مدیر اجرایی طرح آمایش سرزمینی استان خراسان رضوی اظهار داشت:توسعه متوازن و تنظیم رابطه بین جمعیت و فعالیت در عرصه سرزمینی از اهداف طرح آمایش استان است.

به گزارش روابط عمومی جهاددانشگاهی واحد مشهد، دکتر محمدرحیم رهنما مدیرگروه برنامه‌ریزی شهری جهاددانشگاهی مشهد و مدیر اجرایی طرح آمایش سرزمینی استان خراسان رضوی، گفت: مطالعات آمايش كلان شهر مشهد و استان خراسان رضوی توسط جهاددانشگاهی مشهد از بهمن 1387 به کارفرمایی معاونت برنامه ریزی و توسعه شهرداری مشهد و معاونت برنامه‌ريزي استانداري خراسان رضوی، شروع شد. در این طرح تعداد یازده گروه مطالعاتي شامل قریب به 120 نفر ، بطور مستقيم همكاري مي‌كنند كه 30 درصد دكترا، 40 درصد فوق ليسانس و بقيه كارشناسان طرح هستند.

تركيبي از اعضاي هيات علمي دانشگاه، پژوهشگران جهاددانشگاهي (گروه‌های برنامه‌ریزی شهری، علوم اجتماعي، اقتصاد شهری) و در اين طرح مشارکت دارند.
وی افزود: هم اکنون طرح آمایش استان در مراحل پاياني است، جمع بندي ها انجام شده و پيش‌نويس اوليه چشم انداز آمایش استان خراسان رضوی تا 1404 تهيه شده است که این پیش نویس در جلسات متعددی که با دستگاه‌هاي اجرايي گذاشته شده، مطرح و نقطه نظرات اين دستگاه‌ها نیز گرفته شده است. اميدواريم مرحله پاياني طرح با مشاركت دستگاه‌های ذیربط استان، تا دو ماه آينده نهايي شود.
دکتر رهنما در خصوص ابعاد کیفی طرح‌ آمايش استان خراسان رضوي، گفت: طرح آمایش جايگاه ايران در سطح جهاني، منطقه‌اي و آرمانها و افق كشور را در نظر می گیرد و به تناسب آن، مسیر آمايش جهت می گیرد.

