به بهانه معرفي شخصيت زنده ياد دكتر سعيد كاظمي آشتياني در كتب درسي دانش آموزان؛
در گفتگو بامدير دفتر همكاريهاي مشترك سازمان پژوهش و برنامه ريزي آموزشي و جهاددانشگاهي عنوان شد:
كتابهاي درسي يكي از بهترين مجاري معرفي مفاخر علمي به نسل جوان است
اشاره:
در اقدامي ارزشمند و ماندگار در سال تحصيلي جاري بخشي از زندگينامه و تلاش هاي علمي جهادگر فقيد زنده ياد دكتر سعيد كاظمي آشتياني رييس سابق پژوهشكده رويان جهاددانشگاهي در كتاب فارسي مقطع اول راهنمايي و زيست شناسي مقطع متوسطه معرفي شده است.
اين اقدام كه با پيگيريهاي دفتر همكاريهاي مشترك سازمان پژوهش و برنامه ريزي آموزشي و جهاددانشگاهي (ساجد) صورت گرفت، حركتي قابل توجه در راستاي معرفي اين دانشمند جهادگر و فرزند صالح انقلاب به جامعه و احياء تقويت روحيه خودباوري در ميان جوانان و نوجوانان اين سرزمين است.
به منظور اطلاع بيشتر از ابعاد مختلف اين اقدام ارزشمند گفتگويي را با علي اصغر قاسمي مدير دفتر همكاريهاي مشترك سازمان پژوهش و برنامه ريزي آموزشي و جهاددانشگاهي(ساجد) ترتيب داديم كه در ادامه تقديم ميشود.
به عنوان سووال نخست بفرماييد شخصيت و زندگينامه دكتر كاظمي در كداميك از كتابهاي درسي به دانشآموزان معرفي شده و هدف از اين معرفي چه بوده است؟
مرحوم دكتر كاظمي در دو كتاب درسي فارسي مقطع اول راهنمايي و زيستشناسي فني و حرفهاي رشته مديريت خانواده در مقطع متوسطه به دانشآموزان معرفي شده است. در كتاب اول راهنمايي هدف از معرفي ايشان اين بوده كه دانشآموزان با اتكاء به اين ذخيره ارزشمند علمي، ديني و ملي بتوانند شخصيت فكري و فرهنگي خود را تكوين نمايند و پايههاي هويتي
خود را بر بنيادهاي مستحكم استوار سازند. لذا نام دكتر كاظمي به عنوان يك الگو آن هم يك الگوي به روز و قابل استفاده در كنار مفاخري چون دكتر حسابي، نيما يوشيج، پروين اعتصامي، شهيد رجايي و شهيد چمران آورده شده است. در كتاب زيستشناسي، ايشان به عنوان جهادگر جهاددانشگاهي و بنيانگذار تحقيقات سلولهاي بنيادي جنيني ايران معرفي شدهاند. ايشان خود مؤلف اين كتاب هستند و بخش قابل توجهي از كتاب به مباحث ساختار و علل سلولي، وراثت و توليد مثل اختصاص يافته است. در بخش آغازين كتاب هم نزديك به دو صفحه به معرفي كامل ايشان پرداخته شده است.
پيشنهاد اين كار چگونه ارائه شد؟
مرحوم علاقهمندان، رئيس وقت سازمان پژوهش و برنامهريزي آموزشي وزارت آموزش و پرورش، از گذشته با دكتر كاظمي آشنايي داشتند و ايشان را به خوبي ميشناختند. در طول سالهاي رياست ايشان، دكتر كاظمي در جلسات مختلف اين سازمان شركت ميكردند و مجري چندين طرح پژوهشي جهت تأسيس موزه علوم براي دانشآموزان بودند. مديريت و بدنه كارشناسي سازمان علاقه زيادي به دكتر كاظمي داشتند و از مرگ ايشان به شدت متأثر شدند. با توجه به تأكيدات مقام معظم رهبري براي الگوگيري نسل جوان از مرحوم كاظمي و به دليل ارتباطات خوبي كه بين جهاددانشگاهي و سازمان پژوهش وجود داشت، اين ايده در دفتر ساجد به وجود آمد كه ايشان به عنوان يك الگو در خلال كتابهاي درسي به نسل جوان معرفي شود و خوشبختانه با درايت آقاي مهندس نويد رياست فعلي سازمان اين پيشنهاد با استقبال مواجه شد.
