با تولد «شنگول» و «منگول»، بزهاي تراريخته حاوي ژن توليد پروتئين نوتركيب انساني حلقه تلاش‌هاي چندين ساله محققان پژوهشگاه رويان در زمينه توليد دام‌هايي به عنوان بيوراكتور زنده سازنده فرآورده‌هاي دارويي به ثمر نشست.

به گزارش خبرنگار فن‌آوري خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، محققان پژوهشگاه رويان جهاد دانشگاهي كه سال‌هاست تحقيقات وسيعي را در زمينه شبيه‌سازي حيوانات در مراكز تهران و اصفهان پژوهشگاه آغاز كرده‌اند حدود سه سال پيش با تولد «رويانا» نخستين حيوان شبيه‌سازي خاورميانه دستيابي خود را به دانش پيشرفته‌ترين شبيه‌سازي حيوانات كه در انحصار چند كشور پيشرفته دنياست به اثبات رساندند. با اين حال اين تحقيقات با توجه به اهداف انساني آن كه استفاده از تكنيك‌هاي شبيه‌سازي در كمك به درمان بيماران بود تا توليد حيوانات تراريخته با قابليت توليد فرآورده‌هايي دارويي مختلف ادامه يافته است.

اين گزارش مروري است بر روند تلاش‌ها و دستاوردهاي محققان پژوهشگاه رويان در زمينه توليد حيوانات شبيه‌سازي شده و تراريخته.

11 مردادماه 85

تولد و مرگ نخستين حيوان شبيه‌سازي خاورميانه

نخستين حيوان شبيه‌سازي شده خاورميانه، شامگاه چهارشنبه 11 مرداد 85 در پژوهشكده «رويان» جهاد دانشگاهي در اصفهان به دنيا آمد و پس از چند دقيقه تلف شد.

اين گوسفند ماده كه جنين آن از طريق انتقال هسته يك سلول بالغ از غضروف گوش گوسفند به درون تخمك بدون هسته گوسفند ديگري به دست آمده بود حدود ساعت 10 شب در پايگاه تحقيقاتي رويان اصفهان متولد شد، اما متاسفانه علي‌رغم تلاش‌هاي دامپزشكي فراواني كه صورت گرفت محققان به حفظ بره توليد شده موفق نشدند و اين بره به دليل عوارض زايمان نتوانست بيش از حدود پنج دقيقه زنده بماند.

به گفته محققان، اين بره با وجود اينكه با جفتي حاصل از جنين شبيه‌سازي شده و بالتبع ضعيف‌تر زندگي مي‌كرد، تا روز صد و چهل و سوم بارداري خيلي خوب دوام آورد و در آخرين سونوگرافي هم در رحم مادر ضربان قلب طبيعي داشت و قرار بود در روز صد و چهل و پنجم بارداري زايمان كند ولي شامگاه روز صد و چهل و سوم وقتي يك سونوگرافي چكاپ انجام شد علائم نكروز (علائم اوليه جدا شدن جفت در هنگام زايمان كه به قطع خون‌رساني به جنين منجر مي‌شود) مشاهده و متعاقب آن عمل سزارين بر روي گوسفند مادر انجام شد اما به دليل غيرمنتظره بودن اين عمل و نداشتن تجربه در برخورد با اين مورد و مشكلاتي كه در انتقال آن به محل جراحي پيش آمد، بره به دنيا آمده پس از چند دقيقه تنفس غيرطبيعي و كاهش تدريجي ضربان قلب جان باخت.

اول مهرماه 85

تولد نخستين گوسفند حاصل از لقاح خارج رحمي و بلوغ آزمايشگاهي تخمك در ايران

ساعت 9 شب شنبه اول مهر ماه، اولين بره حاصل از باروري خارج رحمي (IVF) و بلوغ آزمايشگاهي تخمك (IVM) در كشور با عمل سزارين به دنيا آمد.

تا قبل از انجام اين پروژه توسط محققان پژوهشگاه «رويان» از روش باروري آزمايشگاهي براي باردار كردن دام‌ها استفاده نشده بود و تلقيح مصنوعي در دام‌ها به سبك سنتي انجام مي‌شد.

