تيم جراحان ايراني با رهبري پروفسور محمدنبي نعمتي رييس بخش جراحي مغز و اعصاب دانشگاه بن آلمان و استاد دانشگاه هانوفر، براي نخستين بار در ايران، موفق به كاشت ديسك مصنوعي كمر و گردن شدند.
به گزارش خبرنگار « بهداشت و درمان» خبرگزاري دانشجويان ايران، عمل جراحي ديسك كمر و گردن مصنوعي كه از سال 1991 در كشور آلمان براي نخستين بار توسط پروفسور محمدنبي نعمتي جراح مغز و اعصاب ايراني انجام شد، در ايران نيز پس از يك سال آزمايش بر روي 9 فقره ضايعه ديسكي گردن و كمر، موفقيت‌آميز بودن اين عمل در كنفرانس خبري كه در مركز همايش‌هاي روزنامه ايران برگزار شد، اعلام گرديد.
پروفسور نعمتي در اين كنفرانس با اشاره به اين كه مشكل ديسكي گردن و كمر يكي از نشانه‌هاي تمدن شهري است و در تمام دنيا رايج است، هدف از ابداع و جايگزيني ديسك مصنوعي كمر و گردن را رها كردن ريشه اعصاب گردن و كمر از فشار وارده اعلام كرد و گفت: تا كنون جايگزيني خاصي به ويژه در ناحيه كمر وجود نداشت اما در ناحيه گردن جايگزيني ديسك انجام مي‌شد زيرا فشار سر روي گردن باعث مي‌شد كه دو مهره‌اي كه ديسك آنها بيرون آمده است روي هم فشار آورند و يك ناحيه قوسي روي ستون فقرات گردن ايجاد كنند و در اين ناحيه درد ايجاد شود. هنگامي كه ديسك از گردن خالي مي‌شد، با كاشتن استخوان بين دو مهره جايگزيني مي‌شد كه بعدها ديسك مصنوعي از جنس پلاستيك كه شبيه ديسك برش داده مي‌شد بين دومهره قرار مي‌گرفت.
وي در ادامه افزود: اين عمل‌ها در ناحيه گردن هميشه باعث مي‌شد كه دو مهره با هم استخواني شده و بسته شوند بنابراين حركت دو مهره در قسمت عمل شده غير طبيعي و با مشكل مواجه بود و بيماران بعد از عمل با مشكلات حركتي و درد موضعي در ناحيه گردن روبرو بودند.
اين جراح مغز و اعصاب تصريح كرد: لذا با توجه به اين امر تصميم گرفته شد كه ديسكي مصنوعي ساخته شود كه بعد از تخليه ديسك در ناحيه گردن قادر باشد همان عمل ديسك را براي بيمار انجام دهد يعني بيمار بتواند گردن را به صورت عادي به گردش درآورد كه حركت عادي گردن در مسائل فيزيوتراپي از اهميت زيادي برخوردارست.
وي با بيان اين كه تدبير ابتدايي جايگزين كردن ديسك گردن و كمر در آلمان انديشه و اجرا شد، بيان كرد: پس از آن اين كار در كشور فرانسه به صورت يك كار تيمي انجام گرفت و در نهايت كيفيت تكنيكي اين كار را دو شركت آمريكايي متقبل شدند كه پس از ساخت لوازم عمل از جمله گلوله ديسك كه ستون فقرات گردن روي آن حركت معمول خود را دارد، اين عمل حياتي به صورت متداول در اروپا و آمريكا به جريان افتاد.
وي در مورد ناحيه ستون فقرات كمر نيز اظهار كرد: ‌بعد از خارج كردن ديسك و آزاد كردن ريشه‌هاي عصب در كانال نخاع ديده مي‌شد كه يك حالت لغزندگي جزيي و عدم استحكام در فاصله بين دو مهره كمري ايجاد مي‌شد كه اين حالت لغزنده ناشي از خارج شدن ماده ديسك بود. اين امر باعث مي‌شد كه درد ارتعاشي بيمار در ناحيه اندام تحتاني از بين مي‌رفت ولي مدت طولاني بيمار از دردهاي موضعي در قسمت انتهايي ستون فقرات كمري رنج مي‌برد.
به گزارش ايسنا، اين استاد ايراني دانشگاه هانوفر، هدف از جايگزيني ديسك مصنوعي كمر را همانند گردن خواند و افزود: در اين قسمت جايگزيني ديسك با ميله‌اي انجام مي‌شود كه بعد از تخليه ديسك وارد فضاي بين دو مهره شده و پس از باز شدن به صورت چنگكي درآمده و بالا و پايين مهره‌اي كه مورد عمل جراحي واقع شده قرار مي‌گيرد كه حالت لغزندگي مهره‌ها را از بين مي‌برد و تمام درد در ناحيه كمر را از بين مي‌برد.
لازم به ذكر است در انجام اين عمل تخليه ديسك قبلي به طور كامل انجام مي‌شود و لذا امكان عود مجدد در اين عمل يك ساعت و 30 دقيقه‌اي به هيچ عنوان وجود ندارد .
