اشاره:
جهاددانشگاهي واحد استان يزد از سال 1371 فعاليت خود را در اين استان آغاز نموده و تا كنون منشا خدمات بسيار ارزشمندي در اين استان بوده است.
انجام طرح هاي تحقيقاتي ارزشمند و متعدد و كمك به توسعه علمي استان از طريق راه اندازي مركز آموزش عالي علمي كاربردي و موسسه آموزش عالي از مهمترين دستاوردهاي اين واحد است كه آثار مثبت فراواني را در استان به همراه داشته است.
در روزهاي نخستين سال جديد براي آشنايي هرچه بيشتر مخاطبان با فعاليت هاي جهاددانشگاهي واحد يزد گفتگويي را با برادر جهادگر مهندس محمد صالح شرافت رييس اين واحد ترتيب داديم كه در ادامه از نظر مي گذرد.
در ابتدا در خصوص تاريخچه، اهداف و نحوه‌ى شكل‌گيرى جهاد دانشگاهى در استان يزد توضيح دهيد؟
همان گونه كه مستحضريد استان يزد با جمعيتى كمى بيش از يك درصد جمعيت كشور،
|
ما قصد داريم گام به گام و با اثبات توانمندى‌‌ها و ويژگى‌هاى جهاد دانشگاهى و جلب اعتماد مديريت كلان استان، نقش اساسى در سياست‌گزارى علم، پژوهش و فن‌آورى استان پيدا كنيم و تحقق اين امر را حق طبيعى و بلكه وظيفه‌ى اين نهاد مى‌دانيم
|
على‌‌رغم قرار گرفتن در يكى از خشك‌ترين و نامساعدترين مناطق كشور از نظر جغرافيايى، از اصالت و هويت فرهنگى، اخلاقى و دينى بارزى برخوردار است. به بركت انقلاب، اين استان هم‌اكنون يك استان دانشگاهى است كه از نظر نسبت تعداد دانشجو به جمعيت استان، پس از سمنان، در رده‌ى دوم كشور قرار دارد. دانشگاه يزد (تأسيس 1367)، نخستين دانشگاه جامع تأسيس‌شده در كشور پس از انقلاب است و دانش‌آموزان يزدى يازده سال متوالى است كه رتبه‌ى اول كشورى را از نظر ميزان قبولى در كنكور سراسرى در دست دارند. اگر اين عوامل را در كنار سخت‌كوشى و فرهنگ قوى كار و به ويژه كار صنعتى، سابقه‌ى ديرين و موقعيت و فعاليت‌هاى اجتماعى علماى دينى مبرز برخاسته از اين ديار، از جمله آيت الله حائرى، مؤسس حوزه‌ى علميه‌ى قم، و نيز شهيد آيت الله صدوقى، سومين شهيد محراب را در نظر بگيريم خواهيم ديد كه حضور يك نهاد انقلابى، مذهبى، علمى و دانشگاهى مانند جهاد دانشگاهى در اين استان تا چه حد مي‌تواند لازم و تأثيرگذار باشد.
فعاليت رسمى جهاد دانشگاهى در استان يزد از سال 71 در خارج از دانشگاه يزد و دقيق‌تر بگوييم با راه‌اندازى دفتر نمايندگى جهاد دانشگاهى درون استاندارى آغاز شد. اين دفتر در سال بعد به يك ساختمان در مركز شهر انتقال يافته، در سال 73 به دفتر نمايندگى استان تبديل شده و با توسعه‌ى فعاليت آن به ارائه‌ى آموزش‌هاى كوتاه‌مدت و خدمات تشخيص پزشكى، در سال 74 به سطح واحد ارتقا يافت.
ورود به حيطه ارائه خدمات آموزش عالى در شهر اردكان در سال 75، نقطه‌ى عطفى در جهت‌گيرى توسعه‌ى جهاد دانشگاهى در اين استان است كه در سال 76 به شهر اشكذر (مركز شهرستان صدوق) گسترش يافته، و بالاخره در سال 81 در شهر يزد هم آغاز شد. در همين سال 81 تحولى هم در حوزه‌ى پژوهشى واحد رخ داد و آن، تجهيز، راه‌اندازى و استقرار آزمايشگاه‌ها و كارگاه‌هاى گروه پژوهشى سراميك‌هاى صنعتى و همين‌طور آزمايشگاه‌هاى خاك و مصالح ساختمانى (كه بعدا" به تأسيس يك مركز خدمات تخصصى بسيار موفق به همين نام انجاميد) در شهر اردكان در قالب يك مركز تحقيقات بود.
در حوزه‌ى فرهنگى هم از بدو تأسيس شاهد رشد فعاليت‌ها و ارتباطات فرهنگى با بدنه‌ى دانشجويان و دانشگاهيان دانشگاه يزد بوديم كه خوشبختانه اين ارتباط امسال پس از وقفه‌يى چهار يا پنج ساله رونق مجدد گرفته است.