دكتر حسين ايماني، همكار هيات علمي پژوهشكده رويان در اين زمينه گفت: در اين روش تخمك‌هاي نابالغ گوسفند نژاد فشم تهران با روش آزمايشگاهي بالغ شد، سپس تخمك‌هاي بالغ شده با اسپرم گوسفند نژاد مرينوس استراليايي مجاوزسازي شد.

جنين‌هاي حاصال از اين روش پس از هفت روز در مرحله بلاستوسيت به تعداد 203 جنين به گوسفند ميزبان منتقل شد.

ايماني اضافه كرد: اين فن‌آوري در راستاي فن‌آوري شبيه سازي، ساخت موجودات تراريخته و توليدات حاصل از آنها، اصلاح نژاد به روش نوين و مطالعات بين نژادي مي‌باشد.

دكتر دانش زاده، دامپزشك و عضو هيات علمي پژوهشكده رويان نيز در اين زمينه گفت: انتقال جنين در گوسفند به صورت لاپاراتومي يا جراحي شكم انجام مي‌شود.

تخمك‌هاي نابالغ از تخمدان‌هاي گوسفندان ذبح شده دريافت شده بود. تخمدان‌هاي پستانداران پس از تولد حاوي تعداد بي شماري تخمك نابالغ است كه با روش بلوغ آزمايشگاهي مي‌توان آنها را به بلوغ رسانيد و براي لقاح آماده كرد. گوسفند ميزبان از نژاد شال كه به دو قلوزايي معروف است انتخاب شد و به صورت دو قلو حامله شد كه متاسفانه يكي از دو بره به دنيا آمده از دست رفت اما دومي سالم مي‌باشد.

هشتم مهرماه 85

تولد «رويانا» دومين گوسفند شبيه‌سازي شده در ايران

با گذشت نزديك به دو ماه از تجربه تلخ محققان رويان در مرگ زودهنگام نخستين گوسفند شبيه‌سازي، سرانجام «رويانا» در ساعت 30 دقيقه بامداد روز شنبه هشتم مهرماه از طريق عمل سزارين در پايگاه تحقيقاتي اصفهان پژوهشكده «رويان» جهاد دانشگاهي به دنيا آمد.

اين بره شبيه سازي‌شده هماننده بره قبلي كه يازدهم مرداد ماه همان سال در پايگاه تحقيقاتي پژوهشكده «رويان» در اصفهان متولد شد و به دليل عوارض زايمان پس از چند دقيقه از دنيا رفت از نژاد افشاري است.

دكتر محمد حسين نصر اصفهاني، رييس پايگاه تحقيقاتي پژوهشكده «رويان» در اصفهان در گفت‌و‌گو با خبرنگار ايسنا خاطرنشان كرد كه در پايگاه تحقيقاتي اصفهان پژوهشكده «رويان»، 30 مورد انتقال جنين گوسفند شبيه‌سازي شده انجام شده بود كه به سه حاملگي منجر شد كه يكي از آنها در شامگاه يازدهم مرداد ماه متولد شد كه دقايقي بعد از تولد به دليل نارسايي جفتي از دنيا رفت و دومين آنها (رويانا) به سلامت به دنيا آمد و سومي كه بايد بعد از آنها به دنيا مي‌آمد در 90 روزگي سقط شد.

وي با اشاره به اين كه جمهوري اسلامي ايران به عنوان نخستين كشور خاورميانه به فن‌آوري شبيه‌سازي دست يافته است درباره نحوه همانندسازي بره شبيه‌سازي شده گفت: بدين منظور ابتدا گوسفندي را به عنوان سند انتخاب كرده و نمونه‌اي از پوست لاله گوش گوسفند جدا كرده و سلول‌هاي فيبروبلاست آن را تكثير و نگهداري مي‌كنند و از طرف ديگر تخمدان گوسفنداني را كه در كشتارگاه ذبح مي‌شوند جمع آوري كرده و به آزمايشگاه منتقل مي‌كنند و در آنجا تخمك‌هاي نابالغ از تخمدان‌ها جدا شده و در محيط آزمايشگاه بالغ شده و سپس هسته‌ اين تخمك‌ها توسط سوزنهاي بسيار ريز خارج شده و هسته سلول فيبروبلاست گرفته شده از بافت گوش گوسفند سند به جاي آن جايگزين مي‌شود.

