رييس جهاد دانشگاهي با اشاره به رشد چشمگير مقالات و اختراعات محققان جهاد دانشگاهي گفت: چاپ مقالات محققان جهاد در سال 87 نسبت به سال 86 به ميزان 81 درصد و چاپ كتابها به ميزان 7/32 درصد رشد داشته و تعداد اختراعهاي ثبت شده در جهاد دانشگاهي هم تا پايان سال 87 به تعداد 140 اختراع رسيده كه ادامه ثبت اختراعات نهاد به دليل گران شدن هزينههاي ثبت اختراعات متوقف شده است.
به گزارش روابط عمومي جهاددانشگاهي، دكتر حميدرضا طيبي كه در آستانه سالگرد تشكيل جهاد دانشگاهي در نشستي با خبرنگاران سخن ميگفت با تبريك اعياد شعبانيه و گراميداشت 16 مرداد سالگرد تشكيل جهاد دانشگاهي و 17 مرداد روز خبرنگار به تبيين گزارشي از فعاليتها و دستاوردهاي جهاد دانشگاهي پرداخت و گفت: با اين اعتقاد كه راه رسيدن به پيشرفت و توسعه پايدار و تحقق اهداف سند چشم انداز نظام توسعه علمي و فنآورانه كشور است و ما بايد جهاد دانشگاهي را كه نهاد برآمده از شوراي عالي انقلاب فرهنگي و به قول رهبر معظم انقلاب از رويشهاي اصلي انقلاب است، به يك الگوي بومي موفق توسعه در سراسر كشور تبديل كنيم، در آغاز دوره مديريت هفتم جهاد دانشگاهي تصميم به تهيه سندي گرفتيم كه اين سند وضعيت مطلوب جهاد دانشگاهي را در افق 1404 با تاثيرگذاري شاخص در تحقق اهداف سند چشم انداز نظام به صورت كيفي بيان كرده و سپس با تبديل اهداف كيفي به كمي و تهيه برنامههاي توسعه جهاد دانشگاهي با شاخصهاي قابل سنجش به دنبال تحقق تبديل جهاد دانشگاهي به الگوي بومي موفق توسعه در سراسر كشور باشيم.
وي، توسعه فعاليتهاي شاخص علمي و فنآورانه در سراسر كشور، دستيابي به جايگاه سازمان برتر در زمينه توليد فنآوريهاي نوين، تجاري سازي و فروش فنآوري و همچنين در زمينه ارائه فعاليتهاي آموزشي تخصصي در سطوح كارشناسي ارشد و دكتري، علمي ــ كاربردي و دورههاي كوتاه مدت تخصصي غير انتفاعي، بينالمللي كردن فعاليتهاي آموزشي تخصصي جهاد دانشگاهي، دستيابي به جايگاه سازمان برتر در زمينه فعاليتهاي فرهنگي دانشجويي در چند زمينه خاص و آموزشهاي اشتغالزايي دانشجويان از اهداف سند چشم انداز و برنامه چهارم توسعه است برنامه چهارم از ابتداي سال 88 شروع به اجرا شده است.
رييس جهاد دانشگاهي در ادامه با اشاره به مشاركت فعال جهاد دانشگاهي در تهيه نقشه جامع علمي كشور گفت:در مسير توسعه هدفمند، ابتدا وضعيت آرماني مطلوب در قالب سند چشم انداز تدوين شده و بلافاصله نقشه جامع علمي كشور بايد تهيه شود كه به عنوان سند بالا دستي در تهيه برنامههاي توسعه مورد استفاده قرار گيرد. نقشه جامع علمي كشور مشخص كننده اولويتهاي علمي و فنآورانه كشور و تعيين كننده اجزا نظام ملي نوآوري كشور و وظايف آنها است.
وي افزود: تهيه برنامه توسعه پنج ساله و بعد تدوين استراتژيهاي توسعه فنآوري داخلي در صنايع مختلف و تدوين قوانين لازم مراحل بعدي هستند، هر كدام از اين اجزا اگر وجود نداشته باشند و يا درست تهيه و اجرا نشوند، مسير توسعه حتما دچار مشكل خواهد شد؛ به همين دليل در نسخه پيشنهادي نقشه جامع علمي كشور كه زير نظر شوراي عالي انقلاب فرهنگي تهيه شد، جهاد دانشگاهي در بخش فنآوري و فرهنگ نقش مهمي ايفا كرد.
