معاون پژوهشي دانشگاه آزاد اسلامي در آستانه سي‌امين سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي با ارائه گزارشي از فعاليت‌هاي پژوهشي دانشگاه به نرخ رشد بالاي مقالات علمي دانشگاه آزاد در سال‌هاي اخير و سياست دانشگاه مبني بر توسعه مراكز رشد و ايجاد پارك‌ علمي تحقيقاتي در دانشگاه اشاره و تاكيد كرد: دانشگاه آزاد اسلامي توان ايجاد قطب‌هاي علمي مرجع در برخي رشته‌ها حتي در شهرستان‌ها را دارد.
به گزارش خبرنگار پژوهشي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، دكتر فريدون رهنماي رودپشتي در نشست خبري عملكردها و دستاوردهاي اين حوزه گفت: يكي از دستاوردهاي ارزشمند كشور بعد از انقلاب شكوهمند اسلامي توسعه آموزش عالي از بعد كمي و كيفي بوده است و دانشگاه آزاد از زمان تاسيس نگاه كاملا تعريف‌شده‌اي را براي خود تعريف كرده كه آن را در سه دهه مي توان نشان داد.

معاون پژوهشي دانشگاه آزاد اسلامي با مقايسه سه دهه فعاليت دانشگاه آزاد با سه دهه از پيروزي انقلاب اسلامي تصريح كرد: در دهه اول بحث استراتژي ظرفيت هاي موجود دركشور مطرح شد. در دهه دوم توسعه كمي دانشگاه و ظرفيت سازي مدنظر قرار گرفت و در دهه سوم به بحث كيفيت پرداخته شد.
دكتر رهنماي رودپشتي ادامه داد: از بعد ساختاري اگر كيفيت را در حوزه پژوهشي متمركز كنيم، نهادسازي را در دانشگاه با راه اندازي دفاتر مرتبط با فعاليت هاي پژوهشي مي توانيم در نظر بگيريم كه يكي از آن‌ها دفتر گسترش و توليد علم است كه با نگاه به توليد علم ايجاد شده است و دفتر امور پژوهشي، دفتر فن‌آوري اطلاعات، دفتر ارتباط با صنعت و جامعه... نيز از آن جمله هستند و علاوه بر اين، نهادسازي ساختاري در حوزه پژوهشي نيز انجام شده است.
معاون پژوهشي دانشگاه آزاد اسلامي اضافه كرد: در بحث استفاده از كتابخانه ديجيتالي به جاي كتابخانه سنتي بيش از 90 واحدهاي دانشگاهي به كتابخانه ديجيتالي مجهز هستند.
رهنماي رود پشتي با بيان اين كه تاسيس، توسعه و فعال سازي مراكز تحقيقاتي يكي ديگر از اقدامات حوزه پژوهشي دانشگاه بوده است، عنوان كرد: نزديك به 30 مركز تحقيقاتي فعال بوده و 20 مركز نيز مجوز گرفته و به سمت فعال شدن پيش مي‌روند.
وي افزود: در بعد تحقيقات، سعي شده كه هم طيف جغرافيايي و هم موضوعي گسترده باشد و متناسب با پتانسيل منطقه، علمي دانشگاه‌ها و... باشد.
دكتر رهنماي رودپشتي مركز تحقيقات فيزيك پلاسماي دانشگاه را كه مورد تاييد آژانس بين‌المللي انرژي اتمي است، مركز تحقيقات دام و طيور، گياهان دارويي، باستان شناسي و پزشكي را از جمله مراكز تحقيقاتي فعال دانشگاه عنوان كرد.
معاون پژوهشي دانشگاه آزاد به بحث ايجاد مراكز رشد و پارك هاي علم و فن‌آوري اشاره كرد و افزود: در حال حاضر دانشگاه داراي 9 مركز رشد فعال است و شش مركز رشد نيز در حال ارزيابي است كه سعي مي شود تا ارديبهشت ماه 88 فعال شوند كه در اين مراكز نگاه ها به افزايش تربيت و توانمندي دانشجويان است.