15 ارديبهشت 87

تولد «بووانا»، نخستين گوساله حاصل بلوغ آزمايشگاهي تخمك و باروري خارج رحمي در ايران

نخستين گوساله حاصل از بلوغ آزمايشگاهي تخمك و باروري خارج رحمي در كشور بامداد روز يكشنبه 15 ارديبهشت ماه 87 در پايگاه اصفهان پژوهشكده رويان جهاد دانشگاهي به دنيا آمد.

اين گوساله ماده كه از نژاد هلشتاين است به صورت طبيعي و سالم به دنيا آمد و موقع تولد 53 كيلوگرم وزن داشت.

نصر اصفهاني، رييس پايگاه اصفهان پژوهشكده رويان درباره وجه تسميه اين گوساله گفت: «بووانا» برگرفته از نام لاتين گاو BOVINE و بر وزن نام نخستين گوسفند شبيه‌سازي شده ايران (رويانا) است.

عضو هيات علمي پژوهشكده رويان تصريح كرد: از جمله اهداف كاربردي اين طرح بهبود پتانسيل ژنتيكي شيرواري دام‌هاي كشور در مدت زمان كوتاه است به گونه‌اي كه با استفاده از اين تكنولوژي مي‌توان پتانسيل بالاي تخمدان‌هاي گاوهاي برتر را كه به دلايل مختلف در معرض حذف هستند به آزمايشگاه منتقل كرده و پس از انجام لقاح آزمايشگاهي با اسپرمهاي مرغوب و يا تعيين جنسيت شده رويان‌هاي با كيفيت بالا را به طور انبوه توليد كرده و با قيمت بسيار پايين‌تر از رويانهاي منجمد وارداتي به دامداران عرضه كرد.

نصر اصفهاني خاطرنشان كرد: با توجه به نياز كشور به اين تكنولوژي پژوهشگران رويان پايگاه تحقيقات علوم سلولي اصفهان با همكاري مجتمع دامپروري فوكا و گروه دامپروري دانشگاه آزاد اسلامي واحد خوراسگان اصفهان بر آن شدند كه اين فقدان را در كشور برطرف كنند.لذا تخمك از تخمدانهاي گاوهاي ماده با خلوص ژنتيكي و شيرواري بالا كه به هر دليل در معرض حذف قرار مي‌گرفتند استخراج و پس از آنجا مراحل بلوغ آزمايشگاهي با اسپرم با كيفيت بالا جنينهاي حاصله به گيرنده‌هاي با ارزش ژنتيكي و شيرواري پايين منتقل شد كه امروز شاهد تولد اولين گوساله حاصل از اين تكنيك به نام بووانا هستيم.

محققان پژوهشكده رويان جهاد دانشگاهي تا مرداد ماه امسال در راستاي طرح «ارتقاي پتانسيل شيرواري از طريق تكثير دام هاي برتر» موفق به توليد دوازده گوساله‌ پر پتانسيل ژنتيكي شدند كه اكثر گوساله هاي IVF متولد شده كه خود نيز در سن آبستني به سر مي برند از گاوهاي با پتانسيل توليد شير بالاي 70 تن شير در سال مي باشند كه جزو بهترين رتبه هاي توليد شير در كشور محسوب مي‌شوند.

29 اسفند 87

تولد چهار بزغاله حاصل از لقاح آزمايشگاهي

رييس پايگاه اصفهان پژوهشكده رويان گفت:‌ بزغاله‌هاي حاصل از لقاح آزمايشگاهي (IVF) كه بعدازظهر 29 اسفند با موفقيت در پايگاه اصفهان پژوهشكده رويان به دنيا آمدند، حاصل از لقاح آزمايشگاهي هستند كه تخمك‌هاي كشتارگاهي با اسپرم‌هاي بز نر مجاور شده كه حاصل آن در شش جنين انتقال داده شده است.

در نهايت پنج جنين حاصل شده كه يكي به علت گنجايش كم رحم كوچك مانده و چهار جنين باقيمانده با رشد كامل به دنيا آمدند.

