•به عنوان سوال اول ، درباره ups و كليات مربوط به آن توضيح دهيد ؟
اصولاً كلية دستگاههائي كه از برق متناوب (AC) استفاده مي نمايند در صورتيكه قطع ناگهاني برق و يا بروز اشكال در برق براي آنها مشكل ساز و يا خطرناك باشد نياز به يك دستگاه بنام UPS دارند . اين دستگاه ، برق مطمئن را براي مصرف كننده هاي حساس تأمين مي كند و در صورت قطع برق نيز بدون وقفه از طريق انرژي ذخيره شده در باطريها تا مدت زمان تعريف شده برق مورد نياز براي آن مصرف كننده را تغذيه مي نمايد . دستگاه UPS(Uninterruptible Power Supply ) يا منبع تغذيه بدون وقفه به دو دسته اصلي تقسيم مي گردند : الف ) نوع دفتري ، ب) نوع صنعتي (field) كه نوع دفتري براي كاربردهاي عمومي شامل كامپيوترها ، روشنائي، تجهيزات شبكه هاي ارتباطي و مخابراتي ، بيمارستانها و حتي در كارخانجات با مصارف نه چندان حياتي مي باشد در صورتيكه نوع صنعتي تنها براساس سفارش و با مشخصات خاص براي مصرف كننده هاي ويژه تعريف شده اند . سكوهاي نفتي ، پالايشگاههاي گازي و يا نفتي ، تجهيزات برقي در كارخانجات پتروشيمي ، نيروگاههاي برق و ... از جمله مصرف كنندگان اين نوع ups ها مي باشند . در اين نوع ups ها ضمن رعايت ضريب اطمينان بسيار بالا مي بايست استانداردهاي بين المللي رايج و مشخصات مورد نياز هر صنعت در طراحي و ساخت لحاظ گردند ، به نحوي كه نه فقط امكان خرابي به حداقل برسد بلكه كاركرد دستگاه در شرايط سخت محيطي بطور دائم تضمين گرديده و هيچ گونه خطائي از آن منجر به قطع برق مصرف كننده ها نگردد و حتي در صورت بروز هرگونه اشكال ، طراحي مي بايست بنحوي باشد كه در حداقل زمان نفرات مستقر در سايت بهره بردار بتوانند نسبت به رفع آن اقدام نمايند. در مجموع يك ups صنعتي داراي بخشهاي شارژر ، اينورتر ، استابلايزر ، استاتيك سوئيچ وباطري مي باشد و براي بالا بردن ضريب اطمينان در بسياري از پروژه ها از هر بخش دو دستگاه بطور موازي استفاده مي گردد . موازي كردن شارژرها داراي مشكلات فني بالائي نمي باشد ولي در بخش اينورتر موازي كردن بصورت تقسيم بار يكسان (load share) داراي مشكلات تكنولوژي بوده و طراحي و ساخت آن سخت مي باشد كه خوشبختانه براساس تلاش همكاران جهاددانشگاهي واحد علم و صنعت ، فناوري ساخت آن بدست آمده است . در حال حاضر جهاددانشگاهي تنها دارنده اين تكنولوژي درايران بوده و براساس آن تنها سازنده در ليست سازندگان معتبر در مناقصات صنعت نفت ، گاز و پتروشيمي و همچنين صنعت برق مي باشد .

•آقاي مهندس ! اين طرح از چه زماني در جهاددانشگاهي واحد علم و صنعت آغاز شد و اساساً ويژگيها و دستاوردهاي اصلي اين طرح چه بوده است ؟
سابقه اينكار مرتبط با تجربيات حاصل از 25 سال گذشته در زمينه الكترونيك و الكترونيك قدرت در جهاددانشگاهي واحد علم و صنعت بوده است . براي اولين بار اين جهاد در سال 1365 يكدستگاه ups سيستمي با طرح تقريباً صنعتي ساخت ولي انعقاد اولين قرارداد با صنعت نفت حدود 10 سال بطول انجاميد بنحوي كه هم دستگاههاي ساخت داخل داراي استانداردهاي مناسب گرديده و هم ايمان به ساخت داخل در متقاضيان آنها ايجاد شد. در هر حال دستاورد حاصل از تلاش پژوهشگران جهاددانشگاهي علم و صنعت در طول اين ساليان بدان حد بوده كه امروز مي توانيم عنوان كنيم كه حساسترين و پيشرفته ترين نوع ups هاي صنعتي كه غالباً درسكوهاي دريائي بكار گرفته مي شوند و در دنيا چند شركت محدود سازنده آن مي باشند توسط جهاددانشگاهي ساخته مي شود و از اين لحاظ خودكفا شده ايم . بايد با خوشبختي اعلام كنم كه با برنده شدن اين جهاد در مناقصات سكوهاي فازهاي 6 ، 7 ،8 ، 9 و 10 پارس جنوبي اولين تجهيزات با تكنولوژي بالا كه ساخت داخل مي باشد توانسته است به سكوهاي دريائي راه پيدا كند . با اينكار نه فقط سد مشكلات تكنولوژي طرح شكسته شد بلكه سد عدم امكان قبول تجهيزات پيشرفته در مراكز حساس صنعتي از جمله سكوهاي نفتي نيز شكست . اين در حاليست كه خريد تجهيزات توسط كنسروسينومهايي با حضور طرفهاي خارجي انجام گرفته است و تأييد فني از طرف كارشناسان خارجي لازمه آن بوده است . 
 

