با شبيهسازي زلزله زرند در دانشگاه شريف
رفتار لرزهيي ساختمانهاي خشتي گنبدي براي نخستين بار شبيهسازي شد
پژوهشگران دانشكده عمران دانشگاه صنعتي شريف طي آزمايشي، رفتار لرزهيي ساختمانهاي خشتي و گلي موجود و تقويت شده را با بهرهگيري از ميز لرزان ارزيابي كردند.
دكتر علي بخشي ــ مدير آزمايشگاه ميز لرزان دانشگاه صنعتي شريف ــ قبل از انجام آزمايش در گفتوگو با خبرنگار «علمي» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) گفت: پيشبيني ميشود كه اين آزمايش در سه مرحله انجام شود كه براي انجام تستها نيز زلزله زرند كرمان انتخاب شده است.
وي ادامه داد: در مرحله اول 25 درصد شدت زلزله، مرحله دوم 70 درصد و مرحله سوم 100 درصد آن اعمال ميشود كه علت اين كه به يك باره سراغ 100 درصد نرفتيم اين بود كه اين امكان وجود داشت بعضي از قسمتها در شدتهاي كمتر از مرحله 100 درصد هم صدمه ببيند و قصد داريم شدت واقعي مورد نياز براي تخريب ساختمان را محاسبه كنيم و البته پيشبيني ما اين است كه در 100 درصد ساختمان دچار صدمه شديد شود.
مدير آزمايشگاه ميز لرزان دانشگاه صنعتي شريف، خاطر نشان كرد: براي انجام اين كار، شتاب سنج و جابهجايي سنج نيز نصب شدهاند، لذا با توجه به اين كه از مرحله بعد شناخت وجود ندارد، امكان دارد بعضي از قسمتها فرو ريزند به همين دليل از مرحله دوم شتاب سنجها را نگهداشته و جابهجايي سنجها جدا ميشوند.
وي افزود: در اين نمونه ديوارها طوري انتخاب شدهاند كه چهار تيپ ديوار را داشته باشيم، كه ديوار شمالي به صورت كامل، ديوار غربي از بيرون مشابه و از داخل متفاوت (داراي طاقچه) است، ديوار جنوبي داراي درب ورودي و يك پنجره كوچك و ديوار شرقي به صورت پنجرهاي بزرگ ميباشد.
مدير گروه مهندسي زلزله دانشكده عمران دانشگاه صنعتي شريف تصريح كرد: با توجه به ظرفيت آزمايشگاه و ميز لرزان كه محدوديت وزن دارد از 25 تن فراتر نرفتيم و آزمايش در مقياس دو سوم كه نزديكترين مقياس به ابعاد واقعي سازه است، انجام شد.
وي با بيان اين كه ضخامت ديوار حدود 50 سانتيمتر است كه با كاهگل روي آن به 52 سانتيمتر ميرسد و البته در ساختمانهاي واقعي حدود 75 سانتيمتر است، اظهار داشت: خشت، خاك رس و در بعضي قسمتها كاهگل - براي جلوگيري از ترك خوردگي - تمام مصالحي است كه در اين قبيل ساختمانها از جمله نمونه تحت آزمايش به كار رفته است.
مدير گروه مهندسي زلزله دانشكده عمران دانشگاه صنعتي شريف تاكيد كرد: هدف از اين آزمايش آن است كه رفتار لرزهيي اين تيپ ساختمانهاي متداول تحت زلزله بررسي شود.
محمد يكرنگ، دانشجوي كارشناسي ارشد دانشكده عمران دانشگاه صنعتي شريف كه در راستاي تحقيقات پاياننامهاش در اين طرح مشاركت دارد نيز در پايان اين آزمايش در گفتوگو با ايسنا اظهار كرد: آزمايش چنين نمونه سازهيي با سقف گنبدي براي نخستين بار در دنيا انجام شد و در واقع قصد داشتيم ساختمان خشتي را انتخاب كنيم كه نوع سقف آن كوچك باشد كه پس از بررسي نمونهها و ژورنالهاي مختلف، پيشنهاد شد، نمونهاي كه ساخته ميشود، سقفي قوسي (گنبدي) داشته باشد كه چنين سازهاي تاكنون تست نشده بود.
وي با بيان اين كه اين نوع بناها با سقف گنبدي معمولا در مناطق كويري مثل كرمان، يزد و خراسان جنوبي وجود دارد، عنوان كرد: براي انجام آزمايش، زلزله زرند كرمان انتخاب شد. در مرحله دوم تحقيقات سعي ميشود كه سازه پس از مقاوم سازي هم آزمايش شود كه البته روش آن هنوز قطعي نشده و انتظار داريم كه به طور قابل ملاحظه بهبود در عملكرد لرزهيي سازه را شاهد باشيم.
يكرنگ با بيان اين كه شدت زلزله اعمالي در هر مرحله از اين آزمايش مقداري است كه توسط آييننامه 2800 ــ آييننامه زلزله ايران ــ توصيه شده است، تصريح كرد: هدف از انجام اين كار، آن است كه قطعا سازه خراب و نقاط ضعف آن بررسي شود كه در مراحل بعدي نسبت به ترميم و تقويت آن اقدام شود، به همين دليل تا سطحي پيش رفتيم كه حتي آييننامه هم كمتر از آن را توصيه كرده بود.
٠٨:١٩ ٣١/٠١/١٣٨٨