مدير پايگاه پژوهشي شهر تاريخي يزد گفت: واژه‌ي جشن،‌ يك واژه‌ي بسيار كهن ايراني است و از ريشه يز (yaz) به‌معني نيايش و پرستش است.
صديقه رمضانخاني در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ايران‌شناسي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در يزد، ادامه داد: جشن در اصل مراسم نيايش بوده است كه بيشتر براي پيروزي يا يك واقعه‌ي اجتماعي يا آسماني كه براي اجتماع سود داشته، برپا مي‌شده است. مردم در زمان معيني گردهم مي‌آمدند و به ياد آن واقعه، خداوند را ستايش و نيايش مي‌كردند؛ اين نيايش به‌عنوان قدرشناسي هر سال تكرار مي‌شده است.
وي بيان كرد: در ايران كهن قبل از زرتشت همراه با اين نيايش‌ها، آيين قرباني نيز انجام مي‌شد. در چنين جشن‌هايي آتش‌هاي بزرگ و كوچك و شمع و چراغ روشن مي‌كردند.
او اظهار داشت: از جمله جشن‌هايي كه در ميان ايرانيان باستان و امروز، اهميت و شكوه خاصي داشته‌اند و دارند، جشن نوروز است كه به دو دليل عمده، آن‌را از مهم‌ترين جشن‌هاي ايرانيان مي‌توان دانست؛ اين جشن با نو شدن طبيعت و فصل تلاش و كار كشاورزان و فصل زايش و رويش همگام مي‌شود.
رمضانخاني افزود: از ديگر دلايل برپايي اين جشن توسط ايرانيان باستان اين بود كه آنها بر اين باور بودند كه خداوند جهان را در شش مرحله آفريد و هر مرحله، ‌پنج روز به طول انجاميد. به اين ترتيب كه ابتدا آسمان را سپس آب،‌ آنگاه زمين و بعد گياهان و جانوران و سرانجام در مرحله آخر، انسان را آفريد.
مدير پايگاه پژوهشي شهر تاريخي يزد اضافه كرد: از آن پس، انسان زندگي‌اش را روي كره زمين آغاز كرد و ايرانيان به شكرانه‌ي چنين روزي و به سبب پيدايش كامل‌ترين خلقت خداوند جشن بزرگ نوروز را با شكوه خاصي برپا مي‌داشتند.
به گفته‌ي او زرتشتيان معتقدند 10 روز مانده به آغاز سال نو فروهرهاي گذشتگان به زمين مي‌آيند و به‌مدت 10 شبانه‌روز ميهمان بازماندگان خود هستند و در آغاز نخستين روز از ماه فروردين به جايگاه اصلي خود بر‌مي‌گردند.
وي اظهار داشت: زرتشتيان براي شادي روح درگذشتگان ‌از اوايل اسفند به خانه‌تكاني مشغول مي‌شوند؛ گرد و غبار خانه را مي‌زدايند،‌ آتش مي‌افروزند،‌ چوب‌هاي خشك را مانند عود و صندل مي‌سوزانند و فضاي خانه را خوشبو مي‌كنند.
رمضانخواني با اشاره به اين‌كه زرتشتيان مقدمات جشن را فراهم مي‌آورند، تا فروهرها به هنگام فرود آمدن به زمين بازماندگان خود را خوشحال و هماهنگ با طبيعت ببينند،‌ افزود: زرتشتيان در شب قبل از نوروز بر بام خانه‌ها آتش مي‌افروزند، تا با اين كار فروهرهاي خود را به سراي ديگر بدرقه كنند و با نيايش،‌ خشنودي و بازگشت آنها را در سال بعد آرزو مي‌كنند.
مدير پايگاه پژوهشي شهر تاريخي يزد اضافه كرد: گذشتگان بنا بر آموزه‌هاي ديني خود بر اين باور بودند كه شادي، تجلي اهورامزداست و سوگ و اندوه از وجود اهريمن نشات مي‌گيرد. بنابراين به مناسبت‌هاي گوناگون و با انگيزه‌هاي مختلف همگام با طبيعت به جشن و سرور مي‌پرداختند.