رييس پژوهشکده زيست فناوري جانوري پژوهشگاه رويان از تولد نخستين گوساله‌هاي حاصل از انجماد جنين‌هاي آزمايشگاهي «آبگون» و «آبگينه» در پژوهشکده زيست فناوري جانوري پژوهشگاه رويان خبر داد.
دکتر محمد حسين نصر اصفهاني، رييس پژوهشکده زيست فناوري جانوري رويان و مدير پروژه در گفت‌وگو با خبرنگار «علمي» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) اظهار كرد: تولد آبگون و آبگينه فصلي نوين در صنعت اصلاح نژاد دام شيري کشور است. تولد اين گوساله‌ها که هر دو ماده و از عيار ژنتيکي بالايي برخوردارند، به دنبال تحقيقات دامنه دار پژوهشگران کشور در به کارگيري تکنولوژي‌هاي نوين آزمايشگاهي در توليد انواع دام‌هاي اهلي از طريق لقاح آزمايشگاهي , شبيه سازي و مهندسي ژنتيک صورت گرفته است که همگي در نوع خود در منطقه خاورميانه بي نظيراند به گونه‌اي كه تولد اين دو گوساله آخرين حلقه توانمندي تحقيقات کشور در دانش بيوتکنولوژي توليد مثل حيوانات اهلي محسوب مي شود.
وي افزود: گر چه با همت جهاد کشاورزي در طي 30 سال گذشته گام‌هاي مهمي در راستاي بهبود پتانسيل ژنتيکي دام‌هاي کشور برداشته شده است،اما به زعم همه محققين توليد جنين‌هاي منجمد سريع‌ترين و بهينه‌ترين روش ارتقاء پتانسيل ژنتيکي دام‌هاي يک کشور است.
نصراصفهاني با بيان اينكه در حال حاضر تکنيک تلقيح مصنوعي دام‌ها با اسپرم‌هاي مرغوب داخلي و خارجي در تمام دامپروري‌هاي کشور انجام مي‌شود، تصريح كرد: ازآنجا که اسپرم تنها نيمي از مشخصات ژنتيکي را به گوساله‌ها منتقل مي کند، اصلاح نژاد به اين روش يک امر بطئي و مستلزم وجود گاوهاي مادر گران قيمت با عيار ژنتيکي بالاست. در حاليکه در روش مزبور کل پتانسيل ژنتيکي از طريق جنين هاي منجمد شده انتقال يافته و نيازي به گاوهاي گران قيمت نيست.
رئيس پژوهشکده زيست فناوري جانوري پژوهشگاه رويان با اشاره به جزئيات اين پروژه تحقيقاتي به خبرگزاري دانشجويان ايران گفت: دراين پروژه كه با همکاري مجتمع کشت و دامپروري فکا وابسته به سازمان تامين اجتماعي به انجام رسيده ، ابتدا گاوهاي با ارزش ژنتيکي بالا که توليد شير آنها بالاي 18 تن بود شناسايي و تخمک‌هاي آنها استحصال گرديد. نهايتا پس از انجام بلوغ آزمايشگاهي, تخمک‌هاي مزبور با اسپرم‌هاي بسيار مرغوب تعين جنسيت شده لقاح يافته و جنين‌هاي حاصله در روز هفتم تکوين آزمايشگاهي با استفاده از تکنيک انجماد شيشه اي منجمد شدند تا در زمان‌هاي مقرر به گاوهاي گيرنده کم ارزش انتقال داده شوند .
وي درخصوص فاز‌هاي تحقيقاتي اين پروژه خاطرنشان كرد: در فاز اول اين پروژه 200 قطعه جنين ماده توليد شد که از اين ميان 150 جنين منجمد شد و پس از يخ گشايي تعداد 120 قطعه آن در طي يک سال به 100 گاو گيرنده ارزان قيمت منتقل شده که منجر به ايجاد 45% آبستني اوليه گرديد به گونه‌اي كه تولد آبگون و آبگينه اولين مورد اين تولدهاست و در آينده نزديک اميدواريم شاهد تولد ساير گوساله‌ها باشيم.
رئيس پژوهشکده زيست فناوري جانوري پژوهشگاه رويان اذعان كرد: نام هاي آبگون و آبگينه برگرفته از ماهيت تکنيک انجماد شيشه اي است که در طي آن جنين درون يک قطره شفاف انجمادي قرار مي گيرد. به صورتي كه هم‌اكنون تکنيک انتقال جنين‌هاي منجد در راس برنامه‌هاي اصلاح نژادي کشور‌هاي پيشرفته قرار دارد و اگرچه تا کنون کشور ما از وارد کنندگان اين تکنولوژي بوده؛ اما تولد آبگون و آبگينه توسط محققين پژوهشگاه رويان نماد توانمندي کامل کشور در جهت رفع وابستگي در قلمرو دانش بيوتکنولوژي توليدمثل است.
نصر اصفهاني در پايان عنوان كرد: توليد جنين‌هاي منجمد مرغوب تعيين جنسيت شده، در اولوليت برنامه‌هاي جنين شناسي پژوهشگاه رويان براي ارائه به متقاضيان داخل و خارج از کشور قرار دارد كه اميدواريم توسعه اين تکنولوژي در کشور موجب تحول صنعت دام شيري کشور شود.
همچنين مهندس جمشيد جليل نژاد، مدير عامل مجتمع کشت دامپروري فکا وابسته به سازمان تامين اجتماعي خاطرنشان کرد: در حال حاضر قيمت تمام شده هر قطعه جنين منجمد وارداتي به شانس آبستني 50 درصد و حدود 500 تا 700 دلار است، به گونه‌اي كه براي ايجاد هر مورد آبستني موفق حدود 1000 تا 1400 دلار ارز از کشور خارج مي شود و اين درحالي است كه محققان کشور با بهره گيري از تجربيات چندين ساله خود نه تنها به نتايجي برابر و حتي بالاتر دست يافته‌اند بلکه در اين پروژه قيمت تمام شده هر قطعه جنين منجمد مرغوب تعين جنسيت شده، تا حدود 1.3 کاهش پيدا كرده است.
مهندس جمشيد جليل نژاد با بيان اينكه دستيابي به اين توانمندي پر ارزش باعث رونق و شکوفايي صنعت انتقال جنين در کشور شده و نقطه عطفي در پيوند صنعت دام شيري و فناوري توليد مثل است، تصريح كرد: هم‌اكنون ميزان توليد شير به ازاي هر راس گاو، تعين کننده اصلي سود آوري و يا زيان صنعت دامپروري است و علي‌رغم تمام پيشرفت‌هاي حاصله در مديريت، تغذيه و ژنتيک دام‌هاي شيري، ميانگين توليد شيرهر راس گاو حدود 12 تن در يک دوره شيرواري است. در حاليکه گوساله هاي آبگون و آبگينه حاصل از تخمک و اسپرم گاوهايي هستند که رکورد توليد شير آنها 18 تن بوده كه با توجه به قيمت تمام شده هر قطعه جنين و رکورد شير حاصل از طريق انتقال جنين هاي منجمد بهترين روش شکوفايي اقتصادي صنعت دام شيري کشور محسوب مي‌شود.ح/الف