آشکارسازي سريع مواد منفجره با بيني الکترونيکي!
متخصصاني با گرايشهاي متنوع در تلاشند با استفاده از فنآوري نانو، يک «بيني الکترونيکي» بسازند كه به عنوان يک حسگر فوقحساس براي آشکارسازي سريعِ مقادير کمِ مواد منفجره در نواحي امنيتي پرخطر و پررفتوآمد(همانند فرودگاهها) به کار گرفته شود.
به گزارش سرويس فناوري خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، هماکنون بسياري از مواد منفجره با استفاده از سگها و ساير حيواناتي ـ که قدرت بويايي بالايي دارند ـ کشف ميشوند.
ساخت يک ابزار دستي کارامد که قادر به چنين کاري باشد همواره يکي از چالشهاي بزرگ مهندسان بوده است، زيرا بخارهاي فرار مواد منفجره در فضاهاي باز غلظتهاي پاييني (چند سهم در يک ميليارد و يا حتي چند سهم در يک تريليارد) دارند.
ياشان يان از UCR كه از اعضاي اين گروه تحققاتي است در زمينة استفاده از نانومواد براي پيشبرد فنآوريهاي سودمند براي نيازهاي دفاعي و انرژيهاي جايگزين، تحقيق ميكند.
هماکنون، يان و گروهش از UCR، به توسعة يک غشاي غربالمانند مولکولي فوقنازک مشغول هستند.
اين غشاء بخشي از يک حسگر دستي است که يک استاديار دانشگاه کانکتيکات(Uconn) به نام يو لي، به طراحي آن مشغول است.
اين غشاء حفرههايي دارد که اندازة آنها تنها کسري از يک نانومتر است.
بنا به اظهارات يان، چنين حفرههايي به نيتروژن و اکسيژن اجازة عبور ميدهد، ولي مولکولهاي بزرگتر مانند مولکولهاي بخار مواد منفجره (مثل TNT) بر روي سطح غشا گيراندازي ميشوند.
يان در اين باره گفت:«اين غشا بايد نسبت به رطوبت موجود در هوا مقاوم باشد، زيرا رطوبت ميتواند حفرهها را مسدود کند، همچنين لازم است تا جريانهاي هوا سريعاً از خلال غشا عبور کنند. اين امر براي ساخت يک حسگر فشرده و سريع، ضروري است».
به گزارش ستاد ويژه توسعه فناوري نانو، در حالي که يان به ساخت غشاي مذکور اشتغال دارد، لي و گروهش در Uconn، در حال ساخت حسگر دستي خود هستند.
اين حسگر، مولکولهايي را که بر روي غشا گيراندازي شدهاند، در معرض يک آرايه از جفتهاي پورفيرين - نانولولهي کربني تکجداره قرار ميدهد و جفتهاي مذکور، حضور مواد منفجره با ساير ترکيبات فرار را با يک تغيير در رسانايي خود مشخص ميکنند.
از سوي بنياد ملي علوم به اين پروژة سهساله گرنتي به ميزان 792 هزار و 404 دلار اختصاص يافتهاست.
١٣:٠٥ ٢١/٠٧/١٣٨٧