برگزيده جشنواه رازي:
قدرت جذب دانشجوي خارجي بايد افزايش يابد
واحد فيلترينگ سايت‌ها بايد مشاور علمي داشته باشند
واحد تجاري‌سازي علم در دانشگاه‌ها ايجاد شود

شناسايي دانشجويان نخبه و مشارکت مستمر آنان در برنامه هاي پژوهشي سبب تقويت بخش پژوهش کشور خواهد شد.
دکتر محمد عبداللهي، استاد دانشگاه علوم پزشکي تهران در گفت‌وگو با خبرنگار سرويس علمي – پژوهشي دانشگاه علوم پزشکي تهران، تاسيس آکادمي يا فرهنگستان نخبگان کشور را با استفاده از دارندگان جوايز بين المللي و اساتيد نخبه را از راهکارهاي تقويت پژوهش کشور دانست و تصريح کرد: با تأسيس مرکز تحقيقات نخبگان کشور مي توانيم اساتيد نخبه را در کنار يکديگر جمع کنيم و از اساتيد نخبه ايراني مشغول به کار در خارج از کشور نيز براي همکاري با اين مرکز ياري بخواهيم، همچنين دانشجوي نخبه را به صورت منتخب انتخاب کنيم و سعي در جذب دانشجويان نخبه و ارتباط بين اسايتد نخبه و دانشجويان به يکديگر داشته باشيم.
وي ادامه داد: وجود انتخاب و ارتباط مستقيم بين استاد و دانشجوي نخبه منجر به توليد علم بي قيد و شرط خواهد شد، اين مسئله در کشورهاي مترقي الگو دارد.
استاد دانشگاه علوم پزشکي تهران احترام به دانشجويان نخبه و در نظر گرفتن مشكلات آنان را از وظايف اصلي دانشگاه دانست و گفت: همه ما بايد تلاش كنيم رضايت دانشجويان را از محيط دانشگاه جلب كنيم و فضايي را ايجاد كنيم كه موجب ارتقاي علمي و فرهنگي دانشجو شود چرا كه مهمترين وظيفه ما خدمت به دانشجويان دانشگاه است.
وي در خصوص دانشجويان دانشگاه علوم پزشکي تهران گفت: افراد نخبه، رتبه هاي اول کنکور و برگزيدگان المپيادهاي علمي از دانشجويان دانشگاه علوم پزشکي تهران هستند بنابراين اساتيد و اعضاي هيأت علمي آنان نيز بايد جزو برترين ها و هميشه به فکر ارتقاي خود باشند.
اين پژوهشگر برتر تأکيد کرد: اساتيد نخبه و برجسته کشور بايد با مسئولين کشوري جلسات خصوصي داشته باشند و مسئولين نيز در تصميم گيري ها بايد از نظرات و ايده هاي آنها استفاده لازم را ببرند.
دکتر عبداللهي در بخش ديگري از سخنانش حمايت مالي از دانشجويان نخبه بصورت پرداخت کمک هزيه ماهيانه را سبب افزايش کارايي آنان دانست و افزود بهبود مالي باعث افزايش کيفيت تحصيلي و يادگيري دانشجويان و دلگرمي ايشان خواهد شد.
استفاده از بودجه هاي تحقيقاتي به شکلي بهينه
تأسيس واحد تجاري سازي در دانشگاه ها
عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران استفاده از بودجه هاي تحقيقاتي و پژوهشي را به شکلي بهينه توصيه کرد: مزايده گذاشتن بودجه هاي تحقيقاتي در همه موارد خوب نيست و ما نبايد بودجه پژوهشي را به مزايده يا مسابقه بگذاريم؛ بلکه اين بودجه بايد به افراد کاردان براي حل مشکلات علمي واگذار شود.
وي ادامه داد: استفاده بهينه از بودجه هاي تحقيقاتي بصورت سفارش کار به افراد مي تواند راه توليد علم را به بازار باز کند.
دکتر عبداللهي براي کاربردي شدن علم، تأسيس واحد تجاري سازي در دانشگاه ها را پيشنهاد کرد و بيان داشت: با تاسيس مراکز تجاري سازي در دانشگاه ها اساتيد و بخش علمي مشغول امور تجاري نخواهند شد؛ بلکه واحد ديگري در دانشگاه که با صنعت در ارتباط است نتايج تحقيقات استاد را تجاري سازي مي کند و از آن در صنعت استفاده مي برد.