دكتر رهنماي رودپشتي در ادامه اظهار داشت: سعي داريم كه پارك هاي علم و فن‌آوري را براي دانشگاه آزاد نيز داشته باشيم چرا كه دانشگاه اين توانايي را دارد كه پارك علم و فن‌آوري مستقل و نيز قطب علمي مرجع را حتي در شهرستان ها داشته باشد.
وي درباره انتشار مجلات علمي - پژوهشي هم گفت: گسترش مجلات علمي در سطح دانشگاه آزاد، به عنوان يك اقدام ساختاري از يك سو و به عنوان يك اقدام عملكردي از سوي ديگر مورد توجه بوده است و دانشگاه هميشه اين سياست را داشته كه هيچ جا در مواجهه با موانع، كار را متوقف نكرده و حتي اگر پروسه اداري طولاني شد، دوره انتظار را در دانشگاه به حداقل برساند.
معاون پژوهشي دانشگاه آزاد به ايجاد كميسيون نشريات در دانشگاه اشاره و اظهار كرد: در حال حاضر كميسيون نشريات وزارت علوم و وزارت بهداشت وجود دارد كه مجلات پزشكي در حوزه وزارت بهداشت و مجلات غيرپزشكي در حوزه وزارت علوم ارزيابي مي شوند و با توجه به پروسه اداري كه در آن جا وجود دارد، در دانشگاه آزاد اين كميسيون را راه اندازي كرديم كه از نظر علمي اگر بالاتر نباشد كم تر نيست.
دكتر رهنماي رودپشتي در خصوص نتايج كميسيون نشريات در دانشگاه آزاد گفت: دانشگاه هم اكنون داراي 200 مجله علمي مصوب است كه از آن ميان 79 مجله داراي رتبه علمي - پژوهشي، پنج مجله داراي رتبه علمي - ترويجي و يك مجله نمايه شده در ISI هستند.
وي با اشاره به نامتوازن بودن ميزان عرضه و تقاضا گفت: درخصوص تقاضا بسياري از دانشجويان دوره دكتري تخصصي به دليل كمبود مجلات علمي و فضاي مناسب براي ارائه نتايج تحقيقاتي بايد مدت ها در انتظار زمان فارغ التحصيلي باقي مي مانندد و نيز در مقوله عرضه بسياري از مجلات پاسخگو نيستند و در حال حاضر سعي در متوازن كردن ميزان عرضه و تقاضا داريم و براي اين كه مرجعيت به اثبات برسد بايستي كميسيون مشترك وزارتين كمك كنند و يا اين كه استقلال كميسيون نشريات دانشگاه آزاد را بپذيرند و هدف ما اين است كه اين كميسيون مي تواند يكي از سه كميسيون برتر باشد.
به گفته ي وي، تنها مجله ISI دانشگاه، يعني مجله «علوم و تكنولوژي محيط زيست» توانسته است عنوان پرارجاع ترين مجله اين حوزه را در اين رشته در سطح كشورهاي منطقه به خود اختصاص دهد.
دكتر فريدون رهنماي رودپشتي به سامانه ICT دانشگاه اشاره كرد و گفت: سيستم ويدئو كنفرانس دانشگاه در منطقه 4 راه‌اندازي شده و سعي مي شود تا سالگرد تاسيس دانشگاه همه مناطق به اين سامانه مجهز شوند و پيرو اين مساله ثبت و ذخيره سازي انجام شده ضمن اين كه مي توانيم نظام الكترونيكي ايجاد كنيم.
وي افزود: صرف نظر از اين فرآيندها بايد مشوق هايي را نيز درنظر داشته باشيم. براي تدوين مقالات پژوهشي، چاپ كتاب، شركت در كنفرانس‌هاي بين‌المللي و فعاليت‌هاي ديگر، اعطاي گرنت و شركت در فرصت‌هاي مطالعاتي از انواع تشويق‌ها به شمار مي‌رود كه درباره فرصت‌هاي مطالعاتي بايد گفت كه به مدت شش، هفت سال مورد بازنگري قرارنگرفته بود كه با بازنگري مجدد تسهيلات بيشتري را براي افراد در نظر گرفتيم و در اين رابطه اگر اعضاي هيات علمي كتاب خود را به عنوان دانشگاه و در انتشارات دانشگاه، به چاپ برسانند علاوه بر حق تاليف مشمول حق تشويق نيز مي شوند.
