محققان دانشگاه تربيت مدرس براي نخستين بار موفق به توليد آنتي‌بادي منوكلونال VHH عليه آنتي‌ژن تومورهاي سرطاني در گياه توتون تراريخته شدند.
دكتر مختار جلالي جواران، عضو هيات علمي دانشكده كشاورزي دانشگاه تربيت مدرس و مجري اين طرح در گفت‌وگو با خبرنگار «پژوهشي» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با بيان اين مطلب افزود: در طرح تحقيقاتي توليد آنتي بادي منوكلونال VHH عليه آنتي ژن Muc1 كه با همكاري پژوهشگران دانشكده پزشكي دانشگاه انجام شد موفق شديم ژني را كه از شتر جداسازي شده بود، كلون كرده و به گياه توتون منتقل كنيم كه اين ژن به نحو مطلوبي در گياه بيان مي‌شود.
وي درباره مراحل انتقال ژن به گياه توتون گفت: ژن‌هاي انتقال يافته كه از شتر يك كوهانه و دو كوهانه جداسازي شده است پيش از اين در دانشكده پزشكي دانشگاه تربيت مدرس به مخمر و برخي از سلول‌هاي مملين منتقل و بيان شده بود و علاقمند بوديم كه با انتقال اين ژن به گياه بتوانيم پروتئين نوتركيب را در گياه بيان كنيم؛ بنابراين پس از آن كه ژن كلون شد آن را به سلول گياه توتون به عنوان گياه مدل منتقل كرديم و از سلول‌هايي كه ژن VHH را دريافت كرده بودند باززايي داشته و گياه تراريخته را به دست آوريم سپس از گياهان تراريخته بذر تهيه كرديم كه در حال حاضر گياهان ترانس‌ژنيك در نسل‌هاي دوم و سوم هستند.
دكتر جلالي در ادامه با بيان اين كه محققان كشورمان در زمينه توليد پروتئين‌هاي نوتركيب گياه در مرزهاي دانش هستند، خاطر نشان كرد: در برخي سرطان‌ها مانند سرطان سينه ميزان آنتي ژن Muc1 به مقدار بسيار بالايي افزايش مي‌يابد به طوري كه ميزان آن به صد برابر سلول‌هاي طبيعي مي‌رسد. اگر آنتي‌بادي عليه اين آنتي ژن ساخته شود مي‌تواند در دو بعد تشخيص و درمان به كار رود؛ به نحوي كه براي تهيه كيت‌هاي تشخيصي برخي از سرطان‌ها به ويژه سينه، كلون و ... كاربرد دارد و در زمينه درمان نيز، اين آنتي بادي به دليل عملكرد اختصاصي كه در تشخيص آنتي‌ژن‌هاي موجود در سلول‌هاي سرطاني دارد مي‌تواند پس از اتصال به تركيبات دارويي يا مواد راديواكتيو با ورود به بدن به طور اختصاصي در سلول‌هاي سرطاني تجمع يافته و محتواي دارويي خود را به صورت كاملا هدفمند و موثر در ناحيه تومور آزاد كند.
وي تصريح كرد: با انجام موفق اين پروژه تحقيقي امكان توليد انبوه و ارزان ساير پروتئين‌هاي نوتركيب گياهي فراهم شده كه هم اكنون دو پروژه ديگر در زمينه‌هاي توليد Tpa و اينترفرون گاما با همكاري انستيتو پاستور در حال اجراست و اميدواريم در آينده با حمايت سازمان‌هاي ذي ربط بتوان پروتيين‌هاي نوتركيب گياهي در حجم انبوه و به قيمت ارزان توليد كنيم.