پژوهشگران مرکز مطالعات سرطان دانشگاه MIT روشي را طراحي کرده اند که طي آن مي‌توان ژن‌ها را با استفاده از سه رشته پليمري به سلول ها انتقال داد.
به گزارش سرويس فن‌آوري خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) ، ژن‌درماني که توان جايگزين كردن ژن‌هاي جديد داخل سلول‌هاي بيماران را دارد و به اين منظور براي مقابله با بيماري‌هايي مانند سرطان مفيد مي‌نمايد، طي 20 سال گذشته اهميت زيادي پيدا کرده ‌است ولي هنوز از همه قابليت‌هاي آن استفاده نشده‌است.
يکي از دلايل اين امر، نگراني‌هاي ناشي از اثرات احتمالي به کارگيري ويروس‌ها جهت انتقال ژن‌ به سلول‌ها بر روي سلامت بيماران است.
تاکنون مطالعات باليني در زمينه بيش از هزار روش ژن درماني انجام شده‌ است؛ ولي هيچ يک از اين روش‌ها هنوز به تأييد FDA نرسيده‌است. يکي از دلايل اين عدم تاييد اين روش‌ها استفاده از ويروس در آنها به عنوان ناقل (وکتور) بوده است.
در نتيجه به‌ دليل خطرات احتمالي ناشي از به کارگيري ويروس‌ها جهت انتقال ژن‌ به سلول‌ها، بسياري از محققان بر روي روش‌هايي کار مي کنند که به وسيله آنها بتوانند ژن‌هاي درماني را با وکتوري به غير از ويروس‌ انتقال دهند.
به همين منظور يک گروه پژوهشي به سرپرستي «دانيل آندرسون» در مرکز مطالعات سرطان MIT، روشي را طراحي کرده اند که در آن مي توان ژن ها را با استفاده از سه رشته پليمري از جنس «پلي آمينو استر»( سه زنجيره پليمري متشکل از گروه‌هاي آمين و دي آکريلات) به سلول‌ها انتقال داد.
آن‌ها اميدوارند بتوانند با ايجاد تغييراتي در انتهايي‌ترين نقاط اين زنجيره‌ها باعث توانايي آنها در زمينه انتقال ژن ها به سلول‌ها شوند.
چگونگي انتقال ژن با استفاده از اين روش به اين صورت است که هنگامي که اين پليمرها و رشته DNA را با هم مخلوط مي‌كنيم، خود‌به‌خود با زنجيره DNA نانوذراتي تشکيل مي‌دهند که همانند يک ويروس مصنوعي عمل مي‌کند و DNA را در صورت تزريق به بافت هدف يا نزديکي آن، به سلول هدف منتقل مي‌كند.
محققان همچنين روش‌هايي را به‌منظور ايجاد و آزمايش اصلاحات مورد نظر خود در ساختار اين پليمرها طراحي کرده‌اند و توانسته‌اند تا با به‌کارگيري انواع مولکول‌هاي کوچک، به‌صورت شيميايي، در انتهايي‌ترين نقاط آنها، تغيير ايجاد كنند و در نتيجه مشاهده شد که با تغييرات جزئي تنها در حد يک جفت اتم توانايي اين پليمرها براي انتقال DNA افزايش چشمگيري پيدا کرد و هم‌اکنون اين مواد جديد، بهترين سيستم انتقال DNA بدون استفاده از ويروس به شمار مي‌رود که تا کنون آزمايش شده‌است.
به گزارش ايسنا از ستاد ويژه توسعه فن‌آوري نانو، استفاده از اين پليمرها جهت انتقال ژن به سلول ها در موش‌ها، با موفقيت آزمايش شده ‌است و محققان اميدوارند تا بتوانند با اصلاح اين پليمر‌ها مطالعات باليني آنها را نيز انجام دهند.
کارايي اين مواد به‌عنوان نمونه در ژن‌درماني سرطان تخمدان و در محيط آزمايشگاه به صورت In Vitro ثابت شده‌است.
در پژوهشي که به کمک ژانت ساويکي در مرکز تحقيقات پزشکي لانکنو انجام شد، مشخص شد که اين نانوذرات متشکل از پليمر و DNA، مي توانند DNA را به ميزان زيادي، بدون آسيب به بافت سالم، به سلول‌هاي توموري تخمدان انتقال دهند.
نتايج اين پژوهش درمجلة Advanced Materials که موضوع عمده آن، ايجاد ناقلان ژني از مواد مصنوعي به جاي ويروس‌ ها مي باشد، منتشر شده‌است.
هم‌اکنون نه تنها ثابت شده‌است که استفاده از وکتو‌رهاي غير ويروسي مطمئن‌تر از وکتورهاي ويروسي است، بلکه در پاره‌اي از موارد اين وکتورها مؤثرتر از وکتورهاي ويروسي نيز عمل مي‌كنند.
اين پليمرها مي‌توانند مقادير بيشتري از DNA را انتقال داده و ممكن است بتوانند از دست سيستم ايمني بگريزند که در اين صورت مي‌توان از آنها در زمينه‌هاي مختلف درماني استفاده كرد.