تا كنون چه طرح‌هاى شاخص پژوهشى از سوى معاونت پژوهشى اين واحد اجرا شده است؟
قبل از پاسخ به اين سؤال، اين نكته را عرض كنم كه اين واحد به غير از طرح‌هاى تحقيقاتى كه خود طراحى و اجرا كرده است، در تعداد قابل توجهى از فعاليت‌ها و فرآيندهاى پژوهشى استان مشاركت يا نظارت فعال داشته است. انباشت تجربيات ناشى از اين مشاركت‌ها و ارتباطات ناشى از آن، تأثير بسيار زيادى در شكل‌گيرى تفكر كنونى مديريت فعاليت‌هاى پژوهشى اين واحد و سياست‌گزارى توسعه‌ى آن‌ها داشته است. بر اين اساس ما قصد داريم گام به گام و با اثبات توانمندى‌‌ها و ويژگى‌هاى جهاد دانشگاهى، و جلب اعتماد مديريت كلان استان، نقش اساسى در سياست‌گزارى علم، پژوهش و فن‌آورى استان پيدا كنيم و تحقق اين امر را ـ البته پس از تمهيد مقدمات و آمادگى كامل ـ حق طبيعى و بلكه وظيفه‌ى اين نهاد مى‌دانيم.
پس از اين مقدمه، در يك دسته‌بندى كلى مىتوانيم طرح‌هاى پژوهشى اجراشده در واحد را به دو دسته‌ى پژوهش‌هاى فنى، بيشتر با موضوع سراميك و مواد نسوز، و پژوهش‌هاى مديريت و مهندسى صنايع تفكيك كنيم. از طرح‌هاى خاتمه‌يافته‌ى گروه سراميك مىتوان به «ساخت ساگارهاى كورديريتى با استفاده از اگريگيت، كورديريت، مولايت توليد شده در داخل كشور»، « دانش فنى و ساخت بتن‌هاى نسوز با خاصيت ترشوندگى با مذاب آلومينيوم»، «ساخت اگريگيت كورديريت جهت توليد ابزار كوره و لوازم مصرفى در دماى بالا با روش بريكت‌سازى»، «ساخت بتون‌هاى عايق حرارت با كيفيت برتر در داخل كشور و با حداكثر استفاده از مواد اوليه‌ى داخلى»، و « بررسى روش ساخت بتون‌هاى نسوز شاموتى ULCC و LCC سازگار با شرايط عمل‌آورى صنعت مصرف‌كننده‌ى نسوز» اشاره كرد.
يكي از مهمترين طرح‌هاى در دست اجراى اين گروه نيز «تعيين ميزان نفوذ مذاب در مواد نسوز با اشعه‌ى ايكس» است كه در صورتى كه اين طرح جواب مثبت دهد، تحولى از نظر كيفيت و قيمت تست‌هاى بررسى طول عمر مواد نسوز بر اساس ميزان خوردگى آن‌ها رخ خواهد داد.
در كنار اين پژوهش‌هاى فنى، مركز خدمات تخصصى توسعه‌ى مديريت را نيز داريم كه طرح‌هاى «امكان‌سنجى پرداخت قبوض گاز مصرفى از طريق پرداخت‌هاى غيرنقدى»، «برنامه‌ريزى پنج‌ساله‌ى عمليات نوسازى و عمران شهرى» چند شهر استان، «بررسى علل ركود برخى تعاونى‌‌ها» را در دست اجرا دارد كه بعضا" كليه‌ى مراحل اجرايى آن‌ها خاتمه يافته؛ همچنين يكى از مهمترين طرح‌هاى خاتمه‌يافته‌ى اين حوزه، «طرح جامع خدمات ايمنى و آتش‌نشانى شهر يزد» است كه در نوع خود در كشور بى‌‌نظير بود.
يكى ازطرح‌هاى ملى جهاد دانشگاهى در استان يزد طراحى و ساخت سيمان نسوز است. در خصوص روند طراحى، ساخت و توليد اين محصول توضيح بدهيد.
كسب دانش فنى و ورود به بازار ديرگدازها هدف اصلى گروه پژوهشى سراميك‌هاى صنعتى بوده و هست كه در CPM آن نيز منعكس شده و به لطف خدا و حمايت بى‌دريغ معاونت پژوهش و فن‌آورى، چه شخص آقاى امين‌اسماعيلى و كل همكاران آن حوزه، در سال 85 توفيق‌هاى بزرگى حاصل شد كه طرح سيمان نسوز كه شما فرموديد يكى از آن‌هاست. در واقع ما مىتوانيم ادعا كنيم كه حالا حرف‌هاى زيادى در زمينه‌ى ديرگدازها داريم و فكر مىكنيم سال 86 سال به بار نشستن اين تلاش‌ها و برنامه‌هاى چندساله باشد، إن‌شاءالله.
ما الأن دانش فنى سيمان نسوز و برخى ديرگدازهاى كليدى ديگر را به دست آورده و در ابعاد آزمايشگاهى نيز جواب مثبت گرفته‌ايم. آن چيزى كه الأن در حال بررسى است اقتصادى‌ترين شيوه‌ى تجارى‌سازى اين دانش فنى در اشل نيمه‌صنعتى است و فعلا" هر دو محور مشاركت با واحدهاى صنعتى فعال در اين زمينه، و نيز راه‌اندازى مستقل يك كارگاه توليدى پايلوت درون خود واحد را در نظر داريم.