•از آنجائي كه ما شنيده ايم ، اين طرح در نوع خود جزء طرحهائي است كه براي اولين بار در خاورميانه انجام شد ، لطفاً درباره جايگاه اين فناوري و كاربرد آن در صنايع براي خوانندگان بيشتر توضيح دهيد ؟
نكته مهم در اين طرح صددرصد بومي بودن طراحي و ساخت آن با توجه به نمونه هاي خارجي و تجربيات موجود بوده است . اين مساله بسيار حائز اهميت است كه در ساخت سيستم فوق از مرجعي ليسانس گرفته نشده است بلكه اين دانش و تجربه ايراني بوده كه طرح را انجام داده از اينرو در آينده با هرگونه نياز جديد و يا تغيير در مشخصات فني به سرعت بدون هرگونه وابستگي چنين امكاني فراهم مي باشد و دانش فني آن قابل توسعه براي كليه زمينه هاي مورد نياز ديگر در صنايع مي باشد . متاسفانه مدتي است توليدكنندگان جهت اعتباربخشيدن به محصولات خود و بنا به سفارش بعضي مديريت هاي غيرريسك پذير در صنعت به دنبال خريد ليسانس رفته و عملاً فضاي رقابت را براي طراحان ايراني تنگ نموده اند و در عمل بنحوي تحقيقات را "باي پاس" مي نمايند . نكته ديگر در ارزشهاي بومي سازي توليد داخل ، خدمات بعد ار فروش اين دستگاهها مي باشد كه درحال حاضر از بزرگترين معضلات صنايع حساس مانند نفت و برق مي باشد . ما نبايد فراموش كنيم كه در كشوري هستيم كه دائماً تحت فشارهاي زورگويان جهان قرار داشته وهر لحظه ممكن است براي ضربه زدن ، ما را تحريم كنند. ما كشوري كاملاً غني بلحاظ معادن ، انرژي و نيروي انساني جوان و باهوش هستيم بنابراين تنها حربة زورگويان بحث تكنولوژي و تحريم آن مي تواند باشد . هرچند اين امر در ظاهر جلوگيري از ورود دارو و يا تجهيرات ، يا خدمات مي باشد ولي در هر حال واقعيت آن دلبستگي در تكنولوژي و دانش فني منشاء آن مي باشد . اين طرح در جهاددانشگاهي واحد علم و صنعت با اين ديدگاه صورت گرفته است و كاربري آن به راحتي در زمينه هاي ديگر مانند هسته اي ، پزشكي و يا نظامي كاملا امكانپذير است .

•اجراي  اين طرح چه نقشي در خودكفائي و خوداتكائي كشور به نيروهاي داخلي و بومي داشته است؟
تا چند سال پيش كليه ups و شارژرهاي صنايع نفت ، گاز و پتروشيمي بطور كامل از خارج تهيه مي شد و با تنشهاي مختلف سياسي، سرويس دهي به اين دستگاهها هميشه مواجه با مشكل بوده است بنحوي كه حتي دستگاههائي در كشور موجود است كه به علت وجود اشكالات محدود حتي در حد راه اندازي متوقف مانده و از رده خارج شده اند . از آنجا كه اين دستگاهها بصورت سفارشي توليد مي شوند، داراي قيمت بالا بوده و تعميرات آن نيز نياز به اطلاعات بالا و قطعات خاص دارد از اينرو طرح جهاددانشگاهي واحد علم و صنعت مسلماً يكي از مشكلات اين صنعت را مرتفع نموده است . 

