/جهاد دانشگاهي، سه دهه حضور/
منبع تغذيه فشار قوي با قابليت استفاده در شتابدهنده ذرات در كشور ساخته شد
محققان جهاد دانشگاهي واحد علم و صنعت ايران موفق به طراحي و ساخت منبع تغذيه 200 كيلو ولت به روش چند برابر كننده ولتاژ شدند.
مهندس منصور عارفيان ــ عضو هيات علمي جهاد دانشگاهي و مجري طرح ــ با اعلام اين مطلب به خبرنگار «فنآوري» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در خصوص مشخصات فني اين منبع تغذيه اظهار كرد: ولتاژ ورودي اين دستگاه 220 ولت برق شهري و ولتاژ خروجي آن از صفر تا 200 كيلو ولت DC است كه به روش چند برابر كننده ولتاژ انجام مي شود به گونهاي كه مدار چند برابر كننده ولتاژ، ولتاژ AC پنج كيلو ولت را توسط مدار چند برابر كننده ولتاژ به سطح 200 كيلو ولت DC تبديل مي كند.
وي در رابطه با مشخصات كنترلي اين منبع تغذيه تصريح كرد: اين دستگاه ميتواند ولتاژ خروجي را بر اساس مقدار تعيين شده تنظيم كند و داراي حفاظتهايي مانند حفاظت در برابر افزايش ولتاژ خروجي، افزايش شيب ولتاژ خروجي و افزايش جريان خروجي از مقدار تنظيم شده است كه بر اين اساس هشدارهايي به كار بر داده ميشود تا بتواند خطاهاي رخ داده در سيستم را متوجه شده و كنترل كند.
مدير گروه پژوهشي قدرت پژوهشكده برق جهاد دانشگاهي با تاكيد بر اين كه روش چند برابر كننده ولتاژ از مشخصه هاي اصلي اين سيستم است، خاطرنشان كرد: دو روش براي تبديل ولتاژ بالا وجود دارد، يكي تبديل مستقيم ولتاژ AC به ولتاژ مستقيم يا DC كه از طريق المان هاي يكسو كننده صورت ميگيرد و روش دوم كه در اين طرح مورد استفاده قرار گرفته تبديل ولتاژ از طريق مدارهاي خاذني و ديودي است كه از آنجايي كه اين منبع تغذيه از وزن و حجم كمي برخوردار بوده براي محيط هاي آزمايشگاهي بسيار مناسب است.
وي با اشاره به اين كه از نظر تئوري تفاوتي بين اين منبع تغذيه و نمونه هاي خارجي آن وجود ندارد، عنوان كرد: بيشترين تفاوتي كه اين دستگاه با نمونه هاي خود دارد ملاحضات فني و مهندسي در ساخت بوده چرا كه اين منبع تغذيه سطح ولتاژ بالايي داشته و از نظر مسايل عايقي و ساخت حساسيتهاي خاص خود را دارد. اين دستگاه با ارتقاي سطح ولتاژ نسبت به نمونه هاي خارجي كه داراي 150 كيلو ولت بودهاند، داراي سطح ولتاژ 200 كيلو ولت است كه ميتواند در صورت درخواست كارفرما افزايش پيدا كند.
مدير مركز خدمات تخصصي ترانسفورماتورهاي خاص جهاد دانشگاهي علم و صنعت در خصوص كاربردهاي اين منبع تغذيه، اظهار كرد: اين دستگاه در سيستمهاي مولد ذرات بنيادي، شتاب دهندههاي ذرات بنيادي مانند الكترون، پروتون و نوترون، سيستمهاي تست كنترل كيفي تجهيزات، تست هاي كنترل كيفيت عايقي ولتاژي مواد مورد استفاده در دستگاههاي ولتاژ بالا و همچنين در آزمايشگاههاي تحقيقات فيزيك كاربرد دارد.
وي تصريح كرد: طرح ساخت اين منبع تغذيه كه از آغاز آن چند سال ميگذرد، مراحل تست و توليد نمونه را پشت سر گذاشته و در حال حاضر در مرحله توليد نيمه صنعتي است كه از آنجايي كه اين دستگاه كاربرد عام نداشته و تنها در آزمايشگاه هاي خاصي مورد استفاده قرار ميگيرد، مرحله نهايي توليد آن همان مرحله نيمه صنعتي است.
اين محقق برتر جهاد دانشگاهي در پايان به ايسنا گفت: طراحي و ساخت اين تجهيزات اين حس را ايجاد ميكند ساخت اين گونه تجهيزات كه از دانش فني بالايي برخوردار است در داخل كشور هم امكان پذير بوده و از آنجا كه تحريمهايي در اين زمينه براي ايران وجود دارد براي متخصصان و سازندگان داخلي نقطه قوت و فرصتي در جهت ارتقاي فني دانش كشور است.ح/الف
١٦:١٦ ٢٦/٠٤/١٣٨٩