چه برنامه‌هايى در حوزه‌ى پژوهشى اين واحد داريد؟
در گروه پژوهشى سراميك همان‌گونه كه عرض كردم مهمترين برنامه‌ى ما تجارى‌سازى نتايج تلاش‌هاى چندساله در حوزه‌ى ديرگدازها است و اين امر به احتمال زياد با راه‌اندازى يك مركز خدمات تخصصى با عنوان ديرگدازها و سراميك‌هاى صنعتى پى‌گيرى خواهد شد.
همچنين با توجه به گسترش صنايع معدنى و فولادى در سطح استان، ما تلاش‌هايى را براى تشكيل مثلث پژوهشى «سراميك، معدن، و متالورژى» شروع كرده‌ايم كه در نهايت به پژوهشكده‌ى مواد و معدن خواهد انجاميد.
در موضوع محيط زيست و انرژى هم زمينه‌هاى مساعدى را براى توسعه ديده‌ايم كه در صورت
|
يكي از مهمترين طرح‌هاى در دست اجراى اين واحد«تعيين ميزان نفوذ مذاب در مواد نسوز با اشعه‌ى ايكس» است كه در صورتى كه اين طرح جواب مثبت دهد، تحولى از نظر كيفيت و قيمت تست‌هاى بررسى طول عمر مواد نسوز بر اساس ميزان خوردگى آن‌ها رخ خواهد داد
|
پيشرفت مناسب پروژه‌هاى طرح‌شده در اين حوزه‌ها، به گروه‌هاى پژوهشى تبديل خواهند شد.
همچنين گسترش كاربرد فن‌آورى اطلاعات در مديريت يكى از دغدغه‌هاى چندساله‌ى اين واحد بوده كه به شكل‌گيرى هسته‌ى اوليه‌ى مركز خدمات تخصصى فن‌آورى اطلاعات انجاميده است. اكنون با بازنگرى در اين سياست، و براى بهره‌ورى بالاتر در نظر است به جاى راه‌اندازى يك مركز مستقل به اين منظور، اين فعاليت‌ها را در قالب بخش فن‌آورى اطلاعات مركز توسعه‌ى مديريت در اين مركز ادغام كنيم.
مركز خدمات تخصصى توسعه‌ى مديريت در چشم‌انداز واحد، در كنار خدمات كارفرمايى، بازوى علمى و اجرايى واحد براى پايش، استاندارد كردن و بهبود روش‌هاى انجام كار، و در واقع، تحول ادارى و مديريتى در كل حوزه‌هاى واحد است. اين تحول را از الزامات حركت به سوى جاى‌گاه كليدى سياست‌گزارى علم و فن‌آورى استان مى‌دانيم كه از طريق فعال شدن درون كارگروه پژوهش و فن‌آورى استان محقق خواهد شد.
و بالاخره با توجه به ظرفيت‌هاى قابل‌توجه ايجادشده در مؤسسه‌ى آموزش عالى و تعداد قابل توجه اعضاى هيأت علمى و دانشجويان آن در گرايش‌‌هاى مختلف علمى، در چشم‌انداز جهاد استان در نظر داريم به موازات و با هماهنگى هر گروه آموزشى مؤسسه، يك هسته/گروه پژوهشى نيز وجود داشته باشد.
البته در كنار همه‌ى اين برنامه‌ها بايد اذعان كرد كه با توجه به پيچيدگى طبيعى مسايل پژوهش و مديريت پژوهش در كشور و به ويژه استان‌ها، كمبود فرصت‌هاى شفاف و عادلانه‌ى ورود به حيطه‌ى بازار پژوهش، و فقدان حمايت‌هاى بعدى باعث مىشود كار پيش‌بينى و برنامه‌ريزى آينده براى يك مؤسسه‌ى تحقيقاتى واقعا" دشوار باشد. ما پذيرفته‌ايم كه در عين ترسيم استراتژى و تقويت تفكر استراتژيك، مقدار زيادى از كارمان در مديريت اين حوزه بايد اقتضائى و واكنشى باشد به فرصت‌ها و تهديدهاى مختلفى كه در اين حوزه هست.
راهكارى هم كه در اين چند سال براى كاستن از ريسك و هزينه‌ى سنگين فعاليت‌هاى اين حوزه دنبال كرده‌ايم تأسيس و تقويت مراكز خدمات تخصصى، و ايجاد تعادل در توسعه‌ى اين مراكز در كنار فعاليت‌هاى پژوهشى است. به نظر مى‌‌رسد هرچه داراى مراكز خدمات تخصصى (و به اقتضاى ماهيت برخى از اين فعاليت‌ها، شركت‌هايى كه امكان اخذ رتبه‌بندى رسمى از سازمان مديريت و برنامه‌ريزى را داشته باشند) قوى‌‌تر و مدرن‌ترى باشيم با فراغ بال بيشترى مي‌توانيم به پژوهش و پژوهشگران بپردازيم.
در اين زمينه مى‌خواهم به مركز خدمات تخصصى خاك و مصالح ساختمانى اشاره كنم كه با آن كه شايد فقط دو سال است تأسيس شده بخش عمده‌يى از بازار آزمايش‌هاى بتن، آسفالت، شن و ماسه، آجر، خاك و ژئوتكنيك و000 استان را تصرف كرده و بالاتر از آن، با ايجاد فضاى رقابتى و پايان دادن به انحصار عملى اين خدمات در استان، معيارهاى جديدى براى ارائه‌ى اين خدمات و كسب رضايت مشترى آفريده است.