•قطعاً وقتي اين نمونه براي اولين بار در كشور توليد شده ، پيش از اين به دليل مصارف بالاي صنعتي آن ، به كشور وارد مي شده است . اصولاً توليد اين نمونه در داخل چه سهمي را در جلوگيري از خروج ارز از كشور ايفا كرده است ؟
با اجراي اين طرح به دو طريق از خروج ارز جلوگيري بعمل آمده است ؛ اول آنكه خريد آن از داخل انجام مي شود و پول آن براي اشتغال زائي در داخل هزينه مي شود و دوم آنكه با ورود سازنده داخلي قيمتهاي گزاف و غيرمنطقي سازندگان خارجي تعديل شده است. اين امر براي سازندگان داخلي تجربه جالبي است كه به محض حضور در صحنه رقابت ، قيمت خارجي ها بشدت كاهش مي يابد  و متاسفانه گاهي اوقات ابزاري براي بعضي از مديريتها در صنعت شده تا رقيب داخلي را تحت فشار قرار دهند كه لازم است مديران كلان كشور براي جلوگيري از اين امر و موضوع دمپينگ (Damping) كه يكي از مشكلات عام در كليه زمينه هاي توليد داخلي براي سازندگان شده است فكري بكنند تا نهال خودكفائي با اين حركت رندانة سازندگان خارجي خشك نگردد. 
 

•و اما يك سؤال مهم ديگر ، و آن اينكه نظر شما درباره آپارتايد علمي چيست و در صورت پاسخ مثبت شما به اين معضل ، راه برون رفت از آن چيست ؟
خوشبختانه اين روزها چهره زشت نظام استكبار جهاني به وضوح براي مردم كشورمان در زمينه آپارتايد علمي روشن شده است و الان احساسي كه در سالهاي 57 و 58 ملت غيور و آزاده ايراني نسبت به نظام ستمشاهي و استكبار آمريكايي داشتند ، مجدداً احياء شده و ادعاهاي دروغ عدالت دوستي و آزادي خواهي غرب بطور عيان در منظر نه فقط هم ميهنان بلكه كليه ملل آزادي خواه آشكار شده است . اين موضوع براي محققان امري آشكار بود ولي حال كه كليه اقشار ملت نيز به آن پي برده اند مسؤولان كشور مي بايست نه فقط از ابعاد سياسي به آن توجه نمايند بلكه از اين فرصت مناسب براي توجه به تحقيق و پژوهش در سطح كلان آن بهره برداري نمايند. امروز براي همگان روشن شده نگراني استكبار از خودكفائي و دستيابي به فناوريهاي روز بوده و اين امر بازار آنها را از دستشان خارج مي نمايد لذا بطور عيان با آن مخالفت مي كنند . به نظر من تبيين سياستهاي جدي در جهت حمايت از پژوهشهاي كاربردي و بنيادي و رعايت آنها از سوي مسؤولان سياست گذاري كشور و اختصاص بودجه هاي منطقي تر به آن هم در بخش دولتي و هم بخش خصوصي در اين برهه از زمان بسيار لازم است چرا كه اگر در پشت درگيري هاي سياسي ، حركت قوي علمي وجود نداشته باشد تنها اثرات منفي و مخرب آن باقي مانده و بر روي ديگر كشورهاي مشابه نيز اثري بسيار نامطلوب خواهد داشت . 
 

•مجريان و همكاران شما در اين طرح چه كساني و چه سازمانهائي بوده اند و چه انتظاري از نهادهاي مسوول در اين زمينه داريد ؟
در اين طرح شركت اسپك (SPEC) كه تامين لوازم و قطعات مورد نياز صنايع پتروشيمي را بر عهده دارد با دادن وام همكاري داشته است و همكاران مجري طرح آقايان مهندسين مهدي فاضلي ، محمد فرزي ، محمد آراسته ، سيد مرتضي سيد جعفري و آقايان دكتر حميدرضا طيبي و سيد اديب ابريشمي فر بوده اند كه تمامي زحمت طراحي و ساخت در كنار همكاران ديگر برعهده اين عزيزان بوده است . انتظار ما در اين مقطع تنها از مديران ارشد صنعت نفت و نيرو  اين است كه در استعلامهاي اينگونه دستگاهها دقت و كارشناسي دقيقتري صورت گيرد و همسان سازي در مشخصات فني ارائه شده را كه منشاء بسياري از مشكلات خواهد بود بطور دقيق انجام دهند كه در اينصورت بطور طبيعي جريان كارها در سمت صلاح هم صنعت مربوطه و هم سازنده داخلي حركت خواهد كرد.