نگاهي به المپيادهاي علمي دانشجويي
از :درنا محمديان
در حالي امروز (دوشنبه) مراسم تقدير از دانشجويان برگزيده دهمين دوره المپياد علمي دانشجويي كشور، برگزار شد كه اين المپيادها از سال اول برگزاري تاكنون، همه ساله شاهد گسترش رشتههاي تحت پوشش، جهت انتخاب دانشجوي برگزيده، و ارتقاء سطح كيفي المپيادها بوده است.
المپيادهاي علمي دانشجويي چگونه شكل گرفت؟
......................................
در پي آزمون چند ساله جوانان ايراني در المپيادهاي علمي جهاني ، و موفقيت چشمگير و فراگير آنها در اين المپيادها از يك سو، و رشد شمار برگزيدگان ايراني در اين المپيادها، و استقبال جوانان از اين المپيادها ، تفكر برگزاري المپيادهاي علمي در سطح دانشجويي در كشور شكل گرفت.
اين تفكر زمينههاي لازم براي رهنمون شدن تصميمگيري مسوولان وزارت علوم ، تحقيقات و فناوري در آن سالها را به سمت پي ريزي المپيادهاي علمي سالانه بوجود آورد.
به اين ترتيب بود كه نخستين المپياد دانشجويي در سال ، ۱۳۷۴پس از اجرايي شدن تصميم مسوولان وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، براي برپايي المپياد علمي دانشجويان كشور به صورت سالانه، و به منظور تشويق و ترغيب دانشجويان دانشگاهها به مطالعه، تحقيق و ايجاد فرصت اعتلاي علمي براي آنها، شكل گرفت.
از همان زمان، مسووليت برپايي اين المپيادها به سازمان سنجش و آموزش كشور سپرده شد، و برنامه اجرا شده توسط سازمان سنجش و آموزش كشور در طول اين ده سال مبتني بر اين هدف بوده كه المپياد، هر سال نسبت به گذشته در سطح گستردهتر ،و با حضور جوانان برگزيده كشورهاي منطقه و جهان، به صورت بينالمللي برگزار شود.
از مهمترين "اهداف علمي" كه مسوولان برپايي اين المپيادها، در پي دستيابي به آنها بودهاند ميتوان به كشف استعدادهاي برتر و نهفته دانشجويان در زمينههاي علمي، هدايت استعدادها در مسير رشد و شكوفايي آنان ، ايجاد انگيزه بيشتر در استادان، مديران و برنامهريزان، براي بازنگري در برنامههاي آموزشي و اصلاح روشهاي موجود اشاره كرد.
هم چنين دست اندركاران برپايي اين المپيادها، دستيابي به اطلاعات عيني و واقعي از سطح علمي و كيفيت آموزشي دانشگاهها و تحليل اطلاعات به منظور شناخت عوامل موثر در كيفيت آموزش، استفاده از تجارب علمي كشورهاي پيشرفته ، ايجاد جو دانشجويي و دانش پژوهي در بين دانشجويان، تشويق و ترغيب دانشجويان به بهرهبري بيشتر از بهترين روشهاي علمي در كسب دانش را از ديگر اهداف خود در برپايي المپيادهاي دانشجويي ميدانند.
به رغم آنكه اين المپياد كاملا علمي بوده و اهداف علمي را نيز دنبال ميكند، داراي دستاوردهاي فرهنگي نيز هست كه ازجمله ميتوان به گسترش دوستي و برادري بين جوانان كشورهاي منطقه و جهان، ايجاد انگيزه مطالعه، تفكر و تحقيق در بين دانشجويان و حس همكاري درتحصيل علم، ترويج فرهنگ مناسب براي ايجاد رقابت سالم، ايجاد تبادلات فرهنگي بين دانشجويان ملل، و آشنايي با آثار فرهنگ و تمدن ايران اسلامي اشاره كرد.
رقابت در طول تمام اين سالها
..............................
در تمام اين ۱۰سال كه از عمر المپياد علمي دانشجويي ميگذرد ، هدف گسترش سطح رقابتها بوده است.
هم اكنون در رشتههاي زبان و ادبيات فارسي، الهيات و معارف اسلامي ، علوم اقتصادي ، حقوق ، آمار، زيست شناسي، شيمي، فيزيك، مهندسي برق، مهندسي شيمي، مهندسي عمران، مهندسي كامپيوتر ، مهندسي مكانيك، مهندسي كشاورزي و طراحي صنعتي المپياد برگزار ميشود.
در كنار اين رشته ها، رشته رياضي از اولويت خاصي برخوردار شده و سطح رقابت بينالمللي ارتقا يافته و در آن سطح برگزار ميشود.
اين اقدام را ميتوان ناشي از اهميت علوم پايه دانست كه مسوولان برپايي المپياد را به سمت شركت دادن دانشجويان كشورهاي ديگر در المپياد آن سوق داده است.
در راستاي گسترش رشته ها، و تنوع دادن به شكل برگزاري و دربرگيري شمار بيشتري از دانشجويان ، از سال ،۱۳۸۲المپياد غير متمركز در رشته رياضي ، و از سال ،۱۳۸۳المپياد برق با تقسيم بندي دانشگاههاي كشور به ۶قطب دانشگاهيي به اجرا درآمده است.
در المپياد غيرمتمركز، تيمهاي معرفي شده هر يك از دانشگاهها ابتدا در مرحله نيمه نهايي و در قطبهاي شش گانه بطور همزمان با يكديگر به رقابت پرداخته و برگزيدگان هر يك از قطبها در مرحله نهايي المپياد و در كنار برگزيدگان مرحله اول المپياد دانشجويي كه از طريق آزمون كارشناسي ارشد معرفي ميشوند در آزمونها شركت ميكنند.
در طول تمام اين سالها به طور معمول آزمونهاي المپياد در هر رشتهاي در اواخر تيرماه يا اوايل مرداد ماه برگزار شدهاست.
نكته آخر
........
"محمد مهدي زاهدي" وزير علوم، تحقيقات و فناوري در مراسم امروز تقدير از برگزيدگان دهمين دوره المپياد علمي دانشجويان كشور نويد داد كه توسعه المپيادهاي كشوري در وزارت علوم دنبال ميشود و در سال آينده اين مسابقات در ۱۶رشته برگزار خواهد شد.
در اين مراسم از ۳۸دانشجو كه رتبههاي اول تا سوم مرحله نهايي ۱۳ رشته دهمين دوره المپياد علمي دانشجويي كشور را كسب كرده بودند تقدير شد، و آنها كه از ابتدا با اين المپيادها همراه بودند به خاطر آوردند كه در نخستين دوره برگزاري ، اين المپيادها تنها در شش رشته رقابت برگزار شده و برگزيدگان آن معرفي شده بودند.
١٥:١٨ ٢٠/١٠/١٣٨٤