در قوى‌‌ترين روايت از جايگاه مراكز خدمات تخصصى، برخى دوستان عميقا" معتقدند كه مراكز ـ اعم از توليدى، خدماتى، مشاورهاى و حتى آموزشى ـ بايد آن‌قدر قوى باشند كه نياز به پژوهش از درون آن‌ها بجوشد؛ و از طرف ديگر بنيه و استطاعت پرداخت هزينه‌ى اين پژوهش را نيز داشته باشند. در اين روايت، قسمت عمده‌ى فعاليت‌هاى پژوهشى واحد در واقع صرف تصدى‌‌گرى بخش تحقيق و توسعه‌ى مراكز مىشود.
حتى اگر به اين سناريوى حداكثرى قائل نباشيم، باز هم فكر مى‌‌كنم نفس اين كه مراكز و كلا" خود واحد نقش مشترى را ـ مشابه خريد تضمينى محصولات كشاورزى ـ براى لااقل بخشى از ظرفيت و توان‌مندى‌‌هاى پژوهشى گروه‌ها و هسته‌هاى پژوهشى خود ايفا كند هم به نفع گروه‌هاى پژوهشى است و از عدم تعيّن شديد فضاى كارى آن‌ها مى‌‌كاهد و هم مراكز از آن بهره خواهند برد.
در خصوص فعاليت‌هاى فرهنگى جهاد دانشگاهى در استان يزد و جايگاه اين فعاليت‌ها در توسعه‌ى فرهنگى اين استان توضيح بدهيد؟
علاوه بر عضويت واحد در شوراى فرهنگ عمومى استان، هدف‌گيرى ما چه در حوزه‌ى فرهنگى و چه غير آن، حركت به سوى ايفاى نقش بين ـ دانشگاهى و فرا ـ دانشگاهى، و واسطه‌ى تعامل دستگاه‌هاى ادارى استان با دانشگاه‌ها است. اين نقش فعلا" در حد محدودترى در مسئوليت كميته‌ى دانشجويى ستاد بزرگداشت دهه‌ى فجر، و گزينش و تقدير از مؤلفان برتر استان در زمينه‌ى كتاب‌هاى دانشگاهى در هفته‌ى كتاب عينيت پيدا كرده است.
در نتيجه‌ى اين سياست، به لطف خدا هم‌اكنون ارتباط خيلى خوب و همكارى و تعامل نزديكى با نمايندگى سازمان ملى جوانان در استان داريم كه عضويت در شوراى تدوين سند اشتغال و اوقات فراغت جوانان استان، همكارى در امكان‌سنجى تأسيس اتاق فكر اشتغال جوانان، عضويت در شوراى داورى طرح‌هاى فرهنگى اين سازمان، و ارائه‌ى طرح سامان‌دهى اوقات فراغت جوانان از نتايج اوليه‌ى آن است. از سوي ديگر علاوه بر احياى عضويت در شوراى فرهنگى دانشگاه، توفيق يافته‌ايم دفتر فعاليت‌هاى فرهنگى جهاد دانشگاهى درون دانشگاه يزد را تأسيس كنيم.
|
با همكارى مسئولان نهاد نمايندگى مقام معظم رهبرى در دانشگاه يزد ان‌شاالله شاهد ايجاد و راه‌اندازى شعبه‌ى مركز امام و انقلاب اسلامى در اين استان خواهيم بود
|
داشتن پايگاه و تريبونى درون دانشگاه يزد، يك آرزوى ديرينه‌ى حوزه‌ى فرهنگى و كل واحد، و يك فرصت بسيار مناسب تاريخى براى تثبيت جايگاه و هويت جهاد در درون جامعه‌ى دانشگاهى استان است.
همچنين چون صحبت از خدمات و جايگاه فعاليت‌هاى فرهنگى جهاد دانشگاهى است، نمى‌شود از حضور بسيار قوى و پررنگ ايسناى يزد در فضاى رسانه‌اى استان سخن نگفت. جايگاه ايسنا در يزد به گونه‌يى است كه كمتر مدير يا روابط عمومى در سازمان‌ها در برنامه‌ريزى‌هاى خود فصل مجزايى روى آن باز نكرده است و اين جايگاه را حاصل نگرش مستقل و بى‌طرفانه‌ى ايسنا به مسايل توسعه‌ى استان، به ويژه از منظر دانشگاهيان مى‌دانيم و اميدواريم ايسناى يزد به مثابه تريبون دانشگاهيان و متخصصان استان، تحقق‌بخش آرمان خبرگزارى استانى، حمايت استانى، نظارت استانى باشد.
در راستاى زمينه‌ها و سياست‌هاى توسعه‌ى استان، در سال گذشته سرويس خبرى ميراث فرهنگى در ايسنا رشد بسيار خوبى داشت. همچنين با توجه به تصويب طرح كلان «احياى دارالعبادة» در شوراى فرهنگ عمومى استان، اين موضوع به صورت مستمر جزو دستور كار ايسناى يزد قرار گرفته و احتمالا" شاهد اختصاص سرويس خبرى مستقلى به آن خواهيم بود.
