مديركل دفتر سلامت خانواده و جمعيت وزارت بهداشت گفت: 78 درصد مرگ و مير مادران در زمان حين بارداري و پس از زايمان در 24 تا 48 ساعت اول پس از زايمان اتفاق مي افتد.
به گزارش خبرنگار ايلنا، دكتر محمد اسماعيل مطلق، مديركل دفتر سلامت خانواده و جمعيت وزارت بهداشت، در كارگاه 2 روزه آموزش روش هاي كاهش درد زايمان طبيعي در هتل هويزه، افزود: از سال 78 تا 84 حدود 2 هزار و 585 مورد مرگ و مير مادران باردار اتفاق افتاده كه 295 مورد آن مربوط به سال 84 بوده است و 6/87 درصد اين مرگ و ميرها در بيمارستان اتفاق افتاده كه 60 درصد اين مرگ و مير ها به علت خطاهاي پزشكي، مامايي و پرستاري بوده است.
وي گفت: 20 درصد مرگ و مير مادران باردار در مادران بالاي 5 سال اتفاق افتاده و 24 درصد مادراني كه حين بارداري فوت شده‌‏اند، زايمان بيش از 4 بار داشته‌‏اند، همچنين 5/56 درصد مادراني كه فوت كرده‌‏اند، بي‌‏سواد و يا داراي تحصيلات ابتدايي بوده اند.
مطلق با بيان اينكه 60 درصد مرگ و مير مادران در سال گذشته بين مادران روستايي بوده است، گفت: در صورتي كه به خدمات تنظيم خانواده، مراقبت‌‏هاي دوران بارداري، خدمات اورژانس بين راهي پيش بيمارستاني و بيمارستاني كه شامل اتاق عمل، ريكاوري توجه كرده و در اختيار مردم قرار گيرد در كاهش مرگ و مير مادران بسيار موثر خواهد بود.
وي افزود: تا سال 80 حدود 17 درصد مرگ و مير مادران به علت زايمان توسط افرادي كه هيچ‌‏گونه تحصيلات در زمينه مامايي نداشتند، اتفاق افتاده و 3 درصد از مجموع 295 مرگ و مير مادران در سال گذشته به علت انجام زايمان به وسيله افرادي كه دوره‌‏هاي آموزشي زايمان را نگذرانده بودند، اتفاق افتاد.
مديركل دفتر سلامت خانواده و جمعيت وزارت بهداشت گفت: ماماهاي نمونه كشور با حضو در اين كارگاه زايمان ايمن و كاهش درد آموزش‌‏هاي لازم را فراگرفته و هسته آموزشي را در دانشكده مامايي خود طراحي و آن را براي تمامي دانشجويان و فارغ التحصيلان مامايي ارائه مي‌‏كنند تا در اين صورت زايمان طبيعي به ماماها سپرده شود.
وي افزود: برگزاري كارگاه روش IUD گذاري توسط ماماها در 41 دانشگاه كشور از ديگر برنامه‌‏هاي دفتر سلامت خانواده و جمعيت وزارت بهداشت است كه تاكنون اين روش در همدان و تبريز اجرا شده است و پس از ماه مبارك رمضان در استان‌‏هاي ديگر طراحي شده و هسته آموزشي IUD گذاري ايجاد خواهد شد.
مطلق ادامه داد: برنامه‌‏هاي دفتر سلامت خانواده و جمعيت در راستاي انجام زايمان طبيعي مطلوب و كاهش مرگ و مير مادران باردار است، گفت: در دنيا روزانه 1600 زن و سالانه 585 هزار مادر حين بارداري و يا پس از آن جان خود را از دست مي‌‏دهند كه 99 درصد اين مرگ و ميرها نيز در كشورهاي در حال توسعه اتفاق مي افتد.
