اشاره :
تحقيق و پژوهش يكي از مهمترين سرفصل هاي فعاليت جهاددانشگاهي به عنوان يك نهاد علمي و فرهنگي است و اين نهاد با تأسيس و راه اندازي مراكز تحقيقاتي و پژوهشكده هاي متعدد در حال حاضر سهم قابل توجهي از فعاليت هاي تحقيقاتي كشور را به خود اختصاص داده است .
دراين ميان پژوهشكده علوم پايه كاربردي جهاددانشگاهي كه از سال 1378 فعاليت خود را آغاز نموده ، در حوزه علوم پايه توانسته است با ترسيم افقي پراميد و برنامه ريزي منسجم در جهت اهداف اين نهاد انقلابي حركت كند . براي آشنايي بيشتر با فعاليت هاي جاري و برنامه هاي آتي اين پژوهشكده گفتگويي را با خانم دكتر فرح كريمي رييس پژوهشكده ترتيب داديم كه در ادامه از نظر مي گذرد.
1 ـ در ابتدا براي آشنايي بيشتر خوانندگان در رابطه با فعاليتهاي علمي و تحقيقاتي پژوهشكده از ابتداي تاسيس تاكنون توضيح دهيد.
تشكيل پژوهشكده علوم پايه كاربردي جهاددانشگاهي بدنبال پيگيريهاي مستمر اعضاي هيات علمي آن و با حمايت رييس جهاددانشگاهي آقاي دكتر منتظري در سال 1378 به تصويب هيات امنا رسيد. در فاصله زماني 1379 تا 1383 مقدمات تشكيل گروههاي پژوهشي "فيزيك" ، "زيست شناسي" و "زمين شناسي" فراهم شد و از اسفند ماه سال 1383 با اخذ موافقت قطعي از شوراي گسترش وزارت علوم، تحقيقات و فناوري فعاليت پژوهشكده وارد مرحله جديدي گرديد. بطوريكه با انتخاب زمينه هاي تحقيقاتي جديد و نوين و جذب نيروهاي متخصص جوان و نخبه در زمينه هاي مربوطه فعاليتهاي پژوهشي اين پژوهشكده رشد تصاعدي نمود و در سال جاري به بيشينه خود از زمان تاسيس تاكنون رسيده است.
2 ـ طي يكسال گذشته چه تعداد طرح تحقيقاتي و پژوهشي توسط پژوهشكده علوم پايه كاربردي اجرا شده است؟
طي سال گذشته پژوهشكده علوم پايه كاربردي در مجموع 39 طرح پژوهشي در دست اجرا داشته است كه از بين آنها 11 طرح از محل درآمدهاي داخلي پژوهشكده اجرا شده و 26 طرح مصوب شوراي بررسي نهايي طرحها و به سفارش كارفرماهاي خارجي به انجام رسيده است. همچنين در اين سال از نتايج طرح هاي مذكور 28 مقاله در نشريات علمي و كنفرانسهاي علمي معتبر ارائه شده است.
3 ـ شما طرحهاي كارفرمايي متعددي را در حوزه هاي مختلف علوم پايه كاربردي در دست اجرا داريد، پاره اي از اين طرحها را براي اطلاع بيشتر خوانندگان ما بازگو كنيد؟
پژوهشكده علوم پايه كاربردي طي سال گذشته 9 طرح پژوهشي به سفارش كارفرماي خارجي در دست اجرا داشته است كه از بين آنها طرح "دست يابي به فناوري ساخت گيرنده هاي نوري 3600" به سفارش سازمان مديريت و برنامه ريزي اختتام يافته و از اهم طرحهاي كارفرمايي در دست اجرا مي توان به "مطالعه و ساخت حسگر گاز شهري با لايه نانويي از اكسيدهاي فلزي" به سفارش شركت ملي گاز ايران ؛ "انباشت نانوذرات از فاز مايع و پودر" به سفارش كميته نانوي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري؛ "مطالعات بيلان هيدروكليماتولوژي در محدوده هاي خسرج ـ چنانه، شوشتر، دشت عباس و دزفول ـ انديمشك" به سفارش سازمان آب منطقه اي خوزستان و "پهنه بندي آسيب پذيري دشت جوين" به سفارش شركت سهامي آب منطقه اي خراسان اشاره نمود.
4 ـ لطفاً شرح مختصري از طرحهاي خويش فرمايي كه توسط پژوهشكده اجرا مي شود ارائه نماييد.