و بالاخره مركز افكارسنجى ما پس از پشت سر گذاشتن تلاطم‌هاى اوليه، هم‌اكنون موقعيت خود به عنوان مرجع معتبرى براى آمارگيرى، نظرسنجى و داده‌آمايى را تثبيت كرده كه اجراى شايسته‌ى طرح آمارگيرى شركت‌هاى تعاونى استان، و به ويژه انتخاب شدن آن در چهار سال متوالى به عنوان مجرى رضايت‌سنجى طرح تكريم ارباب رجوع دستگاه‌هاى اجرايى استان از سوى سازمان مديريت و برنامه‌ريزى (در يك فضاى شديد رقابتى) مؤيد اين امر است.
برنامه‌هاى شاخص فرهنگى اين واحد را تشريح كنيد؟
در كنار تثبيت، تعميق و توسعه‌ى فعاليت‌هاى سرويس‌هاى خبرى ايسنا و برنامه‌ريزى براى راه‌اندازى گروه تحقيقات بازار درون ايسپا، برنامه‌هاى شاخص فرهنگى واحد يزد بيشتر در زمينه‌ى كتابخوانى و گردشگرى بوده كه اجراى طرح‌هاى مختلف يزدگردى، اردوهاى زيارتى قم ـ جمكران و تهران، اردوى ايران مرز پر گهر، مسابقه و همايش استانى جاذبه‌هاى توريستى و فرهنگى كشور از نگاه دوربين، اردوهاى جهادى مناطق محروم، اردوى راهيان نور (بازديد از مناطق جنگى)، مسابقه‌ى طريق جاويد (كتاب آفتاب در آينه)، بررسى ايجاد اتاق فكر جوانان در سازمان ملى جوانان، تدوين سند اوقات فراغت جوانان استان يزد از جمله‌ى اين فعاليت‌ها است.
چه برنامه‌هاى شاخص فرهنگى در آينده داريد؟
با همكارى مسئولان نهاد نمايندگى مقام معظم رهبرى در دانشگاه يزد ان‌شاالله شاهد ايجاد و راه‌اندازى شعبه‌ى مركز امام و انقلاب اسلامى خواهيم بود كه به صورت خاص، بر هم‌انديشى و تبادل نظر اساتيد دروس ريشه‌هاى انقلاب اسلامى و كلا" گروه معارف تأكيد خواهد داشت. برگزارى دوره‌هاى تخصصى قرآن كريم، برگزارى همايش سند چشم‌انداز بيست‌‌ساله‌ى نظام و نقش دانشگاهيان در رسيدن به اهداف سند، و بالاخره افتتاح فروشگاه كتاب در دانشگاه هم جزو برنامه‌هايى است كه براى سال 86 برنامه‌ريزى شده است. در اين زمينه به افتتاح فروشگاه كتاب درون دانشگاه به منزله‌ى معبرى براى ورود به حيطه‌ى چاپ و نشر و افتتاح شعبه‌يى از سازمان انتشارات مى‌نگريم.
تغذيه‌ى فرهنگى دانشجويان و ايفاى نقش اساسى در فعاليت‌هاى فرهنگى دانشگاه‌ها از جمله وظايف جهاد دانشگاهى به عنوان يك نهاد فرهنگى است، به نظر شما براى موفقيت در اين زمينه جهاد دانشگاهى چه روندى را بايد طى كند؟
از اهداف اوليه‌ى جهاد دانشگاهي ايجاد جو نشاط و پويايي فكرى و تغذيه‌ى فرهنگى دانشگاه‌ها بود. براى رسيدن به اين هدف و ماندن در اين صحنه، لازم‌ترين كار، ايجاد ارتباط مؤثر با دانشجويان، خصوصا" دانشجويان فعال دانشگاه‌ها و در ادامه، ايجاد حلقه‌هاى معرفتى خصوصا" با فعال كردن دفترهاى مطالعات فرهنگى مى‌‌باشد. در اين راستا فعاليت‌هايى اثرگذار است كه از پشتوانه‌ى مطالعاتى و علمى برخوردار باشد. از ديگر الزامات توفيق در اين حضور، تعامل شايسته با تشكل‌ها و حلقه‌هاى فعال دانشگاهى مى‌‌باشد تا ان‌شاالله به تربيت دانشجويانى منجر شود كه با بهره‌گيرى و باورمندى صحيح به منابع غنى فرهنگى ملى و مذهبى خود، مهارت‌هاى خوب زندگى كردن (فردى و اجتماعى) را آموخته و با ذهنى باز و روحيه‌يى اميدوار به جامعه خدمت كنند.
در خصوص فعاليت‌هاى آموزشى جهاد دانشگاهى در استان يزد توضيح بدهيد؟
در كنار مؤسسه‌ى آموزش عالى جهاد دانشگاهى كه اولين، بزرگ‌ترين و معتبرترين مؤسسه‌ى آموزش عالى غيردولتى غيرانتفاعى در سطح استان است، آموزش‌هاى كوتاه‌مدت تقريبا" همزاد اين واحد است كه اكنون از طريق سه مركز آموزش كوتاه‌مدت در سطح شهر يزد فعاليت مىكند. اين مراكز زيرساخت فعاليت سه گروه آموزشى علوم كامپيوتر، زبان‌هاى خارجى، و مديريت و حسابدارى، و در كنار آن‌ها دوره‌هاى ويژه‌ى كاركنان دولت و دوره‌هاى آمادگى فراگير پيام‌نور و كارشناسى ارشد را ارائه مى‌‌نمايند.
