وزير علوم خبر داد:
صعود توليدات علمي نمايه شده ايران در ISI به 12 هزار و 724 مدرك
نمايهسازي 14هزار و 618 مقاله عربي در پايگاه ISC
سمينار بين المللي پايگاه استنادي علوم جهان اسلام (ISC) با حضور نمايندگان 26 كشور اسلامي روز شنبه در محل هتل استقلال تهران آغاز شد.
دكتر محمد مهدي زاهدي، وزير علوم، تحقيقات و فنآوري در پيامي به اين مراسم با بيان اينكه 57 كشور اسلامي در سازمان كنفرانس اسلامي (OIC) عضويت دارند گفت: مساحت سرزمينهاي اسلامي 6/20 درصد زمينهاي كره زمين است و يك پنجم جمعيت كره زمين را مسلمانان تشكيل ميدهند كه رقمي بين 3/1 تا 4/1 ميليارد نفر است و سهم توليد ناخالص كشورهاي اسلامي 7/8 درصد دنيا است.
وي با بيان اينكه با وجود سرزمينهاي وسيع با منابع طبيعي و نيروي انساني چشمگير، كشورهاي اسلامي بايد به امر توسعه توجه ويژهاي داشته باشند، گفت: نيروي انساني و منابع مادي هر كشوري در سرعت دستيابي به توسعه نقش كليدي دارد ولي در اين زمينه كشورهايي وجود دارند كه تنها با اتكا به نيروي انساني كارآمد توانستهاند در زمره كشورهاي پيشرفته قرار گيرند؛ بنابراين توسعه منابع انساني مهمترين عامل پيشرفت براي رسيدن به توسعه پايدار است و منابع انساني زماني توسعه مييابند كه به سلاح علم و فنآوري مجهز باشند و توسعه را به صورت علمي دنبال كنند.
وزير علوم با بيان اينكه در دهه اخير توليد علمي كشور از رشد بسيار خوبي برخوردار بوده و از 03/0 درصد به 3/0 درصد توليد علم جهان رسيده است، گفت: البته توليد علمي از جامعيت برخوردار نبوده و همه رشتهها متناسب با نوع رشته، تعداد پژوهشگران و دانشجويان تحصيلات تكميلي مربوطه در آن سهيم نيستند ولي اين امر بيانگر يك واقعيت است و آن اينكه هر كجا اراده كردهايم توانستهايم به موفقيت نائل شويم.
وي با اشاره به عوامل موثر در حركت چرخ توليد علمي و به عبارت بهتر كشف دانش در كشور گفت: از جمله اين موارد شامل مقايسه توليد علمي ايران با كشورهاي همسطح و مشخص شدن عقب ماندگي جدي علمي براي مسوولان نظام علمي كشور، نياز دانشگاهها به اعضاي هيات علمي، تجهيز و توسعه تحصيلات تكميلي، رعايت استانداردهاي علمي و انتظارات معقول از دانشجويان دورههاي دكتري و مشروط كردن فارغ التحصيلي آنان به چاپ مقاله علمي در مجلات معتبر علمي است.
دكتر زاهدي در ادامه پيام خود، اتخاذ سياست پژوهش محوري در ارتقاي اعضاي هيات علمي دانشگاهها و پافشاري بر اجراي دقيق و جدي آن، احترام و عزت بيشتر به اعضاي هيات علمي كه از مراتب علمي بالاتري برخوردارند، برگزاري هفته پژوهش و تلاش براي نهادينه كردن فرهنگ پژوهش در كشور، سياستگذاري جهت تشويق فعاليتهاي پژوهشي توسط وزارت علوم و دانشگاههاي كشور، رده بندي دانشگاههاي كشور بر اساس شاخصهاي توليد علم از جمله چاپ مقاله در مجلات معتبر علمي و حركت به سوي بومي شدن تحقيقات در كشور و غيره را از ديگر عوامل موثر در حركت چرخ توليد علمي عنوان كرد.
وي با بيان اينكه در حال حاضر بيش از 30 هزار عضو هيات علمي و بيش از 80 هزار دانشجوي تحصيلات تكميلي در دو وزارتخانه علوم و بهداشت وجود دارند، گفت: اگر به اين آمارها تعداد اعضاي هيات علمي و دانشجويان تحصيلات تكميلي دانشگاههاي آزاد اسلامي و غير انتفاعي را نيز بيافزايم خواهيم ديد كه نيروي انساني بالقوه پژوهشگر ايران در حدي است كه بتوان با تامين هزينه و لوازم تحقيق به سهولت رتبه علمي ايران را به رتبههاي بالاي جهان رساند.
وي افزود: نتايج يك تحقيق مستند بر اساس اسناد علمي و پژوهشي منتشر شده 31 كشور جهان در بيش از 8 هزار مجله علمي نمايه شده در موسسه اطلاعات علمي نشان ميدهد كه ايران تا سال 2001 ميلادي بيشترين رشد در توليد مقالات علمي و ارجاع به آنها داشته و از نظر مقالات پر استناد مرتبه سيام را در اين فهرست كسب كرده و همچنين تنها كشور اسلامي است كه در ليست 31 كشور مورد مطالعه از نظر توليد علمي كيفي قرار گرفته است.