به نظر شما اين اقدام تا چه حد ميتواند در شناساندن مفاخر علمي كشور به نسل جديد مؤثر باشد؟
ما شاهد اين واقعيت هستيم كه بيشتر كشورهاي صنعتي و پيشرفته براي معرفي فرهنگ، تمدن و هويت خود، اقدام به معرفي مفاخر علمي و فرهنگي خود ميكنند و حتي پا را از كشور خود فراتر نهاده و سعي ميكنند تا آنجا كه بتوانند اين افراد را به تمام دنيا بشناسانند. اين يعني معرفي الگو به جوانان و تقويت هويت ملي. به نظر من با توجه به اينكه در كشور ما يك كشور درحال تحول و توسعه است و بحث هويت و الگوگيري از دغدغههاي مهم نسل جوان ما است، اين اقدام به دو دليل ميتواند كمك كننده باشد:
اول اينكه امروز نسل جوان كشور ما به شدت نيازمند مفاخري است كه علاوه بر درنورديدن قلههاي پيشرفت علمي در زمينههاي اخلاقي، ديني نيز مدارج بالايي را طي كرده باشند. دوم اينكه كتابهاي درسي يكي از بهترين كانالهاي معرفي مفاخر علمي به نسل جوان است. اين كتابها بخش قابل توجهي از ذهن و فكر جوانان را شكل ميبخشد و ايشان را تحت تأثير قرار ميدهد لذا معرفي دكتر كاظمي به نسل جوان از طريق كتابهاي درسي، بين نسل جديد و مفاخر علمي كشور پيوند ايجاد ميكند.
استقبال دانشآموزان و معلمان از اين اقدام چگونه بوده است؟
سال گذشته اين دو كتاب به صورت آزمايشي در چند استان توزيع شد. اما امسال خوشبختانه در كل كشور اين كتابها توزيع شده و در اختيار دانشآموزان و معلمان قرار گرفته است. در حال حاضر بازخورد دقيقي از معلمان و دانشآموزان نداريم اما انشاءالله تا پايان سالجاري ميتوانيم اين بازخورد را به دست آوريم.
براي معرفي زندگينامه دكتر كاظمي از چه منابعي بهره برديد؟
عمده منابعي كه در اختيار دفتر ساجد قرار داشت همان منابعي بود كه به صورت جزوه و كتاب منتشر شده مانند كتابچه بنياد سربلندي. اما برخي منابع اندكي هم از طرف دوستان جهاد علوم پزشكي ايران و پژوهشكده رويان در اختيار قرار گرفت. متن پيشنهادي در جهاد تهيه و به سازمان ارائه شد اما متن نهايي توسط كارشناسان سازمان تهيه و تنظيم شده است. بنا داريم با كارشناسان سازمان مذاكره كنيم تا متن قويتر و غنيتري در معرفي دكتر كاظمي در كتابها ارائه شود.
چه ويژگيهايي در شخصيت اين دانشمند جهادگر باعث شد تا ايشان مورد توجه قرار گيرد و به دانشآموزان معرفي شود؟
همانگونه كه اطلاع داريد دكتر كاظمي شخصيت جاذب و منحصر به فردي داشت اما به نظر بنده دو ويژگي اصلي در معرفي ايشان به عنوان يك الگو در كتابهاي درسي نقش داشته است؛ يكي روحيه علمي و همت و توان بالاي ايشان در دستيابي به قلههاي دانش بشري و ديگري سجاياي اخلاقي و ديني. جمع اين دو ويژگي مهم، ايشان را به الگويي مناسب براي معرفي به دانشآموزان مبدل كرد.
در پايان اگر مطلبي باقي مانده بفرماييد.
از اعضاي شوراي هماهنگي ساجد بويژه رئيس سازمان پژوهش و مديران كل دفاتر تأليف فني و حرفهاي و نظري و عمومي و كارشناسان اين دو حوزه كه در معرفي دكتر كاظمي در كتابهاي درسي نقش مهمي ايفا كردند و نيز از همكاران جهادي در پژوهشكده رويان و جهاد علوم پزشكي ايران به خاطر مطالبي كه در اختيار دفتر ساجد قرار دادند تشكر و قدرداني و تشكر ميكنم. اميدوارم تلاش همه دوستان مقبول درگاه احديت قرار بگيرد و نسل جوان با اين اقدام بتواند هويت ملي و ديني خود را مستحكمتر سازد.ح/الف
١٤:٤٥ ٢٥/١٢/١٣٨٦