کرسی مناظره علمی با عنوان سنت و مدرنیته در حوزه علمیه قم برگزار شد
کرسی مناظره علمی با عنوان سنت و مدرنیته و گفتمان سنت گرایی توسط دفتر جنبش نرم افزاری و گروه غرب شناسی 25 شهریور در قم برگزار شد.
به گزارش خبرگزاری مهر، در ابتدای این کرسی نظریه پردازی، دکتر شهرام پازوکی استاد دانشگاه در سخنانی گفت: بر خلاف تصور ما در غرب سنت گرایی چندان در حوزه های دانشگاهی مورد توجه نمی باشد.عالم مدرن سبب طرح سؤال از عالم سنت شده و عالمان مدرن با تاکید بر زمان حال به پرسش ازقبل از اکنون و سنت پرداختند و افرادی چون هایدگر سعی به بازخوانی و بازشناسی سنت داشتند و به گفته دکتر نصر چون در قبل از مدرنیته، عالم سنت همه چیز را احاطه کرده بود کسی از سنت نمیپرسید.
عضوانجمن حکمت و فلسفه افزود: در پاسخ به این سؤال که سنت چیست جریانهای چون لیبرال تئولوژی، فاندامتالیسم، نئوتئولوژی و نئوتومائی به وجود آمدند. آنچه تا قبل از دوران مدرن حیات داشته عالم سنتی است که مشتمل بر کلیه ادیان و تمدنها فرهنگ های قدیم می باشد.
این محقق و پژوهشگر گفت: گر چه تفاوت های اصولی میان دو جریان فکری اصولی اندیشی و سنت اندیشی وجود دارد ولی شباهت هایی نیز میان آن دو وجود دارد چنانچه اصول اندیشان و سنت اندیشان هر دو مدعی رجوع به سنت هستند و به نظر هر دو سنت در دوره جدید دچار تباهی شده است ولی فهم این دو جهان از معنای سنت متفاوت است. اصول اندیشان مرد ایشان از سنت تنها ظاهر شریعت و احکام فقهی همان دین و مجموعهای از اصول اعتقادی خشک و بی روح می باشد ولی سنت گرایان سنت را به معنای وسیع به کار می برند که از مبداء الهی جاری شده و از این حیث قانع از مکان و زمان و لذا به تعبیر خودشان حکمت خالده است ولی تحقق صوری و زمینی یافته است.
این استاد دانشگاه در ادامه سخنان خود با بیان این مطلب که مهم ترین دعوی هر دو گروه احیای دین در دوران مدرن است اظهار داشت: سنت اندیشان به ادواری بودن تاریخ معتقدند که دوران مدرن را همان عصر ظلمت می دانند پس ظلمانی بودن مدرنیته اقتضای دور تاریخی آخر الزمان می باشد و به نظر آنها باید به تمدن و فرهنگ گذشته رجوع کرد، اما اصول اندیشان خروج از اصول اولیه و شریعت دین را بدعتی می دانند که اکنون باید رفع شود و لذا مراد آنان از احیای دین بازگشت به این اصول و احیای آن است نه الزاماً به گذشته فرهنگی، خواسته یا ناخواسته در عالم مدرن هستیم و بازگشتمان به سنت بدون درک ماهیت و ارکان مدرنیسم بازگشتی مدرن ومحکوم به احکام است.
دکتر عبداله نصری استاد دانشگاه علامه طباطبایی نیز در ادامه این مناظره علمی گفت: سنت گرایی بعنوان یک جریان فکری طی چند قرن اخیر در جامعه ما مطرح شد که دیدگاه ها و نظرات مختلفی هم در مورد آن طرح شده است.
وی با طرح این سؤال که مفهوم سنت چیست و چه مشکلات و معضلاتی در عالم سنت وجود داشت که سبب پیدایش عالم مدرن شده ادامه داد: با توجه به ادعای سنت گرایان باید ابتدا جنبه معرفت شناسی آنان را مورد بررسی قرار دهیم چنانچه در معرفت شناسی و نگاه دکتر حسن نصر شاهد عالم لاهوتی و عالم ناسوتی هستیم و از عقل استدلالی خبری نیست و عقل شهودی جایگزین و وحی عامل فعلیت آن بیان شده است. به نظر من عقل یک قوه ادراکی است و نباید متعلقاتی همچون لاهوتی بودن و ناسوتی بودن را در مباحث معرفت شناسی وارد نمود، یکی از مؤلفه های اصلی سنت گرایان اعتقاد به امر قدسی است و اگر می خواهیم معرفت شناسی قدسی داشته باشیم باید معرفت شناسی ما قدسی باشد.
دکتر نصری ادامه داد: سؤالات دیگری از سنت گرایان مطرح است که پاسخ درستی از سوی آنان دیده نشده که از مهم ترین این سؤالات می توان به چیستی بدیل مدرنیته در شرایط امروز، توانمندیهای سنت گرایی در جهت رفع نقاط ضعف مدرنیته، نسبت میان مدرنیته به عنوان یک جهان اجتماعی و تمدنی با مدرنیسم به عنوان یک جهان بینی و ... اشاره نمود. سنت گرایان می خواهند عالم مدرن را به عالم سنت برگرداند که پرسش های جدی مطرح است چنانچه از عالم مدرن در این بازگشت چه مؤلفه های باقی میماند و اگر مؤلفه های باقی می ماند چگونه نمامی چنبه های مدرنیته را تخریب میکنند.
در ادامه جلسه شرکت کنندگان به طرح سؤالات خود در مورد سنت گرایی و مدرنیته پرداختند.
١٨:٢٧ ٢٦/٠٦/١٣٨٥