ما در چند سال اخير نگاه ويژه‌يى به مخاطبان آموزش‌هايمان داشته‌ايم و سعى كرده‌ايم بر روى نيازهاى دو دسته‌ى اصلى مخاطب خود، يعنى جامعه‌ى دانشگاهى استان و كاركنان سازمان‌هاى دولتى و غيردولتى متمركز و متخصص شويم. اين مراكز در سال 1385 قريب دو هزار نفر از كاركنان دولت، بيش از چهار هزار نفر از دانشجويان، دانش‌آموزان و ساير اقشار را به ميزان 570 هزار نفر ـ ساعت آموزش داده‌اند.
در مؤسسه‌ى آموزش عالى و مركز علمى و كاربردى جهاد دانشگاهى واحد يزد چه رشته‌هايى در چه مقاطعى ارائه مىشود و اين مركز چه تعداد دانشجو و عضو هيأت علمى دارد؟
درباره‌ى آموزش‌هاى علمىكاربردى گفتنى است كه واحد يزد اولين و شايد تنها واحدى بود كه در سال 82 در راستاى بخش‌نامه‌ى مخيّر كردن واحدها در انتخاب فقط يكى از دو سيستم آموزش عالى مؤسسه و يا علمىكاربردى، دوره‌هاى علمىكاربردى را تعطيل كرده و بعد از آن هم يك بار به صورت موردى درخواست راه‌اندازى يك رشته‌ى علمىكاربردى با سبك و سياقى كاملا" جديد را داشتيم كه متأسفانه شوراى مركزى علمىكاربردى جهاد دانشگاهى با آن مخالفت كرد.
هدف اصلى جهاد دانشگاهى يزد در تمام اين سال‌ها، تمركز بر توسعه‌ى مؤسسه‌ى آموزش عالى استان بوده كه انصافا" توفيق بزرگى هم در اين مسير به دست آمده است. اين مؤسسه كه با 2236 دانشجو در سه شعبه‌ى اردكان، اشكذر و يزد در در 22 كدرشته با 28 عضو هيأت‌علمى تمام وقت، 11 عضو هيأت‌علمى نيمه‌وقت و بالغ بر 185 مدرس مدعو مشغول فعاليت مى‌‌باشد بدون ترديد ملموس‌ترين و بزرگ‌ترين دستاورد جهاد دانشگاهى در استان است.
در حال حاضر تعداد دانشجويان اين مؤسسه در مقطع كارداني 1026 نفر، در مقطع كارشناسى ناپيوسته 251 نفر و در مقطع كارشناسى 959 نفر است كه در 11 كدرشته‌ى كاردانى، 7 كدرشته‌ى كارشناسى و 4 كدرشته‌ى كارشناسى ناپيوسته در سه شعبه‌ى مؤسسه مشغول به تحصيل هستند.
كارشناسى فرش در هر سه گرايش طراحى، بافت، و رنگ‌‌رزى؛ كاردانى فرش دستباف، كارشناسى ناپيوسته‌ى ارتباط تصويرى (گرافيك) و كاردانى گرافيك، كارشناسى ناپيوسته‌ى معمارى و كاردانى معمارى، كاردانى صنايع دستى (سفال و سراميك) رشته‌هاى شعبه‌ى اردكان هستند. كارشناسى مديريت صنعتى، كارشناسى مهندسى كامپيوتر (نرم‌افزار)، كاردانى مديريت بازرگانى، كاردانى حسابدارى، كاردانى كامپيوتر، و كارشناسى ناپيوسته‌ى حسابدارى هم رشته‌هايى هستند كه در اشكذر داير هستند. در شعبه‌ى يزد هم كارشناسى ناپيوسته
|
در چند سال اخير نگاه ويژه اي به مخاطبان آموزش‌هايمان داشته‌ايم و سعى كرده‌ايم بر روى نيازهاى دو دسته‌ى اصلى مخاطب خود، يعنى جامعه‌ى دانشگاهى استان و كاركنان سازمان‌هاى دولتى و غيردولتى متمركز و متخصص شويم
|
صنايع گرايش ايمنى صنعتى و محيط كار، كارشناسى مهندسى صنايع گرايش برنامه‌ريزى و تحليل سيستم‌ها، كارشناسى علوم كامپيوتر، كاردانى برق ـ الكترونيك، كاردانى كامپيوتر (نرم‌افزار) و كاردانى صنايع (ايمني صنعتى) راه‌اندازى شده است.