وي افزود: اين مسئله تحت عنوان بيزينس دولوپينگ سنتر در دانشگاههاي معتبر دنيا انجام مي شود به عنوان مثال در يکي از دانشگاههاي معتبر دنيا حدود چهار هزار شرکت تحت پوشش با استفاده از توليدات اين دانشگاه فعاليت مي کنند.
دکتر عبداللهي با بيان اين که بايد قدرت جذب دانشجويان خارجي با اعطاي بورس تحصيلي به آنها افزايش يابد گفت: اين اقدام بايد از واحد بين‌الملل دانشگاهها شروع بشود که در آن صورت افزايش جذب دانشجويان خارجي در دوره هاي تکميلي را شاهد خواهيم بود.
وي ادامه داد: با دعوت از اساتيد خارجي براي تدريس به دانشجويان دوره هاي تحصيلات تکميلي و تخصصي، دانشجويان ايراني با شيوه تدريس اساتيد خارجي آشنا شده و اساتيد نيز با ايده هاي جديد که در داخل وجود دارد آشنا مي شوند.
عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران با بيان اين که علم محدوديت جغرافيايي ندارد ادامه داد: نياز به افزايش روابط بين المللي وجود دارد و دانشجويان نيز بايد با منابع علمي خارجي آشنا شده و علم نوين را با ايجاد روابطي خوب کسب کنند که اين مسئله براي کشور بسيار مفيد است.
استاد دانشگاه علوم پزشکي تهران تصريح کرد: با تقويت واحدهاي بين المللي در دانشگاه‌ها، مي شود افراد زبده و تأثير گذار بر علم را براي افزايش علم و کيفيت آن به داخل کشور دعوت کرد.
وي تأکيد کرد: همچنين با شناسايي رقيبان علمي در کشورهاي همسايه متوجه راهکارهاي آنها در خصوص افزايش و توليد علم خواهيم شد و با بررسي و برنامه ريزي مي توانيم به راهکارهاي کشورهاي موفق در زمينه توليد علم دست يابيم.
دکتر عبدالهي افزود: در اين خصوص استفاده از مدل استاد راهنماي مشترک با اساتيد خارجي جهت پيشرفت توليد علم پيشنهاد مي شود که در اين صورت دانشجو امکان مي يابد بخشي از تحصيلاتش را در خارج از کشور انجام دهد و همچنين مي تواند نتايج تحقيقاتش را در مجلات معتبر چاپ کند.
اين پژوهشگر برتر با ابراز تأسف از اين که تعداد دانشجويان متقاضي براي ادامه تحصيلات تکميلي در کشورهاي همجوار و به خصوص مالزي و ترکيه افزايش يافته است تصريح کرد: طبق آمار 20 تا 30 هزار نفر دانشجو در مالزي و ترکيه مشغول به تحصيلات تکميلي هستند.
وي تصريح کرد: هر چند حضور دانشجويان و نخبه گان ايراني در خارج از کشور باعث انتقال فرهنگ ايراني مي شود اما ما بايد به همان ميزان نيز بايد ورود دانشجوي خارجي را به کشور داشته باشيم و اگر نباشد ما ضعف داريم.
دکتر عبداللهي در پاسخ راهکار موجود براي برون رفت از اين وضعيت خاطرنشان کرد: محيط توليد علم و دانشگاهي بايد جذابيت کافي براي حفظ و ابقاي دست اندر کاران علم را داشته باشد.
وي همچنين افزود: ارزيابي اين مسئله که چرا دانشجويان و فارغ التحصيلان براي ادامه تحصيل يا اشتغال به کشورهاي خارجي مي روند خيلي مهم و استراتژيک است. همانطور که قبلا گفته شد مي توان با تأسيس واحد علمي و آکادمي نخبگان به تعداد مساوي از دانشجويان داخلي و خارجي را در کنار هم قرار داد.
دکتر عبداللهي با بيان اين که بايد براي بازگرداندن نيروهاي علمي برنامه داشته باشيم افزود: بايد برنامه اي را تدوين کنيم که حتي دانشجويان و تحصيل کرده هايي را که از کشور خارج شده اند را نيز جذب محيط علمي کنيم.
