/گزارش ايسنا از گام بلند محققان ايراني در ساخت بافت‌هاي مصنوعي/
پژوهشگران زيست‌فن‌آوري ايران موفق به ساخت ريه مصنوعي شدند

محققان مركز پژوهشي فن‌آوري‌هاي نوين در مهندسي علوم زيستي دانشگاه تهران در گامي بلند براي ساخت بافت‌هاي مصنوعي در كشور و كمك به بيماران دردمند به دانش فني طراحي و ساخت ريه مصنوعي بر پايه غشاءهاي فيبري توخالي دست يافتند.
دکتر عموعابديني، رييس مركز پژوهشي فن‌آوري‌هاي نوين در مهندسي علوم زيستي دانشگاه تهران و مدير تيم پژوهشي پروژه ريه مصنوعي با اعلام اين مطلب به خبرنگار فن‌آوري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) گفت: طي دو سال گذشته با تلاش محققان اين مرکز، دو ايده جديد ارائه شده به منظور طراحي و ساخت ريه مصنوعي و روش جديد تست و ارزيابي عملکرد آن به نتيجه رسيده و هم اکنون دانش فني آن موجود مي‌باشد. همچنين اعضاي گروه تحقيقاتي مهندسي بيوپزشكي اين مرکز در تلاش هستند تا اين محصول را از طريق تشکيل يک شرکت دانش بنيان و با کمک وزارت صنايع به صورت يک محصول تجاري آن را وارد بازار کنند.
وي خاطرنشان كرد: اين دانش قابل گسترش به سيستم‌هاي كليه و كبد مصنوعي هم هست كه در نهايت بيماران دياليزي و هپاتيتي نيز از اين تكنولوژي بهره‌مند مي‌شوند. در ضمن اين دستاورد مي‌تواند گام بزرگي در جهت دستيابي و توسعه تكنولوژي ساخت و طراحي ريه مصنوعي قابل ايمپلنت و ساير اندام‌هاي مصنوعي باشد.
عموعابديني با اشاره به اين بازار هدف بالقوه براي اندام‌هاي مصنوعي، بيماران نيازمند آنها در ايران و كل جهان ميباشند، افزود: با در نظر گرفتن تعداد بيماران دياليزي داراي مشكلات حاد كليوي براي كليه مصنوعي، بيماران هپاتيتي و داراي سيروز كبدي براي كبد مصنوعي و بيماران داراي مشكل حاد ريوي و بيماران تحت اعمال جراحي قلب باز براي ريه مصنوعي ميزان نياز به اندامهاي مصنوعي را در سطح جهان مشخص مي‌شود.
او خاطرنشان كرد :طبق آمارها سالانه بالغ بر پنجاه هزار عمل قلب باز در كشور انجام ميگيرد که با توجه به آمار جانبازان شيميايي و نيز بيماران داراي مشكل حاد ريوي كه با توجه به ميزان آلودگي هوا روز به روز در حال رشد و افزايش است، ميزان نياز كشور به دستگاه ريه مصنوعي بالغ بر سالانه بيش از يکصد هزار دستگاه ميباشد.
مهندس هادي تابش، دانشجوي دکتري مهندسي بيوپزشکي و مسوول اجرايي گروه مهندسي بيوپزشكي مركز نيز با بيان اين كه ريه مصنوعي با غشاي فيبري توخالي از سال 1985 مورد توجه و استفاده قرار گرفته است، تصريح كرد: انتقال و توسعه صحيح و دقيق دانش فني طراحي، ساخت و به كارگيري غشاهاي فيبري توخالي در ريه مصنوعي و بسط آن در ساير اندام‌هاي مصنوعي (كليه و كبد) با توجه به عملكرد اين غشاءها در پزشكي بسيار ضروري است. به عنوان مثال كاربرد ريه مصنوعي در بيماراني كه مشكل حاد ريوي و نياز به عمل جراحي قلب باز دارند، نوزادان نارس كه بافت ريه آنها به طور كامل شكل نگرفته است و جانبازان شيميايي با مشكل ريوي و بيماراني است كه نياز به پيوند ريه دارند که استفاده از ريه مصنوعي تنها راه زنده نگه داشتن آنها مي‌باشد.
تابش در ادامه به ايسنا گفت: غشاي فيبري توخالي از جمله مهمترين بخش‌ها در ساخت و توليد اندام‌هاي مصنوعي است كه به طور كلي از پليمرهايي از جنس پلي پروپيلن (PP) و يا پلي متيل پنتن (PMP) با قطر منافذ مختلف استفاده مي‌شود که دانش فني ساخت آنها اخيرا در کشور بومي سازي شده است. نكته مهم در توليد اندام مصنوعي سازگاري آنها با محيط بدن (Biocompatibility) است و نيز به دليل جريان خون در آنها، استفاده از بيومواد خاص ضروري مي‌باشد.
وي خاطرنشان كرد: همچنين بازسازي و شبيه سازي عملكرد ارگان مربوطه (كليه، كبد و يا ريه) در اندام مصنوعي توليد شده بسيار مهم است. به اين دليل مي بايست آزمايش‌هاي ميداني فراواني براي تعيين پارامترهاي مهندسي در جهت شبيهسازي عملكرد ارگان مربوطه به روي دستگاه ساخته شده انجام شود. از آنجايي که در ريه مصنوعي عمل انتقال گاز (Gas Transfer) صورت مي‌گيرد، از جمله مهمترين پارامترهاي مهندسي نرخ انتقال اکسيژن (OTR) و نرخ انتقال دي اکسيد کربن (CTR) و افت فشار مي‌باشند. مجموعه اين موارد براي نخستين بار در جهان در اين مرکز شبيه سازي شده است. همچنين روش جديد تست دستگاه با يک سيال شبيه شده به خون و نيز طراحي خاص قسمت‌هاي مختلف آن از نکات منحصر به فرد اين محصول در جهان است.
وي تصريح كرد: از برنامه هاي آتي اين تيم پژوهشي با مديريت دکتر عموعابديني، ساخت و توسعه ريه مصنوعي قابل ايمپلنت در بدن انسان به منظور استفاده دراز مدت و نيز طراحي و ساخت کبد و کليه مصنوعي ميباشد.

١٤:٠٤ ٢٥/٠٥/١٣٨٨