گفتنى‌است مؤسسه از سال تحصيلى 83-82 تحت نظر هيأت امناي مستقل اداره شده و دفاتر مالى آن نيز از واحد تفكيك شده است. اصلىترين چشم‌انداز مؤسسه نيز قبل از هرچيز توسعه‌ي شعبه‌ى اصلى آن در شهر يزد است و الحمدلله ساختمان مناسبى هم در يكى از بهترين نقاط شهر خريدارى شده كه البته نيمه‌ساز است و ان‌شاءالله در يك يا دو سال آينده بسيارى از فعاليت‌هاى جهاد دانشگاهى كه هم‌اكنون در ساختمان‌هاى متعدد استيجارى پراكنده در سطح شهر انجام مىشود در اين ساختمان متمركز خواهد شد. قدم بعدي نيز ارتقاى مؤسسه به دانشگاه است كه با توجه به مجموع ظرفيت‌هاى جهاد دانشگاهى استان آن را كاملا"در دسترس مى‌دانيم ولى طبيعتا" تحقق آن محتاج تداوم حمايت و عنايت دفتر مركزى و دانشگاه علم و فرهنگ مى‌‌باشد.
جايگاه برنامه‌هاى آموزشى جهاد دانشگاهى در استان يزد را چگونه ارزيابى مى‌‌كنيد؟
فعاليت آموزش عالى ما همان‌طور كه عرض كردم در بين مؤسسات غيردولتى و غيرانتفاعى استان با فاصله‌ى مناسبى در تراز اول استان است كه البته تثبيت آن محتاج رفع دغدغه‌هاى فضاى آموزشى است كه در برنامه‌ى توسعه‌ى عمرانى مؤسسه ديده شده است. حتى مىشود گفت حضور مؤسسه‌ى آموزش عالى جهاد دانشگاهى در سطح جامعه چنان پررنگ و محسوس است كه متأسفانه هنوز هم عامه‌ى يزدىها اغلب جهاد را فقط با همان مؤسسه‌ى آموزش عالى مى‌شناسند و يا شنيدن اين كه ايسپا و يا ايسنا وابسته به جهاد دانشگاهى است براى‌شان تازگى دارد.
از اين نكته كه بگذريم، چه در آموزش عالى و چه در آموزش‌هاى كوتاه‌مدت هميشه سعى كرده‌ايم انتخاب نوع دوره‌هاى آموزشى نه بر اساس درآمدزايى سريع و هزينه‌هاى پايين اجرا، بلكه بر اساس نياز و كاربرد آن در جامعه باشد. با توجه به استفاده از اساتيد مجرب و توانا و بكارگيرى تجهيزات سختافزارى مناسب، مراكز آموزشى ما جزء معتبرترين مراكز آموزشى در سطح استان مى‌‌باشد و پسنديده هم نيست كه كيفيت كار جهاد دانشگاهى غير از اين باشد.
در همين رابطه در حوزه‌ى آموزش‌هاى كوتاه‌مدت در سال جارى با كمك معاونت محترم آموزش جهاد دانشگاهى، سايت آموزش‌هاى تخصصى كامپيوتر با تجهيزات سختافزارى كاملا" پيشرفته و فضاى بسيار مناسب راه‌اندازى شد. همچنين بايد بگويم كه در حال حاضر به دليل كيفيت بالاي آموزش‌ها اكثر قريب به اتفاق سازمان‌ها و ادارات استان با اين واحد قرارداد آموزشى دارند.
جهاد دانشگاهى در خصوص اشتغال فارغ‌التحصيلان استان يزد چه برنامه‌هايى دارد؟
از زمستان 84 با بازنگرى و تحليلى كه از توانايى‌‌هاى سازمان هميارى اشتغال و نيز فرصت‌هاى بيرونى و نيازهاى شديد استان در حوزه‌ى اشتغال انجام شد، با راهنمايى و هدايت آقاى مهندس پرهيزكار و همكاران محترم‌شان پايه‌هاى اوليه‌ى فعاليت واحد در حوزه‌ى اشتغال گذاشته شد. از همان مقطع جهاد دانشگاهى به عضويت كارگروه اشتغال و سرمايه‌گذارى استان نيز درآمد.
شايد بدانيد كه متأسفانه استان يزد از نظر بيكارى دانش‌آموختگان در سطح كشور وضع نامساعدى دارد كه البته اين امر تا حدى ناشى از اعتقاد شديد مردم اين استان به سرمايه‌گذارى آموزشى فرزندان خود است كه در آمار بالاى دانشجويان يزدى تجسم يافته اما متأسفانه تعداد فرصت‌هاى شغلى متناسب با اين جامعه‌ى درس‌خوانده به اين نسبت رشد نيافته است.
ما در جهاد دانشگاهي واحد يزد با توجه به سخت‌كوشي و قناعت و روحيه‌ى كارى مثال‌زدنى يزدىها تداوم اين وضعيت را اصلا" در شأن اين استان ـ كه امام درباره‌ى آن فرمودند من اميدوارم يزد نمونه‌يى باشد براى ساير استان‌ها ـ و به‌ويژه در دوران نظام مقدس جمهوري اسلامى ندانسته و پس از مشخص شدن نقشه‌ى كار، آستين بالا زديم و به لطف خدا در همين مدت كوتاه توفيقات خوبى هم داشته‌ايم. كما اين كه سيزدهمين شعبه‌ي سازمان هميارى اشتغال در مهرماه 85 در اين واحد تأسيس شد و اين شعبه در حالى كه فقط پنج يا شش ماه از تأسيس رسمى آن گذشته توانسته فعاليت‌هاى خوبى را طراحى و اجرا كند كه در رأس آن‌ها ارائه‌ى دوره‌ى مهارت‌هاى عمومى كسب‌وكار و كارآفرينى براى بيش از 700 نفر بوده است.
