از مهم‌ترين عواملي كه لبنان را در عرصه‌ي فرهنگي، علمي و هنري در جايگاه بالايي در همسنجي با ديگر كشورهاي عربي قرار داده، نظام پيشرفته‌ي آموزشي و وجود بيش از ‪ ۱۵‬دانشگاه در اين كشور است.
اين دانشگاه‌ها از ديرباز مركز مهم ايجاد تخصص، منبع توليد فكر و انديشه و پيونددهنده ي نظر و عمل در لبنان و نيز جهان عرب بوده و مورد استقبال شهروندان كشورهاي خاورميانه و آسيا است.
افزون بر دولت كه دانشگاه‌هايي را در شهرهاي لبنان ساخته و اداره مي‌كند سازمان‌هاي خصوصي، حزبي و موسسات حقوقي نيز دانشگاه‌هايي را تاسيس و اداره مي‌كنند.
مهم‌ترين دانشگاه‌هاي لبنان كه در سطح خاورميانه مشهورند، عبارتند از:
دانشگاه دولتي لبنان، قديس يوسف، آمريكايي بيروت، دانشگاه لبناني بيروت، دانشگاه بلمند، دانشگاه عربي، دانشگاه اسلامي بيروت و دانشگاه روح‌القدس.
دانشگاه دولتي لبنان
.....................

اين دانشگاه ‪ ۱۸‬دانشكده و مدرسه‌ي عالي دارد كه در آنها رشته‌هاي مختلف نظري و عملي تدريس مي‌شود. مركز اصلي اين دانشگاه در بيروت (خيابان متحف) است و شعبه‌هاي مختلفي در ديگر مناطق لبنان دارد.
راه ورود به هر كدام از دانشكده‌ها يا مدارس عالي با يكديگر متفاوت است، براي ورود به برخي از آنها، داشتن مدرك ديپلم كافي است ولي برخي ديگر امتحان ورودي نيز برگزار مي‌كنند و شرايط سخت‌تري براي ثبت‌نام دانشجو دارند.
‪ -۱‬دانشكده‌ي علوم تربيتي: اين دانشكده داراي چهار دوره تحصيلي كارشناسي، اجازه مخصوص تدريس، كارشناسي ارشد و دكترا است.
دوره كارشناسي ‪ ۴‬سال تحصيلي است و داراي رشته‌هاي ورزش كودكان، آموزش ابتدايي دوره اول (انگليسي يا فرانسوي)، آموزش ابتدايي دوره دوم (زبان عربي، اجتماعي، زبان خارجي، رياضيات و علوم)، كارشناس علوم تربيتي (نمايش، هنرهاي تجسمي، موسيقي، تربيت‌بدني) است.
دانشجو براي ثبت نام در يكي از رشته‌هاي يادشده، علاوه بر داشتن ديپلم (يا معادل آن) بايد در امتحان ورودي زبان عربي و زبان خارجي شركت كند.
اجازه مخصوص تدريس، پس از يك دوره يكساله با حضور اجباري در كلاس به دارندگان مدرك كارشناسي در يكي از رشته‌هاي علوم تربيتي، اعطا مي‌شود.
دانشجو در طول اين دوره بورسيه است و حقوق ماهيانه دريافت مي‌كند، همچنين دولت متعهد به استخدام دارندگان اين مدرك آموزشي است.
براي ورود به اين دوره، دانش‌آموختگان دوره كارشناسي علوم تربيتي بايد در امتحان ورودي كه توسط شوراي استخدامي كشور برگزار مي‌شود، قبول شوند.
طول دوره كارشناسي ارشد دو سال است و آن گروه از دانش‌آموختگان كارشناسي علوم تربيتي مي‌توانند در آن ثبت نام كنند كه معدل سالانه آنها در طول ‪ ۴‬سال تحصيل حداقل ‪ ۱۲‬از ‪ ۲۰‬باشد.
دولت در برابر دانش‌آموختگان دوره كارشناسي ارشد تعهد استخدامي ندارد.
دوره كارشناسي ارشد شامل رشته‌هاي آموزش شيمي، فيزيك، رياضي و علوم طبيعي (هريك از آنها به زبان انگليسي يا فرانسوي)، مديريت امور تربيتي، ورزش كودكان، زبان انگليسي، تاريخ، زبان عربي، زبان فرانسه، جغرافيا، فلسفه و آموزش مربي امور تربيتي است.
دوره دكتراي اين دانشكده، كمتر از سه سال نيست، و مركز عالي پژوهش و تحقيقات آموزشي آن نيز داراي كرسي مخصوص يونسكو در علوم تربيتي است.
‪ - ۲‬مدرسه عالي علوم اجتماعي: شامل بخشهاي علوم اجتماعي، جمعيت شناسي و مركز تحقيقات است.
دوره‌هاي تحصيلي اين مدرسه عالي سه مرحله است:
- دوره اول سه سال است.
- دوره يك ساله تكميلي، كه دانش‌آموختگان علوم اجتماعي مي‌توانند يكي از دو گرايش "معادل كارشناسي ارشد علوم اجتماعي" و يا "معادل كارشناسي ارشد جمعيت شناسي" را انتخاب كنند.
