عضو هيات علمي دانشگاه صنعتي شريف:
كارآفريني در كشور توسط IT رشد چشمگيري ندارد
نياز نداشتن به مكان و سرمايهي زياد از ويژگيهاي IT در اشتغالزايي است
عضو هيات علمي دانشگاه صنعتي شريف گفت: برخي از ارجاعات و امور جامعه از طريق اينترنت انجام ميشود، اما نميتوان گفت كه به مرحلهاي رسيدهايم كه توليد كار و كارآفريني توسط IT رشد چشمگيري داشته باشد، اين رشد در يك افق آينده قابل تصور است.
فروهر فرزانه در گفتوگو با خبرنگار فنآوري اطلاعات خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با اشاره به قرار داشتن كشور در مرحلهي گذار، براي استفاده و بهرهبرداري از فنآوري اطلاعات، اظهار كرد: هم اكنون به تدريج خدمات اداري و آموزشي در چارچوب IT قرار ميگيرند و پايگاههاي اطلاعاتي در حال تكميل شدن هستند.
او افزود: اگر در جامعه قصد داريم كه محيط كارآفرين باشد، نقش دولت بايد در حيطهي نظارت و مسايل راهبردي و ملي باشد و اگر اعتقاد بر گسترش كارآفريني است، در محيطي با دولت كوچك ميسر ميشود نه در محيطي با دولت حداكثر؛ چرا كه دخالتهاي دولتي اكثرا مخرب هستند.
وي ادامه داد: با توجه به اين كه قشر جوان پرتعداد، به فنآوريهاي اطلاعاتي علاقهمند هستند، دسترسي هم روز به روز بيشتر ميشود، ميتوان تصور كرد كه در افق چند ساله، اين قشر از طريق فنآوريهاي اطلاعاتي رشد كنند.
فرزانه تاكيد كرد: فنآوريهاي IT اجازه ميدهد يك شخص كارآفرين با تاسيس شركت، به كار و پيشه بپردازد، بدون اين كه محيط فيزيكي خاصي براي آن كار اختصاص دهد، يعني محيط كار در سپهر اطلاعاتي خواهد بود.
وي منظور از سپهر اطلاعاتي را دنياي محدودههاي اطلاعاتي دانست كه الزاما نمود بروني فيزيكي ندارد و افزود: افراد ميتوانند با ايجاد پايگاه اطلاعاتي بدون مغازه، فضا و سرمايهي هنگفت، خدمات خود را به كساني كه به اينترنت دسترسي دارند، ارايه دهد؛ اگر تصور كنيم يك طيفي از جوانان تحصيل كرده و كارآفرين در خروجي دانشگاهها خدمات فني، مهندسي و اداري به مردم ارايه ميدهند؛ با تاسيس سايتها و پايگاهها ميتوانند به كارآفريني كمك كنند.
عضو هيات علمي دانشگاه صنعتي شريف معتقد است: نبود نياز به مكان و سرمايهي بزرگ از ويژگيهاي IT در امر اشتغالزايي است، البته بايد در نظر داشت در كشور خلاءهاي قانوني وجود دارد و هنوز مالكيت معنوي در مورد توليدات نرمافزار و چند رسانهيي كامل اجرا نشده است، همچنين به قوانين در مورد جرايم اطلاعاتي و اينترنتي جدي پرداخته نشده و بايد منابع قانونگذار به آن بپردازند تا شخص كارآفرين در محيط سالم و به دور از دستبرد و خطا به كار خود ادامه دهد.
وي ادامه داد: ميتوان در آينده براي ارايهي هر واحد خدمات حمل و نقل، رفت و آمد و مصرف انرژي را كاهش داد و اين مستلزم آن است كه شبكهي اطلاعات كاملا گسترش يابد و از 30 تا 40 ميليون كاربر اينترنتي برخوردار بود، به گونهاي كه براي تمام جمعيت كشور پوشش كامل باشد و امكان بهرهبرداري و استفاده از خدمات فني، اداري و اجتماعي از طريق شبكه ميسر شود.
فرزانه تصريح كرد: قسمتي از ابزار به شبكهي ارتباطي و مخابراتي مربوط است، به نظر ميرسد كه رشد زيادي داشته است؛ در ايران قبل از انقلاب 800 هزار خط تلفن موجود بود و در حال حاضر به 37 ميليون خط ارتباطي رسيده است.
به گفتهي او در كشورهاي پيشرفته تقريبا تعداد خطوط ارتباطي به تعداد جمعيت است و پوشش 100 درصدي است و فرهنگ بهرهبرداري و استفاده در اينترنت هم ميتواند ابزار مورد استفاده بوده و با تفكر در خصوص اشتغال و كارآفريني شايد در افق كوتاه مدت در چارچوب فعلي قابل تصور باشد.
او با اشاره به جهاني بودن گردش اطلاعات، گفت: حداقل شهروندان كشور ايران از بسياري منابع اطلاعاتي بهره ميبرند و جهانيان نيز دسترسي به اطلاعات كشور ما را دارند؛ البته جريان تقريبا يك طرفه است، چرا كه جو مسموم و منفي است و باعث ميشود جريان اطلاعات فعلا يك سويه باشد.
او در خصوص نقش ارگانهاي دولتي و خصوصي افزود: دولت در زمينهي برقراري زيرساخت نقش اساسي و اوليه را ايفا ميكند، بخش خصوصي نيز به تدريج در چهار تا پنج سال اخير در توسعهي ارتباطات وارد شده است اما در مورد توليد اطلاعات فعلا دولت است كه نقش نخست را ايفا ميكند و يكي از بزرگترين منابع اطلاعات را شامل ميشود. نقش نهادهاي مدني و غير دولتي بايد پررنگتر شود، اگر جامعهي اطلاعاتي به معناي عام گسترده شود، به جاي يك دولت و چند شركت خصوصي ميتوانيم 70 ميليون توليد كنندهي اطلاعات داشته باشيم.
عضو هيات علمي دانشگاه صنعتي شريف، ادامه داد: ملزومات IT، گسترش نهادهاي مدني و ايجاد فضاي آزاد و باز براي تبادل اطلاعات ميان اين نهادها و بخش دولتي است؛ كارآفريني به معناي اصيل با دخالت و حضور دولت در تضاد است، كارآفريني بدون نياز به دولت، يارانه و وامهاي چند بهره ميتواند با تشخيص پارامترهاي محيط خود و با منابع فكري كه سرمايهشان است، شغلي را تاسيس كنند و به مرحلهي سودرساني برسانند.
١٠:١٢ ٢٩/٠١/١٣٨٦