بوي خطر در لولهها!
دانشجوي ايراني موفق به سنتز ماده بودارکننده گاز شهري شد
يك دانشجوي كارشناسي ارشد شيمي موفق به سنتز «ايزوپروپيل مرکاپتان» و دو ماده ديگر به عنوان تركيب اصلي بوداركننده گاز شهري شد.
هومان حقيقي پارچيني، دانشآموخته كارشناسي ارشد شيمي آلي دانشگاه آزاد اسلامي كه در تحقيقات پاياننامهاش به راهنمايي دكتر غلامرضا نبي بيدهندي، عضو هيات علمي دانشگاه تهران موفق به ساخت اين ماده شده در گفتوگو با خبرنگار پاياننامه خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) گفت: ايزو پروپيل مرکاپتان به عنوان يکي از مواد بودار کننده گاز مصرفي توسط شرکت ملي گاز ايران شناخته شده است. اين ماده در کنار نرمال پروپان مرکاپتان و ترشيو بوتيل مرکاپتان ترکيب اصلي بودار کننده گاز را تشکيل مي دهند.
وي خاطرنشان كرد:علي رغم ساده بودن ساختار اين مواد که به صورت تئوري روند ساده سنتز را براي اين مواد در ظاهر پيش بيني مي کند ولي به علت سميت و خورندگي بسيار بالاي مواد اوليه و عدم ايجاد خلوص بالا، اين ترکيب سالها از خارج وارد شده و علي رغم تلاش براي سنتز آن موفقيتي حاصل نشده است.
اين محقق با اشاره به حمايت مالي شرکت ملي گاز ايران از تحقيقات اين طرح خاطرنشان كرد: در تحقيقات اين پاياننامه به بررسي و آزمون روشهاي مطلوب آزمايشگاهي و تا حدي پايلوت سنتز اين مواد پرداخته و طي آن علاوه بر سنتز اين مواد با خلوص بالا، روشهاي کم خطرتر و اقتصادي در اين مورد نيز ارائه شده است. در دو روش پيشنهاد شده در اين تحقيق، علاوه بر استحصال برشهاي معيني از گاز پالايشگاهي و واكنش آن با گاز سولفيد هيدروژن كه از سنگ آهن به دست ميآيد، جهت توليد محصولات، روش ديگري براي اين سنتز ارائه شد كه استفاده از حرارت دادن غيرمستقيم - حدود 130 تا 140 درجه سانتي گراد - محلول سديم مرکاپتيد وآب حاصل از ترکيب محلول سود و محصولات خروجي از واحد مرکاپتان زدايي پالايشگاههاي نفت وگاز است که پس از عمل تقطير و رفلاکس، محصولات اصلي به دست مي آيند كه ظاهرا روش دوم مورد توجه شركت ملي گاز قرار گرفته است.
حقيقي در خصوص اهميت سنتز بوداركنندههاي گاز طبيعي به ايسنا گفت: امروزه با توجه به گستردگي مخازن زير زميني گاز در کشور و ارادهاي که در زمينه گسترش صنايع مرتبط و وابسته به آن وجود دارد، نياز به جهشي اساسي در صنايع گاز در مسير خودكفايي احساس مي شود كه بومي کردن فن آوري مواد بودار کننده گاز طبيعي اقدامي در اين راستا است.
وي تصريح كرد: امروزه فن آوري توليد اين تركيبات به دليل سود آوري بالا در انحصار چند کشور محدود نظير آمريکا قرار دارد؛ لذا به علت تحريمها لزوم ساخت داخل اين ترکيب در كشور مورد توجه قرار گرفته است.
١٦:٠١ ٠٤/١٢/١٣٨٧