دكتر نصر اصفهاني تصريح كرد: براي دستيابي به حيوانات تراريخته و شبيه سازي شده ابتدا توليد جنين نياز بوده تا در آزمايشگاه به خوبي كشت داده شود و دومين مرحله ايجاد حاملگي است تا مراحل اوليه‌ جنين حاصل از شبيه‌سازي صورت گيرد.

26 فروردين 88

تولد «حنا»، نخستين بز شبيه سازي شده خاورميانه

نخستين بز شبيه سازي شده خاورميانه، ساعت 1 و 30 دقيقه بامداد چهارشنبه 26 فروردين ماه در پايگاه تحقيقاتي علوم سلولي اصفهان پژوهشكده «رويان» پس از عمل سزارين در سلامت كامل متولد شد.

دكتر نصر اصفهاني گفت: با تولد اين بزغاله كه «حنا» نامگذاري شده، ايران پنجمين كشور پس از آمريكا، كانادا، انگلستان و چين است كه موفق به توليد بز شبيه‌سازي شده، گرديده است.

وي خاطرنشان كرد: بز حنايي ــ سفيد دورگه كه به واسطه شكل ظاهري با ديگر بزهاي گله متمايز بوده است، دوران آبستني 147 روزه خود را در رحم مادر رضاعي سياه رنگ بختياري خود به سلامت طي كرد.

نصر اصفهاني با بيان اين كه تولد «حنا» به دنبال سلسله تحقيقات موفق پژوهشگران پژوهشكده رويان جهاد دانشگاهي و پس از تولد نخستين گوسفند شبيه سازي شده «رويانا» كه از آروزهاي ديرينه زنده‌ياد دكتر سعيد كاظمي آشتياني بود به تحقق پيوسته است، هدف عمده تحقيقات محققان پژوهشكده رويان را در اين حوزه توليد دام‌هايي با قابليت توليد داروهاي نوتركيب (داروي «tPA») عنوان و خاطرنشان كرد: جهت نيل به اين هدف مراحل متعددي شامل توليد جنين‌هاي آزمايشگاهي پستانداران با تكنيك‌هاي لقاح خارجي رحمي، توليد جنين‌هاي شبيه سازي شده، توليد رده‌هاي سلولي تراريخته حاوي ژن tPA است. در مرحله اول، تخمك‌هاي نابالغ از تخمدان‌هاي كشتارگاهي در آزمايشگاه بالغ و پس از انجام لقاح با اسپرم و طي عملي موسوم به لقاح آزمايشگاهي (IVF) منجر به توليد جنين‌هايي مي‌شود كه پس از انتقال به رحم حيوانات گيرنده منجر به تولد حيوانات حاصل از لقاح خارج رحمي مي‌شود. دستاوردهاي پژوهشكده رويان در اين زمينه تولد انواع مختلف پستانداران مزرعه‌اي اعم از گاو ، گوسفند و بز است

20 تيرماه 88

تولد «بنيانا» نخستين گوساله شبيه‌سازي شده در کشور

«بنيانا» نخستين گوساله حاصل از تکنولوژي شبيه سازي خاورميانه 20 تيرماه امسال به همت محققان جهاد دانشگاهي در پايگاه تحقيقاتي رويان اصفهان متولد شد.

به گفته دكترمحمد حسين نصر اصفهاني، تولد اين گوساله به دنبال يک رشته تحقيقات دامنه‌دار از سال 1382 و حصول موفقيت‌هاي چشمگير در توليد انواع حيوانات مزرعه‌اي حاصل از IVF ، کلونينگ و مهندسي ژنتيک بود که منجر به تولد گوسفند شبيه سازي‌شده «رويانا» و بز شبيه‌سازي‌شده «حنا» شد.

وي انجام شبيه سازي موفق در گاو را تبلور اصلي بلوغ دانش بيوتکنولوژي کشور خواند كه چرا که انجام شبيه‌سازي اين حيوان به لحاظ خصوصيات ويژه فيزيولوژيکي، توليدمثلي و توليدي و نيز اهميت بالقوه اين حيوان در علوم بيوتکنولوژي دارويي از پيچيدگي ها و ظرافت هاي خاصي برخوردار است.