وي در ادامه به مهندسي مجدد ساختار تشكيلاتي جهاد دانشگاهي با هدف متناسب سازي تشكيلات جهاد دانشگاهي با نياز روز جامعه و گسترش نهاد و كارآمدتر كردن آن در جهت تحقق اهداف سند چشم انداز جهاد دانشگاهي اشاره و تجميع توانمنديهاي واحدهاي مختلف جهاد دانشگاهي جهت ورود به عرصههاي بزرگ كاري را مورد تاكيد قرار داد و گفت: ما در برخي از صنايع بزرگ كشور، براي اجراي پروژهها در زمينه انجام مهندسي پايه و ساخت تجهيزات بزرگ و استراتژيك هنوز وابسته هستيم و برنامه مدوني براي رفع اين وابستگيها وجود ندارد. اجراي اين پروژهها پس از انجام طراحي پايه به وسيله خارجيها به صورت EPC جهت اجرا به پيمانكاران واگذار ميشود و پس از اجراي هر پروژه هيچ گونه فنآوري به كشور انتقال داده نميشود لذا براي كسب دانش فني انجام مهندسي پايه و به دست آوردن فنآوري توليد تجهيزات بزرگ و استراتژيك در شرايط فعلي چارهاي نيست كه ابتدا جهاد دانشگاهي ورود به پيمانكاري اجراي آنها كرده و در حين اجرا توسط تيمهاي مستقل تحقيقاتي اقدام به كسب فنآوريهاي مورد نياز كرد.
نفت، گاز و پتروشيمي، حمل و نقل ريلي و كانيهاي فلزي، عرصههاي بزرگ فعاليت جهاد دانشگاهي
دكتر طيبي خاطرنشان كرد: براساس توانمنديهاي موجود در هر يك از واحدهاي جهاد دانشگاهي و برنامهريزي هاي انجام شده سه زمينه نفت، گاز و پتروشيمي، حمل و نقل ريلي شهري و بين شهري و كانيهاي فلزي به عنوان عرصههاي بزرگ كاري جهاد دانشگاهي انتخاب و تلاش گستردهاي جهت ورود به اين سه عرصه انجام شده است. كشور در هر سه عرصه زمينه بسيار مستعدي و براي توسعه دارد و قرار است پروژههاي زيادي در اين حوزهها اجرا شوند كه برخي از آنها در حال اجرا هستند.
وي اضافه كرد: عقد دو قرار داد ساخت پنج دستگاه دكل حفاري و ساخت تجهيزات درون چاهي از فعاليتهاي مهم انجام شده است كه متاسفانه به علت عدم پرداخت پيش پرداخت، پس از دو سال پيگيري هنوز شروع نشدهاند. از محل يك درصد بودجه پژوهش نيز تفاهمنامههاي بسيار خوبي امضا شده، ولي به علت سرعت بسيار كند روند پيگيري هنوز پروژه اي شروع نشده است. با مناطق نفت خيز جنوب هم پروژه موفقي را در زمينه رفع آلودگيهاي نفتي انجام دادهايم.
رييس جهاد دانشگاهي همچنين از پيگيريهاي صورت گرفته به منظور ارتقاي سه پژوهشكده علوم انساني و اجتماعي، فنآوريهاي نوين پزشكي «ابن سينا» و «رويان» به پژوهشگاه خبر داد و گفت: مركز اطلاعات علمي جهاد دانشگاهي (SID) با 68 ميليون مراجعه در سال 87 به مهمترين پايگاه ترويج و اشاعه اطلاعات علمي در كشور تبديل شده است.
افتتاح نخستين بانك مركز ملي ذخاير ژنتيكي ايران در هفته جاري
وي گفت: نخستين بانك مركز ملي ذخاير ژنتيكي ايران نيز كه به دستور مقام معظم رهبري ايجاد آن به جهاد دانشگاهي محول شده در هفته جاري افتتاح ميشود.
دكتر طيبي در ادامه در خصوص فعاليتهاي آموزشي جهاد دانشگاهي گفت: علاوه بر دورههاي كوتاه مدت عمومي و تخصصي، فعاليتهاي آموزش عالي جهاد در دانشگاه علم و فرهنگ و شش موسسه آموزش عالي انجام ميشود. تعداد دانشجويان در سال گذشته با 12 درصد رشد نسبت به سال 86 به حدود 15496 نفر رسيده و در سال 87 دورههاي جديد كارشناسي ارشد راهاندازي شده است.