پروفسور نعمتي با تاكيد بر اين كه نتايج اين عمل جايگزيني ديسك مصنوعي تا كنون بسيار رضايت‌بخش بوده است، گفت: تا كنون در سراسر دنيا 750 عمل جراحي انجام شده است كه در 99 درصد اين عمل‌ها، درد بيماران در ناحيه گردن و كمر به طور كامل از بين رفته است.
وي در مورد يك درصد ناموفقيتي اين كار اعلام داشت: اين يك درصد در مورد بيماراني است كه به دفعات مورد عمل جراحي قرار گرفته‌اند كه در اين بيماران معضل چسبندگي‌هاي بين مهره‌ها ناشي از عمل‌هاي قبلي بعد از عمل همچنان باقي مانده است و خارج كردن اين چسبندگي‌ها در عمل جايگزيني با مشكلات بسياري روبروست. لذا در اين مواقع جراح از كنار ستون فقرات وارد مي‌شود كه به چسبندگي بين مهره‌ها نزديك نشود كه اين عمل باعث بهبود درد مي‌شود ولي صد درصد نيست.
اين جراح مغز و اعصاب جنس ديسك‌هاي مصنوعي را مخلوطي از تيتان و پلاستيك پرس شده اعلام كرد و افزود: هرگونه ضايعه حركتي در گردن و كمر كه در بيمار وجود داشته باشد چه به علت چسبندگي‌هاي بعد از عمل‌هاي قبلي و چه حاد بودن وضعيت ديسك از طريق جايگزيني برطرف مي‌شود كه هزينه انجام اين عمل بسيار كم و با تمام وسايل در حدود يك ميليون تومان است كه اين هزينه در مقابل هزينه سه برابري در اروپا و عمل ثابت كردن ستون فقرات با پيچ و مهره در ايران كه در مورد شكستگي يا لغزندگي مهره‌هاي كمري و به طور معمول انجام مي‌شود هزينه گزافي نيست.
وي با بيان اين كه اين عمل بيشتر در مورد بيماراني است كه چندين بار مورد عمل ناموفق قرار گرفته‌اند و به صورت باز انجام مي‌گيرد، در خاتمه خاطرنشان كرد: وارد كردن اين ديسك مصنوعي اقدام مشكلي نيست و با توجه به اين كه موفقيت‌آميز بودن اين عمل به طور كامل مورد تاييد قرار گرفته است، به زودي براي پزشكان ايراني اقدامات آموزشي در جهت انجام اين عمل انجام خواهد گرفت.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران، در اين كنفرانس خبري همچنين دكتر بيتا نيازي جراح مغز و اعصاب و همكار پروفسور نعمتي در تيم پزشكي ايراني انجام دهنده عمل جايگزيني ديسك مصنوعي كمر و گردن با اشاره به اين كه بيماريهاي مغز و اعصاب شامل دو بخش بيماريهاي مغز و بيماريهاي ستون فقرات است،‌ گفت: بيماريهاي ستون فقرات چيزي حدود 3 برابر بيماريهاي مغزي را شامل مي‌شود كه در ميان بيماريهاي ستون فقرات نيز كمردرد شايعترين بيماري به شمار مي‌رود كه ناشي از مدل‌هاي زندگي مدرن شهري است و طبق آمار 80 درصد جامعه در طول زندگي حداقل يك بار كمر درد را تجربه مي‌كنند.
وي در ادامه با اشاره به علت كمر دردهاي روزانه افزود: با توجه به اين كه ستون فقرات، ستون بدن است و فرم ستون فقرات به شكلي است كه تمام وزن بدن روي دو پا وارد مي‌شود اين مهمترين عامل در ايجاد كمر درد در افراد است كه عواملي نيز در طول زندگي آن را تشديد مي‌كند.
دكتر نيازي با اشاره به اينكه فرم ستون فقرات در ابتداي تولد خود بيانگر دچار شدن يا نشدن فرد به كمر درد است، بيان كرد: با وجود اين كه امكان دارد كه ناهنجاريهاي ناحيه ستون فقرات علل ارثي نيز داشته باشد اما اغلب فشارهاي وارده بر روي ستون بدن ناشي از تغييرات استهلاكي است كه توسط مواد مدرن زندگي شهري از قبيل رانندگي‌هاي طولاني مدت همراه با ارتعاش زياد در ناحيه كمر،‌خم و راست شدن‌هاي بيش از حد، نظام تغذيه‌اي نادرست و مصرف سيگار تشديد مي‌شود.
وي در پايان با تصريح بر اين كه سيگار با ايجاد اختلال در تغذيه ديسك و جلوگيري از اكسيژن رساني به ديسك، عامل بسيار موثري در ايجاد كمردرد است، تصريح كرد: ‌غير از بيماريهاي ستون فقرات، مابين بيماريهاي مغز نيز سردرد شايعترين بيماري به شمار مي‌رود كه در اين ميان نيز مصرف سيگار و تغذيه نادرست از عوامل مؤثر در ايجاد آن به شمار مي‌رود.