به گفته دكتر نصر اصفهاني، تولد اين گوساله که «بنيانا» به مفهوم بنيادين و پايه‌اي نام گرفته، اولين تولد موفق گوساله شبيه‌سازي‌شده در خاورميانه محسوب‌ مي‌شود که کشورمان را در جايگاه معدود کشورهاي صاحب توانمندي در شبيه سازي انواع حيوانات مزرعه‌اي (گاو، گوسفند و بز) قرار داد.

وي تصريح كرد: اين موفقيت حاصل تلاش بي وقفه محققان پژوهشکده رويان جهاد دانشگاهي و انجام حدود 50 آزمايش مقدماتي، 200 آزمايش اصلي، توليد بيش از 2000 جنين شبيه‌سازي شده و انتقال 300 جنين به 100 گاو گيرنده در طول مدت دو سال تحقيق بوده است.

به گزارش ايسنا، «بنيانا» كه با تولد خود اميدها و شادي‌هاي زيادي برانگيخته بود متاسفانه در كمال ناباوري به فاصله هفت روز پس از تولد درگذشت.

سوم مرداد 88

تولد «تامينا» و شبيه‌سازي سرنوشت شوم «بنيانا» براي دومين گوساله شبيه‌سازي شده ايران!

به فاصله چند روز از تولد و مرگ زودهنگام «بنيانا»، «تامينا»، دومين گوساله شبيه سازي شده ايران و خاورميانه و دوقلوي همسان ژنتيكي آن در پژوهشگاه رويان به دنيا آمد اما به فاصله سه روز بعد اين گوساله هم به علت عوارض ناشي از تب حاد و مواج جان سپرد.

مرگ «تامينا» صبح روز سه‌شنبه ششم مرداد ماه، روز سوم تولد، دقيقا به همان عللي رخ داد كه براي اولين گوساله شبيه سازي شده - «بنيانا» - روز هفتم پس از تولد رخ داده بود.

دكتر محمد حسين نصر اصفهاني ــ مدير پايگاه تحقيقاتي رويان در اصفهان - گفت: بنابر گزارش‌هاي منابع معتبر علوم دامپزشكي همچون طب داخلي دامپزشكي، هايپرترمي با علت نامشخص علت اصلي مرگ گوساله‌هاي شبيه سازي شده در هفته اول بعد از تولد عنوان شده كه علت مرگ دو گوساله شبيه سازي شده ايران نيز هست. بررسي‌هاي اولين نشان داده است، در حالي كه اولين گوساله شبيه سازي «بنيانا» در سن 270 روزگي حاملگي و با وزن 48 كيلوگرم متولد شد و بررسي‌هاي اوليه هيچگونه عارضه پاتولوژيك خاصي را در وي نشان نداد، دوقلوي همسان ژنتيكي آن يعني «تامينا» در سن 280 روزگي حاملگي و با وزن 70 كيلوگرم متولد شد كه عوارض ملايم بعضي ناهنجاريهاي آناتوميكي را نشان مي‌داد.

وي، با اين وجود بنابر دقيق ترين بررسي‌هاي تيم دامپزشكي، علت اصلي مرگ هر دو كلون، وقوع تب حاد و مواج و نه عوارض ملايم آناتوميك بوده است؛ بنابر بالاترين آمارهاي موجود در زمينه‌ شبيه سازي گاو، در دنيا بالاترين شانس توليد جنين آزمايشگاهي، ايجاد آبستني اوليه، ماه سوم، ماه ششم و نيز تولد زنده به ترتيب 50، 40، 30، 25، و 10ــ 5 درصد است كه سهم معادل تيم جنين شناسي پژوهشكده رويان در اين زمينه به ترتيب 45 ــ 40، 30، 35، 20 و 3 درصد بوده است.

مرگ «بنيانا» و «تامينا» به فاصله چند روز با توجه به تلاش‌هاي گسترده و سرمايه‌گذاري و وقت زيادي كه صرف آن شده بود، اتفاق ناخوشايندي براي محققان رويان بود.

