رييس پژوهشكده فرهنگوهنر جهاد دانشگاهي معتقد است: مقام معظم رهبري با نامگذاري سال جديد با عنوان «كار مضاعف و همت مضاعف» انگيزههاي تلاش و كوشش روزافزون در حوزههاي مختلف را براي مردم و مسئولان دو چندان كردند.
حسين كلانتري در گفتوگو با خبرنگار هنري خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، بيان كرد: سال 89، سال «همت مضاعف، کار مضاعف» ناميده شده است. «همت» در فرهنگ لغت به معناي اراده، انگيزه و پشتکار قوي براي رسيدن به هدف است.
وي ادامه داد: زماني که صفت «مضاعف» به «همت» افزوده ميشود از عزمي بسيار راسخ و انگيزهاي بسيار قوي جهت رسيدن به «هدف» حکايت دارد و «هدف» در اين جا همان «کار» است. اما منظور از «کار» چيست؟
كلانتري با تحليل اين واژ تصريح كرد:«کار» در فرهنگ لغت معاني متعدد و مختلفي دارد كه از آن جمله ميتوان به معناي اوضاع و احوال، سرگرمي، مشكل و گرهخوردگي، شغل،مسئوليت و وظيفه و صنعت، هنر و حرفه به كار رفته است. اما از ميان اين معاني، سه معناي آخر، يعني «شغل»، «مسئولت و وظيفه» و
«صنعت، هنر و حرفه» بيش از ديگر معاني به آن چه که در عبارت «همت مضاعف، کار مضاعف» مدنظر بوده است نزديک است.
رييس پژوهشكده فرهنگ و هنر جهاددانشگاهي متذكر شد: علاوه بر آن ميتوان به معنايي جديدتر نيز براي واژه «کار» رسيد که شايد باز هم نزديکتر به مقصود باشد.در اين معني کار به معناي «فعاليت توليدي» است. از سوي ديگر صفت «مضاعف» که به واژه «کار» افزوده شده است، در لغت به معناي «دو برابر» يا «دو چندان» و در اصطلاح به معناي «زياد» يا «فراوان» به کار ميرود. پس منظور از «کار مضاعف»، «پر کاري» و «سخت کوشي» است.
او با برشمردن بار معنايي اصطلاح «کار مضاعف» يا «پر کاري» و «سخت کوشي» در فرهنگ ايراني بيان كرد: عبارت «کار مضاعف» گرچه دقيقاً به اين شکل و صورت در ادبيات و انديشه امروز ما به کار نرفته است، اما بايد آن را اصطلاحي امروزين و جديد دانست. در فرهنگ سنتي ما، «کار» به معناي «تلاش براي معاش» فعاليتي است که بايد «به اندازه» و در حد متعادل انجام شود. هدف از کار کردن در اين فرهنگ نيز «کسب روزي حلال» است که بايد در حد «تأمين معاش خانه و خانواده» به آن «رضايت» داد و تلاش بيشتر از آن چندان پسنديده و مقبول نيست.
كلانتري خاطر نشان كرد:در دوران گذشته، مفهوم «پيشرفت» به معناي يک ويژگيِ اجتماعي و در سطح کلان، وجود نداشته است. مفهوم «پيشرفت» در فضاي مفهوميِ اصطلاح «کار مضاعف» مستتر است و «کار مضاعف» در برابرِ «کار در حد تأمين معاش» در شرايطي معنادار است که هدفي فراتر از باقي ماندن در وضعيت موجود مدنظر باشد؛ شرايطي که تغيير و دگرگوني و پيشرفت و دست يافتن به «چشم اندازهاي» وسيعتر و رسيدن به وضعيتي قدرتمندتر مطلوب و مورد نظر باشد.
اين مدرس اضافه كرد: اين در حالي است که جوامع گذشته، جوامعي ثابت و بدون تغيير بودند. اين تغيير برهم نميخورد، و برهم خوردنش نه تنها مطلوب نبود که ناپسند شمرده ميشد. جامعه نيز بخشي از طبيعت دانسته ميشد که مانند طبيعت مخلوق خداست و دست کاري در آن و تغيير آن به نوعي دخالت در کار خدا تلقي ميشود. در چنين پارادايمي، حفظ و نگهداريِ وضع موجود و سپردنِ آن به نسلهاي بعد از وظايف اعضاي جامعه بود.