طرحهاي داخلي متنوعي در پژوهشكده علوم پايه كاربردي به مرحله اجرا رسيده است كه برخي از آنها ماهيتا" از فعاليتهاي جاري پژوهشكده بشمار مي روند نظير "غني سازي هرباريوم گياهي" ، "غني سازي كلكسيون اسلايد دائمي از اسپورهاي ميكوريزي" و "غني سازي كلكسيون ريزجلبكها" كه پژوهشكده هر ساله مبالغي را صرف غني سازي اين كلكسيونها كه از ذخاير ژنتيكي كشور به شمار مي روند، مي نمايد. تعدادي از آنها نظير "راه اندازي اتاق رشد و كشت بافت گياهي" ، "مطالعه و بررسي شرايط كشت بافت گياه شاهبيزك" ، "مطالعه و بررسي شرايط كشت بافت گياه گندواش" و "بررسي امكان تهيه كود بيولوژيك ازته از سيانوباكترها" مقدمه اي براي انجام طرحهاي كاربردي آتي در پژوهشكده هستند و ساير طرحهاي داخلي نظير "سيستم توليد پرتو الكتروني" ، "سيستم لايه نشاني لي بولد 2" ، "سيستم لايه نشاني استوانه اي به قطر cm 24" و "سيستم كنترل دوران زيرلايه هاي استوانه اي" به منظور ايجاد ارتباط مناسب بين علوم پايه و بخش صنعت طراحي و به اجرا رسيده اند.
5 ـ از برنامه هاي آتي پژوهشكده در زمينه طرحهاي پيشنهادي بگوييد.
در حال حاضر حدود 40 پرسشنامه طرح پژوهشي از سوي اعضاي پژوهشكده علوم پايه كاربردي براي ارائه به وزارت صنايع و معادن، وزارت جهاد كشاورزي، سازمان حفاظت از محيط زيست، كميته نانوي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، كميته نانوي دفتر مركزي جهاددانشگاهي، شركت ملي گاز ايران، سازمان مديريت و برنامه ريزي، سازمان فضاي سبز شهرداري، سازمان منطقه آزاد قشم و سازمانهاي آب استانهاي مختلف ارائه شده و  مراحل بررسي و تصويب را مي گذرانند.
در ضمن حدود 20 پرسشنامه طرح تحقيقاتي نيز جهت ارائه به شوراي محترم بررسي نهايي طرحها در دست بررسي است. از مجموع طرحهاي پيشنهادي در دست بررسي بعنوان نمونه مي توان به "انباشت كنترل شده نانوذرات با استفاده از تكنيكهاي نانوزيروگرافي" جهت ارائه به وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، "بررسي سيستمهاي هشداردهنده نشت گاز و ارائه روش ساخت سيستم مناسب" جهت ارائه به شركت ملي گاز استان سمنان؛ "تعيين معيارها و محلهاي مناسب احداث سدهاي زيرزميني در استان تهران" و "شناسايي تركيبات اسانس داراي سميت سلولي و  اثر دوركنندگي حشرات در 5 گونه از جنس Artemisia" جهت ارائه به سازمان مديريت و برنامه ريزي و "بررسي و معرفي گونه هاي مقاوم به خشكي و كم آبي متناسب با اقليم جهت توسعه فضاي سبز" جهت ارائه به سازمان حفاظت از محيط زيست اشاره كرد.
6 ـ پژوهشكده چه همايشها و سمينارهايي را در طول يكسال گذشته برگزار كرده است؟
همايش "فيزيك و عرصه هاي مختلف علوم" به مناسبت سال جهاني فيزيك و سمينارهاي "معرفي ابرشبكه ها و بررسي آشوب اتلافي در آنها"، "معرفي و كاربرد ليزر الكترون آزاد" در طول يكسال گذشته در پژوهشكده علوم پايه كاربردي برگزار شده است. علاوه بر اين، كارگاه آموزشي "روش تحقيق در علوم پايه" را اواخر ديماه سال گذشته براي اعضاي هيات علمي جهاددانشگاهي برگزار نموديم.
7 ـ در حال حاضر چه نشرياتي از سوي پژوهشكده علوم پايه كاربردي منتشر مي شود؟
در حال حاضر فصلنامه "زمين شناسي ايران" از سوي پژوهشكده علوم پايه كاربردي منتشر مي شود و با توجه به كسب مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي انشاءا... بزودي شاهد انتشار فصلنامه "علوم گياهي" در اين پژوهشكده خواهيم بود.