گورابي، رييس پژوهشكده رويان جهاد دانشگاهي چند هفته بعد از تلف شدن «بنيانا» و «تامينا» در حالي كه هنوز از اين واقعه ناراحت بود به نكته‌اي اشاره كرد كه شايد كمتر به آن توجه شده بود. اشاره‌اي تلويحي به مشكلات و تنگناهاي مالي‌اي كه علي رغم همه تاكيدات و تبليغات صورت گرفته در خصوص حمايت از تحقيقات و فن‌اوري‌هاي پيشرفته در كشور، حتي يكي از پيشروترين و پرافتخارترين مراكز تحقيقاتي كشور در عرصه ملي و بين‌المللي را هم در پيشبرد برنامه‌هايش با موانع جدي‌ مواجه كرده است.

وي در گفت‌و‌گو با ايسنا با اشاره به اين كه در شبيه سازي بسياري از امور از اختيار محققان خارج بوده و تولد موجودي به صورت كامل و بدون نقص به عوامل متعددي كه بسياري از آنها خارج از كنترل است، بستگي دارد، گفت: در زمينه‌ شبيه سازي گاو اگر مي‌توانستيم مثلا 100 گاو را از طريق جنين‌هاي كلون شده باردار كنيم، به نتايج خوبي مي‌رسيديم و مي توانستيم گوساله‌ زنده‌اي داشته باشيم، اما وقتي دستمان بسته است، به ناچار در چنين پروژه اي تنها حدود 19 مورد انتقال جنين انجام داديم كه به دليل بالا بودن موارد سقط در شبيه سازي، تعداد اندكي به مرحله توليد رسيدند كه دو گوساله اخير تلف شدند.

19 دي ماه 88

تولد «شنگول» و «منگول»، نخستين بزغاله‌هاي تراريخته در ايران

سرانجام پس از سال‌ها تلاش پيگير و تحقيقات مستمر، نخستين دام‌هاي تراريخته با قابليت توليد فرآورده‌هاي دارويي در مجتمع تحقيقاتي پژوهشگاه رويان در تهران به دنيا آمدند.

دكتر گورابي، رييس پژوهشگاه رويان اظهار كرد: بزهاي تراريخته توليدي كه حامل ژن توليد پروتئين نوتركيب انساني موثر در درمان مبتلايان هموفيلي نوع B هستند 28 مرداد ماه سال جاري انتقال جنين شده و 19 دي ماه سال جاري در مجتمع تحقيقاتي جهاد دانشگاهي در هلاجرد تهران متولد شده اند پس از بزرگ شدن در شير خود فاكتور 9 انعقادي خواهند داشت. اين پروتئين نوتركيب در بدن انسان در كبد سنتز شده و در اثر اختصاص در توليد آن فرد به هموفيلي نوع B مبتلا مي‌شود، لذا مصرف فرآورده دارويي توليدي از شير اين دام‌ها مي‌تواند در درمان اين بيماري موثر باشد.

«حبه انگور» از اصفهان مي‌آيد؟

پايگاه اصفهان در انتظار تولد بزهاي تراريخته حامل ژن tPA

رييس پژوهشگاه رويان جهاد دانشگاهي روز گذشته در نشست خبري اعلام تولد نخستين بزغاله‌هاي تراريخته توليد شده در رويان اعلام كرد: تيم تحقيقاتي ديگر پژوهشگاه رويان در اصفهان به موازات تحقيقات محققان پژوهشگاه در تهران طرح ديگري را در راستاي توليد دام‌هاي تراريخته با قابليت توليد tPA در دست اجرا دارند. اين دارو براي درمان سكته‌هاي مغزي و قلبي مورد استفاده قرار مي‌گيرد به طوري كه چنانچه اين دارو بلافاصله پس از ايجاد سكته به انسان تزريق شود، موجب از بين رفتن سريع لخته‌ها شده و بافت‌هاي اطراف آن بر اثر نارسايي تغذيه از بين نخواهد رفت و جريان خون به حالت عادي باز خواهد گشت.

وي تصريح كرد: با تلاش محققان پژوهشگاه در اصفهان چند جنين حامل اين ژن‌ها منتقل شده كه اميدواريم تا حدود دو ماه ديگر شاهد تولد بزهاي تراريخته حامل ژن tPA نيز باشيم.

گونه‌هاي وحشي به مزرعه رويان راه مي‌يابند؟

توليد حيوانات شبيه‌سازي در پژوهشگاه رويان تاكنون به گاو، گوسفند و بز محدود بوده حال آن كه چندي پيش مثلا شاهد اعلام توليد نخستين گونه شتر شبيه‌سازي در خاورميانه از سوي يكي از كشورهاي كوچك منطقه بوديم.

