فرهنگ پدیده ای جمعی در عالم معاصر است، از فرهنگ فردی تنها از سر مجاز و با ترفندی شاعرانه می توان سخن گفت .
به گزارش خبرنگار  مهر، سمینار فلسفه میان فرهنگی و عالم معاصر عصر روز گذشته با سخنرانی سید محمد خاتمی، رئیس مؤسسه بین المللی گفتگوی فرهنگها، افتتاح شد. پس از سخنرانی خاتمی نشستهای تخصصی این سمینار با حضور صاحب نظران و استادان دانشگاه برگزار شد.
در نخستین نشست سمینار، دکتر میر جلال الدین کزازی، استاد ادبیات دانشگاه علامه طباطبایی، درباره فرهنگ و چیستی آن  اظهار داشت: یکی از پیچیده ترین پدیده ها در شهر آیینی و هستی و زیست درونی و معنوی آدمیان که همواره از هر گزارش و بازنمود می گریزد، فرهنگ است. فرهنگ، در زندگانی آدمی، یکی از آن واژه های شگرف است که همزمان، هم آشناترین هستند و هم بیگانه ترین.  این واژه را هر کس در هر روز چندین بار به کار می برد، زیرا تصور می کند واژه ای  است که نیک با آن آشناست؛ اما هنگامی که از وی می پرسیم: "فرهنگ چیست؟" در تنگنا می افتد و به دشواری پاسخی روشن و رسا می دهد.
دکتر کزازی به بازنمایی فرهنگ پرداخت و آن را از شیوه پدیدارشناختی و از منظری سلبی مورد کاوش قرار داد و اظهار داشت: می خواهم روشن کنم که آنچه فرهنگ نیست، چیست. شاید، به این ترتیب به شناختی سنجیده تر و آشکارتر از فرهنگ رسید. البته   در شیوه سلبی باید دو پدیده را با یکدیگر سنجید و نشان داد که چگونه یکی دیگری نیست و به این ترتیب به شناختی از یکی از آن دو و  یا از هر دو  رسید.
استاد ادبیات دانشگاه علامه طباطبایی تصریح کرد: آنچه من فرهنگ را با آن می سنجم، تا با آشکار داشتن جدایی و نبود در میانه آن دو، به شناختی از فرهنگ برسم، منش است. از دید من، فرهنگ و منش، در گوهر و سرنوشت خویش، با یکدیگر یکسان هستند؛ آنچه آن دو را از هم جدا می دارد، کارکرد آنهاست. منشی که آن را  با فرهنگ می سنجیم، منش فراگیر بومی است، نه منش فردی. زیرا فرهنگ به هر روی، پدیده ای جمعی است و از فرهنگ فردی نمی توان سخن گفت، مگر از سر مجاز و با ترفندی شاعرانه.