توسط جهاد دانشگاهي علوم پزشكي شهيد بهشتي؛
سمينار «راهبردهای ملی کیفیت هوا» برگزار شد
به همت معاونت فرهنگي جهاددانشگاهي علوم پزشكي شهيد بهشتي،سمينار علمي- تخصصي با محوريت ديدگاههاي دانشجويي با عنوان «راهبردهای ملی کیفیت هوا» با حضور اعضاي هيأت علمي و دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي برگزار شد.
به گزارش روابط عمومي جهاد دانشگاهي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، دكتر سعيد متصدي؛ عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، با بيان اينكه وضعیت محیط زیست که سلامت انسان را تعیین می کند بستگی به روابط بین اکوسیستم ها، جمعیت آنها و شکل تولید ومصرف مواد در آن دارد، گفت: سلامتی ارتباط دوجانبه با فرایندهای اقتصادی و توسعه اجتماعی دارد که میتواند بصورت مثبت بر روی سلامت انسان تاثیر بگذارد ودر صورت عدم کنترل عوارض جانبی توسعه، میتواند اثرات منفی بدنبال داشته باشد.
وي در ادامه با اشاره به اينكه،مدیریت زیست محیطی ، به معنای تدوین استراتژی های توسعه، متناسب با محیط زیست وتلاشی است برای یافتن بهترین انتخاب های ممکن به جهت ترویج و اشاعه مقوله "توسعه پایدار" تصريح كرد:توسعه پایدار، توسعهای است که درآن نیازهای فعلی نسل امروز پاسخ داده می شود بدون اینکه برقابلیت و توانايی نسلهای بعدی در برخورداری از منابع به منظور برآورده کردن نیازهایشان اثری داشته باشد.
استاد راهنماي اين پنل دانشجويي اضافه كرد: امروزه آلودگي هواي محيط بعنوان يك مشكل بسيار مهم در سطح ملي و بين المللي شناخته شده است و مساله آلودگی هوا اگر یکی از حادترین مسائل ناشی از تمدن صنعتی نباشد ، بدون شک از بغرنج ترین آنهاست چراكه افزایش جمعیت، رشد شهرنشینی ، فقر در حمل و نقل عمومي و...براین امر می افزاید.
دكتر متصدي با تعريف آلودگي هوا كه از وجود يك يا چند آلاینده نظیر گرد و غبار، گازها و..در هواي آزاد باکمیت، ویژگیها و زمان ماندی که برای زندگی انسان، گياهان یا حیوانات خطرناک و برای اموال مضر باشند و یا بطور غیر قابل قبولی مخل استفاده راحت اززندگی و اموال گردند، منابع آلودگي هوا را به دو قسمت طبیعی و مصنوعی تقسیم بندی كرد: منابع طبیعی ازفعالیتهای آتشفشانها وآتش سوزی جنگلها، گرد و غبار طبیعی (طوفان وگردوغبار صحراها)، منابع گیاهی وحیوانی(گرده گل ها،گازهای ناشی از فساد وتخمیرو...) ومنابع مصنوعی آلوده کننده هوا از صنایع، زغال سنگ سوزها، آلودگیهای ناشی از سوزاندن بقایای کشاورزی وواحدهای خانگی وتجاری و حمل و نقل و... ناشی می شود.
عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي در ادامه افزود: آلودگی هوادر سطح جهانی باعث ايجاد گرمايش جهاني(گرم شدن زمين به دليل توليد گازهايي گلخانه اي( دي اکسيد کربن، فريون ها، هالوژن ها، متان، اکسيد نيتروس و کلروفلوروکربن ها ) وذوب يخهاي قطبي، افزايش ارتفاع آب اقيانوسها و تغييرات آب و هوايي میشود.اثر دیگر افت در ميزان ازن استراتوسفري میباشد، (ترکيباتي همچون کلروفلوروکربنها باعث تشديد مصرف ازن و به هم خوردن تعادل چرخه ازن مي گردد ومنجر به نفوذ بيشتر اشعه هايي همچون اشعه ماوراء بنفش مي گردد.) باران هاي اسيدي از اثرات دیگر آلودگی هوابوده که در اثروجود ترکيباتي همچون NOx و SOx در هوا منجر به توليد اسيد سولفوريک و اسيد نيتريک در هنگام بارندگي و کاهش pH آب باران مي شود.که باران اسیدی مضر برای انسان(ایجاد تنگی نفس،برونشیت، التهاب ریه، آنفلوآنزا و سرماخوردگی )، مخرب محيط زيست و جنگلها( ریختن برگها، تخریب ریشه توسط باکتریها، کاهش روند رشد، تقلیل میزان محصول دهی، کم شدن قدرت حیات (، خطرناک برای دریاچه ها(مرگ صدها گونه زیستی) و تسریع در خوردگی مواد( خوردگی وسایل نقلیه و بناهای تاریخی )می گردد. ضمناً از دیگر اثرات، انتشار آئروسل هاست که از طرق منابع طبيعي خشکي (گرد و غبار ناشي از طوفان، آتشفشان و...)، منابع طبيعي اقيانوسي(توليد ذرات نمک ناشي از اسپري آب اقيانوسها)، منابع مصنوعي (ذرات حاصل از احتراق) و باعث پراکندن و جذب اشعه هاي خورشيدي، جذب اشعه مادون قرمز بازتابي از زمين، موثر بر تعادل حرارتي کره زمين از طريق ايجاد هسته هاي تراکم جهت ايجاد ابر و يخ در هوا ست كه به هوا وارد مي شوند .
