با همکاري پژوهشگران دانشگاه «مينه سوتا»
محققان ايراني به رهيافت‌هاي جديدي در ژن درماني سرطان رسيدند

متخصصان ايراني با همکاري پژوهشگران دانشگاه مينه سوتاي آمريکا، موفق به يافتن حامل‌هايي مناسب براي انتقال ژن شدند که مي‌تواند در آينده امکان ژن‌درماني را براي بيماري سرطان فراهم كند.
به گزارش سرويس پژوهشي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، دکتر محمد رمضاني، رييس بخش نانوداروي مركز تحقيقات زيست فن‌آوري دانشگاه علوم پزشكي مشهد با اعلام اين مطلب خاطرنشان كرد: مهم‌ترين چالش در صنايع دارويي و در حوزه تخصصي فن‌آوري نانودارو و ژن‌درماني، يافتن حامل‌هاي موثر براي انتقال ماده ژنتيکي به سلول‌هاست به نحوي که در ضمن بي‌خطر بودن و سميت کم بتواند ماده ژنتيکي از قبيل پلاسميد يا siRNA را به نحو موثري به درون سلول‌ها منتقل کند. پروژه تحقيقاتي انجام شده مي‌تواند به يافتن حامل‌هايي موثر در انتقال ژن به سلول‌هاي سرطاني با هدف نهايي ژن‌درماني سرطان کمک کند. يافته‌هاي اين تحقيق مي‌تواند در صنايع دارويي و در بخش نانوحامل‌هاي ژن‌رسان به سلول‌هاي سرطاني مورد استفاده قرار گيرد.
وي گفت: انتقال اليگونوکلئوتيدها از قبيل DNA پلاسميدي يا siRNA به سلول‌ها، نيازمند حامل‌هاي مناسبي است که بتوانند ماده ژنتيکي را با کارايي بالا و سميت کم به درون سلول‌هاي هدف منتقل کنند. استفاده از حامل‌هاي غير ويروسي از قبيل پليمرهاي کاتيوني، مي‌تواند به عنوان حامل‌هايي موثر در انتقال ژن‌ به سلول‌ها مورد استفاده قرار بگيرد بدون آنکه خطرات ناشي از استفاده از حامل‌هاي ويروسي در خصوص آنها مطرح باشد.
رمضاني، هدف از انجام پژوهش را افزايش توانايي پلي‌اتيلن‌ايمين در انتقالDNA پلاسميدي به سلول‌هاي نوروبلاستوماي موشي، به گونه‌اي که سميت سلولي مشتقات سنتز شده نيز کاهش يابد، عنوان كرد و افزود: اين حامل، داراي سميت سلولي پاييني است و توانايي آن در انتقال ژن نيز بسيار کمتر از پلي‌اتيلن‌ايمين 25 کيلودالتون است. لذا با انجام تغييرات شيميايي روي پلي‌اتيلن‌ايمين 10 کيلودالتون، سعي در تهيه وکتوري با سميت پايين و کارايي انتقال ژن بالا كرده‌ايم.
رييس بخش نانوداروي مركز تحقيقات زيست فن‌آوري دانشگاه علوم پزشكي مشهد در ادامه گفت: براي اجراي اين پژوهش، پلي‌اتيلن ايمين 10 کيلودالتون با برمو‌آلکيل کربوکسيليک اسيد با طول زنجيره‌هاي متفاوت وارد واکنش شده تا مشتقات هيدروفوب آن سنتز شوند. در مرحله بعد، اليگوآمين‌هاي گوناگون از قبيل اسپرمين، اسپرميدين، اتيلن‌دي‌آمين و دي‌اتيلن‌تري‌آمين با تشکيل پيوند آميدي به انتهاي کربوکسيل ترکيبات سنتز شده در مرحله قبل افزوده شد. مشتقات جديد سنتز شده براي اثبات توانايي برهمکنش موثر با پلاسميد و تشکيل نانوذره مورد ارزيابي قرار گرفتند.
رمضاني خاطرنشان كرد: نتايج حاصل نشان داد که اين مشتقات همچنان قادرند با پلاسميد، برهمکنش‌هاي الکترواستاتيک موثري را ايجاد کرده و نانوذراتي با اندازه‌اي در حدود 100 نانومتر ايجاد کنند. ارزيابي توانايي اين نانوذرات در انتقال پلاسميد حاوي ژن گزارشگر به سلول‌هاي نوروبلاستوماي موشي بيانگر توانايي بالاي آنها در انتقال ژن (بيش از پلي‌اتيلن‌ايمين 25 کيلودالتوني) است و در عين حال، سميت اين مشتقات نيز بسيار کمتر از آن است.
گفتني است، جزئيات اين پژوهش که با همکاري دکتر علي دهشهري، آرش هاتفي و رضا کاظمي اسکويي از دانشگاه علوم پزشكي مشهد، دکتر وين توماس شاير از دانشگاه مينه سوتاي آمريكا و آرش هاتفي از دانشگاه ايالتي واشنگتن انجام شده، در مجله Biomaterials (جلد 30، شماره 25، صفحات 94-4187، سال 2009) منتشر شده است.

٠٩:٣٤ ١٤/١٠/١٣٨٨