به گفته پزشكان، اسكيزوفرني از آن دسته از بيماريهايي است كه شايد اسم غريبي داشته باشد ولي در تاريخ از شناخته شده‌ترين بيماريهاست و در همه كشورها و فرهنگ‌هاي مختلف ديده شده ولي بيشتر علائم آن و به طور كلي نوع بيماري به گونه‌اي است كه با خرافات آميخته شده و سالها زمان برده تا علم بشر آن را به عنوان يك بيماري روانشناسي و مغزي تشخيص دهد.
دكتر محمد آيتي روانشناس در گفت‌وگو با خبرنگار «بهداشت و درمان» خبرگزاري دانشجويان ايران،‌ در رابطه با اين بيماري توضيح داد: اسكيزوفرني يك بيماري ناهمگون است و در افراد مختلف به گونه‌هاي متفاوتي ظهور پيدا مي‌كند. ممكن است فرد مبتلا به اسكيزوفرني زندگي كاملا عادي و طبيعي داشته باشد و در طول زمان با مشكلات جدي مواجه نشود و در خيلي موارد نيز بر عكس اين موضوع صادق است. به هر حال اسكيزوفرني به دليل تغييراتي در مغز كه در سطح آن ايجاد مي‌شود رخ مي‌دهد و مشكل روانشناسي محسوب مي‌شود.
اين روانشناس در مورد علل ابتلا به اسكيزوفرني گفت: اين بيماري مي‌تواند به علل متنوعي در فرد ظاهر شود كه شناخته شده‌ترين آن عامل وراثت است به گونه‌اي كه افراد واجد شرايط آن 8 برابر افراد عادي ممكن است به اين بيماري مبتلا شوند.
علائم ديگري كه در اين رابطه مطرح است بيشتر جنبه فرضيه را دارد كه شامل شرايط آب و هوايي، نواقص تغذيه‌اي و حتي فصل تولد فرد و نيز تا حدي مي‌تواند عامل ايجاد اسكيزوفرني در فرد باشد؛ بر اساس تحقيقات در ده سال اخير مشخص شده افراد مبتلا به اسكيزوفرني بيشتر در فصول سرد سال متولد شده‌اند.
دكتر آيتي شروع علائم اسكيزوفرني را از سنين 20 سالگي دانست و خاطرنشان كرد: معمولا اين بيماري به صورت حمله‌ حاد خودش را نشان مي‌دهد ولي شروع آن با گوشه‌گيري، تغييرات خلقي و خواب و خوراك فرد و همچنين افكار و يا مشغله‌هاي فكري است و بعد از يك يا دو سال با حمله حاد فرد را متوجه بيماري مي‌كند.
وي درادامه توضيح داد: اولين دوره علائم پر سر و صدايي دارند مثلا فرد بدبين مي‌شود، هذيان‌هاي بزرگ‌منشي پيدا مي‌كند كه از نمونه‌هاي آن اين است كه فرد ادعاي پيامبري مي‌كند يا خود را به جاي يكي از شخصيت‌هاي مهم مي‌بيند و اگر از اعتقاد خاصي دفاع كند به هيچ وجه نمي‌توان تغييري در آن براي وي ايجاد كرد. يا اينكه فرد دچار توهم مي‌شود يعني حواس پنج گانه وي چيزهايي را مي‌بيند، مي‌شنود، حس مي‌كند، لمس مي‌كند كه اصلا وجود ندارد و ديگران متوجه آن نمي‌شوند.
دومين نشانه‌ها مربوط به رفتار و گفتار فرد مي‌شود كه معمولا دچار نابه‌هنجار و يا نامشخص بودن در گفتار و رفتار خود را ظاهر مي‌كند.
همچنين ممكن است فرد در رفتارهاي اجتماعي چيزهايي را از دست بدهد و يا چيزي را به دست آورد مثلا فرد اراده‌اش را از دست بدهد.
دكتر محمد آيتي درباره چگونگي تشخيص اسكيزوفرني بيان كرد: تشخيص اين بيماري با مصاحبه باليني و بررسي‌هاي تاريخي زندگي بيمار امكانپذير است و متخصص روانشناس با بررسي اين موارد مي‌تواند پي به اين بيماري ببرد.
وي همچنين درمان اين بيماري را به وسيله دارو امكان پذير خواند و اذعان داشت: هر چند ساليان سال هيچ دارو و درماني براي اسكيزوفرني وجود نداشته اما با پيشرفت روانشناسي بخصوص در دهه اخير با درمان دارويي و ارائه دستورالعمل‌هاي روانشناسي موفق شدند در يك سوم بيماران كاملا فرد را درمان كنند و در يك سوم پيشرفت آن را متوقف كنند ولي در يك سوم بيماران نيز اسكيزوفرني پيشرفت مي‌كند.