8 ـ آيا با ديگر مراكز و موسسات علمي و تحقيقاتي همكاري داريد؟
بله، تاكنون سه تفاهم نامه همكاري در زمينه فعاليتهاي مشترك آموزشي و پژوهشي با دانشگاه سمنان، پژوهشگاه مهندسي ژنتيك و زيست فناوري و مراتع و سازمان زمين شناسي و اكتشافات معدني به امضا رسيده است و قصد داريم اين همكاريها را توسعه دهيم.
9 ـ اعضاي هيات علمي پژوهشكده علوم پايه كاربردي علاوه بر مشاركت در طرحهاي تحقيقاتي در چه زمينه هايي فعاليت مي كنند؟
پژوهشكده علوم پايه كاربردي داراي 15 عضو هيئت علمي مي باشد كه اجراي طرحهاي پژوهشي، راهنمايي پايان نامه ها، فعاليت آموزشي در دانشگاههاي معتبر تهران، ارائه مقالات تحقيقاتي و شركت در سمينارهاي علمي از اهم فعاليتهاي آنهاست.
طي سال گذشته اعضاي هيئت علمي تعداد 7 پايان نامه را راهنمايي كرده اند كه "بررسي الكتروزيرو راديوگرافي و كاربرد آن در عكسبرداري پزشكي" ، "روشهاي اصلاح و بهينه سازي سيستمهاي تصويربرداري رنگي" ، "بررسي سيستمهاي الكتروراديوگرافي" ، "مطالعه و بررسي تركيبات سيليكون هيدروژنه آمورف" ، "تحريك الكتريكي عضله توسط ميكروكنترلر در FES" ، "مطالعه و بررسي گيرنده هاي نوري IPC" و "بررسي و مطالعه ساختار گيرنده هاي اپتيكي OPG" عناوين اين پايان نامه ها هستند. همچنين تعداد 7 پايان نامه كارشناسي ارشد توسط اين اعضا تحت عناوين: "بررسي رشد و وضعيت رنگيزه‌اي سيانوباکتري خاکزي در رابطه با تنش‌هاي شوري در شزايط آزمايشگاهي" ، " بررسي رشد و وضعيت هتروسيست در سيانوباکتريوم Fischerella ambigua " ، "انباشت كنترل شده نانوذرات با استفاده از نيروهاي الكتروستاتيك (دانشگاه تربيت معلم)" ، "ارائه مدل كمي و كيفي دشت شرامين با استفاده از نرم افزار GIS (دانشگاه شهيدبهشتي)" ، "بررسي تبادل هيدروليكي دشتهاي خاتون آباد و شهر بابك با استفاده از تلفيق MODFLW و GIS(دانشگاه شهيدبهشتي)" ، "ارزيابي سنگهاي كربناته اطراف بجنورد از نظر پتانسيل آبهاي زيرزميني (دانشگاه آزاد اسلامي ـ واحد علوم تحقيقات)" ، "بررسي مقدار آتروپين در برخي گونه هاي سولاناسه تحت تيمارهاي مختلف (دانشگاه تربيت مدرس تهران)" مشاوره شده است.}
10 ـ چه محورهاي پژوهشي در پژوهشكده علوم پايه كاربردي از اولويت بيشتري برخودار است؟
اولويت اول پژوهشي در اين پژوهشكده، ورود به عرصه هاي نوين علوم و فناوري است كه برنامه ريزي زمان بندي شده اي در قالب شبكه برنامه سه ساله گروههاي پژوهشي در اين خصوص صورت پذيرفته است. در پايان شبكه برنامه سه ساله گروهها انشاءا...، دستاوردهاي قابل توجهي را در زمينه نانوفناوري، زيست فناوري و ليزر الكترون آزاد شاهد خواهيم بود.
11 ـ به عنوان سئوال آخر، درخصوص برنامه هاي آتي پژوهشكده علوم پايه كاربردي جهاددانشگاهي توضيح دهيد.
هم اكنون برنامه توسعه پژوهشكده علوم پايه كاربردي در راستاي گسترش فعاليتهاي پژوهشي در زمينه بيوتكنولوژي و نانوتكنولوژي در حال تدوين است. بطوريكه در اين راستا تعداد گروههاي پژوهشي از سه گروه حداقل به شش گروه خواهد رسيد و حداقل سه مركز خدمات تخصصي نيز به اين مجموعه اضافه خواهد شد و تعداد اعضاي هيات علمي نيز به دو برابر افزايش خواهد يافت. همچنين پژوهشكده در نظر دارد فعاليت آموزشي خود را در مقطع كارشناسي ارشد و بالاتر با همكاري يكي از دانشگاهها آغاز نمايد.
در پايان اگر نكته اي باقي مانده ذكر نماييد.
از شما و همكارانتان سپاسگزارم .