وي در ادامه از جمله رويكردها و فعاليتهاي جهاد دانشگاهي در اين حوزه را اتخاذ استراتژي ارائه آموزشهاي كاملا تخصصي و مطابق نياز جامعه و صنعت خصوصا در مقاطع كارشناسي ارشد و دكتري و همكاري بين دانشگاهها و مراكز آموزش عالي جهاد دانشگاهي و پژوهشگاهها و پژوهشكدهها و واحدهاي جهاد دانشگاهي، ارائه آموزشهاي تخصصي در مراكز علمي ــ كاربردي و آموزشهاي كوتاه مدت و كنار گذاشتن دورههاي عمومي، فعال تر شدن ارتباطات خارج از كشور جهاد دانشگاهي براي گسترش فعاليتهاي مشترك علمي، پژوهشي و آموزشي و فروش محصولات و خدمات فنآورانه جهاد دانشگاهي، تشويق واحدها، پژوهشگاهها و پژوهشكدههاي جهاد دانشگاهي به شركت در نمايشگاههاي تخصصي خارجي، برنامهريزي براي حضور نماينده جهاد دانشگاهي در سفر تخصصي هيات دولت و بخشهاي غير دولتي و معرفي الگوي جهاد براي توسعه، همكاري با معاونتهاي جهاد دانشگاهي جهت برقراري ارتباط آنها با مراكز تحقيقاتي، دانشگاهي و فرهنگي مورد نظر خارجي وفق اهداف پيشبيني شده در سند چشم انداز جهاد دانشگاهي اعلام كرد.
رشد 64 درصدي طرح هاي داخلي مصوب جهاد دانشگاهي
رييس جهاد دانشگاهي درباره فعاليت هاي معاونت پژوهشي و فنآوري هم گفت: تعداد طرح هاي داخلي مصوب از285 طرح در سال 86 با 64 درصد رشد به 403 طرح در سال 87 رسيده و تعداد طرح هاي كار فرمائي مصوب كه در سال 86 حدود 690 طرح بوده در سال 87 به 570 طرح رسيده است. براساس استراتژي ورود به عرصه هاي بزرگ كاري تعداد طرحهاي كارفرمائي در سال 87 نسبت به 86 كاهش يافته ولي حجم قراردادها حدودا سه برابر افزايش يافته است.
وي با اشاره به افزايش جذب نيروهاي متخصص در سال 87 نسبت به 86، اظهار كرد: اين افزايش در دوره دكتري 3/23 درصد، كارشناسي ارشد و دكتري عمومي 3/8 درصد و كارشناسي 8/11 درصد بوده كه متوسط درصد رشد نيروي تخصصي در سال 87 نسبت به 86 ، 2/11 درصد است.
به گزارش ايسنا، طيبي خاطرنشان كرد: چاپ مقالات محققان جهاد نيز در سال 87 نسبت به سال 86 به ميزان 81 درصد رشد داشته است. چاپ كتاب هم در سال 87 نسبت به سال 86 به ميزان 7/32 درصد رشد داشته است.
تعداد اختراعهاي ثبت شده در جهاد دانشگاهي هم تا پايان سال 87 به تعداد 140 اختراع رسيده كه ادامه ثبت اختراعات نهاد به دليل گران شدن هزينههاي ثبت اختراعات متوقف شده است.
رييس جهاد دانشگاهي در بيان فعاليتهاي معاونت فرهنگي جهاد دانشگاهي نيز گفت: سازمان انتشارات جهاد دانشگاهي در سال 87 داراي توليد 180 عنوان كتاب چاپ اول، 128 عنوان كتاب چاپ مجدد و صدور مجوز براي چاپ 194 عنوان كتاب ميباشد. برگزاري دو جشنواره كتاب سال دانشجويي و جشنواره پايان نامه دانشجويي و برگزاري ميزگردهاي نقد و بررسي كتاب از جمله فعاليتهاي سازمان انتشارات جهاد دانشگاهي در سال 87 بوده است .
وي تصريح كرد: در حوزه فرهنگي نيز شاهد گسترش همكاري با ساير سازمانها و مراكز فرهنگي و دانشگاهي مثل سازمان ملي جوانان، دفتر نشر آثار امام خميني (ره)، بنياد شهيد و امور ايثارگران، نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاهها،معاونت فرهنگي وزارت علوم، تحقيقات و فنآوري، معاونت فرهنگي دانشگاه آزاد اسلامي، دانشگاه پيام نور، بسيج دانشجويي، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، سازمان تبليغات اسلامي، معاونت فرهنگي شهرداري، سازمان ارتباطات اسلامي و سازمان گردشگري بوديم.
پيوستن ايران به جمع سه كشورسازنده تجهيزات آزمايشگاههاي فشار قوي
رييس جهاد دانشگاهي همچنين از دستيابي به دانش طراحي و ساخت مجموعه آزمايشگاههاي فشار قوي به عنوان سومين كشور صاحب اين تكنولوژي پس از آمريكا و آلمان، دانش فني طراحي و ساخت UPSهاي پر قدرت دوبل موازي تك فاز و فنآوري تصفيه پسماندهاي هيدروكربوري مايع و جامد دكلهاي حفاري و كارخانجات گل روغني با استفاده از روش بيولوژيكي به عنوان بخشي از دستاوردهاي محققان اين نهاد در حوزه مهندسي و علوم خبر داد.