او يادآور شد:از قرنهاي هجده و نوزده با دگرگونيهاي صنعتي ، اقتصادي و فکري، «ايده پيشرفت» به عنوان يک پاردايم فکري جديد مطرح شد و در سالهاي بعد، ميان کشورها به منظور دستيابي به وضعيتهاي پيشرفتهتر و قدرتمندتر نه تنها در سطوح نظامي يا بازرگاني، که در سطوح مختلف اقتصادي، صنعتي، اجتماعي و حتي فکري و فرهنگي «رقابت» درگرفت.در اين شرايط «کار» از «تلاش براي معاش» به «تلاش براي پيشرفت» تغيير معنا داد و در همين پارادايم فکري «کار مضاعف» امري نه تنها پسنديده و قابل توصيه، که الزامي و براي ادامه حيات و بقاي اجتماعي و حتي فردي ضروري تلقي ميشود.
كلانتري با بررسي اهميت نامگذاري سال 89 به اين عنوان از سوي مقام معظم رهبري گفت:فرهنگ و هنر هر ملتي نشانهاي از هويت، نگرش و انديشههاي ملي و بومي را در خود جاي داده است و براي برافراشتن پرچم اقتدار و استقلال فرهنگي و هنري اين مرز و بوم كار و همت مضاعف راهگشاترين راهبرد جهت نيل به اهداف ملي و بينالمللي است. پس فرامين و بيانات مقام معظم رهبري همواره گرهگشاي بسياري از مشكلات و مسائل كشور بوده است.
او تصريح كرد: ايشان در سرآغاز بهار با نامگذاريهاي پرمعنا و بيبديل، بيش از پيش روزنههاي اميد به آيندهي كشور و توسعهي همه جانبهي آن به ويژه در حوزهي علم، فرهنگ و هنر را در دل ملت ايران زنده كردند. رهنمودهاي ايشان همواره در طول زمان و حتي در سختترين شرايط، موجبات وحدت مردمي و يكپارچگي ملي نظام جمهوري اسلامي ايران را رقم زده است.
كلانتري با اشارهي دوباره به شعار امسال اذعان داشت:امسال نيز ايشان با نامگذاري سال جديد با عنوان «كار مضاعف و همت مضاعف» انگيزههاي تلاش و كوشش روزافزون در حوزههاي مختلف را براي مردم و مسئولان دو چندان كردند و البته روشن است كه كار مضاعف و همت مضاعف صرفاً به معناي كار دو برابر نيست بلكه به معناي كوشش، تلاش و همت دقيق و شتابنده براي رسيدن به اهداف سند چشمانداز توسعهي كشور است.
كلانتري با تبيين ضرورت توجه به اين عنوان در حوزه فرهنگ و هنر گفت:در اين حوزه كشور ما نيازمند توسعه، رشد و توليدات غني و مبتني بر اصول اسلامي و ديني است و همچنين نيازمند پرورش و كشف نيروهاي واجد صلاحيت است. از آنجا كه شناسنامه ملي هر كشوري معطوف به معرفي فرهنگ و هنر ملي و بومي است،پس در اين راستا با الگو قرار دادن رهنمودهاي مقام معظم رهبري در جهت توسعه فرهنگي و هنري كشور بيش از گذشته گام برداريم و در اين مسير با توجه به پيشينه فرهنگي هنري و منابع غني فرهنگ ايراني- اسلامي در جهت رشد و توسعه فرهنگ و هنر ملي و اسلامي تلاش كنيم.
رييس پژوهشكده فرهنگ و هنر جهاددانشگاهي به ايسنا گفت:اين پژوهشكده بايد با در نظر گرفتن اهداف اصلي نظام جمهوري اسلامي و مبادي ديني به اجراي برنامههاي پژوهشي، آموزشي و علمي خود و كوشش مضاعف و جذب و پرورش نيروهاي كارآمد و متعهد بر آن بپردازد تا در عرصه فرهنگ و هنر گامهاي استوارتر و مؤثرتري بردارد. يقيناً كار مضاعف و همت مضاعف براي توسعه فرهنگي و هنري كشور به معناي توسعه و رشد همه جانبه فرهنگ با شتاب و دقت روزافزون است، لذا بهرهگيري از استعدادهاي افراد جوان، انجام طرحهاي پژوهشي كاربردي، انتشار آثار علمي و پژوهشي، تشكيل گروههاي متعدد در حوزه فرهنگ و هنر، به ويژه هنرهاي ايراني و اسلامي از جمله برنامههاي پژوهشكده فرهنگ و هنر در جهت تحقق بخشيدن به فرامين مقام معظم رهبري و اهداف بلندپايه كشور است.
او در پايان به ايسنا گفت: پويايي فرهنگي، تجلي ويژگيهاي غني و پر محتواي فرهنگي ايراني- اسلامي و توسعه و رشد شاخههاي متعدد هنرهاي اسلامي و پژوهش و توليد نتايج علمي در راستاي تحقق اهداف فرهنگي و هنري از جمله راهبردهاي پژوهشكده فرهنگ و هنر در سايهي كار مضاعف و همت مضاعف است.ح/الف