براي نخستين بار در جهان
پژوهشگران ايراني به فنآوري «مديريت احتراق ريزدانه هاي جامد» دست يافتند
پژوهشگران دانشگاه علم و صنعت ايران با دستيابي به دانش شناخت مكانيزم احتراق ذرات ريز جامد و مديريت آن به رهيافتهاي جديدي در زمينه توليد سوخت موشكها و ساير سيستمهاي هوافضا و ايمن سازي صنايع دست يافتند.
دكتر محمد صديقي، پژوهشگر آزمايشگاه تحقيقاتي احتراق دانشگاه علم و صنعت ايران و مجري اين طرح كه حاصل حدود 30 پايان نامه و تحقيق دانشجويي است، در گفتوگو با خبرنگار «پاياننامه» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) ، خاطر نشان كرد: نتايج اين تحقيقات كه در مدت 10 سال انجام شده و طي آن ضمن طراحي و ساخت دستگاه احتراق ذرات، پارامترهاي مختلف مؤثر در احتراق ريز دانه هاي جامد با آزمايشهاي مختلف بررسي و شناسايي شده، تاكنون در قالب 40 مقاله علمي در كنفرانسها و سمينارهاي داخلي و خارجي ارائه شده است.
اين دانشآموخته دكتري مهندسي مكانيك(تبديل انرژي) دانشگاه علم و صنعت ايران تصريح كرد: بسياري از مواد جامد از جمله فلزات، چوب، زغال سنگ، پلاستيك، پارچه و حتي غلات قند و شكر قابليت اشتعال و احتراق دارند كه اگر به حالت پودر در آيند قابليت اشتعال آنها به حدي زياد ميشود كه تمايل به انفجار پيدا ميكنند.
نمونههاي عيني متعددي از حوادث ناشي از اين خاصيت مواد جامد وجود دارد كه انفجار يكي از كندوهاي سيلوي ترانزيت بندر امام (ره) در سال 73، انفجار معدن شاهرود در سال 76 و انفجار معدني در كرمان در سال 84 كه هر يك به كشته و زخمي شدن تعدادي از كارگران اين واحدها منجر شد از اين جملهاند .
وي خاطر نشان كرد: به اين ترتيب بررسي احتراق ذرات ريز جامد از لحاظ ايمني صنعتي از اهميت شاياني برخوردار است. از سوي ديگر خاصيت احتراق و انفجار ذرات ريز به ويژه پودر فلزات ايده كاربرد آنها به عنوان پيشرانه و سوخت جامد در بخشهاي مختلف به ويژه سيستمهاي هوا-فضا را مطرح كرده است كه محور بعدي تحقيقات در اين حوزه را تشكيل ميدهد.
دكتر صديقي در گفتوگو با ايسنا تصريح كرد: با بهرهگيري از نتايج اين تحقيقات، واحدها و صنايعي نظير كارخانههاي نساجي، معادن، سيلوها و ... كه با ذرات ريز جامد سرو كار دارند ميتوانند با نصب حسگرها و هشدار دهندههاي ويژه از رسيدن غلظت، رطوبت و دماي ذرات به مرز بحراني و اشتعال و انفجار آنها پيشگيري كنند.
وي تصريح كرد: اساس آزمايشهاي انجام شده در اين تحقيقات نيز تزريق يكنواخت ريز ذرات جامد در يك استوانه و احتراق كنترل شده ذرات بوده كه اين كار در دستگاهي كه به همين منظور طراحي و ساخته شده انجام شده است.
دكتر صديقي با بيان اين كه عمده تحقيقات انجام شده توسط وي و دانشجويانش به بررسي ذرات ريز آلومينيوم و تا حدي غلات و زغال سنگ معطوف شده است، خاطر نشان كرد: در اين راستا تحقيقات رساله دكتريم كه با راهنمايي دكتر مهدي بيدآبادي - عضو هيات علمي دانشكده مكانيك و رييس دانشگاه علم و صنعت ايران انجام شده بر تحليل و بررسي مكانيزم انتشار شعله ذرات ريز آلومينيوم، پارامترهاي ديناميكي فاصله خاموشي و سرعت سوزش شعله ذرات آلومينيوم به كمك دستگاه احتراق ذرات ريز جامد در شرايط فشار ثابت محيط، اندازهگيري و اثر تغيير قطر ذرات، افزايش درصد اكسيژن و تعويض گاز حامل بر پارامترهاي مذكور متمركز شده است.
دكتر صديقي در پايان با اشاره به اين كه در اين تحقيقات عمدتا ريز ذرات جامد در ابعاد ميكرون (2 تا 18 ميكرون) مورد بررسي قرار گرفتهاند درباره احتراق ريز ذرات جامد در مقياس نانو به ايسنا گفت: در مقياس نانو، انرژي ريز ذرات به شدت و به نحو غير قابل كنترلي افزايش مييابد به طوري كه خاصيت انفجاري و تخريبي دارد و به عنوان سوخت (پيشرانه) قابل استفاده نخواهد بود كه با توجه به پيشرفتهاي نانوفنآوري و گسترش روزافزون اين بخش در تلاشيم تحقيقاتي را نيز در اين زمينه انجام دهيم.
١٣:٣٣ ٢٦/٠٤/١٣٨٥