يك دانشجوي دکتري علوم محيط زيست واحد علوم و تحقيقات دانشگاه آزاد اسلامي در تحقيقات خود آلاينده‌هاي زيست محيطي موثر در شيوع سرطان در غرب استان مازندران را بررسي و نقشه پراكنش آن را در محيط GIS طراحي كرد.
به گزارش سرويس پايان‌نامه خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، مرجانه خراط صادقي، عضو هيأت علمي دانشگاه آزاد اسلامي واحد قائم شهر و دانشجوي دکتري علوم محيط زيست دانشكده محيط زيست و انرژي واحد علوم و تحقيقات درباره اين طرح تحقيقاتي گفت: همواره واكنش انسان بر محيط زيست در سالهاي اخير مورد توجه بوده ليكن اثرات محيط زيست طبيعي بر سلامت انسان كمتر مورد توجه واقع شده است.
تحقيقات اوليه حاكي از آن است كه تشعشعات طبيعي رخنمودهاي زمين شناسي به همراه انتقال عناصر سنگين و سموم كشاورزي از طريق مواد غذايي مي توانند اثرات سرطان زايي بر انسان داشته باشند. با توجه به درصد بالاي سرطان‌هاي معده، مري و سينه در استان مازندران انجام تحقيق براي مشخص کردن عوامل موثر در بروز سرطان مهم است و اين تحقيق در اين راستا انجام شده است.
وي تصريح کرد : با توجه به اينكه اطلاعات اوليه نشان مي دهند پراكنش سرطان در سطح استان مازندران يكسان نيست اميد مي رود با انجام اين گونه تحقيقات بتوان به علل زيست محيطي پي برد.
به گفته اين پژوهشگر، مشخص کردن عوامل طبيعي و انسان ساخت در بروز سرطان، شناخت مناطق حساس و ارايه طريق جهت كاهش خطرات، نحوه پراكنش مواد سرطان زا در واحدهاي مختلف زيست محيطي در سطح (آب، خاك زمين شناسي) استان مازندران از اهداف اين طرح تحقيقاتي بوده است.
وي افزود: در اين تحقيق عمده ترين عوامل تاثير گذار در بروز سرطان نظير زمين شناسي منطقه، مواد پرتوزا و عناصر سنگين در آب و خاك غرب استان به طور همزمان با روش دقيق و علمي براي نخستين بار در كشور(مركز تحقيقات محيط زيست و انرژي واحد علوم و تحقيقات) بررسي مي شود. تا به حال در محيط زيست به بررسي آلاينده هاي انساني توجه مي‌شده است اما در اين طرح به اثرات محيط زيست بر انسان اشاره شده است. در سالهاي گذشته سعي شده به صورت پراكنده منشاء بالاي سرطان در استان مازندران مشخص شود ليكن تا كنون پاسخ قطعي به اين مساله داده نشده است .
خراط صادقي با اشاره به اين كه دغدغه‌هاي راجع به ارتباط بين سرطان و قرار گرفتن در معرض مواد سمي در محيط زيست همواره مورد توجه دانشمندان بوده است، اظهار داشت: به طور تخميني دو سوم سرطان ها مربوط به دلايل زيست محيطي هستند و اهميت محيط زيست در تفاوت‌هاي ميزان سرطان در سرتاسر جهان و تغيير ميزان سرطان هنگام مهاجرت مردم از يك كشور به كشور ديگر مشاهده مي شود.
وي گفت: مورد توجه‌ترين عوامل زيست محيطي درايجاد سرطان بنا به گزارش‌هاي NTP، تنباكو، رژيم غذايي، نوشيدني هاي الكلي، تشعشع امواج فرابنفش، ويروسها و باكتريها، اشعه يونيزه كننده، آفت كش ها، داروهاي پزشكي، محلولها، الياف و ذرات بسيار كوچك و گرد و خاك، دي اكسين‌ها، هيدروكربن‌هاي آروماتيك پلي سيكليك(PAHS)، فلزات، ذرات موجود در دود موتور گازوئيلي، سم‌هاي منتشره از قارچ ها،كلريد وينيل و بنزيدين است ولي مشخص نيست كه كداميك از موارد ياد شده در ايجاد سرطان از بخش بيشتري برخوردار است.
به گفته اين دانشجوي دکتري علوم محيط زيست واحد علوم و تحقيقات، فرسايش زمين و انحلال تركيبات معدني و مواد آلي ناشي از تجزيه گياهان و تخليه فاضلاب ها سبب شده است تا منابع آب و به ويژه آبهاي سطحي به درجات مختلف به آلاينده هاي متعدد معدني، آلي و ميكروبي آلوده شوند. وجود رگه هاي اورانيوم و توريم و ... در لايه هاي زيرزميني و انحلال برخي از تركيبات آنها در آب مي‌تواند آلودگي آب‌هاي زيرزميني را به مواد پرتوزاي طبيعي باعث شود. در اثر فعاليت تاسيسات هسته‌يي و آزمايش سلاح‌هاي اتمي مقاديري از مواد پرتوزاي مصنوعي گازي شكل وارد جو مي شود كه انتقال آنها از طريق بارندگي، باد و يا ساير عوامل جوي و نشست آنها بر روي آب و خاك مي تواند سبب آلودگي آبهاي سطحي به مواد پرتوزاي مصنوعي شود.
به گزارش ايسنا، وي ادامه داد: در سراسر دنيا سرطان مري هفتمين علت مرگ ناشي از سرطان است و در چين و بسياري از كشورهاي در حال توسعه، سرطان مري بيشترين مرگ ناشي از سرطان را به خود اختصاص مي دهد. حتي در امريكا با وجود اينكه سرطان ركتوم از سرطان مري شايع تر است، مرگ ناشي از سرطان مري بيشتر از سرطان ركتوم است .
اين دانشجوي دکتري علوم محيط زيست واحد علوم و تحقيقات گفت: بروز سرطان مري با افزايش سن افزايش مي يابد و در مردان دو تا چهار برابر زنان است. ميانه سن تشخيص 66 سال و بروز سرطان مري در سياه پوستان بيش از سفيد پوستان است.
خراط صادقي افزود: طبق گزارش UNSCEAR در سال 1993 در جهان مناطقي وجود دارند كه ساكنان آنها در معرض پرتوهاي طبيعي زمينه بالا هستند اين مناطق به HBRAs (High Background Radiation Areas) معروف هستند از جمله اين مناطق به كرالا و مدرس هند، NiueIsland در اقيانوس آرام، جيانگ يانگ در چين و رامسر در ايران مي توان اشاره كرد كه رامسر در اين ميان مقام اول را بر اساس دو مطالعه مجزا در 1990 داراست.
وي در ادامه تصريح كرد: سازمان حفاظت محيط زيست، وزارت بهداشت، سازمان زمين شناسي، سازمان آب، شركت آب و فاضلاب و مراكز علمي و پزشكي كشور مي توانند از نتايج اين طرح بهره برداري کنند.
خراط صادقي در پايان با بيان اين كه بخشي از اين طرح تحقيقاتي مورد حمايت سازمان حفاظت محيط زيست قرار گرفته است، اظهار داشت: در حال حاضر رايزني هايي درحال انجام است تا بتوان اين طرح را در سطح گسترده تر و به صورت يك طرح ملي توسط مركز تحقيقات و مطالعات محيط زيست و انرژي (CEERS) وابسته به واحد علوم و تحقيقات و با حمايت نهادها و سازمانهاي ذي‌ربط به انجام رساند.