دكتر طيبي خاطرنشان كرد: از جمله دستاوردهاي اخير محققان جهاد دانشگاهي در حوزه مهندسي، طراحي و ساخت مجموعه آزمايشگاهي فشار قوي 800 كيلو ولت براي پژوهشگاه نيرو است كه ولتاژ اين مجموعه تا يكهزار و 200 ولت AC قابل افزايش است.
وي خاطرنشان كرد: آزمايشگاههاي فشار قوي جزء اساسي و لاينفك كنترل كيفيت تمامي كارخانجات تهيه كننده تجهيزات برق فشار قوي، آزمايشگاههاي كنترل كيفيت موسسات استاندارد، آزمايشگاههاي كنترل كيفيت ملي، دانشكدههاي برق دانشگاهها و مراكز تحقيقاتي برق ميباشد.
تجهيزات اين آزمايشگاهها به علت حساسيت آنها هم به لحاظ تكنولوژي بسيار پيشرفته (HIGH TECH) بوده و هم بسيار گران مي باشند.
طيبي تصريح كرد: به دست آوردن تكنولوژي طراحي و ساخت تجهيزات اين آزمايشگاهها يكي از زمينههاي تحقيقاتي جهاد دانشگاهي بوده و با دانش هاي فني به دست آمده و ساخت اين مجموعه و مجموعه آزمايشگاه اتصال كوتاه كه قرارداد آن در حال امضا با شركت توانير است، دانش طراحي و ساخت كليه آزمايشگاههاي DC,AC و ايمپالس فشار قوي در جهاد دانشگاهي ايجاد شده و در اين سطح بر اساس اطلاعات ما، پس از آمريكا و آلمان ما سومين كشور صاحب اين تكنولوژيها ميباشيم.
كسب دانش فني طراحي و ساخت UPSهاي پر قدرت دوبل موازي
رييس جهاد دانشگاهي همچنين با اشاره به كسب دانش فني طراحي و ساخت UPSهاي پر قدرت دوبل موازي تك فاز به قدرت 150 كيلو ولت آمپر گفت: قبلا UPS هاي پر قدرت صنعتي را تا قدرت 9KVAبراي پروژههاي صنعت نفت ايران ساخته بوديم و هم اكنون با عقد قرار داد ساخت پوپي اس دوبل 150KVA براي پتروشيمي بندر امام (ره)، در زمينه ساخت UPS پر قدرت دوبل تك فاز ما سومين كشور سازنده اين دستگاه با اين قدرت و با جديدترين تكنولوژي شده ايم.
كسب دانش فني طراحي و ساخت UPS سه فاز 10 كيلو وات
به گزارش ايسنا، وي در ادامه از كسب دانش فني طراحي و ساخت UPS سه فاز 10 كيلو وات تك خبر داد و گفت: تكنولوژي قبلي يو پي اسهاي جهاد دانشگاهي متعلق به UPSهاي پر قدرت تك فاز بوده و به علت كاربرد رو به گسترش UPSهاي سه فاز، لازم بود كه براي تامين نيازهاي كشور و صادرات صاحب اين دانش بشويم كه ساخت نمونه تك UPS سه فاز با موفقيت به پايان رسيده و در حال كسب دانش براي موازي سازي UPSهاي سه فاز هستيم.
طيبي تصريح كرد: UPS هاي پر قدرت صنعتي كاربرد بسيار گستردهاي در تمام صنايع و به صورت اجباري در تمام پروژههاي صنعت نفت در سراسر دنيا دارد. آمارها حكايت از نياز سالانه حداقل 40 ميليارد توماني صنعت به اين دستگاهها دارد كه ما در زمينه تامين اين دستگاهها كاملا خود اتكا هستيم و صادرات اين تجهيزات به خارج از كشور شروع شده است ولي متاسفانه هنوز بسياري از پيمانكاران بزرگ دولتي ما به بهانههاي غير واقعي اين تجهيزات را از خارج خريداري ميكنند.
وي در ادامه با اشاره به دستيابي محققان جهاد دانشگاهي به دانش كامل طراحي و ساخت سيستم جامع كنترل دسترسي در مراكز حساس كشور گفت: لازم است تردد و كنترل دسترسي در مراكز حساس كشور توسط نرمافزار و تجهيزات ايراني انجام شود. دانش طراحي و ساخت اين سيستم به صورت كامل در جهاد دانشگاهي به دست آمده است و اين سيستم به صورت كامل يكي از مراكز حساس كشور نصب و هم اكنون نيز بسياري از سازمانها و نهادهاي كشور در حال تجهيز خود به اين سيستمها هستند.
