يكي از نقاط قوت سند چشم‌انداز 20 ساله، كم كردن وابستگي اقتصاد كشور به نفت است كه چنانچه همه بخش‌ها وظايف خود را انجام دهند، اين مهم ثمربخش خواهد بود.
دكتر محمدعلي خطيبي - رييس گروه مطالعات اوپك موسسه مطالعات بين‌المللي انرژي ـ در گفت‌وگو با خبرنگار نفت و انرژي ايسنا، با تاكيد بر اين كه فضاي تدوين برنامه لزوما با فضاي اجراي آن يكسان نيست، افزود: چنانچه تغيير در فضاي اجراي برنامه به وجود آيد ايرادي به خود برنامه وارد نيست.
وي تحقق اهداف چشم‌انداز را نيازمند بسترسازي‌هاي متعددي از جمله رقابتي شدن صنعت نفت خواند و افزود: بايد تمام قيد و بندهاي اين صنعت برداشته شود تا بتواند در بازارهاي داخلي و خارجي به طور گسترده حضور يابد.
وي يكي از عوامل موفقيت سند چشم‌انداز نفت را تبديل هرچه بيشتر نفت‌خام به فرآورده‌هاي جانبي و مواد پتروشيمي ارزيابي كرد و اين مساله را در حوزه مصرف نيز موثر خواند.

خطيبي ادامه داد: چنانچه تا پايان برنامه به كشوري فرآورده فروش تبديل شده باشيم تا نفت‌خام فروش، به اين ترتيب نياز داخلي نيز از طريق ساخت پالايشگاه و توليد بنزين تامين مي‌شود.
وي افزود: طي سال‌هاي آينده بر خلاف هشت سال گذشته بايد پالايشگاه سازي در كشور به سرعت رشد يابد و شاهد تحولي زود هنگام در اين بخش باشيم.
اين كارشناس مسائل انرژي معتقد است پيش‌بيني‌هاي صورت گرفته در خصوص كاهش مصرف و بهينه‌سازي آن در كشور كاملا واقعي و قابل دسترس است.
وي افزود: با حذف تدريجي يا منطقي كردن يارانه‌هاي سوخت در كشور قدم بزرگي در مورد مصرف بهينه انرژي به دست مي‌آيد.
وي در ادامه با بيان اين كه براي اجراي هر برنامه‌اي بايد بسترسازي‌هاي لازم صورت گيرد افزود: نبايد سال اول شروع برنامه را به عنوان شاخص عملكرد سازمان‌ها در نظر گرفت.
خطيبي، تهديدها و فرصت‌هاي سند چشم‌انداز را در حال حاضر و با شرايط جديد كشور زياد خواند و افزود: در اين برنامه پيش‌بيني سرمايه‌گذاري زيادي شده است كه براي تحقق آن نيازمند منطقه آرام و بدون تنش هستيم، اما متاسفانه فضاي فعلي منطقه و جهان به خصوص در مورد ايران سرمايه‌گذاران را كمتر راغب به چنين ريسكي مي‌كند و بدون شك بدون تحقق سرمايه‌گذاري‌ها برنامه از حركت خود باز مي‌ماند.
وي تصريح كرد: برخي شرايط همچون تحولات و امنيت منطقه از كنترل ايران خارج است و نياز به همكاري‌هاي منطقه‌اي دارد.
وي تصريح كرد كه عليرغم كوچك‌سازي كشورهاي غربي نسبت به اهميت بارز نفت در دهه‌هاي آينده، كشورهاي مصرف كننده نفت نگران اين بازار مهم هستند ولي در خصوص امنيت اين بازار فقط از كشورهاي خليج‌فارس انتظار دارند.
وي افزود: امنيت بين‌المللي بازار نفت نياز به همكاري‌هاي بين‌المللي دارد كه چنانچه تامين نشود سرمايه‌گذاري‌هاي لازم براي اين صنعت نيز تامين نخواهد شد.
خطيبي گفت: دولت مي‌تواند در اين وضعيت حجم سرمايه‌گذاري داخلي را افزايش دهد و يا از مردم و حساب ذخيره ارزي كمك بگيرد.
وي به هدف توليد سالانه هفت ميليون بشكه نفت‌خام در روز تا پايان چشم‌انداز اشاره كرد و گفت: با توجه به افت توليد سالانه ميادين نفتي نياز به سرمايه‌گذاري‌هاي بسياري در صنعت نفت است كه بايد در بستر مناسب بين‌المللي فراهم شود.
وي افزود: دولت بدون سرمايه‌گذاري نمي‌تواند تامين مالي سنگين پروژه‌هاي پتروشيمي را براي تحقق 20 ميليارد دلار توليد مواد پتروشيمي انجام دهد.
خطيبي منافع حاصل از اجراي صحيح برنامه چشم‌انداز را براي كل منطقه خاورميانه دانست و گفت: به نفع مصرف كنندگان بازار ايران و تعامل كنندگان است كه برنامه چشم‌انداز ايران محقق شود.
به گزارش ايسنا، كنفرانس نفت،گاز و انرژي در افق 1404 از 30 ارديبهشت‌ماه و به مدت سه روز در دانشگاه صنعتي شريف برگزار خواهد شد.م/د