مدير دفتر ارتباط با صنعت دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي تصريح كرد: یکی از موارد مهم در خصوص مباحث زیست محیطی و کاهش آلاینده ها عدم نگاه آتی نگر به مسایل زیست محیطی است بطوری که با بروز یک مشکل شروع به فعالیت نموده و در یک برهه زمانی مشخص که یک معضل زیست محیطی ظهور می کندو اثرات آن مشهود است به آن توجه می شود. به عبارتی تابع برنامه ریزی انفعالی بودن در حل مشکلات زیست محیطی مسئله ای است که کشور در دوره های زمانی گذشته، از آن رنج می برد این نوع برنامه ریزی نوعی واکنش نسبت به مسایل و مشکلات موجود است که مشخصه بارز آن پذیرش ناگزیر واقعیات روز و تلاش در جهت سامان دادن وضعیت موجود است.
این در حالی است که در دیگر کشورها این نوع برنامه ریزی(انفعالی)جای خود را به برنامه ریزی فعال داده است.
در ادامه دكتر متصدي، با بيان اصل پنجاهم قانون اساسي كه آمده: در جمهوری اسلامی حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسلهای بعد باید در آن حیات اجتماعی و رو به رشدی داشته باشند وظیفه عمومی تلقی می گردد از اینرو فعالیتهای اقتصادی و غیر آن که آلودگی محیط زیست با تخریب غیر قابل جبران آن ملازمه پیدا کند ممنوع است. وي در ادامه معيارهاي رسيدن به راهبردهاي پايدار كيفيت هوا را شامل:پایداری:هدفی بلند مدت که بر پایه های زیر استوار است(حفظ منابع طبیعی و انسانی،رشد کمی و کیفی تولیدات صنعتی، کشاورزی وخدماتی،بهبود شرایط فرهنگی و رفاه اجتماعی)علاوه بر این،رشد کمی و درآمد ناخالص ملی، اعتلای آموزش و پرورش، بهداشت درمان و تغذیه، تامین اجتماعی، افزایش امکانات فرهنگی، استمراررشد کمی و کیفی زیر معیار این معیار اصلی هستند.هزینه-اثربخشی:(یک معیار اصلی جهت مقایسه گزینه ها در این مقوله است تامحدودیتها، مزایاواثربخشی راهبردها مشخص شود.هم هزینه های سرمایه گذاری و هم هزینه های مربوط به نگهداری و بهره برداری می باشد.)مشارکت: (ایفای نقش مردم در سه مرحله تصمیم گیری، کنش اجتماعی و بهره برداری)آگاهی ، نگرش، عملکردمردم در این زمینه بسیار حائز اهمیت است.)قوانین و مقررات:(در این معیار وجود قوانین، میزان اجرای قوانین، وکاربردی بودن قوانین مورد توجه می باشد)بهترین تکنولوژی در دسترس:((bat (بایددسترسی در تمام کشور، راندمان بالا جهت کاهش آلودگی و سازگار با شرایط حاکم بر جامعه مد نظر باشد)
کنترل آلودگی:(هر تکنولوژی با بالاترین راندمان ،آلودگی دارد لذا لازم است از وسایل کنترل آلودگی استفاده شوداین معیاربا تاکیدبرمیزان کم شدن انتشار آلودگی به محیط، به راندمان لازم و کاربردی بودن سیستمهای کنترل توجه دارد.)جلوگیری از انتشار آلودگیها:(بعنوان یک هدف بلند مدت مد نظر قرار میگیرد) انتخاب شوند.
عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي در پايان با تشريح راهبردهاي پيشنهادي منابع ثابت (کاهش آلودگیها از منبع،راهبرد سوخت، راهبردکنترل ذخیره تولید، راهبرد تغییر مواد، راهبرد استفاده از دستگاههای کنترلی، راهبرد جابجایی، استقرار صحیح و انتقال منابع ثابت)و راهبرهای پیشنهادی منابع متحرک:( راهبردبهبود سیستم حمل و نقل عمومی، راهبردمدیریت ترافیک، راهبرد سوخت، راهبرد استفاده از وسایل کنترلی، راهبردخارج کردن وسائط نقلیه فرسوده از سیستم حمل و نقل و راهبرد مالیاتها)گفت:جهت حصول راهبردهای مذكور لازم است مواردي از قبيل: تدوین شاخصها و معیارهای مناسب جهت بررسی روند اجرای راهبردها، لحاظ نمودن کلیه راهبردها در برنامه های کشوری از جمله: برنامه ریزی استفاده از زمین، انرژی ، حمل و نقل و توسعه صنعتی،افزایش میزان تعهد و تعهد پذیری کلیه ذینفعان در اجرایی شدن راهبردهای پایداری کیفیت هوا،هماهنگ سازی قوانین و مقررات و استانداردها، شرایط منطقه ای و بین المللی،ایجاد یک شیوه مناسب و کارآمد مشارکت کلیه ذینفعان در به نتیجه رسیدن راهبردها،به اشتراک گذاری اطلاعات و شفاف سازی در اطلاع رسانی مربوط به کیفیت هوادر کشور، ایجاد سیستم مناسب بازنگری در فرایند ها و برنامه ها،توانمند سازی رسانه های گروهی و تقویت فعالیت آنها در بهبود کیفیت هوا و بروز رسانی قوانین، مقررات و استانداردهای مرتبط باآلودگی هوا به اجرا درآيد.
گفتني است در ابتداي اين نشست دانشجويي، فاطمه صوفي كريمي از دانش آموختگان مقطع كارشناسي ارشد مهندسي بهداشت محيط اين دانشگاه كلياتي را در خصوص لزوم تدوين راهبردهاي ملي كيفيت هوا و بهرهگيري از تجارب جهاني در اين خصوص ايراد نمودند.الف/ر
٠٩:١٧ ١٦/٠١/١٣٩٠