دستيابي به فنآوري تصفيه كامل پسماند دكلهاي حفاري با باكتريهاي نفتخوار
طيبي همچنين از دستيابي محققان جهاد دانشگاهي به فنآوري تصفيه پسماندهاي هيدروكربوري مايع و جامد دكلهاي حفاري و كارخانجات گل روغني با استفاده از روش بيولوژيكي خبر داد و گفت: پس از هر عمل حفاري كه توسط دكلهاي حفاري نفت و گاز انجام ميشود حوضچههاي بزرگ مواد نفتي به صورت مايع و جامد ايجاد ميشوند كه به علت تجزيه نشدن باعث آلودگي و از بين رفتن خاك منطقه ميشود. با توجه به گسترده بودن عمليات حفاري در خشكي و دريا محققين به دنبال روشهاي مختلف براي احياي آب و خاك هستند. در اين راستا محققان جهاد دانشگاهي موفق به كسب دانش فني تصفيه پسماندهاي هيدروكربوري مايع و جامد با استفاده از باكتريهاي نفت خوار شدند.
به گزارش ايسنا، وي تصريح كرد: تصفيه پسماندهاي مايع هيدروكربوري قبلا گزارش شده است، ولي تصفيه كامل مواد مايع و جامد و تبديل خاك منطقه به خاك قابل كاشت گياه براي اولين بار توسط جهاد دانشگاهي براي كارخانه گل روغني متعلق به مناطق نفت خيز جنوب با موفقيت كامل انجام شده است.
موفقيت محققان جهاد دانشگاهي درتشخيص زودرس سرطان پستان بااستفاده ازنانوذرات
دكتر طيبي خاطرنشان كرد: محققان پژوهشگاه فنآوري هاي نوين علوم پژشکي جهاد دانشگاهي ـ ابن سينا پس از پنج سال فعاليت مستمر روي سرطان موفق شدند با بهره گيري از تکنولوژي نانو به ارائه راهکارهاي جديد تشخيصي سرطان پستان و با بهره گيري از علم ايمونولوژي و بيوتکنولوژي، به يافتن داروي مقدماتي جهت درمان سرطان خون نائل شوند.
دكتر محمد مهدي آخوندي، رييس پژوهشگاه فنآوري هاي نوين علوم پزشکي جهاد دانشگاهي نيز كه اين در نشست خبري حضور داشت با بيان اين كه طبق آمارها،از هر هشت زن يک نفر در زندگي خود مبتلا به سرطان پستان ميشود و در ايران نيز سالانه هفت هزار بيمار جديد به اين نوع سرطان كه شايع ترين سرطان در ميان زنان كشور است مبتلا ميشوند، در تشريح جزئيات موفقيت اخير محققان اين پژوهشگاه گفت: محققان پژوهشگاه فنآوري هاي نوين علوم پزشکي جهاد دانشگاهي ـ ابن سينا در تحقيقات خود با هدف تشخيص زود هنگام سرطان و شروع سريع اقدامات درماني با استفاده از فنآوري نانو از نانوذرات کوانتومي كه با توجه به ويژگيهايشان که ابزار کارآمدي در عرصه تشخيص انواع سرطانها هستند، به منظور تشخيص زودهنگام سرطان پستان استفاده كردهاند.
وي خاطرنشان كرد: نانوذرات مغناطيسي، کاربردهاي مختلف پزشکي و بيولوژيکي دارند که از آن جمله مي توان به توانايي آنان در اتصال به بيومولکولها و واکنش با مولکولهاي هدف سطح سلول اشاره كرد. از خصوصيات مهم اين ذرات غيرسمي بودن، سازگاري با موجود زنده و تجمع زياد در بافت يا اندام هدف است.
آخوندي تصريح كرد: نانوذرات کوانتومي ذراتي در ابعاد نانو هستند که به تازگي در عرصه نانوفنآوري و نانو پزشکي مطرح شده و در تشخيص انواع بيومولکولها و عوامل بيماري زا، کاربردهاي وسيعي پيدا کرده اند.
وي گفت: محققان در اين طرح ابتدا آنتي بادي منوکلونال ضد تومور مارکر سرطان پستان، Her2 ، توليد و سپس با استفاده از يک فنآوري نوين، آنتي بادي به نانو ذرات کوانتومي متصل شد. در مرحله بعد از اين آنتي باديهاي منوکلونال نشاندار براي رديابي تومور مارکر سرطان پستان در رده هاي سلولي و همچنين بافتهاي بيماران مبتلا به سرطان پستان استفاده شد. نتايج حاصله نشان داد که آنتي بادي هاي منوکلونال متصل به نانو ذرات کوانتومي قادر هستند تومور مارکر سرطان پستان را شناسايي كنند. علاوه بر حساسيت فوق العاده زياد، نانو ذرات کوانتومي نوردهي بسيار طولاني مدت داشته و اين امکان را فراهم ميكند که بتوان بافت سرطاني را به دقت و در زمان زياد مطالعه كرد.