به گزارش ايسنا، معاون پژوهشي دانشگاه آزاد در خصوص اقدامات عملكردي دانشگاه كه شامل مقالات علمي نيز هست، خاطرنشان كرد: مقالات ISI دانشگاه با رشد متوسط 1/80 درصدي در سال از 88 مقاله در سال 1381 به حدود سه هزار مقاله ISI در سال 87 (مجموع مقالات اين سال‌ها) رسيده است.
به گفته ي وي، رشد مقالات علمي پژوهشي و علمي ترويجي نيز به همين شكل ديده مي شود چرا كه مقالات علمي پژوهشي درسال 81 از 206 مقاله به بيش از چهار هزار مقاله در سال 87 رسيده و نيز مقالات علمي ترويجي نيز از 201 مقاله در سال 81 به بيش از 1900 مقاله در سال 87 (مجموع مقالات اين سال‌ها) رسيده است.
رهنماي رودپشتي ادامه داد: مقالات ISI با نرخ رشد متوسط 1/80 درصد، علمي پژوهشي 9/63 درصد و علمي ترويجي با 4/54 درصد مسير رشد را به خوبي در عرصه پژوهشي نشان مي دهد.
وي، همچنين به سهم توليد علم در ايران از مقالات ISI با برخي كشورهاي اسلامي اشاره كرد و گفت: در ايران در سال 2007، 9 هزار و 61 مقاله ISI، درسال 2006، شش هزار و 750 مقاله، در سال 2005، پنج هزار و 582 مقاله، در سال 2004، سه هزار و 855 مقاله و در سال 2003 نيز با سه هزار و 283 مقاله سير رشد را به خوبي نشان مي دهد كه در مقايسه با كشورهاي اسلامي ايران در سال 2007، 34 درصد رشد، تركيه 7/9 درصد، مصر 8/10 درصد، مالزي 04/9 و عربستان 03/13 درصد رشد را نشان مي‌دهد.
معاون پژوهشي دانشگاه آزاد با مقايسه نرخ رشد متوسط ديگر دانشگاه‌هاي دولتي با دانشگاه آزاد افزود: نرخ رشد مقالات در دانشگاه تربيت مدرس 8/32، علوم پزشكي تهران 8/37 درصد، دانشگاه تهران 4/27 درصد، دانشگاه صنعتي شريف 4/33 درصد و اما دانشگاه آزاد، نرخ متوسط رشد 55 درصد بوده است.
وي با بيان آن كه نرخ رشد توليدات علمي كشور ما بيش از كشورهاي ديگر بوده است، اظهار داشت: نرخ رشد در دانشگاه‌ آزاد 55 درصد و در دانشگاه هاي دولتي نزديك به 34 درصد بوده است.
رهنماي رودپشتي در زمينه تاليف كتاب و ترجمه نيز گفت: در سال 81، 267 عنوان كتاب تاليف شده درحالي كه در سال 87، حدود هزار و 660 كتاب تاليفي بوده كه رشد 4/58 درصدي را نشان مي دهد و در زمينه ترجمه نيز در سال 81، 55 عنوان ترجمه بوده كه در حال حاضر به 389 عنوان ترجمه رسيده كه نرخ رشد 1/60 درصدي را نشان مي‌دهد.
به گفته معاون پژوهشي دانشگاه آزاد اسلامي، طبق مذاكرات انجام شده با شوراي انقلاب فرهنگي مقرر شده 10 عنوان كتاب در حوزه فرهنگ و تمدن اسلامي و ايراني نيز چاپ شود.