از ساير فعاليت‌هاى آموزشى كه با حمايت مستقيم سازمان هميارى اشتغال انجام شده مىتوان به برگزارى دوره‌ى آمادگى شغلى دانشجويان با حضور قريب 90 نفر، دوره‌ى تعاون و كارآفرينى براى 125 نفر از مديران و كارشناسان شركت‌هاى تعاونى استان، و دوره‌ى فشرده‌ى مديريت كارآفرينى براى مديران و كارشناسان سازمان كار و امور اجتماعى استان اشاره كرد.
همچنين در اين مدت يك طرح پژوهشى داخلى با موضوع بررسى روش‌هاى سنجش اثربخشى آموزش‌هاى كارآفرينى انجام شده و نيز نسبت به تشكيل شبكه‌ى مربيان كارآفرينى استان نيز آستين بالا زده‌ايم.
درباره‌ى آينده نيز احساس مىكنيم خيلى كار داريم و وظيفه‌ى سنگينى بر عهده گرفته‌ايم.
تداوم و ارتقاى همكارى با مؤسسه‌ى كار و تأمين اجتماعى و وزارت كار براى آموزش متقاضيان تسهيلات بنگاه‌هاى كوچك زودبازده كارآفرين و ساير متقاضيان، تدوين و اجراى مدل آموزشى حمايتى از متقاضيان راه‌اندازى واحد صنعتى در شركت شهرك‌هاى صنعتى استان با همكارى نزديك اين شركت، خانه‌ى صنعت و معدن، و سازمان كار و امور اجتماعى جزو اصلىترين اين برنامه‌هاست.
همچنين تدوين و اجراى مدل آموزشى، مشاورهاى و حمايتى از مددجويان سازمان بهزيستى و همكارى با اداره‌ى كل تعاون در جهت ترويج روحيه‌ى كارآفرينى فردى و سازمانى در بين متقاضيان و فعالان بخش تعاون نيز در دستور كار است.
از ديگر مواردى كه در تقويم كارى شعبه‌ى سازمان هميارى اشتغال فارغ‌التحصيلان يزد آمده همكارى با سازمان كار و امور اجتماعى در جهت ارزيابى و نظارت بر عمل‌كرد تسهيلات زودبازده كارآفرين در استان است كه تصور مىكنيم خدمت بزرگى به جامعه باشد. همكارى با كار گروه اشتغال استان در جهت استاندارد كردن روش‌هاى شناسايى كارآفرينان برتر استان، و نيز شناسايى زمينه‌هاى سرمايه‌گذارى در استان از ديدگاه كارآفرينان منطقه جزو ايده‌هايى است كه در اين قسمت پى‌گيرى مىشود.
و بالاخره براى مخاطبان خاص دانشجويى و دانشگاهى هم ضمن تداوم دوره‌ى آمادگى شغلى دانشجويان، برگزارى هفته‌ى كارآفرينى در دانشگاه‌هاى استان را پى‌گيرى مىكنيم كه در خلال آن شاهد افتتاح اولين دفتر خدمات شغلى دانشجويان در استان، تعريف و برگزارى دوره‌هاى كارآفرينى ويژه‌ى دانشجويان و اعضاى هيأت‌علمى و راه‌اندازى اتاق فكر اشتغال با همكارى سازمان ملى جوانان استان خواهيم بود.
در پايان اگر صحبتى داريد بفرماييد.
شايد دانستن اين نكته جالب باشد كه واحد يزد با توجه به دو تجربه‌ى منحصر به فرد تعطيل دوره‌هاى علمىكاربردى، و استقلال كامل مؤسسه‌ى آموزش عالى ـ اگر از واحدهاى تازه‌تأسيس جهاد بگذريم ـ تنها واحد استانى است كه در بودجه‌ريزى خود هيچ حسابى روى منبع درآمد شهريه‌ى دانشجويى باز نكرده و در واقع مجوز اين كار را هم ندارد.
اين تجربه كه ما اولين واحدى هستيم كه مقرر شده است فقط بر اساس درآمد ناشى از فروش خدمات تخصصى و مشاورهاى، ارائه‌ى آموزش‌هاى كوتاه‌مدت، و انجام پژوهش‌هاى كارفرمايى هزينه‌هاى اداره و توسعه‌ى فعاليت‌هاى متنوع خود را تأمين كنيم هم احساس افتخار و وجد خاصى در اعضا و به ويژه مديران واحد ايجاد مىكند و هم از سوى ديگر بعضا" دشوارى‌ها و سنگينى‌‌هاى خاص اين مأموريت شاذ، بر دوش ما سنگينى مىكند و احساس مىكنيم توجه بيشتر و بررسى دقيق اين تجربه از نزديك، مى‌تواند ضمن كمك به بهتر شدن نتيجه‌ى آن براى اين واحد، در سياست‌گزارى كلان توسعه‌ى جهاد دانشگاهى در كشور نيز به كار آيد.