محقق برگزيده جشنواره رازي، گسترش علم را نيازمند تفكر علمي توسط مسئولان دانست و گفت: محققان انتظار دارند به نتايج توليدات علمي بها داده شود و در تصميم گيري ها مشكلات محققان نيز در نظر گرفته شود؛ بنابراين توليد علم وقتي بنيادي رشد مي کند که تصميم گيرندگان سطح بالا نيز تفکر علمي قوي را در سياست گذاريهاي کشوري لحاظ نمايند.
دکتر عبداللهي با بيان اين که دسترسي به سيستم هاي نوين تکنولوژي در حد اعلي براي دانشجويان مهيا شود افزود: وجود اينترنت پرسرعت براي تمام دانشجويان حتي در منازل و خوابگاهها و کلاسهاي درس لازم است.
وي ادامه داد: همچنين محدوديت دسترسي به سايت هاي علمي نبايد وجود داشته باشد، بعضي مواقع ديده شده است بعضي از سايت هاي علمي به اشتباه فيلتر مي شوند از اين رو لازم است واحدي که فيلترينگ را انجام مي دهد نيز مشاور علمي مرتبط داشته باشد.
دکتر عبداللهي استفاده از آموزش الکترونيکي را در ارتقاي دوره هاي آموزش تکميلي موثر دانست و گفت: در دوره هاي آموزشي بايد از آموزش الکترونيک و دوره هاي غيرحضوري استفاده کنيم. وجود دوره هاي غيرحضوري در تحصيلات تکميلي نيز لازم است دانشگاههاي غير علوم پزشکي در اين زمينه از دانشگاههاي پزشکي جلوتر هستند.
استاد دانشگاه علوم پزشکي تهران تأکيد کرد: ارتقاي دوره هاي دکتراي تخصصي با هدف حذف امتحانات غير ضروري مثل امتحان جامع و سعي در الزام به گزارش هاي پيشرفت کار پيشرفته نيز موجب ارتقاي دوره هاي آموزش تکميلي مي شود. بطوريکه اجبار به حفظيات در دوره هاي تخصصي کارساز نيست بلکه از نظر تجربي بايد نيروهاي با کيفيت توليد نمود.
وي افزود: براي ارتقاي دوره دکتراي تخصصي لازم است الگوهاي کشورهاي پيشرفته را بطور فعال و ساليانه بررسي کنيم و در اين ارتباط بايد هماهنگي بين تصميم گيرندگان علوم پزشکي با غير علوم پزشکي وجود داشته باشد تا قوانين مشترک و مترقي براي توليد دانشمند علمي داشته باشيم.
اين پژوهشگر برگزيده خاطرنشان کرد: معمولاً بعد از کهنه شدن موضوع به همان قوانين و استاندارد هاي ارائه شده قبلي از سوي کشورهاي پيشرفته مي رسيم که در اين امر تاخير جايز نيست.
دکتر عبداللهي ارزيابي فارغ التحصيلان و دانش آموختگان پس از فراغت از تحصيل را امري ضروري دانست و تصريح کرد: بعضي مواقع افراد کارايي لازم براي مسئوليت هاي محول شده به آنان را ندارند و بعضي مواقع نيز فارغ التحصيلان جذب بخش خصوصي يا غير دانشگاهي مي شوند که بايد مشخص بشود اين افراد متخصص از لحاظ کارآيي کامل هستند يا خير؟
وي با تأکيد بر اين که کاهش تعداد دانشجويان افزايش کيفيت آموزش را به دنبال دارد تصريح کرد: کلاسهاي درسي با ظرفيت بيش از نياز فعاليت مي کنند که منجر به کاهش کارايي شده است. پذيرش دانشجويان بايد به نصف برسد تا سبب افزايش کيفيت آموزش بشود.
قدمت ساختمان نشان دهنده قدمت علم است
فقط افتخار به دانشمندان قديمي کافي نيست
اين استاد برجسته دانشگاه علوم پزشکي تهران حفظ غرور ملي، موقعيت استراتژيک و حفظ موقعيت تاريخي و عظمت دانشگاه تهران را وظيفه مسئولين، اساتيد و دانشجويان آن دانست و گفت: موقعيت بسيار ارزشمند استراتژيک ايران، قدرت علمي و غرور علمي از طريق مراقبت جدي از افتخارات کسب شده با آموزش جنبه هاي اخلاقي و بين المللي علم مثل قوانين کپي رايت و اخلاق در پژوهش به دست مي آيد.