- دوره سه ساله دكتراي علوم اجتماعي كه دانشجو نيازي به امتحان ورودي ندارد.
دروس اين مدرسه عالي به زبانهاي عربي، انگليسي و فرانسه است و هر دانش‌آموخته دوره كارشناسي مي‌تواند در دوره كارشناسي ارشد رشته جمعيت شناسي ثبت نام كند.
‪ - ۳‬دانشكده ادبيات و علوم انساني: در دوره كارشناسي داراي رشته‌هاي زبان و ادبيات عرب، زبان و ادبيات انگليسي، زبان و ادبيات فرانسه، فلسفه، روانشناسي، باستان‌شناسي و هنر، تاريخ، جغرافيا، و زبانشناسي است.
دانشجويان براي ورود به رشته‌هاي زبان‌هاي عربي، انگليسي و فرانسه و همچنين زبانشناسي لازم است در امتحان ورودي شركت كنند.
اين دانشكده پس از كارشناسي، دوره يك ساله آمادگي دكترا به نام ‪DESS‬ برگزار مي‌كند.
حداقل معدل نمرات دانشجو براي شركت در اين دوره بايد ‪ C‬باشد و همچنين لازم است در امتحان كتبي ترجمه از عربي به زبان خارجي و برعكس شركت كند.
دروس اين دانشكده به زبانهاي عربي، انگليسي و فرانسه است.
‪ - ۴‬دانشكده حقوق و علوم سياسي و اداري: داراي دو رشته حقوق و علوم سياسي و اداري در دوره كارشناسي و رشته حقوق، حقوق بين‌الملل، قانون جزا و علوم جنايي، قانون كار، علوم سياسي و مديريت عمومي در دوره كارشناسي ارشد است.
دوره دكترا نيز در رشته‌هاي حقوق و علوم سياسي به مدت حداقل ‪ ۳‬سال برگزار مي‌شود.
دروس اين دانشكده به زبانهاي عربي، انگليسي و فرانسه ارائه مي‌شود.
‪ - ۵‬دانشكده علوم: داراي دوره كارشناسي در رشته‌هاي رياضي محض، كامپيوتر (انفورماتيك)، فيزيك عمومي، شيمي عمومي، بيوشيمي، الكترونيك، علوم طبيعي (زمين شناسي، حيوانات، گياه‌شناسي) و آمار است.
مدت تحصيل ‪ ۴‬سال و دو سال اول براي كليه رشته‌ها مشترك است و پس از آن دانشجو انتخاب رشته مي‌كند.
براي ورود به اين دانشكده، نيازي به امتحان ورودي يا كنكور نيست و يك دوره تكميلي يك ساله، پس از كارشناسي در رشته رياضي وجود دارد.
دروس اين دانشكده به زبانهاي عربي، انگليسي و فرانسه ارائه مي‌شود.
‪ - ۶‬مدرسه عالي هنرهاي زيبا: چهار رشته تحصيلي مهندسي معماري، مهندسي دكور(طراحي داخلي)، بازيگري، نقاشي و گرافيك و مدت تحصيل آنها به ترتيب، ‪ ۴، ۵، ۶‬و ‪ ۴‬سال است.
دانشجو مي‌تواند با داشتن مدرك كارشناسي دوره‌هاي تحصيلات تكميلي اين مدرسه عالي را طي كند. دروس آن بر اساس دو زبان انگليسي و فرانسوي مي باشد و امتحان ورودي هر سال در شهريور يا مهر ماه برگزار مي‌شود.
دانش‌آموختگان دوره كارشناسي يكي از رشته‌هاي هنري از ديگر دانشگاهها مي توانند براي دريافت مدرك كارشناسي ارشد اين مدرسه عالي بدون شركت در امتحان ورودي، رشته مناسب را برگزينند.
اين مدرسه عالي داراي رشته‌هاي شهرسازي، تذهيب و تعريق (براي دارندگان مدرك تحصيلي مهندسي داخلي (دكور) و طول دوره يك سال)، حفظ ميراث فرهنگي و ادبي (براي دانش‌آموختگان مهندسي معماري و طول دوره دو سال)، هنرهاي تبليغاتي، طراحي لباس، نماي خارجي و نمايشگاهها، مهندسي باغباني (زيباسازي)، مهندسي سالنهاي نمايش و طراحي صنعتي است.
‪ - ۷‬دانشكده تبليغات و اسناد: داراي دوره كارشناسي در رشته‌هاي روزنامه نگاري و خبري، راديو و تلويزيون، تبليغات، روابط عمومي، مستندسازي و اسناد (آرشيو) است.
براي ورود به اين دانشكده لازم است دانشجو در امتحان ورودي شامل مواد درسي (عربي و يك زبان خارجي و همچنين ترجمه عربي به زبان خارجي و برعكس) شركت كند.
دروس اين دانشكده به زبان‌هاي عربي، انگليسي يا فرانسه است و امتحان ورودي آن هر سال در شهريور يا مهر ماه برگزار مي‌شود.
امتحان ورودي اين دانشكده براي تحصيلات تكميلي توسط اداره مركزي دانشگاه برگزار مي‌شود.
ادامه دارد ...