دکتر محمدرضا هدایتی مقدم مدیرگروه پژوهشی ایدز و هپاتیت جهاددانشگاهی واحد مشهد گفت:سلامت طیفی دارد که از سلامت کامل تا بیماری شدیدی که منجر به فوت یا مرگ می‌شود را در بر می‌گیرد.
به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی واحد مشهد، دکتر محمدرضا هدایتی مقدم، مدیرگروه پژوهشی ایدز و هپاتیت این واحد گفت: سازمان بهداشت جهانی"سلامت" را رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی معرفی می‌نماید، "سلامت" تنها به معنای عدم بیماری نیست و فردی که صرفا بیمار نیست سالم تلقی نمی‌شود.
وی تاکید کرد: سلامت طیفی دارد که از سلامت کامل تا بیماری شدیدی که منجر به فوت یا مرگ می‌شود را در بر می‌گیرد؛ در این طیف هر فرد در هر نقطه‌ای می‌تواند باشد. در این طیف سلامت کامل، سلامت نسبی، بیماری بدون علامت، بیماری آشکار، بیماری مزمن شدید و مرحله پایانی زندگی یا فوت قرار دارد.
وی به عوامل موثر در سلامت انسانها اشاره کرد و گفت: وضعیت آب و هوا، آلودگی‌های صوتی و شیمیایی، عوامل فیزیکی موجود در محیط یا عوامل ارگونومیک و نیز متناسب بودن وضعیت فرد با ابزار و وسایل پیرامونی از جمله عوامل موثر در سلامت انسان است.
وی به نقش عوامل ژنتیکی در بروز بیماری‌ها و اهمیت آن در پزشکی جدید تاکید کرد و گفت: نوع عامل ژنی یا وراثتی در افراد، میزان مقاومت آنها را در برابر بیماری تعیین می‌کند؛ همچنین عوامل رفتاری مربوط به ویژگی‌های فردی در افراد نیز موجب ارتقاء سلامت خواهد بود.
دکتر هدایتی مقدم به رفتارهای مرتبط با سلامت یا رفتارهای پرخطر اشاره کرد و گفت: رفتارهای پرخطر آن دسته از رفتارهایی است که زمینه بروز بیماری‌های منجر به ناتوانی شدید و یا مرگ را فراهم می‌آورد که در شش دسته کلی و در ارتباط با یکدیگر هستند.
مدیرگروه پژوهشی ایدز و هپاتیت جهاددانشگاهی واحد مشهد، افزود: استعمال دخانیات(سیگار و قلیان) که متاسفانه طی سال‌های اخیر سن مصرف آن کاهش یافته است، موجب بروز بسیاری از بیماری‌ها از جمله قلبی و عروقی، بیماری های تنفسی(برونشیت، آسم و عفونت‌های تنفسی) و نیز سرطان‌ها(سرطان ریه، گوارش، کلیه، حنجره و..) است.
دکتر هدایتی مقدم، سوء مصرف مواد مخدر و روان‌گردان‌ها و نیز سوء مصرف الکل را از دیگر رفتارهای پرخطر عنوان کرد که منجر به اختلالات جسمی و روانی(اضطراب، افسردگی، پرخاشگری، التهاب کبد، ناراحتی‌های گوارشی و..) می‌شود.
وی بیشترین دلایل مرگ و میر در ایران را حوادث جاده‌ای عنوان کرد و گفت: حوادث غیرعمدی(حوادث جاده‌ای ناشی از عدم رعایت قوانین رانندگی، نبستن کمربند ایمنی، عدم استفاده از کلاه، سرعت و سبقت غیرمجاز و ..) موثرترین گروه کاری در ایران یعنی قشر میانسال و جوان را درگیر می‌کند.
همچنین حوادث عمدی یا خشونت‌ها که منجر به صدمه زدن به خود(اقدام به خودکشی) و یا صدمه به دیگران (جرح و قتل) می‌شود از دیگر رفتارهای پرخطر هستند.
وی رفتارهای پرخطر جنسی( عفونت های مقاربتی و یا ناباروری‌های خاص)، رفتارهای تغذیه‌ای نامناسب منجر به کمبود مواد مغذی، کم‌خونی تغذیه‌ای(فقر آهن)، کمبود ویتامینA، کمبود کلسیم و ویتامین D، چاقی و افزایش وزن شدید  و نیز کم تحرکی(کمبود فعالیت فیزیکی به مقدار کافی) را از دیگر عوامل پرخطر معرفی کرد.
دکتر هدایتی‌مقدم همچنین ارتباط عوامل یادشده را در بروز بسیاری بیماری‌های شایع در ایران  اشاره کرد و گفت: بیماری‌های قلبی و عروقی و سرطان‌ها مرتبط با استعمال دخانیات، تغذیه نامناسب و فعالیت فیزیکی ناکافی و سوء مصرف الکل است.ح/الف