آخوندي تصريح كرد: در مطالعه اي ديگر، آنتي بادي منوکلونال ضد سرطان پستان به نانوذرات مغناطيسي متصل و از آنها در تشخيص سلولهاي سرطاني پستان استفاده شد. نتايج حاصله نشان داد که اين آنتي بادي هاي نشان دار ابزاري بسيار کارآمد جهت تشخيص سلولهاي سرطاني در شرايط آزمايشگاهي و همچنين در بدن بيمار مي باشند.
وي خاطرنشان كرد: در مجموع به نظر مي رسد نانوذرات براي تشخيص تومور مارکرها بسيار حساس بوده و مي توانند براي تشخيص زود هنگام سرطانهاي انسان استفاده شوند. با توجه به اين که تشخيص زود هنگام سرطان مهمترين عامل تعيين ميزان موفقيت درمان سرطان است، به نظر ميرسد که استفاده از اين نانو ذرات گام بسيار موثري در جهت اقدامات درماني باشد.
درمان سرطان خون با استفاده از داروي اختصاصي توليد شده توسط پژوهشگاه ابن سينا
وي درباره موفقيت ديگر محققان پژوهشگاه كه در زمينه درمان سرطان خون است، اظهار كرد: سرطان خون يا لوسمي نيز بيماري پيشرونده و بدخيم اعضاي خون ساز بدن است که با تکثير و تکامل ناقص گويچههاي سفيد خون و پيش سازهاي آن در خون و مغز استخوان ايجاد ميشود. در بيماري سرطان خون، مغز استخوان مقدار بسيار زيادي از سلولهاي سفيد خون غيرعادي توليد ميکند.
آخوندي خاطرنشان كرد: اين سلولها با گلبولهاي طبيعي خون متفاوت بوده و عملکرد مناسبي ندارند. درنتيجه، توليد گلبولهاي سفيد طبيعي خون را متوقف کرده و توانايي فرد را در مقابله با بيماريها از بين ميبرند. اين بيماري در مردان بيشتر تظاهر مي کند و يکي از چهار سرطان شايع کودکان است.
وي با بيان اين كه هر چه درمان سرطان اختصاصيتر انجام شود، ميزان عوارض جانبي و صدمه به اندامها و بافتهاي طبيعي كمتر خواهد بود، خاطرنشان كرد: از بهترين نوع درمانهاي سرطان كه هم اكنون پزشكان و محققان بر آنها تمركز بيشتري دارند، ايمني درماني سرطان است. اين نوع درمان از طريق هدفگيري اختصاصي مولكولهاي سطحي سلولهاي سرطاني انجام ميگيرد. جهت انجام اين نوع درمان، داروي مربوطه عليه سلول سرطاني ساخته ميشود و با تزريق آن موجب فعال شدن مکانيسمهاي مختلفي در بدن بيمار مي شود که در نهايت به مرگ سلول سرطاني منجر ميشود.
آخوندي تصريح كرد: پژوهشگاه فنآوري هاي نوين علوم پزشکي جهاددانشگاهي ـ ابنسينا با استفاده از روشهاي نوين بيوتكنولوژي اقدام به ساخت چنين داروهاي اختصاصي عليه سرطانهاي گوناگون كرده است که در ارتباط با نوعي سرطان خون، برخي از داروهاي ساخته شده توسط پژوهشگاه، مورد آزمايش قرار گرفته و اثر آن روي سلولهاي سرطاني بيماران، منجر به مرگ اين سلولها شد. اين واكنش در محيط آزمايشگاه با موفقيت انجام گرفت، لذا در حال حاضر مرحله آزمايشگاهي ساخت اين دارو به پايان رسيده است.
وي خاطرنشان كرد: جهت استفاده درماني از اين دارو لازم است که اثر آن بر روي حيوان آزمايشگاهي نيز بررسي شود و پس از انجام کارآزمايي باليني در بيماران مبتلا به سرطان خون، نسبت به عرضه آن به بازار اقدام شود كه در صورت تامين بودجه لازم پيش بيني مي شود که اين دارو طي سه سال آينده مورد بهره برداري قرار گيرد و يقينا توليد چنين دارويي در داخل کشور، امکان استفاده عمومي هموطنان را با هزينه اي بسيار کم به همراه خواهد داشت
در آستانه سالگرد تشكيل جهاد دانشگاهي پژوهشكده رويان نيز از دستاوردهاي پژوهشي تازه در راستاي فعاليتهاي چند سال اخير پژوهشكده خبر داد.