وي افزود: براي حفظ افتخارات کسب شده توسط ايران در توليد علم لازم است جنبه هاي اخلاقي و بين المللي علم همانند قوانين کپي رايت و اخلاق در توليدات علمي را رعايت کنيم و قسمتي از آموزش هاي علمي را براي نحوه رعايت اين قوانين اختصاص بدهيم.
دکتر عبداللهي اعتبار علم اين دانشگاه را مرتبط با قدمت ساختمان هاي آن دانست و گفت: فيزيک قديمي اين ساختمان ها نشان دهنده قدمت علم است و سبب قدرت و غرور ملي دانشجويان مي شود و بايد آن را حفظ کرد. دانشجويان بايد به مسئله افتخارات و غرورهاي علمي برسند و بايد به کساني چون ابن سينا و رازي که پايه گذاران علم جديد در خارج از کشور هستند هم افتخار کنيم و هم سعي شود همانند آنها ايجاد شوند.
دکتر عبداللهي با بيان اين که در محيط هاي دانشگاهي معمولاً اساتيد و دانشجويان حضور پررنگ تري دارند گفت: تأثير تکنيسين ها و کارشناسان تخصصي در اجراي پروژه هاي علمي تيمي، امري بديهي و غيرقابل انکار است و لازم است کارشناسان، کارمندان و تکنسين هاي دانشگاهي را نيز کمک کنيم که از لحاظ علمي ارتقا يابند و براي امور رفاهي و افزايش حقوق آنان نيز اقدام جدي نماييم.
وي تصريح کرد: در اين مجموعه اين دو لازم و ملزوم يکديگر هستند و پيشرفت هر کدام منجر به پيشرفت ديگري مي شود. از اين رو وجود يک سيستم ارزشيابي علمي براي همه دست اندر کاران علمي به صورت مستمر لازم است. موقعيت هاي علمي بايد هر سال ارزيابي مجدد بشوند تا بدينوسيله توان علمي افراد را افزايش بدهيم.
وي با تأکيد بر اين نکته که ارباب رجوعان محيط هاي دانشگاهي دانشجويان و فارغ التحصيلان علمي هستند تصريح کرد: نظرخواهي مستمر از اين قشر و استفاده از نظريات آن ها در پيشبرد آموزش و پژوهش مفيد واقع خواهد شد؛ در اين ميان معاونت هاي دانشجويي مراکز علمي نقش پررنگ تري مي توانند عمل نمايند.
دکتر عبداللهي در بخش ديگري از اين گفتگو با ايسنا با اشاره به اهميت تک شغله بودن اساتيد خاطرنشان کرد: افزايش حقوق باعث مي شود کارشناسان و اساتيد يک شغله بشوند و زمان بيشتري را براي علم صرف کنند.
وي حفظ خط تحقيقاتي مشخص را عامل موثري در پيشرفت محققان دانست و گفت: پژوهشگران جوان موضوعاتي را براي تحقيق خود انتخاب كنند كه راه حلي براي مشكلات اساسي علم پزشكي باشد.
اين استاد موفق دانشگاه علوم پزشکي تهران، درباره مقاله برگزيده خود گفت: بيماري كوليت و التهاب روده يكي از بيماري هاي شايع انسان است و دانستن سازو كار(مكانيسم) گسترش اين بيماري به يافتن راه هاي جديد درمان و توليد داروهاي جديد كمك مي كند.
وي افزود: در اين تحقيق نقش مکانيسم هاي بيوکميکال و مولکولي اكسيداتيو استرس در آسيب شناسي اين بيماري بررسي شده است و تمام سازوكارهاي نقش آفرين ارزيابي و تفسير شده است. به طوري كه تمام تركيبات طبيعي و شيمايي كه از اين طريق عمل مي کنند ارزيابي شده اند تا در آينده از داروهاي موثر در اين زمينه بهره برداري شود.
گفتني است دكتر عبداللهي استاد داروسازي دانشگاه علوم پزشکي تهران با مطالعه روي نقش فرساينده(اكسيداتيو) تنش هاي عصبي(استرس) در بيماري التهاب روده (كوليت) عنوان پژوهش برتر پانزدهمين جشنواره رازي را به خود اختصاص داد.

١٤:٢١ ٠٣/١١/١٣٨٨