طرح آمايش سند خوبي براي جهت‌گيري توسعه استان به لحاظ يكپارچگي و توسعه متوازن و متعادل منطقه‌ای است.
نرخ بيكاري، نرخ اشتغال، شاخص رشد سرمايه‌گذاري، شاخص بيكاري، شاخص تعداد جمعيت و توزيع جمعيت و فعاليتها كه مي توانند به رشد متوازن در سطح استان كمك كند، در آمايش ديده شده است. در این طرح مي‌توان گفت ظرفيت‌ها و تهديدات ما چه هستند؛ نقاط قوت و ضعف را تشخيص دهيم و استراتژي‌هايي را نيز براي تقويت نقاط ضعف‌ و بهره‌برداري از فرصت‌ها و مانع شدن از تهديدها ارائه كنيم كه مي‌تواند براي توسعه متوازن استان مفيد باشد.
وی افزود: طرح آمایش استان شامل ابعاد كالبدي، فيزيكي، اجتماعي حتي جنبه‌هاي فرهنگي و زيست محيطي است، این طرح نه تنها شرايط موجود را بررسي مي‌كند بلكه چشم انداز آتي و جهت‌گيريهاي آينده توسعه استان را در راستاي اهداف ملي و با توجه به موقعيت منطقه‌اي به لحاظ استعدادها و ظرفيت‌ها اعم از درون استاني و فرا استانی تعيين مي‌كند.
وی با تاکید بر رسالت بزرگ طرح آمایش براي توسعه فضايي و سرزميني استانها، گفت: در طرح آمایش همچنین جايگاه استان در ابعاد اقتصادي، توسعه پايدار، گردشگري، فرهنگي، تعاملات فرامرزي با كشورهاي همسايه، وضعیت نيروي كار، اشتغال، جمعيت و ... را تعیین می گردد.
دکتر رهنما توسعه متوازن سرزميني و تعادل درون‌منطقه‌اي و برون‌منطقه‌اي را يكي از بحث‌هاي مهم در طرح آمایش عنوان کرد و گفت: استان خراسان رضوی به لحاظ ويژگي‌هاي عدالت فضايي از عدم تعادل رنج مي‌برد؛ يعني تمركز جمعيت، تمركز فعاليتهاي اقتصادي، خدمات آموزشي، بهداشتي، تجاري و .. در مشهد شكاف توسعه راعميق كرده و نابرابري‌ها را برجسته تر كرده است؛ لذا مشهد بایستی در پیوند عمودی و افقی با آمایش منطقه ای ساماندهی شود.
«تعادل بخشي» يكي از اهداف آمايش است كه در ذیل آن، اقداماتی در قالب برنامه‌ آمايش انجام می‌شود تا نابرابريها را كاهش دهد. تقویت شبكه شهري، تقویت مراكز پيش برنده‌ی توسعه مثل تمركز زدايي از شهر مشهد، ارائه مشوق‌هاي مالياتي براي سرمايه‌گذاري در مناطق كمتر توسعه يافته از جمله ابزارهايي است که در جهت متعادل نمودن چشم‌انداز توسعه‌اي استان بکار گرفته می شود.
دکتر رهنما همچنین با اشاره به پيوند استان خراسان با آسياي ميانه و کشورهایی نظیر افغانستان تا هند و حتی چین، گفت: استان خراسان طی ادوار تاريخي به دلیل موقعیت استراتژیک خود همواره دچار فراز و فرود فراوان بوده است. با توجه به رقباي فرا منطقه‌اي، اتخاذ سياست‌هايي كه بتواند موقعيت‌ استان را در سطح آسياي مركزي تثبیت نماید، يكي از اهداف اساسی در طرح آمايش است. تقويت ارتباطات هوايي در سطح بين المللي، مخابراتي، اينترنتي، تسهيلات گردشگري و توريستي، ساده كردن مقررات سرمايه‌گذاري‌هاي خارجي، فعال كردن مراكز اقتصادي، تقويت شبكه ترانزيت کالا اعم از ريل و راه آهن، تقویت شهرهای مرزی به عنوان دروازه های توسعه، سرمایه گذاری خارجی و رونق بیشتر مناطق آزاد اقتصادی و.. راهبردهايي است كه آمايش براي ارتقاء جايگاه استان ارائه مي‌كند.
دکتر رهنما جایگاه طرح آمایش استان را فرادستی عنوان کرد و افزود: طرحهای سازمانها و نهادهای استان بايد بر مبنای طرح آمايش که پس از تایید نهایی به عنوان سند آمایش سرزمینی استان خراسان رضوی تبدیل خواهد شد، مدنظر قراردادن اهداف آن باشد. در واقع سند آمایش سرزمینی ارتباطات و جهت‌گیری‌های طرحهاي ديگر را در استان تحت الشعاع قرار می دهد.
وی در خصوص ضمانت اجرايي سند آمایش سرزمینی استان، خاطرنشان کرد: مطالعات آمايش انعطاف دارد و تلفیقی از سياست‌هاي كلان ملي و استراتژي‌هاي ملي است. اما بنظر مي‌رسد مركز ملي آمايش اين هماهنگي را براي رسيدن به يكپارچگي برنامه آمايش با تلفیق نتايج آمايش سرزمینی استانها پیش بینی نموده است.
دکتر رهنما لازمه موفقيت استاني سند آمايش سرزمینی را مشاركت همه دستگاه‌های استانی عنوان و تاکید کرد: بر اساس قانون طرحهایی که در شورای برنامه‌ریزی استان تصویب شوند دارای ضمانت اجرایی هستند. اما در خصوص تضمین اجرای این طرح، ساختاری به عنوان مدیریت پایش یعنی نظارت و کنترل بر اجرای سند آمایش اندیشیده شده است که ناهماهنگي و عدم توازن در برنامه‌های دستگاه های اجرایی با سند را مشخص خواهد کرد.الف/ر