وي گفت: از مجموع مرگ و مير زنان حدود يك سوم، تا يك چهار مرگ و مير زنان در سنين بارداري اتفاق مي‌‏افتد و 60 تا 80 درصد مرگ و مير مادران در حين بارداري و يا پس از زايمان كه از زنان بارداري تا 41 روز پس از زايمان است، به علت خونريزي، زايمان سخت، فشار خون بالا، عفونت‌‏ها و سقط‌‏هاي غير بهداشتي اتفاق مي‌‏افتد.
مديركل دفتر سلامت خانواده و جمعيت وزارت بهداشت، شناسايي به موقع و جلوگيري از تاخير در تصميم‌‏گيري و ارجاع موارد پرخطر را عامل مهم در كاهش مرگ و مير مادران باردار عنوان كرد و بيشترين علت مرگ و مير مادران به اين عامل مهم مربوط دانست.
وي گفت: افزايش آگاهي به مردم توسط ماماها در مورد عوارض ارداري، توجه به تجهيز و تدارك بيمارستان‌‏ها به داروها و ملزوماتي كه براي اراده فوريت‌‏هاي مامايي و زايمان ضرروت دارد، افزايش پوشش مراقبت‌‏هاي بارداري و پس از زايمان از ديگر راهكارهاي كاهش مرگ و مير مادران باردار است.
مطلق گفت: عدم تاخير در ارائه خدمات درماني به مادران در بيمارستان‌‏ها و مراكز زايماني، جلوگيري از انجام سزارين‌‏هاي بي‌‏مورد را از ديگر راهكارهاي كاهش مرگ و مير مادران باردار عنوان كرد و گفت: بررسي‌‏هاي انجام شده در كشور نشان مي‌‏دهد كه 29 تا 30 درصد مرگ و ميرهاي مادران باردار به علت خونريزي‌‏هاي حين يا پس از زايمان بوده است.
وي افزود: 14 درصد علت مرگ و مير مادران باردار به علت فشار خون بالا، 13 درصد به علت عفونت‌‏هاي پس از زايمان، 14 درصد به علت بيماري‌‏هاي قلبي و عروقي همراه با بارداري و خونريزي‌‏هاي دوران بارداري، عوارض سقط جنين و آمبولي بوده است.
مديركل دفتر سلامت خانواده و جمعيت وزارت بهداشت گفت: جمع‌‏آوري داده‌‏هاي مرگ و مير مادران باردار، بررسي علت مرگ ومير ، طراحي و اجرايي مداخلات، پايش و ارزشيابي طرح‌‏ها در نظام كشوري و مراقبت از مادران باردار باعث كاهش ميزان مرگ و مير مادران مي شود.
مطلق در مورد برنامه هاي دفتر سلامت خانواده و جمعيت وزارت بهداشت گفت: تدوين پروتكل‌‏هاي ادغام يافته براي ماماها كه اين طرح تاكنون در 18 شهرستان اجرا شده و طي سال جاري به صورت كشوري اجرا مي‌‏شود. همچنين تدوين پروتكل زايمان طبيعي با استفاده از روش‌‏هاي غير دارويي براي كاهش درد، پيگيري دوره هاي بازآموزي ماماها و دوره‌‏هاي آموزشي كوتاه مدت با همكاري معاونت آموزشي وزارت بهداشت كه در پايان اين دوره‌‏هاي كوتاه مدركي نيز ارائه خواهد شد، از ديگر برنامه‌‏هاي اين دفتر است.
وي گفت: پيگيري و راه‌‏اندازي مركز سلامت خانواده، پيگيري PHD مامايي در كشور، گنجاندن زايمان طبيعي و پروتكل بيمارستان‌‏هاي دوستدار مادر، تدوين شرح وظايف ماما در تيم سلامت طرح پزشك خانواده و بيمه روستايي و پيگيري تعرفه‌‏هاي زايماني از ديگر برنامه هاي مهم دفتر سلامت خانواده و جمعيت وزارت بهداشت است.