وي افزود: تقريبا درحال حاضر تعداد طرح هاي تحقيقاتي بيش از سه هزار و 325 طرح مصوب شده كه از اين تعداد هزار و 610 طرح به اتمام رسيده و بقيه در حال اجرا است.
معاون پژوهشي دانشگاه آزاد در خصوص ميزان بودجه براي طرح هاي تحقيقاتي گفت: بودجه ريالي بالغ بر 8 ميليارد تومان بوده كه نزديك 5/2 ميليارد تومان از كار به اتمام رسيده است و بقيه درحال انجام مي باشد.
گفتني است، بودجه پژوهشي در سال اول برنامه تقريبا 8/12 ميليارد تومان بوده كه در سال 87 به نزديك به 70 ميليارد تومان رسيده است و نرخ جذب بودجه پژوهشي در سه سال گذشته از اين روند برخوردار بوده است.
دكتر رهنماي رودپشتي گفت: درخصوص اختراعات و اكتشافات نيز دو برنامه براي معرفي و توانمندي هاي دانشگاه درنظر داريم، كه يكي، چهارمين دوره مسابقات بين المللي آزاد ربوكاپ با شركت در حال حاضر 727 تيم و 8 كشور خارجي است كه بدون هيچگونه محدوديتي به ميزباني دانشگاه آزاد اسلامي قزوين برگزار مي‌شود كه سعي داريم آن را در مصلي تهران برگزار كنيم. اين مسابقه رقابتي علمي است اما در بلند مدت مي‌تواند بازده اقتصادي نيز داشته باشند.
وي از حمايت دانشگاه از كساني كه با نام دانشگاه آزاد اسلامي حركت علمي انجام دهند خبر داد و گفت: شركت در مسابقات و نمايشگاه هاي بين المللي و يا حضور در كنفرانس ها اگر حقوق معنوي آن براي دانشگاه باشد مورد حمايت قرار مي گيرد.
دكتر رهنماي رودپشتي از ايجاد كرسي هاي نظريه پردازي در بيشتر واحدهاي دانشگاهي خبرداد و اظهار داشت:‌ دانشگاه امسال پنج كرسي نظريه پردازي به اجرا خواهد گذاشت كه حدود 500 طرح نامه از كرسي هاي نظريه‌پردازي ارسال شده و 20 طرح نامه به دبيرخانه هشت كرسي هاي نظريه پردازي ارسال شده است.
معاون پژوهشي دانشگاه آزاد اسلامي خاطرنشان كرد: براي اين كه برنامه ريزي منسجمي براي دانشگاه داشته و روند توسعه كمي و كيفي در پژوهش دنبال شود بحث برنامه ريزي استراتژيك مدنظر قرار گرفت كه براساس آن شوراي راهبردي نيز تشكيل و چشم‌اندازها و حركت هاي آن مشخص شده و حتما به واحدها ابلاغ مي شود.
وي تصريح كرد:‌ آغاز برنامه راهبردي دانشگاه سال 89 است يعني با همان زمان‌بندي مورد نظر كشور كه بعد بتوانيم روند را مقايسه كنيم اما اين برنامه راهبردي تمام ابعاد دانشگاه از آموزش، پژوهش و... را در بردارد كه در همين راستا سه برنامه پنج ساله و يك افق نزديك به 15 ساله يعني تا سال 1404 را در نظر داريم كه نگاه كيفي را در دانشگاه عملياتي كرده و تقريبا نيز مقدمات اساسي شروع شده و سند راهبردي نيز بهمن ماه سال 1388 به اتمام مي رسد كه به رياست دانشگاه ارسال و به توصيب هيات امناي دانشگاه هم خواهد رسيد.
معاون پژوهشي دانشگاه آزاد خاطرنشان كرد: همزمان با سالگرد تاسيس دانشگاه در ارديبهشت ماه 88 نمايشگاه جامعي از دستاوردهاي دانشگاه در مصلي تهران و يا در محل دائمي نمايشگاه‌هاي بين المللي تهران برپا مي شود.