دكتر گورابي در گفت‌و‌گويي با خبرنگار ايسنا درباره علت محدوديت‌ فعاليت‌هاي شبيه سازي «رويان» به دام‌هايي مثل گاو و گوسفند و امكان شبيه سازي ساير حيوانات نظير «شتر» توضيح داد: هدف تحقيقات رويان خودنمايي در زمينه‌ شبيه سازي نيست، بلكه به دنبال استفاده از حيوانات شبيه سازي شده و تراريخته به منظور توليد فرآورده‌هاي دارويي و تخمك به ارتقاي صنعت دامپروري كشور هستيم؛ لذا فعاليت‌هاي ما به دام‌هاي با ارزش در كشور معطوف شده و گونه‌هايي مثل «شتر» كه شايد در كشورهايي به دليل برگزاري مسابقات «شتردواني» و موارد مشابه اهميت داشته باشد، براي ما استراتژيك تلقي نمي‌شود.

وي در عين حال آمادگي اين پژوهشگاه را براي شبيه سازي حيوانات وحشي در معرض انقراض اعلام و خاطرنشان كرد: اگر مراكز و سازمان‌هاي ذيربط مثل سازمان حفاظت محيط زيست نسبت به حفظ گونه‌هاي جانوري از طريق شبيه سازي اعلام نياز كنند، آمادگي كمك را داريم كه البته شبيه سازي آنها خود تحقيقات جديد را طلب مي‌كند كه تجربه كمي در اين زمينه داريم، مثلا اين كه براي شبيه سازي از تخمك يك گونه مشابه گونه در حال انقراض استفاده كنيد و رحم جايگزين مناسبي براي هر حيوان در حال انقراض پيدا كنيد كه بايستي در طول تحقيق مشخص شود؛ البته برخي مخالف اين قبيل روش‌ها هستند كه بحث ديگري است، بايد منافع و مضررات اين كارها سنجيده شود و نمي‌توان يك علم را همين طور كنار گذاشت

موش سبز، پشت پرچين‌هاي مزرعه!

توليد موش سبز درخشان از ديگر طرح‌هاي تحقيقاتي پژوهشگاه رويان است كه چند سالي با هدف نشان دادن تونايي محققان در زمينه حيوانات تراريخته كوچك دنبال شده است.

در اين پروژه تحقيقاتي براي نشان دادن مشارکت سلول‌هاي بنيادي جنيني در تشکيل بافت‌ها و اعضاي مختلف موش آزمايشگاهي، ژن GFP که منجر به توليد پروتئين خاصي شده و باعث مي شود زير نور ماوراي بنفش، سطح بدن حيوان به رنگ سبز فلورسانس ديده شود، با تکنيک هاي مهندسي ژنتيک وارد سلول‌ها مي‌شود.

البته محققان پژوهشكده «رويان» جهاد دانشگاهي در بهمن ماه 86 هم موفق به توليد موش‌هايي از سلول‌هاي بنيادي جنيني موش شده‌اند.

به گفته دكتر حميد گورابي، از سلول‌هاي بنيادي جنيني موشي نه تنها مي‌توان انواع سلول‌ها نظير سلول‌هاي عصبي، سلول‌هاي مولد انسولين، سلول‌هاي كبدي و غيره را در محيط آزمايشگاهي توليد كرد، بلكه با استفاده از آن مي‌توان يك موش كامل ساخت.

وي تصريح كرد: اهميت اين موضوع در توليد موش‌هاي با صفات ويژه مثلا موش‌هايي كه مدل يك بيماري انساني هستند يا موش‌هايي با امكان بررسي عملكرد يك ژن خاص در آنها است به اين ترتيب كه ژني را قصد داريم نقش آن را در يك فرايند در موجود زنده بررسي كنيم در سلولهاي بنيادي جنيني موشي خاموش و يا بيان آن را زياد مي‌كنيم و سپس از آنها موشي را با صفات مورد نظر مي‌سازيم حتي به اين ترتيب مي‌توان بخش عملكردي يك ژن را مشخص كرد.ح/الف