيع تر از حفاظت از محيط زيست است . توسعه پايدار به نحوي مبتني بر توجه به سلامت نسل كنوني و نسل‌هاي آينده است و بر يكپارچگي محيط زيست دلالت دارد. اين مفهوم شامل توجه به كيفيت زندگي، برابري ميان مردم نسل حاضر، برابري ميان نسلي و ابعاد اجتماعي، اخلاقي و رفاهي انسان است.
وي يادآور شد: از سوي ديگر ، ايران با قرار گرفتن در منطقه‌اي حساس و استراتژيك از جهان و برخورداري از منابع طبيعي و انساني سرشار، در چشم انداز آينده خود در معرض انتخاب ها و گزينه‌هاي مختلفي قرار دارد كه هريك از آنها به طبع ماهيت آن چالش‌هاي متفاوتي را درپيش رو دارد. بهره برداري از فرصت‌ها و مقابله با تهديدهاي احتمالي موجود در اين چالش ها ، متضمن الزامات و اتخاذ راهبردهايي است كه بتواند اقتصاد و جامعه ايران را در مسيري هموار و در راستاي تحقق اهداف آرماني كشور در افق سند چشم انداز 20 ساله نظام، با تكيه بر محورهاي اساسي چون رشد مستمر و پايدار ، توسعه مبتني بر دانايي، امنيت انساني و عدالت اجتماعي ، امنيت ملي، ارتقاء كيفيت سطح زندگي ،حفظ محيط زيست ، توسعه مديريت و موارد مشابه به پيش ببرد. اين محورها در واقع چالش‌هاي پيش روي كشور هستندكه اگر به نحو مطلوبي به آنها پرداخته نشود در آينده به تهديدهاي اساسي در تمامي زمينه‌هاي اقتصادي ، اجتماعي ، فرهنگي و سياسي تبديل خواهند شد.
وي گفت: علاوه بر اين ، برخورداري از يك زندگي سالم و مولد و باكيفيت توام با طول عمر قابل قبول و به دور از بيماري و ناتواني، حقي همگاني است كه مسئوليت و توليت آن برعهده دولت ها مي‌باشد و پيش شرط تحقق توسعه پايدار است . براي تحقق اين امر، فراهم سازي امكانات و تسهيلات مناسب براي تامين سلامت جسمي ، رواني ، اجتماعي و معنوي انسان درتمامي مراحل زندگي و زنجيره حيات كه از جمله حقوق طبيعي و نيازهاي اساسي انسان‌ها به شمار مي‌رود، ضروري است.
دكتر حاجي تاروردي افزود:باعنايت به مطالب فوق ، امروزه ضرورت توجه ويژه نخبگان علمي و اجرايي از يك سوء و عموم مردم از سوي ديگر به اهميت سلامت و نقش و جايگاه محوري آن در توسعه پايدار كشور، با عنايت به اهداف بلند سند چشم انداز 20 ساله نظام و برنامه چهارم توسعه كشور، امري اجتناب ناپذير به نظر مي‌آيد.
وي در خاتمه گفت: نخستين همايش ملي سلامت و توسعه پايدار، با ابتكار اتاق فكر سلامت جهاددانشگاهي و با همكاري وزارت بهداشت؛ درمان و آموزش پزشكي ، شهرداري تهران و برخي نهادهاي علمي – پژوهشي مرتبط، گام اول در راستاي اين هدف است كه در آن افزايش آگاهي عمومي و حساسيت تصميم سازان نسبت به مفهوم سلامت و جايگاه آن در توسعه پايدار از اولويت ويژه‌اي برخوردار مي‌باشد. اين همايش هم چنين درتلاش است نقش و جايگاه سلامت در فرآيند توسعه پايدار كشور را با فراهم كردن بستر علمي و هم انديشي صاحب نظران و فرهيختگان مورد بررسي قرار داده و راهكارهاي مناسب براي ارتقاي عملكرد نهادهاي دولتي و غيردولتي ارائه دهد.
براساس اين گزارش، دكتر علي منتظري رييس پژوهشكده علوم بهداشتي جهاددانشگاهي و دبير علمي اين همايش نيز در سخنان كوتاهي اظهارداشت: اين همايش نوعي تلاش براي يافتن چيستي موضوع و ارتباط سلامت و توسعه پايدار است .
دكتر منتظري افزود: به واقع سلامت و توسعه پايدار مفهومي است كه بايد از ابعاد گوناگون مورد بررسي قرار گيرد و ضمن شناخت كامل ،تعريف دقيقي ازآن ارايه شود و به نظر مي‌رسد مهمترين كاركرد اين همايش بررسي چيستي موضوع سلامت و توسعه پايدار و دستيابي به تعريفي دقيق در اين خصوص است .
وي ضمن قدرداني از دست اندركاران اين همايش، يادآور شد: 350 مقاله پس از اعلام فراخوان به دبيرخانه همايش ارسال شد كه به دليل گستره وسيع محورهاي همايش، از اين بين 113 مقاله مورد پذيرش قرار گرفت كه در پايان پس از داوري، 17 مقاله براي ارايه به صورت سخنراني انتخاب شدند و 96 مقاله نيز به صورت پوستر ارايه مي‌گردد،ضمن اينكه نشست‌هاي تخصصي نيز در اين همايش برگزار مي‌شود.
در اين همايش دكتر آمبرجيو مننتي نماينده سازمان جهاني بهداشت در ايران نيز در سخنان خود با ارايه گزارشي از ديدگاه سازمان جهاني بهداشت درخصوص سلامت جامعه ، اظهار داشت: توسعه يك فرآيند پوياست كه تمام جنبه‌هاي زندگي را دربرمي‌گيرد و تاثير به سزايي بر سلامتي انسان دارد، ضمن اينكه توسعه پايداربه معني در نگاه WHO به معني پاسخگويي به نيازهاي امروز جامعه بدون لطمه وارد كردن به توانايي نسل هاي بعدي در رفع نيازها مي‌باشد.
وي افزود: توسعه پايدار داراي مولفه‌هايي است كه ازآن جمله مي‌توان به احساس مسووليت نسبت به جامعه برنامه ريزي بر مبناي نيازهاي جامعه ،توزيع مناسب منابع، ظرفيت سازي و ارتقاء مهارت هاي فني ،جامع نگري به حوزه سلامت ، استفاده از فناوريهاي مناسب در حوزه سلامت ،مديريت هاي كارا و مناسب و پايش و ارزشيابي دوره‌اي و موثر اشاره كرد.
دكترمننتي ادامه داد: در حقيقت توسعه پايدارهمبستگي خاصي باكيفيت زندگي دارد و ارتقاء كيفي زندگي افراد جامعه به توسعه پايدار مي‌انجامد.
وي تعريف فقر رايكي از مفاهيم مهم در زمينه توسعه پايدار دانست و خاطرنشان كرد: درخصوص مساله فقر ديدگاه‌هاي مختلفي وجود دارد،اما مساله مهم اين است كه فقر در نهايت به فقدان سلامتي درجامعه منجر مي‌شود . زيرا قشر فقير جامعه از حداقل امكانات كه در سلامت آنها تاثير مي‌گذارد محروم هستند .
خاطرنشان مي‌كند، اين همايش ملي با برگزاري نشست‌هاي تخصصي و ارايه مقالات علمي توسط اساتيد و پژوهشگران و صاحب نظران به كار خود پايان داد، ضمن اينكه در پايان بيانيه اي از سوي دبيرخانه اين همايش صادر شد.ح/الف