محققان پژوهشكده رويان موفق به توليد پروتئين LIF شدند
محققان پژوهشكده رويان جهاد دانشگاهي در راستاي فعاليتهاي تحقيقاتي گسترده خود در حوزه سلولهاي بنيادي و موفقيت سال گذشته در خودكفايي در توليد پروتئين فاكتور رشد فيبروبلاستي انساني، موفق به توليد پروتئين LIF شدند كه كاربردهاي وسيعي در تحقيقات و كاربري سلولهاي بنيادي دارد.
پروتئين(Leukemia Inhibitory Factor (LIF از فاکتورهاي محلول است که با اتصال خود به گيرنده هاي سطح سلول مجموعه متفاوتي از تغييرات را در سلولهاي گوناگون ايجاد مي کند. از اين تاثيرات مي توان به بقاء و حفظ بنيادينگي در سلولهاي بنيادي خون ساز اشاره کرد. همچنين اين فاکتور در تمايز عصبي و بيان پروتئين هاي کاربردي سلولهاي کبدي نقش ايفا مي کند. اين پروتيين اولين بار در سلولهاي سرطاني با منشاء سلولهاي بنيادي خون ساز مشخص شد که جهش ژن آن از عوامل پيش برنده اين سلولها به سلولهاي سرطاني شناخته شده است.
در اين تحقيقات ژن LIF انساني طي هشت ماه گذشته کلون سازي شده، پروتئين مربوطه در شرايط آزمايشگاهي بيان و خالصسازي شده است. هم اکنون مراحل مقدماتي زيست سنجي به اتمام رسيده است و پس از طي آزمايشات تکميلي مي توان آن را تا شش ماه آينده در اختيار ساير مراکز تحقيقاتي قرار داد.
از اين پروتئين در پژوهشکده رويان جهت حفظ بنيادينگي وهمين طور تمايز سلول عصبي استفاده ميشود. در حال حاضر هر ساله اين پروتئين در اين پژوهشکده و مراکز تحقيقاتي مشابه مصرف قابل توجهي دارند. قيمت هر بسته 25 ميکرو گرمي از اين پروتئين در حدود 10 ميليون ريال است که پيش بيني مي شود در صورت توليد انبوه آن در کشور مصرف آن به طور قابل توجهي افزايش يابد.
اين پروژه به دنبال توليد موفقيت آميز پروتئين نوترکيب bFGF در رويان توليد شد که در سالهاي قبل از توليد آن در رويان، سالانه مبالغ هنگفتي صرف خريد bFGF مي شد اما اکنون به دليل توليد آن در داخل، پژوهشکده رويان توانسته پروژهاي بسيار بيشتري که نياز به bFGF داشته را تعريف و به اتمام برساند که از آن جمله توليد iPS بوده که به تنهائي نياز به خريد پنج ميليارد ريال bFGF از شرکتهاي خارجي داشته است که خوشبختانه کل bFGF مورد نياز در پژوهشکده رويان توليد شد و در حال حاضر پژوهشکده رويان هيچ گونه خريدي از شرکتهاي خارجي در اين مورد ندارد.
از لحظه توليد bFGF در رويان در 18 ماه گذشته بيش از ده ميليارد ريال صرفه جويي شده که از محل اين مبلغ هنگفت آزمايشگاه مدرن و اختصاصي پروتئين هاي نوترکيب راهاندازي شد.
پژوهشکده رويان در حال حاضر قادر است مصرف کل bFGF ايران و ساير کشورهاي منطقه را توليد كره و علاوه بر صرفه جوئي ارزي قابل ملاحظه، در آمدزائي بالائي نيز داشته باشد که اين موضوع نيازمند يک بازار يابي و تبليغ قوي و موثر در داخل کشور و ساير کشورهاي منطقه است.
به گزارش ايسنا، به گفته مسوولان پژوهشكده رويان اين توانائي به منظور تامين اين پروتئين به هر دو وزارتخانه بهداشت و علوم اعلام شده و اميد ميرود که اين محصول نيز همانند محصول قبل بتواند جايگاه خوبي براي خود پيدا كرده و با پشتيباني و توليد مواد مورد نياز تحقيقات، اسباب توسعه تحقيق و توليد علم در کشور را فراهم آورد.
تولد دوازده گوساله برتر ژنتيكي با پتانسيل شيرواري بالا در كشور
محققان پژوهشكده رويان جهاد دانشگاهي همچنين در راستاي طرح «ارتقاي پتانسيل شيرواري از طريق تكثير دام هاي برتر» موفق به توليد دوازده گوساله پر پتانسيل ژنتيكي شدند كه اكثر گوساله هاي IVF متولد شده كه خود نيز در سن آبستني به سر مي برند از گاوهاي با پتانسيل توليد شير بالاي 70 تن شير در سال مي باشند كه جزو بهترين رتبه هاي توليد شير در كشور محسوب ميشوند.