دكتر زاهدي با بيان اينكه تاسيس ISC در راستاي گسترش مرزهاي دانش است، گفت اگر بپذيريم كه يافتههاي علمي جديد به صورت مقاله در مجلات معتبر علمي به چاپ ميرسند ميزان فعال بودن هر پژوهشگر نيز در طول فعاليتهاي علمي از نظر كمي و كيفي به لحاظ تعداد مقالات، فاكتور ضريب تاثير و تعداد ارجاعات قابل ارزيابي است كه اين روش در پايگاه استنادي علوم جهان اسلام (ISC) به آساني قابل مشاهده است و ميتوانيم به سهولت جايگاه توليد علمي هر يك از كشورهاي اسلامي را بر اساس شاخصهاي علم سنجي تعيين كنيم.
دكتر زاهدي گفت: اذعان داريم كه از نظر توليد علمي در سطح كشورهاي اسلامي به استثناي چند كشور كه فعال و موثرند در آغاز راه هستيم و از اين رو نگرش مثبت و واقع بينانه به نتايج علم سنجي در ترغيب پژوهشگران موثر است و بايد حركت توليد علم كشورها را به سمت بهبود كيفيت سوق داد.
به گزارش ايسنا، وي افزود: در اين راستا استفاده از پايگاه استنادي علوم جهان اسلام (ISC) و برگزاري كارگاههاي آموزشي شاخصهاي اساسي توليد علم كه جزو وظايف ISC است ميتواند به صورت كاملا موثر انجام پذيرد همانگونه كه استفاده از نتايج علم سنجي موسسه اطلاعات علمي نيز امكانپذير است.
وي خاطر نشان كرد: از تعداد توليدات علمي ايران در سال 1975 جمعا 360 مدرك از ايران در ISI به ثبت رسيده است كه اين رقم در سال 1995 به 471 مورد افزايش يافته است. همچنين تعداد توليدات علمي ثبت شده در موسسه اطلاعات علمي در سال 2005 به پنج هزار و 755 مورد رسيده است و اكنون در ماه دسامبر 2008 كل توليدات علمي ايران ثبت شده در اين موسسه به 12 هزار و 724 مدرك افزايش يافته است.
وي با بيان اينكه اهميت ISC در نمايه سازي مجلاتي است كه مقالات آنها به زبان ملي كشورهاي اسلامي تهيه و در نشريات معتبر علمي منتشر ميشوند گفت: توليد علم ايران در ISC و به زبان فارسي در نخستين سال اجراي آن يعني سال 1999 برابر با سه هزار 837 مقاله بوده است.
وزير علوم افزود: توجه به سياستهاي علمي پژوهشي و تدوين ضوابط حاكم بر كيفيت بر آموزش عالي موجب شد توليد علم ايران به زبان فارسي در سال 2001 به هفت هزار و 384 مورد افزايش يابد و امروز اين رقم در سال 2006 و 2007 به ترتيب به 9 هزار و 27 و 10 هزار و 35 بالغ شده است.
دكتر زاهدي اظهار كرد: ارقام توليد علم ايران به زبان انگليسي و زبان فارسي كل توليدات اين كشور نيست بلكه ارقام اعلام شده ناشي از نمايه سازي استنادي نشريات در ISI و ISC است كه خوشبختانه ايران با توليد ISC به نمايندگي از سوي ساير كشورهاي اسلامي سومين كشوري است كه به اين نوآوري دست يافته است.
وي گفت: نشريات عربي بعد از زبان فارسي، دومين زباني است كه در ISC مورد پردازش قرار گرفته است و تهيه نشريههاي عربي از كشورهاي اسلامي به صورت دورههاي كامل امري دشوار است كه انتظار دارم در اين سمينار راهكارهاي لازم جهت فراهم آوري منابع عربي انديشيده شود. با اين حال تعداد مقالات عربي بدون تفكيك كشورها در سال 2007، 14 هزار و 618 مورد است و تفكيك اين رقم بر حسب كشورها ميسر است و كافي است در اين مورد از بخش نمايه استنادي علوم ISC استفاده شود.
وي با بيان اينكه اجراي ISC موفقيت بزرگي براي مسلمانان در سطح كشورهاي اسلامي است، تصريح كرد: كشورهاي اسلامي از اقتدار، قابليتها و توانمنديهاي بيشماري برخوردارند كه در اين راستا بايد تلاش كنيم تا راههاي توسعه علمي را طي كنيم.
وي خاطر نشان كرد: اجراي ISC مشمول زبانهاي فارسي، عربي و انگليسي نشان دهنده تعهد جمهوري اسلامي ايران به برنامههاي مصوب آيسسكو است و در اين راستا اين برنامه بدون مساعدت تك تك كشورهاي اسلامي به سرانجام نميرسد در اين راستا از نمايندگان كشورهاي اسلامي ميخواهم كه نقش خود را در توسعه ISC با جديت ايفا كنند و ما نيز از پشتيباني جدي از ISC مضايقه نخواهيم كرد.
وزير علوم، تحقيقات و فنآوري در پايان پيام خود ابراز اميدواري كرد كه با حضور فعالتر در عرصههاي علمي موجبات تحكيم روابط ملتها و كشورهاي اسلامي را فراهم آوريم.
١٦:٠٦ ٣٠/٠٩/١٣٨٧