در اين پروژه كه براساس رسالت پژوهشكده رويان در زمينه ارتقاي دانش جنين شناسي كشور اجرا شده، گاو هاي برتر ژنتيكي كه به علل مختلف دامپزشكي در معرض حذف بودند را شناسايي و پس از اخذ تخمدانهاي آنها و طي روند هاي آزمايشگاهي متعدد اقدام به انجام بلوغ آزمايشگاهي تخمك، لقاح آزمايشگاهي و توليد جنين برتر آزمايشگاهي از اين دامها كردند.
حاصل اين امر توليد تعداد زيادي جنين هاي برتر حاصل از هر كدام از دام هاي در معرض حذف بود كه طي يك دوره فشرده دو ساله و با همكاري مجتمع هاي دامپروري فكا و نصر اصفهان صورت گرفت؛ سپس جنينهاي حاصله به دام هاي كم ارزش منتقل شدند و آبستني اين دام ها مورد بررسي قرار گرفت.
پس از گذشت دو سال از اجراي فشرده اين پروژه و توليد حدود سه هزار جنين آزمايشگاهي، 200 جنين مورد آنها به تعداد 40 گيرنده منتقل شدند که منجر به تولد اولين گوساله هاي برتر ژنتيكي حاصل از اين تكنولوژي در خاورميانه و كشور شد كه «بووانا» اولين مورد آن ها بود.
در اين راستا محققان رويان موفق به توليد دوازده گوساله پر پتانسيل ژنتيكي شدند كه اكثر گوساله هاي IVF متولد شده جزو بهترين رتبه هاي توليد شير در كشور محسوب ميشوند.
گفتني است، ميزان مصرف شير و فراورده هاي لبني يکي از مهمترين مولفه هاي ارزيابي سلامت يک جامعه در يک کشور است و از اين لحاظ پايين بودن سرانه مصرف لبنيات، انواع پروتئين ها و برخي غلات در ايران، باعث شده که شاهد تشديد بيماري سوء تغذيه در جامعه باشيم.
از سوي ديگر با وجود تحولات چشمگير رخ داده در صنعت دامپروري کشور و با وجود افزايش چشمگير عيار ژنتيکي دام هاي کشور در سال هاي اخير، ميزان توليد شير هنوز بسيار کمتر از ميزان مورد انتظار است؛ بهطوري که در حال حاضر بيش از نيمي از ظرفيت کارخانه هاي فراورده هاي شير کشور خالي است و براي جبران اين کمبود لازماست ميزان توليد شير به مقدار 13 ميليون تن افزايش يابد. براي اين منظور 500 هزار راس تليسه (گاو ماده شكم اول) بايد توليد و يا وارد كشور شود و نكته مهم تر آنكه علاوه بر كسب اين تعداد دام بايستي كيفيت و كفايت توليد شير آنها در حد معدود دامپروري هاي كاملا صنعتي كشور سوق داده شود.
از سوي ديگر، براساس برآوردهاي متخصصان ذيربط براي رسيدن به رقم ظرفيت صنايع نصب شده شير، نزديك به دو هزار ميليارد تومان سرمايه گذاري مورد نياز است. واقعيت امر آن است كه نه تنها ورود اين تعداد دام به كشور منطقي و عقلاني نيست، بلكه توليد اين تعداد دام در كشور از طريق روندهاي سنتي تلقيح مصنوعي و اصلاح نژاد طولاني مدت و غير مطمئن است؛ لذا تنها راه منطقي حل اين معضل در مدت زمان كوتاه بهرهگيري از تكنولوژي هاي نوين توليدمثلي جهت تكثير فوق العاده و ارتقا كوتاه مدت پتانسيل ژنتيكي دام باشد.
اين در حالي است كه عليرغم وجود دامپروري هاي صنعتي پيشرفته با مجموع معيار ژنتيكي بالا، تعداد بسيار زيادي از دامپروري هاي سنتي و نيمه سنتي با ارزش ژنتيكي پايين وجود دارند كه ميزان توليد شير آنها بسيار كمتر از رقم مورد انتظار در هر دوره شيرواري است.
بر اين اساس يك راه اساسي جهت حل اين معضلات استفاده از فنآوري زيستي در جهت ارتقاي پتانسيل ژنتيكي دام ها است كه از بهترين راهبرد هاي اين امر بهره گيري از تكنولوژي توليد جنين آزمايشگاهي و انتقال آن است كه نه تنها باعث غناي دانش پايه جنين شناسي كشور خواهد شد بلكه در كوتاهترين زمان ممكن باعث تحول عظيم صنعت دامپروري ميشود. ح/الف